Morgunblaðið - 22.01.1974, Page 23
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 22. JANÚAR 1974.
23
Björg María Elísabet
Jónsdóttir — Minning
Hún var íædd á Fögrueyri í
FáskrúSsfirði 26. des. 1891. Ung
fluttist hún úr heimahögum. Það
er stundum sagt. að fólk beri svip
síns heima. Þá mun það satt, að
hún hafi tekið með sér af friði
hins fríða fjarðar og gæðum góðra
ætta. Það veganesti dugði henni
og mörgum vel.
Ég man hana fyrst að morgni
dags. Þá var vetur. Skammdegið
grúfði yfír. Stúdentum urðu
stundum erfið morgunsporin.
Fjarri var heimili og umhyggja
ástvinanna. Svo var um okkur
marga á Nýja-Garði. En þennan
morgun stóð Elísabet við dyrnar
að íbúð sinni. Ég man hana vel.
Hún var björt yfirlitum, augun
blíð og svipurinn allur innilega
mildur. „Góðan daginn, væni
minn. Viltu ekki koma inn fyrir
og fá þér kaffisopa?" Röddin var
hlý og það birti yfir við ávarp
hennar.
Á þessa fyrstu mynd Elísabetar
Jónsdóttur féll síðan enginn
skuggi. Hún var ávallt og öllum
hin sama, mild og hlý. Heimili
hennar eiginmanns hennar og
Meyvants Sigurðssonar, stóð öll-
um opið. Viðmót þeirra skóp okk-
ur stúdentunum vellíðan. Við átt-
um þeim það mjög að þakka, að
Garður varð okkur mörgum sem
heimili að heiman.
I tíu ár nutu stúdentar gæða og
gestrisni þeirra hjóna á Nýja-
Garði. á kveðjustund munu marg-
ir minnast þess með innilegu
þakklæti.
I rúm sextiu ár áttu þau hjón
samleið. Afkomendur þeirra
hjóna eru nú alls sjötíu og þrír.
Mikil saga býr að baki slíkum
tölum. Skin og skuggar skiptust á.
Það geyma þeir f minningu, sem
bezt þekkja. Hitt er víst, að aldrei
brugðust gæði Elísabetar. Það er
þakkarefni eiginmannsins og
hinnar stóru fjölskyldu. Það er og
þakkarefni okkar, sem munum
hana og nutum góðleiks hennar.
Úm hana má segja með orðum
þjóðskáldsins:
— Þinn var háskóli
það, sem helgast vissir:
Hlýðni viðGuð
og gott aðstunda — (M.J.)
Hamingja lands og þjóðar átti
bezt skjólið við brjóst þeirra
kvenna, sem bjuggu yfir þeim
dýru dyggðum: Trú á Guð og góð-
leik til allra.
Svo mun lengi verða. Elísabet
Jónsdóttir var í þeim hópi. Bless-
uð sé hennar góða og göfuga
minning. Samúð sendi ég eigin-
manni hennar og ástvinum öllum.
Hin fagra minning um sanna
Guðstrú hennar verði þeim hugg-
unin bezt.
Ég kveð hana orðum skáldsins:
— Með hugljúfri hógværð
svo hélztu þína braut,
sem kærleikans kona
þú komin ert úr þraut —
(M.J.)
B.F.
FRÚ Etísabet Jónsdóttir kona
Meyvants Sigurðssonar er borin
til grafar i dag. Ævistarf hennar
var orðið langt og gott. Hún Var
fædd að Fögrueyri viðFáskrúðs
fjörð 1891, en var fyrst og fremst
Reykvíkingur, fluttist hingað
1903 og var hér síðan alla ævi. Ég
þekkti hana fyrst i starfsemi
Reykvíkingafélagsins, • en þar
hefur maður hennar lengi verið
áhugasamur félagi og þau hjón
voru bæði heiðursfélagar.
Meyvant hefur víða komið við mál
manna og i ymsum féiögum og
unnið ötullega að félagsmálum og
stjórnmálum. Hvarvetna var kona
hans með honum í ráðum og störf-
um, ósérhlifin og áhugasöm, og i
kringum hana voru gleði, góður
hugur og félagslyndi. Fyrir allt
þetta þakkar Reykvíkingafélagið
henni.
