Morgunblaðið - 16.03.1973, Síða 2

4
2
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 16. MARZ 1973
Sýnikennslan endaði
með hnífsstungu
Á SKEMMTISTÖÐUM gefst
mönniim oftast tækifæri tii að
g-ieyma nm stund hinu dag-
lega amstri — en í Þórskaffi
í fyrrakvöld var meðal gesta
23ja ára gamall maður sem
var svo hugfanginn af starfi
sínu, að hann hóf að sýna
borðfélögum sínum helztu
handbrögðin og leikni sína. En
þar sem maðurinn er neta-
gerðarmaður að atvinnu, þótti
honum heppilegra að hafa
áhald í höndunum við þessa
sýnikennslu og dró því upp
vasahníf sinn og mundaði
hann. En í því snaraðist að
borðinu 27 ára gamall sjómað-
ur, og vildi fá sér þar sæti.
Ekki var það borðfélögunum
að skapi og reyndu þeir því
að hrekja hann burt. Tók
hann því ilia og sló til neta-
gerðarmannsins, sem auðvitað
bar hönd fyrir höfuð sér. En
svo óheppilega vildi til, að það
var einmitt höndin sem hélt
á hnífnum og skarst því sjó-
maðurinn nokkuð á handlegg.
Og innan tíðar var sjómaður-
inn kominn upp á slysadeild,
þar sem gert var að sári hans
og saumuð nokkur spor, en
netagerðarmaðurinn var þá
kominn niður á lögreglustöð
til yfirheyrslu. Og lýkur hér
að segja frá sýnikennslu neta-
gerðarmannsins.
'mmm
Sjúkraflug þyrlna
Davíð Scheving Thorsteinsson setur kaupstefnuna.
Dýrmætum aðlögunar-
tíma hefur verið sóað
— sagði Davíð Scheving Thor-
steinsson við setningu Kaup-
stefnunnar fslenzkur fatnaður
TF-GNÁ, þyrla Landhelgisgæzl-
unnar og Slysavarnafélagsins,
fór í gærmorgun að bænum Ing-
unnarstöðum í Brynjudal i Kjós
og sótti þangað húsmóðurina,
sem var í barnsnauð. Var hún
flutt til Reykjavíkur á fæðingar
deild Landspitalans. Að sögn
Hannesar Hafstein hjá Slysa-
varnafélaginu, var þyrlan feng-
in til þessara flutninga, þar sem
læknirinn á Reykjalundi taldi 111
fært að bænum, jafnvel á fjalla
bil með drifi á öllum hjólum,
vegna aurbleytu, auk þess, sem
Brynjudalsá var nær ófær vegna
vatnavaxta.
Á sunnudaginn sótti þyrla
varnarliðsins slasaðan sjómann í
Stykkishólm og flutti hann til
Reykjavíkur, þar sem hann var
lagður inn í Borgarspítalann.
Þetta var 24 ára gamall Reyk-
víkingur, sem hafði slasazt kvöld
ið áður, er löndunarbarki úr
dælu í vélskipinu Hinrik KÓ slitn
aði og lenti á höfði hans. Var
þyrla varnarliðsins fengin til
þessa flutnings, þar sem flug-
völlurinn í Stykkishólmi var ó-
fær vegna aurbleytu og þyrlan
GNÁ var i vitaleiðangri á SA-
landi.
KAUPSTEFNAN íslenzkur fatn
aður var sett i gær í félagsheim
ilinu á Seltjarnarnesi. Varafor-
maður Félags íslenzkra iðnrek-
sátba'tillagan í Laxárdei 'uinmi
samþykkt „verður firamvegis
ekki hægt að ráðast í neiinar
virikjanir faBvatma nema byrja
á því að greiða baendum, sem
við þau búa, sem svaira r amdvirði
jarðanina í „9kaðiabæt:uír“,“ segir
bl'aðið og bætir við: „Af ótita við
þetta hefur þegar veirið hætt við
vir'kj um Svartár i Skagafirði og
rafimagnssikoirtur blasir við Skag-
fírðingum á siama hátt og ibúum
Ijaxáirvinkj'uinarsvæðisins. Raf-
magmisþörf þeinra áitti að full-
nægja í biii með því að legigja
límu frá Akureyri til Skagafjarð-
ar og veita Laxámafmaigni vest-
ur. Það þarf ekiki Skýringa við,
að ekkert rafmiaign verður fyrir
hendi til að láta þá Mn/u flytja.
Framhald á bls. 12
enda, Davíð Scheving Thorsteins
son flutti ræðu við setningu
kaupstefnunnar og gat þess m.
a. að þrjú ár væru nú liðin frá
því er fsland gekk í EFTA og
að iðnrekendur hefðu samþykkt
inngönguna að fengnum loforð-
um um lagfæringar í skattamál-
um, tollamálum, verðlagsmálum,
lánsfjármálum og tæknimálum.
