Morgunblaðið - 17.09.1977, Side 30

Morgunblaðið - 17.09.1977, Side 30
30 MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 17. SEPTEMBER 1977 Minning: Ottó Arnason bókari Olafsvík I mannlífi litilla þorpa kemur skýrar í ijós en i fjöldanum þau áhrif sem einstaklingurinn hefir á umhverfi sitt. Á það ekki sí/.t viö þegar viðkomandi elur allan sinn aldur á sama stað og fórnar honum hug sínum og starfskröft- um. I dag er til moldar borinn Ottó Árnason bókari í Olafsvík en hann lézt hinn 6 þ.m. á sjúkrahúsi í Reykjavík eftir að hafa verið fluttur þangað tveim dögum áður vegna hjartabilunar. Ottó var á 69. aldursári er hann lézt. Hann var borinn og barnfæddur Olafs- víkingur og bjó hér og starfaöi alla tíð. Skilur hann eftir sig djúp og merk spor til mótunar batn- andi mannlífs hér í Olafsvík og er raunar borin von að koma því öllu til skila svo hverjum megi ljóst vera í stuttri kveðju. Ég hygg að mér færari og kunnugri menn muni einnig til þess verða og mun ég því aðeins lauslega minnast ó ætt og æviatriði en halda mig meira við kynni mín af Ottó þau 15 ár sem ég hefi til hans þekkt. Ottó Albert, eins og hann hét fullu nafni, var fæddur i Ólafsvík 4 nóv. 1908. Foreldrar hans voru Árni Sveinbjarnason sjómaður og kona hans, Ingibjörg Jónsdóttir. Ungur að árum missti Öttó föður sinn, en bátur hans fórst í fiski- róðri. Þetta var á þeim árum er fótæktin var sem mest og sárust og segja mátti að bjargarskortur væri fyrir hvers manns dyrum ef sjófang brást. Óttó fékk þannig sjálfur að þreífa á bógum kjörum og öryggisleysi alþýðunnar og hafði alla tíð mikinn hug á að bæta hag þeirra sem mínna máttu sín. í þvi skyni gekk hann ungur undir merki Alþýðuflokksins og var þar vaskur liðsmaður alla tíð, átti m.a. sæti á framboðslista flokksins til Alþingis og var i stjórn kjör- dæmisráðs flokksins til dauða- dags. Einnig átti hann um langt árabil sæti í sveitarstjórn. Ottó var einn af stofnefndum Umf. Vikings og átti sæti í fyrstu stjórn þess. Á þeim árum var is- lenzk glíma i hávegum höfð eins og allir vita. Ottó var mjög knár glímumaður og er mér sagt að hann hafi glimt bæði djarft og drengilega. Einnig var hann sundmaður góður og kenndi sund hér í Olafsvik, raunar við hinar frumstæðustu aðstæður, óhitaða útilaug. Um þetta leyti varð þessi ungi maður — „vel gefinn tíl likama og sálar“ fyrir þeirri erfiðu raun að veikjast illilega. Merki eftir glímuna við þennan sjúkdóm bar hann ævilangt sem fatlaöur maður. Atta löng ór var Óttó á sjúkrahúsi. En í stað þess að bogna var að hætti víkinga bitið í skjaldarröndina og tvennt er það sem lýsir vel þeirri hörku og raunsæi er Ottó sýndi í sjúk- dömsraun sinni: Þegar hann dvaldi á sjúkrahúsinu notaði hann tímann til að mennta sig og notfærði sér við það bréfaskóla. Nam hann þar m.a. bókfærslu og lagði þar með grunninn að ævi- starfi sínu sem var bókhald fyrir ýmsa aðila á bókhaldsskrifstofu sem hann síðan rak. Hafði hann t.d. umsjón með sjúkrasamlaginu hér þar til lögum var breytt þar um. Einnig veitti Óttó Félags- heimili Ólafsvíkur forsöðu i ára- tugi og hafði það starf með hönd- um er hann lézt. Óttó þurfti ekki síður að