V.Þ.G.
Björg'Maria Elísabet Jónsdótt-
ir, eins og hún hét fullu nafni,
verður jarðsungin frá Neskirkju
hér í borg í dag, en hún andaðist i
Landakotsspítalanum sunnudag-
inn 13. jan. sl.
Elísabet, en undir því nafni
þekktu hana langflestir af öllum
þeim mikla fjölda vina og kunn-
ingja, er hún eignaðist á sinni
löngu og starfsömu ævi, var fædd
að Fögrueyri við Fáskrúðsfjörð
hinn 26. des. (annan dag jóla)
árið 1891. Hún var þvi nýlega
orðin 82ja ára, er hún lézt.
Foreldrar Elísabetar voru
merkishjónin Þórunn Bjarnadótt-
ir, fædd að Núpi á Berufjarðar-
strönd, og Jón Bjarnason, ættaður
frá Dölum Í Fáskrúðsfirði.
Móðir Þórunnar var Málfríður
Jónsdóttir frá Núpshjáleigu,
systir Jóns hreppstjóra i Borgar-
garði við Djúpavog, Ásdisar i
Stakkagerði í Vestmannaeyjum,
ömmu Ásdísar Johnsen og Elísa-
betar, sem kölluð var Lisibet, föð-
urömmu Rikarðs Jónssonar, hins
alkunna myndhöggvara og lista-
manns á svo mörgum sviðum, og
þeirra systkina.
Foreldrar Jóns Bjarnasonar
voru hjónin Elisabet Þórólfsdótt-
ir og Bjarni Jónsson, er þá bjuggu
í Dölum. Bjarni faðir Jóns var
bróðir Þorbjargar konu sér Ólafs
Indriðasonar prests að Kolfreyju-
stað, en þau voru foreldrar Jóns
Ólafssonar ritstjóra, sem var mjög
þekktur maður á sínum tima.
Meðal barna Jóns Ólafssonar var
Sigriður kona Ágústs H. Bjarna-
son, en eitt barna þeirra er Hákon
núverandi skógræktarstjóri.
Til Reykjavíkúr fluttist Elísa-
bet með forOldrum sínum, þrem-
ur systrum sinum og fleiru skyld-
fólki árið 1903, og hefir hún átt
hér heimili síðan. Strax eftir
fermingu fór hún að vinna við
hússtörf hjá góðu fölki hér í bæn-
um, siðast um alllangt skeið hjá
frú Ingibjörgu og Þorláki Ö.
Johnson, og annaðist hún hann
síðustu árin, er hann lifði.
Hinn 3. marz 1913 fluttist hún
svo til unnusta síns, Meyvants
Sigurðssonar. Þau giftu sig svo
þann 15. maí 1915, og höfðu því
verið samvistum í rúm 60 ár. Mey-
vant er mjög þekktur maður hér í
borg og einnig viða um landið.
Hann er i hópi þeirra manna, er
fyrstir lærðu hérlendis að aka bif-
reið, þá atvinnu hefir hann stund-
að um fjölda ára, og eigin vörubif-
reiðastöð rak hann í mörg ár.
Einnig starfaði hann sem verk-
stjóri í allmörgár.
Þau Elísabet og Meývant
eignuðust níu börn. Elzta barn
þeirra var sonur, er hét Sigur-
björn, (Diddi). Hann var
verzlunarmaður að atvinnu, enda
hafði hann hlotið menntun til
þess. Sigurbjörn fórst með flug-
vélinni Glitfaxa, hinn 31. jan.
1951. Lét hann eftir sig konu,
Unni Guðnadóttur, og þrjár
dætur.
Önnur börnþeirra hjóna eru:
Þórunn, gift Halldóri Þörhalls-
syni bifreiðastjóra,
Valdís.gift Kristni Kristvarðssyni
kaupmanni,
Sverrir bifreiðastjóri, kvæntur
Jónu Ágústsdóttur,
Þórölfur bifreiðastjóri, kvæntur
Guðrúnu Eyjólfsdóttur,
Sigriður, gift Birni Steindórssyni
verzlunarmanni,
Rikarður sjómaður, ókvæntur,
Elisabet, heitbundin Jöhanni
Árnasyni bifvélavirkja og Mey-
vant bifreiðastjöri, kvæntur
Huldu Harðardóttir.
