Alþýðublaðið - 20.12.1930, Qupperneq 2

2
AiSÞYÐOB&ABIÐ
SamvÍDnuhugsjón
Slys við árekstor.
„Gáleysi m hnnsunarleysi“.
og
launakúgun.
Meginhugsjón Mnnar svo-
nefndu sajmvinmistefnu er að
komast hjá ])ví, að einstakir auö-
menn græði á fjöldanum, heldur
fái hver sitt. Pess vegna er arð-
dnum í samvinnufélögum skift
niður eftir þátttöku (í kaupfélög-
unum eftir verzlunarmagni), en
ekki eins og í hlutafélögum eftir
þvi fjármagni, er hver einstakur
á í fyrirtæMnu. Par sem tilgang-
ur samvinnufélaga pvi er þessi,
að hver fái sitt, þá er svo sem
auðvitað að samvinnufélög, sem
stjórnað er í samræmi við stefn-
una; kæra sig ekki um að hafa
fé af starfsmönnum sínum með
þvi að borga þeim lægra en aðr-
ir borga. Er þetta vel í samræmi
við þann sið samvinnufélaga, að
selja vaming sinn sama verði og
aðrir selja. Hins vegar kæmi það
1 alveg í bága við þá meginhug-
sjón samvinnustefmmnar, að hver
fái ' sitt, ef samvinnufélögin
reyndu að auka gróða félags-
manna sinna me'ð því að svína
á kaupi starfsmannanna.
Samvinnumenn í öllum löndum
borga þvi sama kaup og aðrir,
nema á stöku stað, þar sem þeir
borga betra kaup en alment er
borgaö, enda er nú svo komið
hvort eð er í flestum löndum, að
eánstökum atvinnufyrirtækjum
kemur ekki til hugar að skera
sig úr um kaupgjald. Að reyna
hiítt þykir eitki 'borga sig, því
verklýðsfélögin liða það ekki:
þau vi.ta, að lækkun hjá einu at-
\'iiinnufyrirtæki er sama og lækk-
un hjá fleirum fyrirtækjum, eftir
noklcurn tíma og leiðir að lokum
tU almennrar lækkunar.
Pað er ofur eimfalt mál, að
um leið og samvinnufélag fer að
gjalda lægra kaup en aðrir, vík-
ur það út frá meginhugsjón sam-
viinnufélagsskaparins, og að þeir
menn, sem / slíku stjórna, eru
engir samvinnumenn, beld’ur al-
mennir launakúgarar, sem fremja
verknað sinn undir yfirskini sam-
vinnuhugsjónarinnEir. Má rnikið
vera ef samvinnuhugsjónin er á
svo lágu stigi hér á landi, að
þeir, sem verða uppvisir að þvi
að fremja launakúgun í hennar
nafni', geti áfram haldið virðingu
sinni meðai samvinnumanna.
fiíEtari Olgelrssyni sagt upp
starfi hans ?ið Síldareinka-
sðlasa.
Frézt hefir að norðan, að Ein-
ari Olgeirssyni hafi í morgun
verið sagt upp starfi hans við
Síld'areinkasöluna.
Nánari fregnir þar um ókomn-
ar.
Hargir nienn drukkna.
Khöfn, 20. dez.
Uniited Press. — FB.
Ætlað er, að a. m. k. 35—40
manns hafi drukknað við árekst-
ur milli finsku eimskipanna „Arc-
turus“ og „Oberon" kl. 10 í gær-
ikveldi í mikilli þoku í JótLands-
hafi („Kattegat“). „Oberon“ sökk
á fáum mínútum. Á skipinu vax
60 manna skipshöfn og 19 far-
þegar. „Arcturus" varð fyrir
miMum skemdum.
SænsMr-fallbyssubátar og fleiri
skip brugðu við og fóru á vett-
vang tiL aðstoðar og björgunar.
— SMpin leita þeirrá, sem af
kunna að hafa komist
Bjargvættor alpýðutnar!
