Morgunblaðið - 03.09.1977, Síða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 3. SEPTEMBER 1977
STJÖRNUBÍÓ: TAXI DRIVER Robert DeNiro dregur snilldarlega
upp dökka mynd af einmana leigubilstjóra í New York sem
hverfur í vitstola hugarheim takmarkalauss ofbeldis í mynd
Martin Scorsese, sem lýsir hér næmlega þeim hluta New York
borgar sem mætti líkja við jarðneskt helviti.
GAMLA BÍÓ: ELVIS Þokkalega gerð heimildarmynd um hljóm-
leikaferð rokkstjörnunnar miklu og er „endursýnd í minningu um
hinn fræga söngvara", (sic).
NÝJA BÍÓ: LUCKY LADY Stórmynd með víðfrægu stjörnuliði en
tilgangurinn og mestöll fyndnin hefur þvi miður orðið eftir heima.
ÁNÆSTUNNI
LAUC» A RASBIO: THK (iIRI. FROM
PETRÖVKA — STÚLKAN FRA
PETROVKA
LNNAN skamnis mun LauMarásbfu taka
tii sýningar fvrrverandi jóiamvnd BieJ-
arbíós f Hafnarfirði, STÚLKAN FRA
PETROVKA. Myndin fjallar um banda-
rfskan hláðamann sem „slarfar á vegum
blaós sfns f Sovétrfkjunum. Alll leikur í
lyndi — uns hann kynnist undurfagurri.
rússneskri fegurðardís...
Med aóaóhlutverkin fara ágætisleikar-
ar, (ioldie Hawn or Hai llolbrook. sem
gat sér gódan orðstír f myudinni ALL
THE PRKSIDENTS MEN.
Framleióendur inyndarinnar eru þeir
Zanuck/ Brown (JAWS, o.fl.) Leikstjóri
myndarinnar er Rohert EIJis Miller.
f MIÐJU VÍTI
ST.JÖRNUBÍÓ: TAXI
DRIVER
Leikstj: Martin Scorsese.
Handrit: Paul Schrader.
Tónlist: Bernard
Herrmann. Myndataka:
Michael Chapman ASC.
Klipping: Maria Lucas.
Bandarísk, frá Columbía.
Gerð 1976. Sýningartími:
112 mín.
SKUGGASUND New
York-borgar gefa sannkall-
aða innsýn í jarðneskt hel-
víti í mynd Martins
Scorsese, TAXI DRIVER.
Þessi spennta og hrollvekj-
andi kvikmynd segir frá
lítilsigldum leigubilstjóra
sem beitir ofbeldi og frem-
ur fjöldamorð til þess að
vekja eftirtekt á tilveru
sinni í umhverfi sem ann-
ars vanrækir hann.
Eftir að hafa gert mynd
um vandamál nútímakonu,
ALICE DOESN’T LIVE
HERE ANY MORE, þá er
nú Scorsese snúinn aftur
til skuggahverfa stór-
borgarinnar sem hann
þekkir svo vel af eigin
raun. Niðurdrepandi á
kvalafullan hátt, með
gagntakandi næmni fyrir
örvæntingu sem jafnvel
gæti knúið ábóta til ofbeld-
is, er myndin svo krydduð
með framúrskarandi leik
hjá Robert DeNiro. Hún er
jafn hrífandi og hún er
óþægileg.
Myndin hefst á leigubíla-
stöð á Manhattan, þar sem
að DeNiro, sem er 26 ára
gamall uppgjafaland-
gönguliði úr sjóhernum,
vinnur á næturvöktum.
Þann vinnutima hefur
hann aðallega valið vegna
svefnleysis, sem hann hef-
ur lengi átt við að stríða.
Honum býður við því auma
mannlífi sem fyrir augun
ber og því mannsorpí sem
ferðast í leigubílnum, auk
þess sem hann elur með
sér þá von að hann geti
hreinsað sorann af götun-
um.
Tilveran er honum því
ákaflega ófullnægjandi.
Hann fær aðeins stundar-
frið með því að færa inn í
dagbók sína ergilegar og
sundurlausar hugsanir,
sem hann á köflum les
undir áframhaldinu.
En einn góðan veðurdag
kemst DeNiro að þeirri
niðurstöðu að líf sitt sé að
öðlast einhvern tilgang,
fyrst þegar hann kynnist
hinum fagra en fráhrind-
andi kosningasmala, Betsy
(Sybill Shepherd), sem
hann álítur að sé siðasta
Jodie Foster f hlutverki gleðikonu sem ekki er komin
af barnsaldri.
De Niro sem hinn sálsjúki leigubflstjóri, og leikstjórinn Martin Scorsese í aftursæt-
inu, í hlutverki kokkálaðs eiginmanns.
tánk hreinleika, og síðar —
þegar hún er farin að forð-
ast hann, er hann ákveður
að myrða hinn frjálslynda
forsetaframbjóðanda sem
hún vinnur fyrir.
