Morgunblaðið - 20.04.1972, Page 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 2Ö. APRÍL 1972
r A
Attræður 21. apríl:
Sigurður Ó. Lárusson,
fyrrum prófastur
• •
Orstutt afmælisbréf
KÆRI séra Sigurður.
Til eru menn, sem vegna gerð-
ar og geðslags lyfta umhverfi
sinu, bregða „stórum svip yfir
dálítið hverfi". Til eru menn,
sem á langri starfsævi hafa orð-
ið svo skýr og sérstæður dráttur
í daglegri ásýnd heimkynna
sinna, að við brottför þeirra úr
héraði er eins og byggðin sitji
hnípin eftir. Svo þótti mörgum
um Stykkishólm, er þið frú Ingi-
gerður fluttuzt þaðan eftir að
hafa þjónað þar vestra í styrkum
kærleika hartnær hálfa öld.
Og nú hefur þú lagt átta tugi
að baki. Mætti það þykja með
ólíkindum, ef dæma skyldi eftir
þori þínu og reisn. En það virð-
ist, sem betur fer, svo, að fang-
brögðin við Elii ætld að reynast
þér leikur einn, enda muntu fá-
gætlega vel til baráttunnar bú-
inn, bæði hvað snertir andlegt
og líkamlegt atgervi.
Ég veit þú þolir manna verst
lofsyrði og vandar þeim ekki
kveðjurnar, sem mæla fagurt í
eyru þér. En þar sem þú ért nú
kominn á þennan aldur, ætti að
vera vitalaust að tjá þér ýmis-
legt smálegt, svo sem það, að
þú ert að minu viti mikill kenni-
maður og frábær sálusorgari.
Sýndi það bezt, hversu Hólmar-
ar mátu þig, þegar þeir skoruðu
á þig sjötugan að gegna prests-
þjónustu enn um skeið, þó að
lög mæltu svo fyrir, að nú
skyldi setzt í helgan stein. Þeir
vissu, hvað þeir vildu, og hafa
væntanlega skilið, hvert skjól
og styrkur þú hafðir verið sókn-
arbörnum þínum, jafnan reiðu-
búinn til góðra verka og traustra
átaka og þá tryggastur, er mest
á reyndi.
Mér hefur löngum virzt, að í
ortódoxíunni þinni sæir þú
lengra og hefðir víðara sjónar-
svið en flestir samferðamenn
okkar. Þú skyggnist vítt um
heima og rýnir djúpt í sálir
mannanna. En hvað sem ber fyr-
ir ytri og innri sjónir, stendur
þú jafnan stöðugur sem bjarg,
þvi að húsi þínu er ekki hrófað
upp á sandi, heldur á þeim
kletti, þaðan sem sýn gefur til
himins „gegnum Jesú helgast
hjarta".
Þér á ég margt að þakka, og
verður það ekki tíundað í skrifi
þessu ómerkilegu. Ef til vill
kenndi mér enginn meira en þú,
og þó varstu aldrei kennari
minn og reyndir síður en svo að
hafa áhrif á lífsviðhorf mitt. En
heið og tær hugsun þín, mild
mannást, falslaus einlægni og
trúarþrek hlutu að hafa áhrif á
umhverfi þitt. Og sá var örugg-
lega ,,úr skrýtnum steini", sem
hreifst ekki með, er þú fluttir
snjallar og sérstæðar ræður þín-
ar. Órator ertu, ef nokkur nú-
lifandi maður á það forna heið-
ursheiti skilið.
Það er áreiðanlega ekki á færi
neinna veifiskata að vera and-
legir leiðtogar í fátækum byggð-
arlögum áratugi, brjóstvörn
menntunar og hvers kyns fram-
fara, skjól og skjöldur þeirra,
sem um sárt eiga að binda. Þar
brást þú hvergi eða bugaðist. Þú
áttir og við hlið þér þá konu,
sem ásamt þér gerði heimili ykk-
ar að menningarmiðstöð byggð-
arlagsins. Það var þó ekki kald-
ur fílabeinsturn, heldur hlýtt
skýii öldnum sem ungum. Böm
okkar vom til dæmis ekki göm-
ul, þegar við fluttumst að vest-
an, en þaðan eiga þau samt fagr-
ar minningar um góða og elsku-
lega húsráðendur og vini.
