Morgunblaðið - 22.12.1973, Qupperneq 12
12
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 22. DESEMBER 1973
Frá blaðamannafundinum, frá vinstri: Þórunn Pálsdóttir forstöðukona. Guðrún Guðnadðttir
aðstoðarforstöðukona, Þórður Möller læknir, prófessor Tómas Helgason yfirlæknir og Georg
Lúðvfksson, forstöðumaður rfkisspftalanna.
Séð inn f herbergi f Hátúni 10
í þessu herbergi voru til skamms tfma 6 sjúklingar.
TÓMAS Helgason prófessor og
yfirlæknir Kleppsspítalans
hélt fund með fréttamönnum í
fyrradag í tilefni þess, að nú
hefur elzti hluli Kleppsspítal-
ans, sem byggður var árið 1907,
loks verið rýmdur og þeim 45
sjúklingum, sem þar dvöldust
verið komið fyrir annars
staðar.
Mátti vart tæpara standa, því
að í fyrri nótt fraus vatn í
leiðslum gamla hússins og þær
sprungu og vatn rann á milli
hæða. Aðeins vika er liðin frá
því að síðustu sjúklingarnir
voru fluttir á brott. Verður
gamla húsið væntanlega rifið á
næstunni, en það var i raun
löngu orðið ónothæft, ekki er
hægt að hita það upp í köldu
veðri og mjög mikil eldhætta er
í því.
Til að leysa vanda þess fólks,
sem dvaldi i þessu gamla ónýta
húsi, var keypt húsið að
Laugarásvegi 71 og síðan leigð-
ar fyrstu hæðirnar, í tveimur
húsum Öryrkjabandalagsins að
Hátúni 10 og 10A.
Fréttamönnum gafst í gær
tækifæri til að heimsækja þessa
staði og kynna sér aðbúnað
sjúklinganna. Að Laugarásvegi
71 er heimili fyrir öryrkja, sem
ekki eiga annars staðar höfði
sínu að halla og þurfa að búa í
skjóli. Þar eru nú 17 sjúklingar
og var flutt þangað inn fyrir
tæpu ári. Allir þeir, sem þar
dveljast stunda atvinnu, annað
hvort í bænum eða á Klepps-
spítala.
I Hátúni eru deildir fyrír
meiri öryrkja eða sjúklinga,
sem þurfa meiri umönnunar
við. Þar eru nú 28 sjúklingar.
Þar er sameiginlegt mötuneyti,
sem fær mat frá eldhúsi ríkis-
spítalanna og sér auk þess
nokkrum öðrum íbúum í bygg-
ingum Öryrkjabandalagsins
fyrir mat. Fyrstu sjúklingarnir
fluttu þangað sl. vor, en þeir
síðustu fyrir viku eins og áður
hefur verið drepið á.
Tómas Helgason sagði, að
reynslan af þessum og öðrum
heimílum fyrir öryrkja eða
langtíma sjúklinga hefði verið
mjög góð. Það hefur reynst
fólkinu mikil lyftistöng að búa í
ibúðarhverfum og eðlilegra
umhverfi heldur en spítali, sem
byggður er í tengslum við aðra
spitala og byggðina í heild
getur skapað. Tómas sagði, að
ekki væri hægt að leysa nema
hluta af vistunarþörf öryrkja
eða langdvalarsjúklinga með
þessu móti, þar sem rekstur á
mörgum litlum einingum væri
á ýmsan hátt erfiður frá stjórn-
unarlegu sjónarmiði, þó að
hann væri fólkinu oft hag-
stæður.
Þórunn Pálsdóttir forstöðu-
kona Kleppsspitalans, tjáði
Mbl. að sjúklingarnir hefðu
verið mjög fljótir að aðlagast
sínu nýja umhverfi og aðstæð-
um og hefðu verið mjög þakk-
látir fyrir þennan bætta aðbún-
að. Herbergin eru 2—3 manna
með snyrtingu og svo er setu-
stofa, þar sem hægt er að hlusta
á útvarp, horfa á sjónvarp og
vera með smáföndur. Þarna er
hjúkrunarkona á vakt allan
sólarhringinn, en alls eru 7
starfsmenn í báðum húsum.
Eins og áður sagði er ekki hægt
að leysa nema hluta af vist-
unarþörfinni með þessu móti.
Sumir eru það mikið veikir,
að þeir verða að dvelja á sjúkra-
húsum, sem geta boðið fjölþætt-
ari og meiri hjúkrun og með-
ferð heldur en einstök lítil
heimili geta gert. Síðan sagði
Tómas Helgason: ,,Loks er að
sjálfsögðu að geta þess, að
þeim, sem fá bráða geðsiúk-
dóma og þurfa að komast að
heiman af þeim sökum, verður
best hjálpað á geðdeildum
Gamli Klepps-
spítalinn rýmdur
sjúkrahúsanna. Eins og sakir
standa er mjög mikill skortur á
slíkum sjúkrarúmum. Skv.
áætlun heilbrigðisráðuneytis-
ins vantar rúmlega 250 rúm
fyrir sjúklinga með bráða geð-
sjúkdóma, en tæplega 230 rúm
fyrir langdvalarsjúklinga, þar
með taldir langdvalardrykkju-
sjúklingar. Má í þessu sam-
bandi geta þess, að á næstu
dögum verður boðin út grunn-
urinn að fyrri áfanga geð-
deildar Landspítalans, og er
áætlað, að hægt verði að taka
hann i notkun með 60 rúmum
eftir 4 ár.“
AÐ lokum sagði Tómas
Helgason:
„Eins óg kunnugt er stendur
Kleppsspítalinn á hafnarsvæði
Reykjavíkur, og er ætlast til, að
hann hverfi i framtíðinni. Þó
má gera ráð fyrir, að enn verði
óhjákvæmilegt að nota hann
um langt árabil. Tíl þess að svo
megi verða er nauðsynlegt að
koma þar upp til bráðabirgða
ýmissi aðstöðu til meðferðar
fyrir sjúklingana svo og ýmissi
bráðnauðsynlegri aðstöðu fyrir
starfsfólkið. 1 athugun er hvort
unnt verði að komast hjá að
byggja eldhús, með því að flytja
mat til spítalans úr eldhúsi
Landspítalans. Verði það hægt,
sparar það að sjálfsögðu eld-
húsbyggingu, en óhjákvæmi-
legt verður að koma upp að-
stöðu til móttöku matarins,
borðstofu fyrir starfsfólk,
snyrtiherbergjum og skiptiher-
bergjum, svo að sæmilega megi
una við spítalann í einn til tvo
áratugi enn. Með því að bæta
við þeirri meðferðaraðstöðu,
sem á var minnst, er hægt að
bæM nýtingu spítalans eitthvað
frá því sem er.
Geðdeildir þurfa mikið á alls'
konar dagstofum, vinnuher-
bergjum og ýmsum öðrum
aukaherbergjum að halda, til
þess að geta sinnt hlutverki
sinu á virkan hátt, það er að
aðstoða sjúklinga, sem þangað
leita til þess að komast sem
fyrst aftur heim og til starfa.
Sé þessi aðstaða utan sjálfra
sjúkraherbergjanna ekki fyrir
hendi verður það til þess að
meðferðin verður óvirk, og
mikil hætta verður á, að sjúk-
dómarnir verði langvinnari en
ella, sem aftur leiðir til auk-
innar sjúkrarúmaþarfar.“
Vantar um
500 rúm
fyrir sjúklinga
Gamli Kleppsspítalinn, sem nú er ónýtur.
Dagstofan f Hátúni lOa Ljósmyndir Ól. K. M.