Alþýðublaðið - 23.02.1931, Page 3
3
Ritstjóri Morgunblaðsins.
Hver verður pað?
Beztu eglpsebu cigaretturnar í 2® stk. pökk-
um, sem kosta kr« 1,25 pakkinn, eru
Sous
Gigarettur
frá Nleolas Sonssa fréres, CSairO.
Einkasalar á tslandi:
. Tólpaksverzlun íslaeids h. f.
3. Árni Jðnsson trá BXúla.
Hann er sonur hins velfcunna
þingmanns, Jóns frá Múla. Þó
Ámi hafi aldrei komið í Múla,
þá erfði hann Múla-nafnið eftir
föóur sinn, og hefir verið víða
vel tekið fyrir bragðið. Hefði
komið sér vel, ef hann hefði líka
erft drengskap hans og dugnað.
Ámi geiir lítið úx byröum
þeim, sem á almenningi hvíla; —
segist sjálfur bera meira en nokk-
ur annar maður. Hann hefir þó
ekki meira að bera en sinn eigin
sfcrokk, en játað skal, að erfitt
má vera að dragnast hvert spor,
sem stigið er, með jafn-mikinn
óþarfa og hiinn mikla skro’kk, sem
Arni er með (það fara sex af
þeirri tegund í smálestina). Árni
er þó raunverulega ekki einis dig-
ur e:,ns og hann sýnist. Það eru
hjöliín, sem gera hvað breiður
hann virðist. Það eru sem sé
fjógur hjól á honum eins og á
bamakemi, en þó með öðrum
hætti: tvö að aftan og tvö að
framan. Er það haft tif þess að
auðveldaTa sé að koma honum
heim, ef hann verður afvelta.
.Ámi hefir orðið fyrir töluverð-
um árásram frá Framsóknar-
flokknum fyrir það að finna ekki
Ameríku. En því máli víkur þann-
ig \'ið ,að skömmu áður en í-
haldiö misti völdin, sendi það
Áma áleiðis til Ameríku, ekki
þó í von ram að hann kæmi
aldrei aftur, eins og sramar
hreppsnefndirnaT vonraðu hér í
gamla daga um þá, sem þær
voru að senda, heldur að eins
tál þess að losna við hann um
hríð, og veita honum atvinnu á
meðan á landssjóð^ kostnað, því
Ólafi Thoxis þótti dýrt að hafa
Áma hér. (Það hét sig að Árni
ætti að reyna að bæta ullarmark-
aðánn í Ameríku)
Fór Ámi (ekki heinustu leið til
Ameríku) álesiðis til Kaupmanna-
Ég hefi áður skrifað athuga-
semdir mn þetta efni, er birzt
íhafa í blöðum.
Fyrirkomulagið er nú þanníg.
að ekkit eru og hafa aldrei verið
sýnd nein skil um það, hve mikið
afl vélarnar framleiða samanbor-
Stð við reksturskostnað.
Þetta er alveg gagnstætt vana-
legri reglu. Á hverju sviði við-
gengst það, að menn sýni skiJ
fyrir ráðsmensiku sinni. Ég hygg
að vélgæzlan hér sé eina undan-
tekningin frá þeirri reglu.
Skal nú þetta útskýrt með eftir-
farandi samlikingum,.
Elnhver maður fær annan til
að vinna verk og afhendir hon-
um einhverja fjárhæð upp í
vinnulaun. ÞegaT unnið hefir ver-
hafnar. En það er villugjarnt í
þeirri boxg, og komst Árni aldrei
lengra. Sá Árni dyr alt í kring
mn sig, eins og sauðamaðurinn,
sem draugurinn ætlaði að tæla
inn í fjárhúsvegginn, en sá vax
munurinn, að Árni fór inn um
hverja á eftir annari, og vom alt
vínkrár og skemtistaðir, en leið-
ina til Ameríku fann hann ekki.
Loks lofaði hótelþjónn Áma að
koma honum í rétt skip, og eftir
sex daga siglingu var farið að
renna töluvert af honum, því
hann var sjóveikur og gat ekki
hætt því við sig, sem hann kast-
aði jafnskjótt upp. Fór Ámi þá
upp á þilfar og sá að skipið var
að bnma inn á höfnina í New
York. Þótti Ámá lítið koma til
þeirrar borgar og hafði orð á þvi
á ensku við þann, sem næstur
stóð, en sá svaraði ekki, heldur
bara glápti. Brunaði þá skipið
inn á höfnina, og áttaði Árni
&ig þá á því að skipið var að
renna inn á Reykjavíkurhöfn, og
að þetta var ekki fjandakomið
New-York-borg! Fór Ámi þá nið-
ur og áleit mál komið að fara úr
frakkanum. Sá hann þá að heil-
mikið skjal hékk eins og ösku-
poki aftan á honum, og hafði
danski þjónninn ritað þar á, að
„rétta skipið“ fyrir Áma væri
„GulIfoss“, enda myndi Sögueyj-
an vera farin að sakna þessa ber-
serks síns. Saga þessi er ábyggi-
iega lygi, en hún er góð fyrir
þvL
Ámi misti mikið álit hjá flokks-
mönnum sínum fyrir að finna
ekki Ameríku, en vann sér það
aftur með því að finna Bruna-
hótafélag Islands. Það em því
margir, sem vilja fá hann til þess
að stjóma Morgunblaðinra; þetta
vissi Valtýr og hefir sent Árna
austrar á Laud til þess að koma
honum frá.
ið svo mikið að verkinra að fjár-
hæðin er þrotin, kemur sá, er
verkið átti að framkvæma, til
hins fyrnefnda og tjáir honum að
verkið sé komdð svo eða svo
langt á veg, og fjárhæðin, sem
átti að ganga upp í vinnulaunin,
sé þrotin. Menn hljóta að sjá, að
slík reikningsfærsla yrði ekkj
tekin gild.
