Morgunblaðið - 08.09.1978, Blaðsíða 6

FLUGFRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 8. SEPTEMBER. 1978
I innanlandsflugi
skiptir mestuað stytta
biðina á jörðu niðri
segir Einar Helgason,
framkvæmdastj óri innanlandsflugs
Hið þróttmikla atvinnulíf úti á landi.
þarf á góðum samgöngum
að halda við Reykjavík.
Aukning á flugi innanlands hefur verið mikil á
undanförnum árum og í fyrra flugu 236 þúsund manns
með flugvélum Flugleiða innanlands, eða nokkru fleiri
en allir landsmenn. Að sögn Einars Helgasonar,
framkvæmdastjóra innanlandsflugs Flugleiða, var árið
1973 gerð áætlun um flutninga á flugleiðum innanlands.
Samkvæmt þeirri áætlun áttu farþegar innanlands að
verða 244 þúsund, eða 8 þúsund fleiri en Flugleiðir fluttu.
Þá er þess að geta að þar er reiknað með ferðum, sem
tengja ísafjörð, Akureyri, Egilsstaði og Hornafjörð, auk
ferða frá Akureyri til Kópaskers, Raufarhafnar og
Þórshafnar. Þessar ferðir eru nú í höndum aðildarfélaga
F'lugleiða og að þeim meðtöldum, er spáin mjög nærri
lagi.
Það er umhugsunarefni, að samkvæmt sömu spá er
r.eiknað með að farþegar innanlands verði orðnir um 800
þúsund árið 1990, eftir aðeins tólf ár. Það sem af er þessu
ári hefur aukning á farþegum í innanlandsflugi verið um
4 prósent, en búist var við 8 prósentum. Að sögn Einars
Helgasonar stafar það fyrst og fremst af því að minna
er um erlenda ferðamenn en í fyrra, en ferðalög
Islendinga hafa aukist nokkuð í samræmi við það sem
gert var ráð fyrir.
En hvað er framundan í þróun innanlandsflugs? Einar
segir: „Eins og stendur eru Fokker Friendship bestu
vélar, sem völ er á, fyrir okkar aðstæður. Engar þotur
eru til, sem henta okkar flugvöllum, auk þess sem þotur
eru dýrari í rekstri en skrúfuþotur, á stuttum leiðum.
Meðalfiugtími á flugleiðum innanlands er innan við
klukkustund. Ekki er minna virði að stytta tímann á
jörðu niðri. Það virðist óeðlileg tímaeyðsla fyrir
viðskiptavini að þurfa að mæta til flugs 'k tíma fyrir
brottför, en flugtíminn sjálfur er e.t.v. aðeins 20 mín. Þó
er þetta síst meira en yfirleitt gerist annarsstaðar. Nú
er í athugun leið til að hraða afgreiðslu farangurs og sölu
farmiða og þar er e.t.v. hægt að ná einhverjum árangri
og stytta þar með ferðatímann.
„Innanlandsflugið hefur gerbreytt samgöngum til
flestra landshluta," segir Einar. „Það er orðinn
ómissandi þáttur í þeirri miklu uppbyggingu atvinnulífs,
sem orðið hefur á landsbyggðinni."
„En innanlandsflugið gegnir einnig mikilvægu félags-
legu hlutverki. Á undanförnum árum hafa aukist mjög
ýmsar sérferðir, þar sem fólki gefst kostur á að kaupa
í einu lagi flugfar og hótelgistingu, á miklu hagstæðara
verði en ef það væri keypt sitt í hvoru lagi. Þetta hefur
gefið fóiki á landsbyggðinni kost á að njóta þess sem
höfuðborgarsvæðið hefur upp á að bjóða í menningarlífi,
skemmtunum, fjölbreyttum verslunum og fleiru. En það
skiptir ekki minna máli að fólki gefst einnig kostur á
að nýta þessar ferðir út á land. Það eru stöðugt fleiri
Reykvíkingar, sem notfæra sér þessar ferðir til að fara
á skíði, eða njóta annarra atburða, sem gerast á
landsbyggðinni“.