Sum atriði hefðu verið lagfærð
nokkuð, en mjög skorti á að
mörgum grundvallarskilyrðum
væri fullnægt fyrir iðnþrónn hér
á landi. Davíð sagði: „Þar sem
fyrstu ár aðlögunar að tollfrjáls
um markaði eru vissulega mikii-
vægust, finnst mér að dýrmæt-
um tíma, — tíma, sem aldrei
kemur aftur, hafi verið sóað.“
Davið Scheving Thorsteinsson
tók síðan dæmi máli sínu til
stuðnings:
„Tollur og söluskattur i tolli
af vélum og tækjum iðnaðarins
eru samtals rúm 22%, sem þýðir
að vélakostur okkar er nærri
fjórðungi dýrari en vélakostur
keppinauta okkar erlendis, því
þar eru tollar af vélum til iðnað-
ar, að sjálfsögðu, óþekkt fyrir-
brigði. Þetta er mál, sem hefði
átt að vera búið að lagfæra fyrir
löngu. Slík mismunun á milli
okkar og erlendra keppinauta
okkar er óþolandi og mun hafa
hættulegar afleiðingar fyrir ís-
lenzkt þjóðfélag, ef þessu verð-
ur ekki kippt í lag án frekari
tafa.“
Þá sagði Davið:
„Síðan haustið 1970 hafa verið
settar á nokkrar svokallaðar
verðstöðvanir. Ég segi „svokall-
aðar verðstöðvanir“, af því að
aldrei hefur verið um raunveru-
lega stöðvun á verði að ræða.
Þessar verðstöðvanir ná ekki til
sjávarafurða, þær ná ekki nema
að nokkru leyti til landbúnaðar-
afurða, þær ná ekki til innfluttra
vara, sem fá að hækka eftir
verðlagi i heimalandi sínu, og
þær ná, að litlu leyti, til opin-
berrar þjónustu og skatta. Þær
Kafa svo til eingöngu bitnað á
íslenzkum iðnaði og þjónustu,
sem m.a. hefur orðið að taka a
Framhald á bls. 31.
Aðeins einn
með loðnu
í GÆRKVÖLDI halði aðeins
einn loðnubátur tilkynnt nm afla
frá miðnætti í fyrrinótt og ern
það mikil viðbrigði, þar eð í
fyrradag bárust á land 8 til 9
þúsund iestir, en þessi eini bátur
var með 350 lestir, sem hann fékk
á austursvæðinu og var hann á
leið til hafnar á Aiistfjörðum.
Báturinn var Fífill. 1
Amdrés Finnibogiaswi hjá loðnu
nefmd sagði að lilk\gast væri
ástæðiain sú að bræl-s^ var fram
efflir inótitu í fyrriinótt^ en i gær
var þó veöur baitnandi. Voniiir
stóðu til að úr rættist í nótf.
Ongþveiti í orku-
málum Norðlendinga
Lýsing „Verkamannsins“ á
orkustefnu Magnúsar
Kj artanssonar
HARKALEG árás á Magnús
Kjartansson, iðnaðarráðherra,
og stefnu hans í raforkumál-
um Norðlendinga, kemur
fram í forystugrein nýútkom-
ins tölublaðs af „Verkamann-
inum“ á Akureyri, sem er
málgagn Björns Jónssonar,
alþm. og forseta ASÍ. Segir
blaðið, að framundan sé „al-
gjört öngþveiti og vandræða-
ástand í raforkumálum Norð-
lendinga“ og með öllu
se
óvíst hvenær þær fyrirætlan-
ir Magnúsar Kjartanssonar
rætist, að virkjað verði við
Sigöldu og „því síður er
nokkru hægt að spá um það,
hvenær lína verður lögð yfir
hálendið“.
,,Verka'maöuirinri‘‘ segir, að raf
m'agmsslkortur blasi við, jafiirve'
þótt ekki sé uim truflainiir eða
bilanir á Laxáivir'kjuin a*ð ræða.
Segir blaðið, að aiger óvissa riiki
uim hvort eða hvenær ný virkj-
un við Laxá tafei til starfa. Verði

Átta sovézkir njósnarar hér?
Skýrsla komin út í Bretlandi um n jósna-
starfsemi Sovétríkjanna á Vesturlöndum
VIÐ sovézka sendiráðið á ís-
landi vom átta af 35 starfs-
mönnum þess viðriðnir njósn-
ir eða Ieyniþ.iónustustörf i
árslok 1972, að því er danski
blaðamaðurinn Mogens Aun-
ing segir í frétt í Berlingske
Tidende sl. mánudag. Auning
hyggir frétt sína á nýútkom-
inni skýrslu virtrar og óháðr-
ar stofnunar í Bretlandi —
Institute for the study of
conflict — sem gert hefur
yfirgrij>smestii úttekt á
njósnastarfsemi Sovétríkjanna
á Vestiirlöndum hin síðari ár.
