Alþýðublaðið - 24.08.1920, Blaðsíða 1
Grefið Vit af Alþýðuflo klmum.
1920 Þriðjudaginn 24. ágúst. 192. tölubl.
í reikningi íslandsbanka fyrir
árið 1919, sein kom út í vor, get-
«r að lesa (bls. 12) svohljóðandi
skýrslu um hver málmforði bank-
ans hafi verið 31. des. 1919:
í ddnskum, norskum og sænsk-
nm gullpeningum . . 3.031.930 kr.
f silfri og kopar . . 13.750 —
í dönskum, norskum 1
og sænskum seðlum j 67.520
Innieign hjá bönkum 4 790.000 —
Samtals 7.903.200 Kr.
Menn taki né vel eftir því, að
í skýrslu þessari, sem er undirrit-
uð með nöfnum bankastjóranna,
er sagt að bankinn hafi í dönsk-
um, norskum og sænskum gull-
peningum liðlega þrjár miljónir
króha.
Það er 31* desember 1919 sem
bankinn er sagður að hafa þessar
3 milj. < gulli.
En um það bil 10 dögum áð-
ur, eða kringum 22. desember,
iét stjórnarráðið telja guilið f ís-
iandsbanka, og hvað reyndist það
mikiðf
Aðeins rúmlega 700 þúsnnd kr.
Hvernig gátu þessar 700 þús.
krónur f guili verið orðnar að 3
milj. 10 dögum seinnaf
Hvernig gátu þær aukist að
þessum mun, þar sem útflutningur
á gulli var bannaður frá öllum ná-
^ffigum iöndum ?
Hvernig gátu þær aukist, þar
seim ekkert skip kom til Rvíkur
há útlöudum á tímabilinu?
Svarið er: Bankinn átti ekki
þessar liðlega 700 þús. kr.
* guili þann 31. desember.
Skýrsla bankastjórnarinnar um
bankinn hafi átt liðl. 3 milj.
"4r6na „< donskum, norskum og
Sainskum gullpeningum‘‘ er röng,
er ekki annað en blekking.
Eða með hverju ætlar banka-
stíámin að fóðra skýrsluna?
Psnæðisleysi 05
brtmamál bzjarins.
Eftir Magnús V. Jóhannesson.
.1-
Ekkert mál á að vera Reyk-
víkingum eins mikið áhyggjuefni
og húsnæðisleysið. Mikill hluti
hinna efnaminni borgara býr í
alóhæfum húsakynnum, eg sum-
um svo óhæfum, að fyrir nokkrum
árum hefði engum dýravini til
hugar komið að hýsa gæðing sinn
í slíku skýli. í slagakjöllurum og
á þurkloftum verða margir , for-
eldrar að hafast við með börn sín.
Þar vex upp hin unga kynslóð.
Ástandið, eins og það er nú,
er óviðunandi, en þó getur það
orðið verra, já mikið verra, og
það óður en nokkurn varir.
Við komumst að raun um það
26. f. m., að á 2ll? tíma urðu 5
fjölskyldur húsnæðislausar, í við-
bót við það sem fyrir var, og
sérstakt lán frá náttúrunnar hendi
að ekki varð sú tala margfölduð.
Það var andvaraleysi gegn eldi
sem eg vildi gera að umtalsefni
hér. Þar sem brunamálin eru ein
af mestu velferdarmálum bæjar-
félagsins, þá má ekki iáta það
afskiftalaust, ef þeim er óhöndug
iega stjóruað. Mönnum ber skylda
til að koma f veg fyrir að þau
séii vanrækt, hvort sem einum
líkar betur eða ver, þar eð heill
borgaranna krefst þess.
Reykjavfk er timburbær og víða
svo þéttbygð, að vel má búast
við að heilir kaflar falli í rústir á
svipstundu, sökum fynrhyggju-
leysis, ef ekki er aít undirbúið
til að vera viðbúnir þegar slikur
óvinur herjar á. Þetta hefir bæjar-
stjórnin séð, og henni til verðugs
lofs má geta þess, að hún virðist
ekkert hafa til sparað að fullkomna
vopn þau, sem nota þarf til að
vinna á þessum skæða óvin.
Þó ekki sé eg gamall,, man eg
og hefi íylgst með frá þeim tíma
að vatn var borið í hripum (striga-
fötum) og dælt með handdælum,
þar til vatnsveitan og hinar öflugu
véldælur tóku við; frá því hver
var skyldur að gera það sem hann
hann gat, þar til fastalið tók við;
frá því notaðir voru þokulúðrar
til að kalla menn til starfa, þar
til brunaboðar tóku við; frá þeim
tfma að liðsmenn óku sjálfir sfnum
áhöldum og meira að segja báð-
um brunastjórunum, þar til hestar
og bifreiðar tóku við; frá þeim
tíma að brunastjórar fengu enga
þóknun fyrir starfa sinn, þar til
þeir komust á föst laun. Allir sjá
að á þessu sviði hefir orðið
gífurleg framför. En hefir liðinu
og stjórninni á þvf farið fram að
sama skapi? Um það eru vafalaust
skiftar skoðanir.
Störf brunastjóra, virðast hafa
verið lftil í þágu embættisins frá
því þeir komust á föst laun1 og
dreg eg það af því, að mér er
kunnugt, að sfðan hefir aðeins ein
æfing verið haldin með Vestur-
bæjarliðinu, og hygg eg að líkt
sé um hina flokkana. Æfing sú
fór fram við brunastöðina og var
innifalin í því að nota sjálfheidu-
stiga, þetta áhald sem mér hefir
sýnst við bruna óþarfasta áhald
sem liðinu fylgir, og dreg eg þá
ályktun af því, að þeir eru sjaldan
notaðir.
Æfingar eru undirstaða undir
árangur starfseminnar, þessvegna
er nauðsyn að æfingar séu tíðar,
að minsta kosti fyrst í stað, þar
til Iiðsmenn ,eru orðnir nokkurn-
vegin samæfðir, svo þeir standi
ekki eins og glópar þegar á reynir
og yasklega þarf að vinna. Æfing-
arleysi hefir sömu afleiðingar fyrir
brunaliðið við bruna sem hyskni
nemanda við próf.
1) Þó eg tali um föst laun í
þessu áambandi, þá vil eg taka
það fram, að það eru engar eftir-
tölur. Alit mitt er, að allir opin-
berir starfsmenn eigi að hafa líf-
yænleg laun og gegna skyldum
sínum rheð kostgæfni.