Hinn umhverfislega
rotnun sem býr um sig í
höfði DeNiros, uns hún
brýst út i áætluðu ofbeldi,
er alin af fjölda smáatvika;
allt frá því að gleðikona
notar aftursætið í leigu-
bílnum sem vinnustað upp
i sérstaklega óþægilegt
atriði, þar sem Scorsese
kemur sjálfur framí sem
hálfsturlaður farþegi er
skipar DeNiro að leggja
gegnt upplýstum glugga og
lýsir síðan í smáatriðum
þeirri limlestingu sem .44
magnum á eftir að valda
lauslátri konu hans, sem er
að gamna sér bak við
gluggatjöldin. En það er,
að því er virðist, tilvilj-
unarkennt atvik — lánlaus
tilraun hans til að forða
hinni tólf ára gömlu smá-
mellu, Iris (Judie Foster),
úr klóm melludólgs henn-
ar, Sport (Harvey Keitel),
sem að lokum sendir De-
Niro útí það sem mætti
nefnast köllun hans. Þegar
hann klúðrar morðinu á
frambjóðandanum þá end-
ar króssferð hans í
óhugnanlegu blóðbaði sem
Iýst er í smáatriðum og
skapar voðalegan hápunkt
myndarinnar. Og í myndar-
lok yfirgefur hún DNiro,
kaldhæðnislega, sem hetju.
I hlutverki sem kallar á
sívaxandi brjálæði sem
skiptist á við afkáralegan,
kaldrifjaðan ofsa, nær De-
Niro yfirþyrmandi tökum
á áhorfendum. Einkum
þegar hann lætur hættuna,
sem í honum býr, rétt
gægjast uppá yfirborðið.
Og þegar það er íhugað
hversu litla skýringu þeir
Scorsese og handritshöf-
undurinn, Schrader, gefa á
því hvað það i rauninni er
sem fær persónuna til þess
að berjast áfram, þá gerir
DeNiro hreint frábæra
hluti er hann speglar
hvorttveggja; hið stundum
þægilega viðmót og þess á
milli blossandi vitfirring-
una.
Harvey Keitel (en hann
ólst upp með þeim
Scorsese og DeNiro í fá-
tækrahverfinu Little Italy
á Manhattan), upprennn-
andi leikari, er slepjulegur
í hlutverki melludólgsins
og hefur einstaka hæfi-
leika til að byggja upp
spennu. Foster, sem var
nákvæmlega á aldri Irisar,
þegar hún lék hlutverkð,
virðist eiga glæsta framtið
fyrir sér sem leikkona, og
Shepherd tekst hér loks að
leika.
I anda annarra hroll-
vekjumeistara bregður hér
Scorsese fyrir, fyrst augna-
blik á gangstéttinni þegar
þau sjást í fyrsta sinn, De-
Niro og Shepherd, en
seinna i hlutverki hins
kokkálaða eiginmanns. Þá
býr hann yfir svo mikilli
einbeitingu og krafti, að
lítið hlutverkið verður
stórt, eftirminnilegt og
ómissandi í heildarsvip
myndarinnar.
Endir myndarinnar er
sannkallaður kinnhestur.
Við sjáum DeNiro í ágætu
jafnvægi, honum hefur
tekist að losna við kvölina
úr sál sinni, í augnablikinu
að minnsta kosti. Og hann
er byrjaður að vinna aftur.
En honum er ekki batnað,
heldur er það borgin sem
er brjálaðri.
VIÐ
KYNNUM:
ROBERT DENIRO
Sá karlleikari sem spáð
er hvað mestu brautar-
gengi í kvikmyndaheimin-
um í dag, er vafalaust hinn
kaldrifjaði Mafíuforingi í
GODFATHER PART II og
sá sálsjúki leigubílstjóri
sem við kynntumst í TAXI
DRIVER. En þetta eru hin
einu, af þeim mörgu svip-
brigðum sem Robert De-
Niro kann að bregða fyrir
sig, en við höfum átt kost
að sjá i kvikmyndahúsum
hérlendis.
DeNiro ólst upp með ,
Martin Scorsese í ítalska
hverfinu á Manhattan,
Little Italy. Líkt og fleiri,
þá spreytti hann sig til að
byrja með i leikhúsinu, en
fyrsta hlutverk i kvikmynd
var í GREETINGS (1968),
síðan komu myndirnar
THE WEDDING PARTY
og HI, MOM. En þessari
þrenningu stjórnaði leik-
stjórinn Brian De Palma
sem hefur hlotið mikið lof
yfir síðustu myndir sínar,
OBSESSION og CARRIE.
Siðan kom myndin
BLOODY MAMA, og
skömmu seinna BANG
THE DRUM SLOWLY, og
æ síðan hefur DeNiro verið
á uppleið. 1973 gerir hann
THE GODFATHER PART
II, þvínæst koma TAXI
DRIVER, 1900, og núna á
dögunum var frumsýnd
nýjasta mynd hans, NEW
YORK, NEW YORK. Þar
leikur hann hljóðfæraleik-
ara, sem hrífst af Lizu
Minelli en myndinnni leik-
stýrir Scorsese.
Þessa dagana er DeNiro
önnum kafinn við gerð
tveggja myna, THE DEER
HUNTER, sem fjallar um
uppgjafa Viet Nam her-
mann sem býr í stáliðnað-
arborg; og RAGING BULL,
en í henni fer DeNiro með
hlutverk hnefaleikakapp-
ans Jake LaMotta, sem eitt
sinn var heimsmeistari í
millivigt. Af þessari upp-
talningu má sjá takmarka-
lausa breidd þessa kröft-
uga leikara.
Robert DeNiro í nýjustu mynd sinni; DEER
HUNTER.