Aftur væri það óhrekjandi að-
ferð, ef sá er verkið átti að
gera • kæmi með það skriflegt.
hve lengi hver maður hefði unn-
ið og hve miklu fé tekið á móti,
og nöfn þeirra við skrifuð af
þeim sjálfum.
Vélgæzlan fer nú fram sam-
kvæmt h!uu fyrtalda, svo eða
svo miklu er eytt af eldsraeyti,
era að því er ekki spurt, eða um
það getið, hversu mikla vinnu
vélin hafi framleitt fyrir það. Ég
á hér aðallega við það, að elds-
neytiseyðslan á hestafl á klst.
er hinn bezti mælikvarði á pöss-
un vélarinnar. Sé sú eyðsla að
jafnaði fram úr hófi mikil, hlýtur
véliu að vera illa pössuö.
Ég hefi einu sinni tekið við
skipi, .þar sem eldsneytiseyðslan
var i/r meiri en hún hefði átt að
vera. En þegar þetta hafði verið
.lagað, var skipið selt af landinu.
— Það virðist sfimdum svo, að
menn vilji helzt hafa vélgæzluna
í sem mestri óreiðu.
Ég hefi maxgskrifað stjómend-
um togaranna sjálfum tun þetta
efni, og boðið þeim mína þjón-
ustu og sömuieiðis Eimslúpafé-
iagi islands. Hljóta þeir því sjálf-
ir að bera ábyrgðina, sé þvi hald-
ið í sama horfi.
Pétur Jóhanusson.
Spm. naðnr. ■
Þegar harðnar i ári fara sparn-
aðarmennirnir jafnan að láta til
sin taka um sparnaðaTmálin, og
því verður ekki neitað, að þegar
,sé orðið vart þess hugar hjá for-
rastumönnum þ jóðarinnar, sem
vært s éað veita eftirtekt. Fjórir
þingmenn hafa nú þegar í byrjun
þess alþingis, sem nú er nýsest
á rökstóla, borið fram frumvarp
um lækfcun á dagpeningum þing-
manna, er nemi IOöö af kanpi
þeirra meöan á þingi er setið.
Má það hverjum manni væra
ljóst, að hér er uin allverulegan
spamað að ræða í útgjöldum rík-
-isins, ef frumvarp þetta nær fram
að ganga, því þingmenn eru eins
og allir vita, 39 auk ráðherr-
anna ,sem þetta frumvarp mun
því miður ekki ná til, því þeir
munu ekki fá sérstakt kaup fyrir
setu ‘ á þingi. En 39 þingmenn,'
sem sitja ef til vill 100 daga á
þingi hver og fá í kaup 12 kr. á
dag og auk þess 40°/o dýrtíðar-
uppbót á þetta háa kaup, geta
auðveldlega unnið fyrir 4680 kr.
yfir allan þingtímann. Sæmálega
reilmingsglöggir roenn munu því
sjá, að hér er um allveruiegan
sparnað að ræða með^ því að
lækka djagpeniraga þdngmannanna
um 10°/o. Sú upphæð getur auð-
veldiega numið 6 500 kr. — ssx
piísund og fimm hundrud krón-
um —, aegi og sfcrifa. Ég veit að
sönnu ekkii, hvort Alþýðublaðið
er mér sammála um það, en ég
er algeriega á því, að ríkið eigi
mikið frekar að spara á þennan
hátt en að vera að taka milii-
liðagróðann af verzlun msð tóbak
með þvl að taka einkasölu á tó-
baki, og svo væri líka ef til
vili hægt með svona sparnaði
að losna alveg við að leggja
tekju- og eiigna-skatt á aumingja
roennina, sem eitthvað eiga og
miklar tekjur hafa, og að því
vildi ég vinna, ef ég kæmist á
þing einhvern tíma.
Kjósandi.
Dýrafiðrður.
t Morgunblaðinu í dag er
fréttagnein frá Dýrafirði, sem ég
váldá gera smá-athugasemd við. t
nefndri grein er skýrt frá þvi,
að hr. rithöf. Halldór Kiljan
Laxness hafi flutt ræðrar í út-
varpið og llki Dýrfirðmgum það
illa. En skýrt skal frá því hér,
að eiinungis. 4 hafa fengið við-
varpstæki, og nær þvi engri átt
að lýsa misþóknun Dýrfirðinga
á ræðum Laxness í útvarpið, þar
sem að eins 4 hafa fengið tæki
og ekki nema litill hluti fjarðar-
mánna, sem hlustað hafa á hann.
En annars grunar mig, að hr.
Laxness hafi af medrí andiegum
brunni að ausa en þessi tíðinda-
maður biaísáns. Rétt var það, að
kommúnisti einn frá ísafirði fór
um nokkurn hluta Dýrafjarðar
rétt fyrir jólin að útbreiða Verk-
lýösblaöið. Maðurinn virtist kurt-
eis og beld ég að honum hafi
ekki' verið illa tekið af neinum,
nema ef tíl vill æstustu íhalds-
mönnum í Dýrafirði, en hitt er
náttúrlega mjög vafasamt, þrátt
fyrir það, að um getinn kommún-
isti fékk víðast sæmilegar við-
tökur, hvort stefna hans hafi náð
nokkurri jarðfestu þar í sveit
Annars er það æskilegt, að þeg-
ar menn skrifa fréttir til Rvíkux,
þá séu þær ekki pólitískt litaðar,
og er með línum þessum hér með
leiðrétt umrædd grsin í Morgun-
blaðihu í dag. Rvík, 19./2. 31.
Dýrfird ngar.
Vélaeftirlitið