Guðmundur Jóhannsson lýsti
yfir því á bæjarstjórnarfundinum
í fyrra kvöld, að hann væri með
atvinnubótum. Hann sagði það
þó ekki svona skýrt, heldur sagði
hann:
„Einhver þarf að. gera eitt-
hvað.“
Það var nú hans úrlausn á
málinu. Hann sagðist vonast til
hins bezta af „háttvirtum borgar-
stjóra“, en jafnaðarmönnum
kvaðst hann ekld. treysta.
En hvað Guðmundur getur ver-
ið góðhjartaður: að vilja láta ein-
hviem gera eiitthvað!
Hann er sannkölluð bjargvætt-
ur alþýðunnar.
Er ekM jólamaturinn farixm að
smakkast veL, sem þið keyptuð
fyrir aurana, sem þið fenguð fyr-
ir atvinnubæturnar hans Guð-
mundar Jóhannssonar?
Eða gerði enginn neitt?
Franska Þlnoinn frestað.
París, 19. dez.
United Press. — FB.
Steeg forsætisráðherra hefir
uiKlirskrifað tilskipxxn um fiest-
un þingsins tiL 13. janúax, þar
eð andistöðuflokkarrár bjuggust
til að hefja nýjar árásir á stjórn-
æna.
Vom miMar æsingar í þjóð-
þingssalnxxm, er Steeg fór út og
i öld'iingadeildina til þess að lesa
tiLskipunina upp þar.
ísfisksaltCL „Ólafur" seldi afla
isinn í Bretlandi á miðvikudaginn
fyrir 685 sterlingspund og í gær
„Hi!mir“ fyrir 672 og „Gulltopp-
ur fýrir 759 stpd.
Sameinada gufusk'pafél. heíix
gefið út áætlim um ferðir næsta
ár. „Botnía" á að koma frá út-
Iöndum 4. jan., „Alexandríína
drottning“ 20. jan,. og „tsland“
(beina Leið frá Khöfn) 4. febr.
Jón Ólafsson bankastjóri hélt
mikla og volduga ræðu á bæjar-
stjómarfundinum í fyrra kvöld.
Þóttist hann vega til tveggja
hliða, bæði til jafnaðarmanna og
í sinn eigin flokk. Svaraði hann
meirihlutabræðrum sínum í bæj-
arstjóminni um gáleysi og hugs-
unarieysz í fjárhagsmálum og
vildi helzt hætta við býggmgu
suindhallarinnar og fleiri nytja-
verk, er bærinn hefir byrjað á.
Var líka á honum og Guðmundi
Jóhannssyni að sMlja, að bama-
fræðslan væri óhæfdega mikil.
Finst þeim víst, að sú kynslóð,
sem nú er að komast á legg, sé
hvorki eins Litilþæg né hæglát
eins og hinir, sem fylla flokk
þexrra. Kenna þeir um of mikilli
bama- og alþýðu-fræðslu og
vilja því stemma stigu við hvom-
tveggju, til þess að framtíð í-
haJdsins' í landinu verði önnur
en útlit ■ er fyrir.
Pessir vesalings menn, sem
'hanga aftan í plógnum og streit-
ast við af öllum kröftum! —
En plógurinn og nýja kynslóðin
halda áfram að plægja.
Þeir, sem liggja eftir í plóg-
farinu, uerda að liggja þar.
Um dafgfmie ofg veginn.
FRAMTÍÐIN nr. 173. Mánudag
22. dezemher: Fundxir, skemst-
ur dagur. Pétur G. Guðm.s.
leggixr út af skammdeginu.
FjöJmennið!
SVAVA nr. 23. Sunnud. 21. dez.
fcl- U/4- Síðasti fundur fyrir jól.
Jólasfcemtunin tilkynt. Fjöl-
mennið öll. Nýir félagax vel-
kommr. Jóhann og Auður ann-
ast.
