Alþýðublaðið - 09.09.1958, Qupperneq 3

Þriðjudagur 9. sept. 1958
#ilþý8nbla8l9
1 1 \
Alþýöublaöiö
Útgefandi: Ritstjóri: Fréttastjóri: Auglýsingastjóri: Ritstjórnarsímar: Auglýsingasími: Afgreiðslusími: Aðsetur: Alþýðuflokkurinn. Helgi Sæmundsson. Sigvaldi Hjálmarsson Emilia Samúelsdóttir. 149 01 og 14902. 1 4 9 0 6 1 4 9 0 0 Alþýðuhúsið
Prentsmiðja Alþýðublaðsins. Hverfisgötu 8—10.
t» — é
í jonannesar t
ui-
|fimmtudaginn. Ég hefði getað
trúað því um.unga rithöfunda
séð hvert mannsefnið á fætur
fannst að hann væri að taka
undir við kórinn, þennan.
syngjandi kór falskra radda.
sem notar hvert tækifæri til
þess að dásama það sem ekk-
ert er, en treður svo á hinu,
sem á í sér æðaslátt fólksins,
hinn eilífa hiartslátt mann-
anna — af því að það telst
ekki „fínt“ samkvæmt resepti
öðru steypast á grúfu vegna ; þreyttrar borgarastéttar sern.
Hlœgilegur skopleikur
ÞES'S verður nú vart með degj hverjum, að framferði
Breta á íslandsmiðum þyki hlægilegur skopleikur. Þeir
standa einir uppi í andstöðunni við okkur íslend.inga og
vilja sýna okkur ofríki, sem engan árangur ber. Togarar
þeirra geta ekki stundað fiskiveiðar í landhelgi með þeim
hætti, sem verið hefur undanfarna daga. Viðleitni þeirra
er vonlaus með öllu. Þetta mun líka brezku togaraskipstjór-
unum lióst og þeim því óljúft að halda skopleiknum áfram.
Herskipin, sem áttu að vernda brezku veiðiþjófana, hring-
sóluðu kri.ngum t.oga.rana í veiðileysunni, og stjórnendur
þeirra truflast á skapi og taugum. Hafa þeir til dæmis
gleymt alþjóðlegum siglingareglum eins og frægt er orðið,
Þar sem mjóu munaði, að slys hlytist af. Er svo nema von,
að brezka bónið byki hlægilegt í augum heimsins eins og
það er á sig komið í landhelgisdeilunni?
En hver er tilgangurinn? Tólf sjómílna landhelgin viS
Island er staðreynd. Bretuim getur ekki dottið í hug, að
þeir kúgi íslendinga með ofríkistilburðum sínum. Þjóð-
areining íslendinga hefur sjaldan eða aldrei verið meiri
en í þessu máli. Árangur Breta getur aðeins orðið sá; að
gömul og góð sambúð þeirra við íslendinga spiJlisr og að
þeir verði hlægilegir fyrir misheppnaða ofríkisviðieitni
gagnvart friðsamri og óvopnaðri smáþjóð, sem þráir það
eitt að mega lifa og starfa óáreitt í landi sínu. Súezævin-
týrið endurtekur sig ekki á íslandi, og því síður atburð-
irnir á Kýpur og í Kenya. Hér er ekki vopnum að m.æta
heldur aðeins sögulegum rétti og lífsnauðsyn, og sú mót-
spyrna verður ekki slegin niður með ljónshrammi.
íslendingar 'hafa forðazt alla árekstra við Breta í of-
ríkisviðleitni þeirra á íslandsmiðum. íslenzku varðskips-
mennirnir hafa sýnt festu og stillingu, sem er til fyrirrnvnd
ar. Þess vegna er furðulegt, að brezk blöð skuli reyna
að túlka brot Breta á al'þjóðlegum siglingareglurn sem
hrekki eða álbyrgðarleysi af hálfu íslendinga. Litlu íslenzku
varðskipin munu ekki keyra brezku herskipin í kaf. En
við bíðum þess, að þau hverfj burt af fiskiir.jiðum okkar. Og
Bretar ættu að láta af því verða áður en þeir eru orðmr
að athlægi um alla heimsbyggðina-
Sigur utanríkisráðherra
TÍMINN gerði hófsamlega en eftirminnilega að um-
ræðuefni á sunnudag getsakir Þjóðviljans í garð Guðmund-
ar í. Guðmundssonar utanríkisráðherra og starfsmanna ut-
anríkisráðuneytisins mjög að gefnu tilefni. Blaðinu fórust
orð á þessa leið:
„Fyrir málstað íslands er það ómetanlegur sigur, að
allar við'komandi þjóðir hafa beint og óbeint virt nýju
fiskveiðilandhclgina, nema Bretar, þótt margar hverjar
hefðu mótmæit henni áður. Þetta er mikill sigur fyrir
Guðmund I. Guðmundsson utanríkisráðherra, sem hef-
ur unnið að því í sumar ásamt starfsmönnum utanrikis-
þjónustunnar að kynna öðrum þióðum útfærsluna. Ar-
angur af þessu starfi hefur vissulega orðið mikilvægur,
þó ekki tækist að sigrast á hinum brezka þráa.