byggja sig upp líkamlega til að hamla gegn sjúkdómnum. Einnig þar kom í Ijós hve hann var harðger og sjálfsaginn mikill því til að styrkja líkama sinn stundaði hanri sjóböð og sund um langt skeið og gilti þar einu hvort úti var sumarblíða eða vetrarhörkur. Hlaut Ottó af þessu líkamlegan þrótt að því marki sem orðið gat og einnig aðdáun þeirra sem heil- ir til skógar gengu. íþróttum unni Óttö alla tíð og fylgdist vel með framgangi Ólsara á þvi sviði. Fyrirliði umf. Víkings i knattspyrnu hefur sagt mér að oft hafði Óttó hringt til hans eftir leiki og sagt álit sitt í fullri hrein- skilni eins og hans var vandi. M.a. hefði hann eitt sinn sagt við sig eftir unninn leik, að góður hefði sigurinn verið, en leitt væri til þess að vita að sumir leikmanna kynnu ekki einu sinni að ganga beinir í baki til leiks. Eins og fram hefur komið var Óttó Árnason mikill félagsmála- maður og gegndi mörgum trúnað- arstörfum bæði fyrir sveitarfélsg- ið og einstök félög. Má enn til greina að hann var fyrsti formað- ur Verkalýðsfélagsins Jökuls. I skólanefnd var hann fjöldamörg ár og formaður hennar síðustu árin. Lét hann sér mjög annt um að skólastarfið væri sem bezt og að æskan yrði sem hæfust þegar úr skóla kæmi. I Rotaryklúbbi Ólafs- víkur starfaði Óttó frá stofnun hans. Óttó var frábær ræðumaður og eru margar tækifærisræður hans i minnum hafðar. Talaði hann jafnan blaðalaust, hafði i hæsta lagi minnispunkta á blaðsnepli sér til stuðnings. Fullyrða má að enginn væri honum fróðari um sögu staðarins og kom það því oft í hlut hans að kynna hana ókunn- ugum. För ekki hjá því að á Óttó væri hlustað því hann talaði gott mál, byggði ræður sxnar vel upp og hafði einstakt lag á að vekja menn til umhugsunar um hin al- varlegri málefni eða í annan stað að létta skap fólks með markvissri kimnigáfu sem hann miðlaði óspart af ef svo bar undir. Þá hefi ég enn ekki minnzt á eitt aðal- áhugamál Óttós og tómstunda- gaman en það var skákin. Sjaldan var hann svo upptekinn að ekki mætti hann vera að því að taka stutta skák. Óttó var jafnan mið- depillinn í skáklifinu hér í Ólafs- vík sem oft hefir veriö fjörugt, en skrykkjótt eins og gengur. Hér er á leikmannavísu allmargt fram- bærilegra skákmanna. Þótt Óttó bæri ekki alltaf hæstan hlut frá keppni þá eru félagar hans i Tafl- félaginu sammála um að skemmti- iegast tefldí Óttó. Þar vár gengið hreint og ákveðið til leiks, aldrei þóf en reynt að byggja hvasst upp til sóknar og sigurs. Og svo mikið er vist að þegar Óttó var vel upp- lagður máttu fáir fyrir honum standa í skák. Munu þeir vera fjölmargir utan Ólafsvíkur sem muna skákmanninn Óttó Árnason og stil hans. Að loknu Reykjavíkurskákmóti fyrir fáum árum var bandaríski stórmeistarinn Kavalek fenginn hingað vestur til að tefla fjöltefli. Komu 30—40 manns til að tefla. Þá gerði Óttó sér litið fyrir og ávarpaði gestinn á ensku, blaða- laust að vanda. Þótt enskan hans væri ekki lýtalaus þá þótti þetta býsna vel gert af sjálfmenntuðum manni. Fjölteflið gekk fljótt og vel. Einn eða tveir mörðu jafn- tefli. Þar að kom að einungis tveir glimdu enn við Kavalek — Óttó og sonarsonur hans. Óttó hafði teflt