Kæri séra Sigurður. Ég bið
forláts á þessum fáu línum. Þau
tíðkast ekki lengur hin löngu
bréfin, eins og þau gerðust bezt
í ungdæmi ykkar Þórbergs og
annarra baðstofufélaga. En þó
að línurnar séu ekki margar,
fylgja þeim eigi að síður hlýjar
óskir okkar hjónanna og bama
okkar og sjálfsagt fjölmargra
annarra gamalla sóknarbarna
þinna. Við þökkum allt, sem þú
varst og vannst og aldrei verð-
ur tölum talið eða gjöldum
goldið. Og við biðjum ykkur,
prófastshjónunum úr Hólminum,
allrar blessunar um tíma og
eilifð.
Ólafur Haiikur Árnason.
„I>að er enginn eldri,
en honum finnst
hann verau
Séra Grímur Grímsson
sextugur á föstudag
„ÉG HEF aldrei fundið fyrir
aldri. Það er enginn maður
eldri, en honum finnst hann
vera,“ sagði Grímur Gríms-
son, sóknarprestur í Áspresta-
kalli, þegar ég hitti hann að
máli á dögunum i tilefni af
því, að þessi vinsæli sálusorg-
ari í Reykjavík á sextugsaf-
mæli á morgun, föstudaginn
21. apríl, og ætlar ekki að
vera að heiman, eins og sum-
um er tamt á stórafmælum.
„Nei, ég ætla að mæta þeim
örlögum minum eins og öðr-
um. Ég sveikst undan þeim
þegar ég varð fimmtugur, en
þá dvaldist ég hjá Hildi, tví-
burasystur minni úti í Kaup-
mannahöfn, en nú er hún víst
stödd á Rhodos, og ég veit
ekkert um heimilisfangið."
„Hvernig atvikaðist það,
séra Grímur, að þú hófst guð-
fræðinám, þá hairðfullorðinn
maðurinn?"
„Þegar ég lauk stúdents-
prófi 1933 voru miklir erfið-
leikar í landi, kreppan í al-
gleymingi, og ég varð að sjá
mér farborða sjálfur efna-
lega. Næsta vetur var ég
heima og lauk „fílunni" um
vorið, en árið 1934—’35 stund-
aði ég nám við Niels Brocks
Handelsskole í Kaupmanna-
höfn, og lauk þaðan prófi um
haustið 1935. Ég fékk ábyrgð-
arlán kr. 1500.— og svo ein-
hvern styrk úr Forbunds-
fondet, og aðra peninga hafði
ég ekki, svo að þetta var erf-
itt, „men det gik over“, eins
og Danskurinn segir. Þegar
ég kom heim, var mikið at-
vinnuleysi í landi, og til að
byrja með hljóp ég í skarðið
fyrir Áka Jakobsson, síðar
ráðherra við afgreiðslu á bens
íni hjá Nafta. En 1937
kom Hermann Jónsson hjá
tollstjóra að máli við mig, og
bað míg vinna fyrir sig í mán-
uð, því að hann átti að vera
fulltrúi lögreglustjóra um
skeið. En þessi mánuður varð
að 17 árum. En mér fannst
starfið vera orðið einhæft og
þurrt að lokum, svo að einn
daginn lagði ég leið upp í Há-
skóla og hugðist leggja s.tund
Séra Grímur Grímsson
á grisku, en svo kunni ég svo
vel við félaga mina og kenn-
ara, að ég ákvað að læra
meira og gagna undir allt
prófið með þeim, en þetta var
frístundanám, því að ég vann
fulla vinnu með því.
En þetta var meira fyrir til-
viljun, en að vera einhver
köllun, en ég hef alltaf verið
trúaður og ég er 4. ættliðurinn
i föðurætt mína, sem lokið hef
ur guðfræðiprófi. Ég ætlaði
mér aldrei að verða prestur.
Þegar ég kom aftur að skrií-
borðinu minu hjá tollstjóra,
— en ég hafði notið mánaðar-
sumarleyfi til próflesturs, —
þá lágu á borðinu mínu 100
breytingar á tollskrá, sem ég
þurfti að færa inn. Ég var
prófþreyttur, og sá fyrir, að
ég yrði áfram að sitja í
„trædemöllen", svo að ég tók
frakkann minn og hélt niður
í bæ. Á horninu hjá Reykja-
vikurapóteki kom Ásmundur
biskup í flasið á mér, en hann
var ákaflega hjartahlýr mað-
ur og bar umhyggju fyrir
nemendum sínum. Hann bað
mig að ganga með sér upp á
skrifstofu sína í Arnarhvoli;
sagði mér að Sauðlauksdalur
væri laus og hvatti mig til að
fara þangað. Ég fór vestur,
skoðaði staðinn, ákvað að
fara, og tók við prestsþjón-
ustu þar í byrjun 1954.