Afkomendur þeirra Elísabetar
og Meyvants eru nú 73 talsins.
Árið 1934 fluttust þau hjónin að
Eiði og hafa búið þar siðan.
Elísabet var mikil friðleiks-
kona, og er slfkt ávallt mjög
ánægjulegt, en hitt er þó miklu
meira um vert, hve vel gerð og
góð kona hún var. Ástúð hennar
og umhyggja, hjálpsemi og fórn-
fýsi virtust engum takmörkum
háðar. Gilti það jafnt, hver sem í
hlut átti, menn eða málleysingjar,
eins og þaðer stundum orðað.
Ég, sem þessar fáu linur læt hér
frá mér fara, hefi alveg sérstak-
lega mikla ástæðu til þess að
þakka Elisabetu, eiginmanni
hennar, börnum þeirra og barna-
börnum, fyrir framúrskarandi
góða og einlæga vináttu og hjálp-
semi, sem ég hefði notið í rikum
mæli um miirg undanfarin ár.
Því hefir oft verið haldið fram,
að eitt það bezta, sem þetta líf
getur gefið hverjum manni, sé að
fá tækifæri til þess að umgangast,
kynnast og vera samtíða góðu
fólki. Þetta hefir verið rökstutt
með því, ,,að þar, sem góðir menn
raunveruleika í þessu þjóðfélagi.
Hann bjó til páskamótið, hann bjó
til jólamótið, hann bjó til hvita-
sunnumótið. Hann gerði allt til að
vekja og glæða áhuga á íþrótt
þessari, enda var ttann sá maður.
sem var til þess kjörinn í upphafi
að stjörna þeirn málum ásamt öðr-
um góðum mönnum. Hann var
einn af stofnendum Handknatt-
leiksráðs Reykjavíkur, hann var í
fyrstu stjórn Handknattleikssam-
bands Islands, gulldrengur þeirra
fyrstur og gulldrengur Ármanns
einnig.
Einu má ekki gleyma með Sig-
urð, að hann var Ármanni ómiss-
andi alla tíð, þegar sýningar- og
keppnisflokkar voru að undirbúa
ferðir til útlanda, annaðhvort í
fararstjórn, eða hann stóð að
undirbúningi fararinnar og gekk
það tryggilega frá öllu, að hvergi
brast áætlunin. Með því móti urðu
ferðir þessar bæði félaginu og
þeim til sóma.
Sigurður hafði einnig stórt
áhugamál fyrir utan íþróttastörf.
og það var að taka ljósmyndir og
kvikmyndir. Þar var hann alger-
lega i sérflokki. því hann hafði
næmara auga fyrir iþróttum og
afrekum en aðrir. Hann átti safn
af góðum vélum og hann tók góð-
ar myndir og var alls staðar á
réttum stað, þegar á þurfti að
halda, og hann sá betur um þetta
en nokkur sá maður, sem ég
þekki, enda mun myndasafn hans
vera með þvi merkasta og bezta,
sem til er á islandi um sögti
Ármanns.
Við Ármenningar kveðjum því
einn okkar traustasta félaga með
virðingu og söknuði.
G.E.
Þegar við nú kveðjum Sigurð G.
Norðdahl er mér ljúft að minnast
og þakka það mikla starf, sem
Sigurður vann fyrir handknatt-
leiksfþróttina, þegar þessi iþrótt
var smá i getu og vinsældum og
allar aðstæður því mjög erfiðar,
Sigurður var aðaldriffjöður Ár-
menninga bæði sem keppandi og
þjálfari á árunum 1940 — 1954 og
má sjá af frammistöðu Armenn-
fara, séu Guðs vegir", Þá má
einnig minnast þess, „að þar sem
er hjartarúm, þar er einnig hús-
rúm".