Næturlæknir
er í nótt Daníei Fjeldsted,
Skjaldbreið, sími 272.
Næturvö ður
er næstu viku í lyfjabúð
Reykjavíkur og lyfjabúðinni „Ið-
tmni'*.
Messur
á morgun: í dómkirkjunni kl.
11 séra Friðrik Hallgrímsson, kl.
5 séra Bjarni Jónsson. I friMrkj-
unni kl. 2 séra Árni Sigurðsson.
• / giiðspjónustunum í bádum
kirkjunum verdur minst sjómann-
anna, sem fórust á „AprU“. — I
Landakotskirkju kl 9 f. m. há-
messa, M. 6 e. m. guðsþjónusta
með predixkun. — Samkomur: í
Sjómannastofunni H. 6 e. m. Á
Njálsgötu 1 ikj. 8 e ,m.
Myndir Rífaarðs.
í bókinni eru tvö hundruð
m>Tidir af listaverkum hans.
Samskotin
til aöstandenda sjómannanna,,
sem fórust á „April“: Cr 6. bekk
D í Austurbæjar-barnaskólanumt
39 kr., frá P, 5 kr„ frá Olfari 5
kr„ frá Ingibjörgu 5 kr„ frá G.
L. 10 kr., frá H. 10 kr„ frá G. Ó.
10 kr„ frá Ó. 5 kr. og frá G. G.
10 kr. Áður komið 1196 kr. Sam-
tals komið tO Alþýðubiaðsins
1295 kr. — Komum hver með
sinn sfcerf eftir sinni getu. Mun-
um, að safnast þegar saman kem-
ur.
Dagsbrúnarf nn dur
verðujr í kvöld kl. 8 í tiemþlaxa-
salnum við Bröttugötu. Verður
þar rætt um atvinnubætur og út-
varpsmál og sagðar 'fréttir af
verHýðsráðstefnunni og sam-
bandsþinginu.
„Hamar og sigð“,
ljóðabók Sigurðar Einarssonar,.
er komin í bókaverzlanii'. BóMn
er tilvalin til jólagjafa flestuœ
öðrum bókum fremur. Um oók-
ina birtist síðar rækilegur rit-
dómur.
Hjúskapur.
1 dag verða gefim saman f
hjónaband ungfrú Guðlaug Vil-
hjálmsdóttir frá Múla í Vest-
mannaeyjum og Guðmundur Run-
ólfsson bifreiðarstjóri, Nönnu-
götu 3 hér í bænum, og vei’ður
heimili þeirra á Nönnugötu 3.
Maður handleggsbrotinn.
Tveimur mönnum lenti saman í
illdeilu hér fyiir innan bæ í gær.
Urðu með þekn sviftjngar og
lauk þeim svo, að annar hand-
leggsbrotmaði.
Veðrið.
Kl. 8 i morgun var 1 stigs hitf
í Reykjavík. Útiit á Suðvestur- og
Vestur-landi: Vestankaldi. SnjóéL
„Drengirnir minir.“
Svo heitir lítii bók, sem ísak
Jónsson kennari þýddi og gaf út
í haust „Drengiimir mínir“ eru
bamabók, sem öll böm geta lesið
með ánægju, af þvi fyrst og
fremst, að það er pabbi, sem hef-
xr skrifað hana. Pess vegna er
hún velkomin á hverju heimili,
í hvaða landi sem er, og engu
síður á íslandd en í Sviþjóð. —
Bamabækur verða að hafa einn
aðalkost, þ. e. að efni þeirra sé
teMð úr daglega lífinu, og að
frásögnin sé eðlileg og skýr,
Þenna kost hafa „Drengimir min-
ir.“ Pabbi.
Kveðið um rikisstjórnina.
(Verkfallið.)
Stjómin veikluð orðin er,
að henni kvalir sækja.
Penna sjúkdóm þekkjum vér
— það er gamafiækja.