Innanlandsflugið hefur rofið einangrun margra héraða
að vetri til. Ekki munar þar minnst um flutninga á pósti
og dagblöðum, sem berast nú móttakendum miklu fyrr
en ella. Þó að hér sé meiri óregla á flugi en víða
annarsstaðar vegna okkar stopula veðurfars og erfiðu
staðhátta, hefur það gerbreytt lifnaðarháttum í mörgum
byggðarlögum.
Einar Helgason segir að lokum: „Við höfum gert mikið
til þess að tengja byggðarlög við flugið, með samgöngum
á landi. Oft hefur þetta haft þau áhrif að bæta
samgöngur á milli staða án tengsla við flugið. Ég tel
nauðsynlegt sé að tekin verði upp samvinna allra
samgönguþátta í landinu, í lofti, sjó og á landi og reynt
verði að sameina starfsemi þeirra í miklu meira mæli
en nú er gert. Það yrði öllum aðilum til hagsbóta".

m^mmmmmm^mmmmmmmKmmmu
Notum hér best útbúnu
Fokker flugvélar í heimi
Seinkanir verða á jörðu niðri, segir Gylfi Jónsson, flugstjóri
„íslendingar ferðast á annan hátt en flestir aðrir, sem
stafar að verulegu leyti af veðurfari. Hér verða allir að
ferðast með föt með sér og þess vegna eru allir með
ferðatöskur. Þetta veldur því, að hér tekur miklu meiri tíma
að afgreiða flugvélar en víðast annarsstaðar, svo sem á
Norðurlöndum og í Japan, þar sem ég flaug í eina tíð.“
Þetta segir Gylfi Jónsson, þjálfunarflugmaður í innan-
landsflugi Flugleiða, sem flogið hefur á innanlandsleiðum í
9 ár, auk þess sem hann flaug í millilandaflugi.
Gylfi heldur áfram: „Við notum hér best útbúnu Fokker
Friendship flugvélar í heimi. Nýlega var skipt um
flugsiglingatæki í þeim og þau eru nú fullkomnari en í
Boeing-þotum, sem fljúga milli landa. En þessi fullkomnu
tæki nýtast ekki til fulls, þar sem tæki á jörðu niðri eru
ekki nógu fullkomin, nema í Reykjavík og Keflavík."
„Þegar farþegar kvarta yfir að flugi seinki, vita þeir
gjarnan ekki hvað veldur. Gylfi skýrir það þannig: „Áætlun
er búin til með það í huga að ná sem bestri nýtingu á
flugvélum og geta þá um leið veitt sem flestum viðunandi
þjónustu. En tafirnar verða venjulega á jörðu niðri, frekar
en í loftinu. Það er ótrúlega algengt að bíða þurfi eftir
farþegum úti á landi, sérstaklega þegar verið er á ferð í
slæmri færð. Sem dæmi má nefna að það kemur fyrir að
kallað er í talstöð úr bíl, sem er á leið á flugvöll og skýrt
frá því að hann verði kominn um það leyti, sem áætlun segir
að flugvélin eigi að leggja af stað. Þá er beðið eftir þessu
fólki. Þetta er góð þjónusta við þá, sem seinir eru á ferð,
en ekki eins góð við þá, sem verða að bíða eftir þeim og
komast því seinna á áfangastað. Alltaf verður að finna
miiliveg milli þjónustu við einn og óþægindum fyrir annan."
„Ein algengasta orsök þess að flugi seinkar er það, að
þegar lenda þarf í skýjuðu veðri, þarf að gera blindflugsað-
flug. Það getur kostað 15 til 20 mínútum lengra flug en þegar
skyggni er gott. Nú fara flugvélar Flugleiða oft margar
ferðir á dag og þessar tafir safnast saman. Farþegar átta
sig oft ekki á því hvað veldur."
„Helstu endurbætur, sem þörf er fyrir á flugvöllum eru
betri flugleiðsögutæki og lengri brautir. Þá verður fyrr eða
síðar að malbika alla flugvelli. Fyrr en það hefur verið gert
verður ekki hægt að gera umtalsverðar breytingar á
innanlandsflugi. Eins og stendur er engin flugvélategund á
markaðnum, sem getur komið í staðinn fyrir Fokker
Friendship flugvélarnar, en að því hlýtur að koma og þá má
búast við að þörf verði fyrir betri og lengri brautir."