Þetta hvort tveggja tel ég, að
Elísabet hafi sannað svo greini-
lega í umgengni sinni við allan
þann mikla fjölda fólks. er hún
kynntist i lifi sinu, að betur mun
það vart gert verða. Til dæmis má
minnast þess. að er mað-
ur hennar gegndi húsvarðarstiiðu
á „Nýja-tiarði". leituðu íluiar
þar oft til hennar uin ýmiss
konar aðstoð, sein hún veitti
þeim ævinlega sein sjálfsagð-
an hlut. Aldrei mun hún hafa
óskað greiðslu fyrir, en ávallt
greitt fyrir þeim, svo sem væru
þeir allir hennar eigin börn, ævin-
lega með glöðu geði og brosi á vör.
Sterk og fölskvalaus vinátta
skapaðist því milli hennar og
þeirra, og mun hún áreiðanlega
geymast lengi.
I félagslífi tók Elisabet
nokkurn þátt, og má þar til nefna
kvennadeild Verkstjórafélags
Reykjavíkur og ennfremur Reyk-
víkingafélagið, en i því voru þau
hjönín bæði heiðursfélagar.
á undanförnum árum hafði
Elísabet verið lögð nokkrum sinn-
um inn á Landakotsspítala, í
nokkrar vikur hverju sinni. Fyrir
alla þá hjálp og vinsemd, er hún
naut þar svo og nú i hennar
siðustu le-gu, eru hér með Ixirnar
fram alúðarþakkir til lækna, er,
þar eiga hlut að, og ekki siður til
St. Jósefssystra þeirra, er um-
gengust hana og hjúkruðu henni,
en milh hennar og þeirra
myndaðist órofa vinátta, enn-
fremur til allra þeirra starfs-
stúlkna, er veittu henni hjálp i
veikindum hennur.
Nú, er ég og fjölma.rgir kveðj-
um Elísabet er. það méð mikilli
Framhald á bls. 31
inga á þessum árum, að vel var
unnið.
í félagsmálum var Sigurður
einnig i fararbroddi, hann var
einn af stofnendum Handknatt-
leiksráðs Reykjavikur og sat í
stjórn þess fyrstu fimm árin og
síðar eitt ár formaður þess.
Þegar Handknattleikssamband-
ið var stofnað, var leitað til Sig-
urðar og var hann i fyrstu lands-
liðsnefnd og átti drjúgan þátt í
undirbtiningi að þátttöku í fyrstu
heimsmeistarakeppninni, þegar
við unnum Rúmena eins og frægt
er.
Sigurður var leiðahdi i öllum
nýjungum á sviði handknaitleiks.
hann var aðalhvalamaður að
fyrstu utanferð handknattleiks-
manna og samskiptum við erlend
lið, hann hélt hér dómaranám-
skeið í handknattleik og kenndi
nýja tækni og framfarir.
Þá var Sigurður hugvitsamur
við að finna upp skemmtileg
keppnismót og má segja, að á
hverju ári hafi Armann verið með
eitt eða fleiri mót til að auka
fjölbreytnina á þessum árum, Sig-
urður átti stóran þátt i að gera
uppbyggingu handknattleiks
trausta og skilaði hann sinu verki
vel i hendur þeirra, sem við tóku
og var það vel metið. Sigurður var
á 25 ára afmæli Ilandknattleiks-
ráðsins sæmdur gullmerki þess,
sem er mesta viðurkenning. sem
það getur veitt.
Handknattleiksmenn munu utn
leið og þeir minnast göðs félaga
þakka starf hans og votta aðstand-
endum sanuið.
Sigurður G. Norðdahl
Kveðja frá Glímufélaginu
Ármanni.
Það er erfitt hlutskipti að þurfa
að minnast góðs vinar. Þegar ég
frétti andlát vinar mins, Sigurðar
G. Norðdahls, um næstsfðustu
helgi, þá vildi ég ekki trúa því, að
þe.tta væri sapnleikur, Máður eins
og Sigurður, sem búinn var að
upplifa miklar slysfarir og mikil
veikindi, en var búinn að ná sér
það vel upp, að maður hélt, að
hann væri þúinn aðyfirvinna allt
þetta og kominn á þann rekspöl
að geta starfað og unnið að áhuga-
málum sinum á þann veg, sem
hann alltaf hafði langaðtil.
í nóvembermánúði síðastliðn-
um störfuðum við mikið saman i
sambandi við heimsókn, sem
Glimufélagið Armann fékk, og
gestirnir voru Júgóslavar, sem
voru mér og honum mjög húg-
þekkir og samstarf okkar við þá
var með ágætum.