Hið mikilvæga kynningarstarf, er hér hefur verið
innt af hendi hefur að sjálfsögðu ekki veriti unnið nema
að örlitlu leyti fyrir opnurn tjöldum. Menn gera séi- þann
ig ekki almennt grein fyrir iþví, hve mikið starf hefur
verið unnið hér. En árangurinn ætti hins vegar ekki að
dyljast neinum, þegar sú staðreynd blasir við, að þrátt
fyrir öll mótmælin, sem okkur bárust, virða nú allar þjóð
ir nýju fiskveiðilandhelgina, beint eða óbeint, nema
Bretar.
Þennan árangur af starfi utanríkisráðlierra oa sam-
verkamanna hans ber vissulega að meta og viðurkenna.
Svo mikinn árangur hefur þetta starf borið, að utanrík-
isráðherra verðskuldar allt annað en að vera borinn
óhróðri og röngum sökum í sanibandi við þetta mál“.
Hér hefur ofstopa Þjóðviljans verið svarað á verðugan
hátt. Og n.ú er eftir að vita, hvort kommúnistablaðið leitar
í íslenzkt samfélag í landhelgismálinu eða heldur áfram að
vera sparkandi asni-
Kæri Jóhannes Helgi.
ÉG ÞAKKA þér fyrir _ ___ __
skrifið í Alþýðublaðinu á fátæktar og umkomuleysis. en slltaf er að leita að glingri til
ég hef einnig séð mjög marga rísla sér að.
brjótast gegnum moldarbing- | Engilberts varð þetta á
að þeir væru myrkfælnir, en ! inn þrátt fyrir erfiðleikana og vegna þess, að hann var vin-
ég hefði ekki getað trúað því I skila þjóð sinni lifandi lista- "jr Gúðmundar og hann
um þig að þú værir hræddur verkum. kenndi honum fyrstu drætt-
Ég vona að þú viðurkennir ina ef svo má að orði komast.
þann sannleika, að um þetta Og Jón Engilberts er tryggur
er ekki til nein algild regla. eins 0g amma hans. Hún fór
Það er ekki hægt að full- ekki alfaraleiðir, heidur
yrða, að þessi eða hinn lista- klæddi hún sig í karimanns-
við drauga. Sízt af öllu hefði
mig getað grunað, að þú sæir
jafnvel drauga ganga ljósum
lognm um háhjartan dag. . .
Þú tekur mig svolítið til bæn
ar fyrir ummæli mín um sýn- maðurinn hefði getað unnið af föt og gekk heim að Bessa-
ingu Guðmundar Thorsteins
sonar, en þó sérstaklega fyrir
rek í list sinni ef hann hefði stöðum í hörkubyl, rauk inn í
átt við aðrar aðstæður aðbúaen stofu til yfirvaldsins og rak
eina setningu, sem ég sagði af ; raun var á. Hitt er hins vegar hnefana upp að nefinu á hon
tilefni ummæla vinar míns, 1 alveg rétt, . að erfiðleikarnir um —• til þess að koma í veg
Jóns Engilsberts. svipta menn tækifærum til fyrir sveitarflutning. Ég þoldi
Ég vil strax taka það fram, þess að sýna, svo að ekki verði ekki þessa einu setningu Jóns,
að ef þú hefur í raun og veru um deilt, hvað þeir geti af- sem er svo líkur ömmu sinni
rekað. Ég skal til dæmis segjaú allri gerð, að mér heyrist
þér frá þeirri reynslu minni, Ihún stundum mæla af vörum
að ég er sannfærður um, að hans. Hann hafði barizt hália
sumi vinir mínir, sem gefizt mannsævi við örðugleikana og
skilið ummæli mín eins óg þú
lætur í veðri vaka, þá hefði
sannarlega verið ástæða til
að taka mig til bænar og gera
tilraun til þess að særa hinn
illa anda gamals íslenzks smá
sálarháttar út úr mér. Og eng
um hefði ég treyst betur til
þess en þér, svo hressandi
ertu alltaf, og stundum er
skapið svo mikið, að jafnvel
eldur stendur úr nösum þín
hafa upo, hefðu getað notið
listarhæfileika. sinna ef þeir
hefðu ekki verið kyrktir í heng
ingaról fátæktarinnar. En —
og það vil ég leggja áherzlu á,
vegna ummæla þinna, ég hef
líka séð menn, sem ég hafði tal-
skapað list sem ég dái og finn.
í hjartslátt þjóðar minnar.
Hann var að skrifa (í annars
ágætri grein um persónulega
töfra Guðmundar) um yfir-
stéttardreng, sem aldrei háði
baráttu við fjár'hagslega erfið
ið ágæt mannsefni, koðna nið- i leika, sem ekki tók list sína
um, en það þarf til þess að , ur og gefast upp einmitt þeg- alvarlega, var alla tíð að leika
særa út illa anda.