af hörku og staðan var enn flókin og tvísýn. Hafði nú Kaval- ek nægan tima en hinir miður. Enn voru leiknir nokkrir leikir en þá dró stórmeistarinn upp úr djúpinu leik, sem augljóst var að gera myndi út um skákina honum i hag. Óttó sá um leið hvað verða vilfii og stundi við. Kavalek brosti þegar Óttó gaf skákina þakkaði stórmeistarinn fyrir hana með virktum. Það fór ekki framhjá neinum hver hafði verið uppá- halds andstæðingur Kavaleks í þessu fjöltefli. Siðustu afskipti Ottós af skák voru þau að stjórna, nokkrum dögum fyrir andlát sitt hraðskák- móti HSH sem formaður skák- nefndar sambandsins. Honum til gleði féllu efstu sæti i hlut ungra ólsara sem segja mátti að hann hefði skólað upp. Óttó bjó við farsælt heimilislíf en hann kvæntist ungur Kristínu Þorgrímsdóttur úr Ólafsvík. Stóð hún alla tið við hlíð honum og lifir mann sinn ásamt fimm upp- komnum börnum, en einn son misstu þau hjónin ungan af slys- förum. Barnabörnin eru orðin mörg og voru mikið eftirlæti afa sins. Eru aðstandendum hér með færðar innilegar samúðarkeðjur. Ólafsvík verður aldrei alveg söm við fráfall Óttós Árnasonar. Skarðið verður aldrei fyllt. En Óttó lét byggð sinni eftir drög að sögu hennar og mun hann mikinn fróðleik hafa verndað frá gleymsku með þeim skriftum. Skáldmæltur var hann og birzt hefir á prenti fallegt kvæði eftir hann er hann nefni „Ólafsvik“. Siðasta versið úr þessu kvæði skulu verða lokaorð hér. „FranitíAin þór Kjafir Kt*fi Kiftu þína auki við. Þfnar hei/ku sorKÍrsofi sondi hvorjum þinna lið. BynKÍst þossi hyKííð að nýju. hornin verði glæst Ofí rfk. Sólin skini hjúpi hlýju hins nýju Ólafsvík** Gott er um minningu Óttós Arnasonar. Helgi Kristjánsson. t Móðir okkar. ÞORBJORG JÓNSDÓTTIR, Norðurbrún 1, andaðist í Landskotsspítala 1 5 september Fyrir hönd ættingja, dætur hinnar látnu Hjartkær dóttir okkar, ANNA HANNESDÓTTIR, lést af slysförum 1 5 september Guðrún Bjornsdóttir, Hannes Pétursson. Eiginmaður minn og faðir okkar, GUOBJARTURKARLSSON, Álftamýri 26, lézt í Borgarspítalanum fimmtudaginn 14 september Svandís Einarsdóttir, Sæbjörg Guðbjartsdóttir, Karl Guðbjartsson, Einar Guðbjartsson. t Þökkum sýnda vinsemd við fráfall KNÚTS HÁKONARSONAR, frá Þinghóli, Tálknafirði, Hagamel 28, Reykjavík. Sigríður Pálsdóttir, Rúna Knútsdóttir, Þóroddur Þórhallsson, Freydfs Þóroddsdóttir. t Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og vinarhug við andlát og útför eiginmanns míns, föður okkar, sonar og bróður, SIGURÐAR JÓNASSONAR, múrara, Lindarbraut 6. Sveinbjörg Helgadóttir, Þórunn Sígurðardóttir, Helgi Jónas Sigurðsson, Guðrún Lovisa Sigurðardóttir. Sigurrós Sigurðardóttir. Guðrún Sigurjónsdóttir, Ásdis Jónasdóttir. Haukur Jónasson. Arni Helgason Akri—Minning Hann Arni í Akri er dáinn, hann hefði orðið 93 ára 30. nóv. hefði hann lifað. Árni var fæddur 1884 í Hrauns- hverfi á Eyrarbakka í smábýli eða tómthúsi sem hét Fok. I Hrauns- hverfi ólst hann upp, kvæntist og stofnaði heimili. Árið 1911 flytur hann út á Eyrarbakka og kaupir þar húsið Akur, þar sem segja má að hann hafi búið til dauðadags. Kona Árna var Kristin Hall- dórsdóttir frá Asmundarstöðum í Holtum. Börn