í Sauðlauksdalsprestakalli
voru 3 kirkjur, í Sauðlauks-
dal, Saurbæ á Rauðasandi og
Breiðavíkurkirkja. Síðan
hafði ég aukaþjónustu á
Brjánslæk og Haga. Mér
fannst ánægjulegt að vera
sveitaprestur. Hafði verið í
' sveit í 5 sumur hjá séra Þor-
varði á Stað í Súgandafirði.
Mest hafði ég þetta 140 ær qg
6—8 kýr, og mér þúnaðist
ágætlega, en það var vegleysa
að Saiuðlauksdal, þegar ég
kom, mikill sandur, en silungs
veiði góð í vatninu. Ég þurfti
alltaf yfir fjöll að fara til
messugerða og prestsþjón-
ustu, en ég fann ekki til erfið-
leika, en sjálfsagt hefur þetta
verið erfitt fyrr ó timum. Ég
var 25. prestur í Sauðlauks-
dal, og ennþá, sá síðasti, því
að nú er honum þjónað frá
Patrieksfirði."
„Þú hefur ekki séð neitt til
kartöflu.garðs séra Björns
Halldórssonar, þess, sem
fyrstur ræktaði þær hérlend-
is?“
„Nei, það veit enginn, hvar
hann hefur staðið, en þarna
eru leifar af heimreið og
skurðum, og einnig leifar af
grjótgarðinum Rangláti, sem
séra Björn lét hlaða, og garð-
arnir hafa verið fleiri. Einnig
Framh. á bls. 30
70 ára:
Frú Kristín Karlsdóttir
Hún var fædd að Draflastöð-
um i Ftnjóskadal á sumardaginn
fyrsta 1902. Foreldrar henn-
ar voru hjónin Karl Siigurðsson
oig Jónasína Dómhildur Jóhanns
dóttir. Á þessu merka menning-
BOSCH HJÓLSAGIR
fyrir iðnaðarmenn og aðra þá, sem mikið nota slíkar vélar
\ ir Sögunardýpt .... 73 mm.
ir Þvermál blaðs .. 210 mm.
ir Snúningshraði .. 1000 sn. pr. mín.
ir Mótorstærð .... 1250 wött.
VERÐ AÐEINS
KR. 5.900,-
/
'unnai S%>£eiw>an h.f.
Suðurlandsbraut 16 - Reykjavík - Simnefni: »Volver« - Slmi 35200
arheimili óiist Kristln upp, ásamt
8 systkinum, sem öl'l komust til
fullorðinsára, og var hún þeirra
elzt. Sú stóra sorg dundi yfir
þetta góða og f jölmenna heimili,
að móðirin var burtu kvödd,
þegar Kristin var aðeins 17 ára.
Tók hún þá, ásamt systrum sin-
um við að annast heimilisstörfin
og uppeldi yngri systkinanna.
Hún þráði heitt að fara utan til
mennta, en skyidustörfin á heim
ilinu, unnin af kærleika og
fórnfýsi, réðu meiru en hennar
eigin óskir. Áður en móðirin
féll frá, hafði Kristín dvalið á
Hótel G'oðafossi á Akureyri, hjá
frænku sinni Jóninu Sitgurðar-
dóttur og fengið þar haldgóða
menntun til munns og handa.
Árið 1924 hinn 24. júní, gifit-
ist Kristín Jóni Halli Siigur
bj'örnssyni. Hann haifði orðið fyr
ir slysi 12 ára gaimall og ber
þess merki ætíð síðan. Jón er
anná'jaður dugnaðar- og fram-
kwæmdaimaður. Haustið 1924,
f'luttust þau hjónin til Akureyr
ar og tók Jón þá að stunda hús-
•gagnabólsitrun, ásamt margvis-
liegum öðrum störfum. Krisbin og
Jón áttu heima á Akureyri í 34
ár, lenigst af i Oddiaigötú 11. Það
var þeirra bezti timi ævinnar,
bæði sístarfandi, samhent um að
prýða og fegra heimilið, bæði
utan húss og innan. Kring-
um húsið ræktuðu þau yndisleg
an bióima- og trjágarð,: augna-
yndi þeirra og annarra, sem
nutu þess að 'gleðjast með þeim.
Kristin og Jón eignuðust tvö
efnileg og velgefin börn, Dóm-
hildi, sem gift er próifasti séra
Pétri Ingja’idssyni á Skaiga
strönd og Karl Ómar kvæntan
Ólöfu Steilánsdóttur. Bœði börn
in eru vel menntuð, hún hús-
Framh. á bls. 21