„Loks er mikil þörf fyrir betri snjóruðningstæki á
flugvöllum víða um land. Oft kemur fyrir að ófært er fyrir
það eitt, að ekki tekst að ryðja snjó af brautum á nægilega
skömmum tíma, þó að veður sé viðunandi."
Gylfi Jónsson, flugstjóri man þá tíð, er farið var í
sóiarlandaferð og fiugvélin beið eftir farþegunum,
í tvær til þrjár vikur.
Höfum getað afhent
vörur íBandaríkjunum
á 48 klukkustundum
Ullarföt fyrir milljarð króna á ári með Flugleiðum
Þráinn Þorvaldsson, framkvæmdastjóri, og Haukur
Þorgilsson, útflutningsstjóri Hildu hf., í pökkunar-
sal fyrirtækisins, þar sem pakkað er á þessu ári
ullarvörum fyrir einn milljarð.
Útflutningsfyrirtækið Hilda hf. flytur út prjónafatnað á
þessu ári fyrir um það bil einn milljarð króna og flytur allt
með flugi, nema til eins viðskiptavinar í Þýskalandi. Hilda
hf. er án efa stærsti útflytjandi á landinu, sem flytur vörur
sínar nær eingöngu í flugvélum.
Þráinn Þorvaldsson, framkvæmdastjóri, segir að það sé
miklum mun hagstæðara en að nota skip. Hér er um að ræða
léttar vörur og dýrar, og flutningsgjöld verða ekki nema lítill
hluti söluverðs, þó að flug sé notað. Þá skiptir hraði miklu
máli, ekki síst í fjármagnskostnaði, sem getur orðið mikill,
þegar flytja þarf vörur langt með skipum.
Haukur Þorgilsson, útflutningsstjóri, segir m.a.: „Það eru
fáar vörur, eins háðar afhendingardögum eins og fatnaður.
Þegar hráefni eru seld, skiptir ekki þetta eins miklu máli,
en það skiptir miklu máli með neysluvörur. Það skiptir máli
í okkar viðskiptum að geta afhent vörur með sem allra
minnstum fyrirvara. í samningum er alltaf tekið fram
hvenær á að afhenda vörurnar og verslun getur neitað að
taka við þeim, ef þær berast á röngum tíma. Keppinautar
okkar hafa oft verksmiðjur í næsta nágrenni við verslanir,
en við reynum að vega upp á móti því með góðri þjónustu."
Aðspurður sagði Þráinn að samkeppni væri ekki mikil við
aðra íslenska framleiðslu, en frekar við aðra framleiðslu,
hliðstæða íslensku ullarvörunum. Þráinn er nýkominn úr
ferð um Bandaríkin og Kanada, þar sem hann vann að því
að kynna ullarvörur frá íslandi fyrir fólkinu, sem afgreiðir
þær í verslunum. Hann hafði meðal annars meðferðis nýlega
landkynningarmynd, sem Flugleiðir létu gera, ásamt
ferðamálayfirvöldum hér á landi. Þráinn sagði að án
undantekninga hefði fólk verið svo hrifið að það klappaði
lengi eftir sýningarnar.
Haukur Þorgilsson fer mjög lofsamlegum orðum um
samstarf við starfsfólk Flugleiða. Stærsti hluti af markaði
Hildu er í Bandaríkjunum. Haukur segir: „Það hefur komið
fyrir að vörur hafa verið 48 klukkustundir á leiðinni, til
viðskiptavinar, frá því að þær fóru frá okkur, þó að skipta
hafi þurft um flugvél í New York. Það hefur komið fyrir
að síðasta sending okkar fyrir jól fór 20. desember og náði
jólasölu."
Þráinn segir að lokum: „Við höfum oft getað afhent vörur
á miklu skemmri tíma en keppinautar okkar og það hefur
mikið að segja. Við höfum getað náð mikilvægum
viðskiptasamböndum með því móti og því skiptir það okkur
ótrúlega miklu að flutningar í flugi gangi sem greiðlegast.
Án þeirra væru sölumöguleikar okkar miklu minni."