þeirra urðu átta alls, hið fyrsta misstu þau í reif- um, hin eru: elst Guðfinna, látin, giftist Ólafi Blöndal sem lengi var hjá Sauðfjárveikivörnum. Bjarni, skipstjóri, látinn, kona hans Sig- urlaug Auðunsdóttir úr Hafnar- firði. Sveinn bílstjóri, býr á Eyr- arbakka. Guðleif, gift Þórarni G. Sigurjónssyni verkstjóra, búa i Reykjavík. Guðrún, gift Kristjáni G, Magnússyni málara, búa í Reykjavík. Steinn bifvélavirki, látinn, var kvæntur Guðrúnu Guðmundsdóttur, bjuggu í Reykjavík. Yngst Dagbjört, gift Gustav Magnús Siemsen skip- stjóra hjá Eimskip, búa í Reykj'a- vík. Afkomendur Árna munu nú nálgast 50. Konu sína missti Arni 1933 frá heimili og börnunx, þremur ófermdum. Guðfinna elsta systir- in tekur þá við heimilinu og veitir því forstöðu og síðan Guðrún syst- ir hennar. Þegar þær systur eru báðar giftar burtu 1954 ræðst til Arna Guðmunda Jóhannsdóttir frá Eyrarbakka. Það var Arna mikið lán því Guðmunda er mikil þrifnaðar- og gæða kona, og sá hún um heimilið þar til nú í vor að hún missti heilsuna og dvelur nú á sjúkrahúsi á Seifossi, hvar henni fylgi hlýjustu óskir og þakkir frá börnum og fjölskyldu Arna. Þegar Guðmundu naut ekki lengur við var Árni einn og blind- ur heima i Akri. Þá var það að einnn afadrengurinn, Birgir Sveinsson og hans unga kona Guðný Hallgrímsdöttir, bjóða honum að koma til sin og var Arni þar í um það bil þrjá mánuði. Þá aðfararnótt hins níunda septem- ber kennir hann krankleika og Birgir keyrir hann á sjúkrahúsið á Selfossi um morguninn. En það var Arna líkt, hann fór ekki á sjúkrahús til að liggja, þangað fór hann aðeins til að deyja. Þegar ég kynntist Arna Helga- syni var hann nær sjötugur, þá enn á besta aldri og stundaði sjó- ínn af kappi, enda ekki hvelli- sjúkur um ævina. Sjómennska hans mun hafa staðið samfleytt í um það bil sjötíu ár. Saga þeirra ára verður ekki rakin hér, til þess yrði hún allt of löng, enda samof- in sögu margra alþýðu- og sjó- manna á Eyrarbakka og annars staðar sem stunduðu sjóinn hörð- um höndum, á stundum við ótrú- lega erfiðar aðstæður. En þeirn sem vildu kynna sér þá sögu skal bent á bókina „Heiðurskarlar" sem er þættir af fimm mönnum sem heiðraðir hafa verið á sjó- mannadaginn, þar á meðal er þátturinn „Út og inn um brim- garðinn" um sjósókn og lif Arna Helgasonar, skráður af Guðmundi Daníelssyni rith. Læt ég nægja að vísa til þeirrar góðu bókar. En við sem áttum þvi láni að fagna að kynnast og tengjast inn i fjölskyldu Árna munum geyma i minni mynd þessa hugþekka manns, sem í sannleika var alltaf „litillátur, ljúfur kátur“, öðlings- ins sem við öll minnumst með innilegri þökk. Krist ján G. Magnússon. Mér finnst það ljós í lífi mínu aö hafa tengzt fjölskyldu þessa öðlings, sem nú er kvaddur og hér hefur verið minnzt, og þakka for- sjóninni fyrir að hafa leitt okkur saman. Að leiðarlokum er sem ég sjái mynd af honunx i fallegri um- gjörð, standandi á Kambinum fyr- ir neðan Akur. Hann horfir út í svellandi brim- iö. Hann skynjar sjómennina við störf sin úti á hafinu. Þar var hugur hans allur, veiðimaður til hinztu stundar. Framhald á bls. 31

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.