Samkvæmt skýrslunni er
áætlað að um 72% skráðra
sovéakra sendiráðamianina í
vestrænum höfuðborgum séu
viðriðnir njósnir og léyni-
þjónustustörf af einhverju
tagi. Hafa Sovétríkin stöðugt
aukið þennan þátt í „utan-
ríkisþjónustu" sinni, þrátt
fyrir aukna hláku í samskipt-
um Austurs og Vesturs. Sam-
kvæmt frétt Berlingske Tid-
ende er 61 af 95 starfsmöon-
um sovézka sendiráðsins í
Noregi leyniþjónustumenn, 44
af 142 í Svíþjóð, 54 af 219 í
Finnlandi, 48 af 91 i Dan-
mörku og 8 af 35 sendiráðs-
starfsmönnum á Islandi. Sam-
kvæmt upplýsingum utanrík-
isráðuneytisins hér voru hims
vegar í febrúar sl. 28 sovézkir
starfsmenn skráðir á Islandi,
þar af 11 beinlínis starfandi
vfð send'iráðið sjálft, en auik
þess eru margir þessara
manna með eíginkonur sínar
með sér.
í einkaskeyti til Morgun-
blaðsins frá AP-fréttastof-
unni er þess getið, að við
gerð þessarar skýrslu hafi
verið tilkvaddir nokkrir
fremstu sérfræðingar Bret-
lands í málefnum Sovétríkj-
anna og kommúnisma — svo
sem Leonard Scharpiro,
prófessor við The London
School of Economics, Hugh
Seton-Watson við Lundúna-
háskóla og J. Adams Watson,
fyrrum sendiherra Breta á
Kúbu. EinnLg var Brig.
W.F.K. Thompson, herméla-
fréttaritari Daily Telegraph
meðal ráðgjafa.
Höfundar skýrslumnar kom
ust að þeirri niðurstöðu að
sovézk hugtök eins og „að
draga úr spennu" og „frið-
samleg sambúð" þýddu í
raun harðnandi baráttu gegn
auðvaldslöndum með öllum
tili'tækum ráðum, öðrum en
styrjöld, sérstaklega þó á
sviði undirróðurs og njósna.
Athugun stofmunarinnar náði
til allra landa Vestur-Evrópu
sem eiga aðild að Atlantshafs-
bandailagiiruu — að umdanskild-
um Bretlandi og Beiigíu, þar
eð bæði þessi lönd væru til-
tölulega „hrein“ á þessu sviði
eftir að hafa vísað fjölda
soivézkra sendiráðsstarfs-
manna úr landi fyrir mokkru.
í skýrslunni segir ennfrem-
ur, að í öðrum Nato-ríkjum
Vestur-Evrópu, séu njósnarar
um 45% af öllum sovézkum
borgurum sem fengi-ð hafa
landvistarleyfi — þ.e. sendi-
ráðsstarfsmenn, verzlumar-
fuiilitrúar, starfsmenn Aero-
flot, blaðamenn og starfsmenn
alþjóðastofnana. Séu hins
vegar aðeins sendiráðsmenn
taldir hækikli hlutfalll njósnara
í 72%.
Heiidartala opimberra sov-
ézkra starfsmanna í V-
Evrópu hefur á síðustu 10 ár-
um aukizt um 50% — segir
í skýrslunni eða úr 1485 í
2.146 oig meira en helmingur
hærri tölunnar er sagður
starfa á vegum KGB — leyni-
þjónustunnar — og GRU ______
njósnadeildar hersims.
„Sovétmenn stunda njósnir
á Vesturlöndum í mun ríkari
mæli en Vesturlöndin gætu
nokkru sinmi gert í Sovétrikj-
unum,“ segir skýrslan. Hlut-
föllin milili opinberra sovézkra
starfsmanna á Vesturlondum
og vestrænna mótherja þeirra
í Moskvu eru sögð vera 6 á
móti 1 — Sovétríkjunum í
vil. Auk þess mjóta Sovétrík-
in svo aðstoðar austuir-
evrópskra leyniþjónusta og
Kúbu við þessa iðju,
Skýrslan skilgreinir nokk-
uð tilgang og starfsaðiferðir
sovézku leyniþjónustunnar
og í henni er að finma saman-
þjappaðar upplýsingar um
allt sem vltað er um starfs-
semi sovézku leyniþjónust-
unnar í hver ju einstökiu
landi í Vestur-Evrópu.