En ég get ekki trúað því, að
þú haíir skilið ummæli mín
eins og þú lætur, heldur sért
þú, í miklum bardagahug, að
gera þér tilefni tíl þess að ráð
ast á gamlan, daunillan og
rotinn 'hugsunai'hátt. Og ég
verð að segja: Allt í lagi með
það. — Þá vil ég lýsa yfir því
við þig, að ég er, og hef alltaf
verið, algerlega andvígur
þeirri kenningu, að svo fremi
geti skáld eðá listamaður
skapað eitthvað lifandi, að það
eigi sér ekki málungi matar.
Ég hef þekkt flesta íslenzka
listamenn nú um meira en
þriggja áratuga skeið — og
margir hafa verið persónuleg
ir vinir mínir. Sérstaklega var
ar fátæktin hafði yfirgefið þá
og erfiðleikarnir voru úr sög-
unni. Þannig getur fjárhags-
sér og skyldi sáralítið eftir.
Mér fannst Jón vera að
sækja um upDtöku í kórinn,
leg velgengni eins og fátæktin, sem hann hefur aldrei att
slökkt neistann. Ég veit, að ef heima í. Þess vegna rauk ég
þú lítur í kringum þig nú, svo upp.
ungur sem þú ert og skarp- j Kór listsnobbanna er alveg
skyggn á nútímann, þá sérðu nógu fjölmennur þó að hvorki
þessar staðreyndir blasa við. |Jón, ég né þú, göngum í hann.
Það er engin algild regla Enginn okkar á erindi í hann.
til um þetta.
Veltur ekki mest á mann-
eskjunni sjálfri?
Ég sagði, að ég hefði orðið
fyrir vonbrigðum á sýningu
Guðmundar, — og ég endur-
tek bað.
Ummæli Jóns Engilberts,
þessa eins mesta listamanns
okkar — og mesta skáldsins í
hópi íslenzkra málara, þrátt
þessi vinátta náin á þeim ár- fyrir næstum því óyfirstígan-
um þegar íslenzkum lista- lega örðugleika og baráttu í
mönnum voru næstum bví all æsku og allar götur til þessa
ar bjargir bannaðar. Ég hef dags, komu illa við mig. Mér
Eg held að við séum, hvað upp
eldi og alla gerð snertir, af
aiit öðru sauðahúsi.
Ég gæti rætt margt viðþig um
þetta, og þú ert einmitt mað-
urinn, sem hægt er að ræða
um þetta við.
Þú minnist á Kiljan og Ás
grírn í þessu samhandi. Það er
misskilningur hjá þér, ef þú
heldur að Kiljan og Ásgrím
ur hafi fæðzt með silfurskeið-
ina í munninum. Báðir nöguðu
þeir nakin bein á sínum fyrri
Framhald á 4. síðu.
NY LINA.
Pokakjólinn og ballonkjóll-
inn hafa nú báðir séð sitt feg-
ursta og arftaki þeirra er hinn
svokallaði Kassak-kjóll, sem ber
svip þeirra beggja að nokkru
leyti.
Mittið er ekki tekið saman
og engar ermar en þetta hefur
kjóllinn frá forföður sínum, —
pokakjólnum. Aftur á móti er
kjóllinn tekinn saman með rikk
ingu fiyrir ofan hnéð, en það
hefur hann frá ballonkjólnum,
sem tekinn var saman fyrir
neðan hnéð.
Segja má að kjólnum svipi að
meira leyti til pokakjólsins en
ballonkjólsins, svo að með því
að gera smábreytingar á poka-
kjólnum þá má taka hann fram
aftur og vonandi verður nú hægt
að slíta honum.
Annars hefur kjólatízkan ver-
ið svo breytileg undanfarið, að
vart hefur gefizt tími til að
skipta um fyrir þá sem alltaf
hafa viljað fylgjast með.
•’>»&C->50w»vívvv ' *
Kassak kápa frá Uli Richter.
NÝTT EFNI.
Ozelot heitir nýtt tau, sem
hefur strax náð geysimikilli út-
breiðslu meðal tízkufrömuða.
Uli Richter í Berlín hefur þeg
ar tekið að nota það í pils og
auk þess að skreyta með jakka
1 og hatta.
1 Efni þetta er með sömu á-
ferð og Leoparðaskinn og þykir
því nokkuð djarft af honum að
nota það eingöngu í pils eða
aðrar heilar flíkur.
Þá hefur Heinz Oestergaard
einnig tekið notkun þessa upp
til skreytingar á sumarfatnaði
og hyggst einnig nota það að
nokkru leyti i sambandi við
haust- og vetrartízkuna.
STUTTA TÍZKAN.
Kjólarnir eru alltaf að stytt-
ast og það má segja að varla sé
orðið hægt að ganga í nýjustu
flíkunum án þess að þær lyft-
ist upp fyrir hné í hverju spori.
Þetta kemur mjög mikið fram
í hinn nýju Kassak-tízku, bæði
að því er kjólana snertir og eins
eru kápur ekki 7/8 hlutar af
venjulegri lengd.
Kassak-kápurnar eru oftast
með hinu svokallaða Trapez-
lagi og er þá kraginn skreyttur
með skinni eða stundum að-
eins hafður í öðrum lit.