Sigurður G. Norðdahl gerðist
félagi í Glímufélaginu Áimanni
haustið 1931. Jón Þorsteinsson
lýsir því, að það hafi komið ung-
ur, frískur og fallegur maður, sem
stundaði æfingar frábærlega vel,
og til þess að ná rneiri fullkomnun
tók hann einnig þátt í öðrum
æfingum, sem íþróttasköli Jöns
Þorsteinssonar hafði þá með
höndum og mætti þar á hverjum
einasta degi állan þann vetur.
Sigurður hafði líka að miklu að
keppa, því að hann vissi, að
félagar hans í Armanni, sem voru
orðnir honum eldri, ætluðu að
taka þátt í íslenzkri viku, sem
halda átti i Stokkhólmi 1932.
Sigurður náði þvi marki að vera í
þeim höpi, þö að hann væri aðeins
17 áragamallog langyngstur allra
þátttakenda. Sigúrður náði þvi
takmarki að verða einn fræknasti
fimleikamaður, sem ísland hefur
átk fvrr eða síðar, og í framhaldi
af því hefur hann borið höfyð og
herðar yfir alla fimleikamenn
innan Glímufélagsins Armanns
og verið lyftistöng og driffjöður
fimleikadeildar í um það bil 20 ár.
Sigurður fór i fjölmargar sýn-
ingarferðir bæði utanlands og
innan. Var fánaberi á flestum
sýningum og vaktj töluvert tnikla
eftirtekt, enda maðurinn glöggur
og bar sig vel á velli, og allir
dáðust að hans framkomu hvar
sem hann kom fram.
Ungur að árum gerðist
Sigurður starfsmaður lögregl-
unnar i Reykjavik. Fljótlega kom
það í ljós, aðSigurður hafði alveg
sérstaka hæfileika í sambandi við
tungumál, og gat hann talað fleiri
tungur en aðrir, er störfuðu þar.
Var hann því valinn til að kynna
sér störf þau, sem vantaði alger-
lega hjá okkur á íslandi, þ.e.a.s.
eftirlit með útlendingum og starf-
semi þeirra hér á landi. Sigurður
var því sendur af lögreglustjóra
bæði til Evrópu og Bandaríkjanna
til að kynna sér, hvernig þessum
málum væri háttað í þeim lönd-
um, og þegar hann kom til baka
var hann gerður að forstöðu-
manni Útlendingaeftirlitsins á is-
landi,
Sigurður starfaði ekki eingöngu
áð fimleikamálum innan Glímu-
félagsins Armanns. Hann var allt
í öllu. Híinn var með í írjálsum
íþróttum, og þegar Sigurður
kynntist handknattleik, hreifst
hann strax af þeirri íþrótt og
gekkst fyrir stofnun handknatt-
leiksdeildar innan Armanns,
Sigurður var ekki i Mennta-
skólanum í Reykjavík, en hann
ásamt Valdimar Sveinbjörnssyni
fékk því framgengt, að þar var
æfður í gamla fimleikahúsinu
handlwlti, og síðan þróaðist þetta
þannig, að það var byrjað að iðka
þetta lika i Íþróttahúsi Jóns Þor-
steinssonar, þegar það var stofn-
að. Sigurður hefur alla tíð verið
sá maður, sem var undirstaðan og
driffjöðurin á öllum þeim mótum
sem hafa verið haldin i Reykjavfk
og á landsbyggðinni. Htuin var
fyrsti maður til að fá erlendan
þjálfara, hann var fvrsti maður til
að gera handbolta að handbolta á
islandi vegna þess að hann
breytti skipulaginu eftir re.vnslu
og það var, að handbolti er spilað-
ur í dag ekki' maður á mann
héldur kerfisbundinn eftir
ákveðnum reglum og eftir
ákveðnum venjum. Það er ekki
nóg með það, að Sigurður hafi
gert þessa hluti og komið þessu á
framfæri innan félaganna í
Reykjavik, heldur var hann
hvatamaður að öllum þeim mót-
um, sem stofnuð voru á þeim
árum, sem gerðu handboltann að
Árni .Vrnason.