Morgunblaðið - 29.05.1979, Síða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 29. MAÍ1979
Margeir Pétursson í samtali við Mbl.:
Guðmundur öruggur í úrslit
og Helgi á einnig góða möguleika
— GUÐMUNDUR er að mínu mati öruggur í úrslitakeppnina, Helgi á
einnig talsverða möguleika en ég sjáifur verð að fá 3'Æ vinning út úr
fjórum síðustu skákunum til þess að eiga möguleika á þvf að komast í
úrslitakeppnina. sagði Margeir Pétursson skákmeistari f samtali við
Mbl. í gær.
Sjö umferðum er nú lokið í
svæðamótinu í Luzern í Sviss.
Úrslit sjöundu umferðar urðu
þessi:
A-riðill: Guðmundur vann
Harry Hurme, Finnlandi, Margeir
gerði jafntefli við Svend Hamann,
Danmörku, Wedberg, Svíþjóð,
vann Hammer, Sviss, Wirthen-
sohn, Sviss, vann Kagan, Israel,
Hiibner, V-Þýzkalandi, vann
Hoen, Noregi, en Bela Soos,
V-Þýzkalandi, sat yfir.
B-riðill: Helgi ólafsson gerði
jafntefli við Grúnfeld, ísrael, Hoi,
Danmörku, vann Lobron, V-Þýzka-
landi, Helmers, Noregi, vann
Dúckstein, Austurríki, Pachman,
V-Þýzkalandi, gerði jafntefli við
Hug, Sviss, Liberzon, ísrael, gerði
jafntefli við Rantanen, Finnlandi,
en Karlsson, Svíþjóð, sat yfir.
Aðalfundur Sambands
ísL rafveitna að Bifröst
AÐALFUNDUR Sambands ís-
lenzkra rafveitna verður haldinn
að Bifröst f Borgarfirði dagana
30. og 31. maf n.k.
Fundinn setur formaður SÍR
Aðalsteinn Guðjohnsen, iðnaðar-
ráðherra Hjörleifur Guttormsson
ávarpar fundinn. Auk venjulegra
aðalfundarstarfa verða pallborðs-
umræður um öflun og flutning
raforku. Erindi verða flutt m.a.
um samanburð á húshitunarað-
ferðum og um samræmingu á
innheimtukerfum rafveitna. Einn-
ig verða almennar umræður um
málefni rafveitna.
Fundinum lýkur á fimmtu-
dagskvöld, 31. maí. Föstudaginn 1.
júní gefst fundarmönnum kostur á
að fara í kynningarferð um sveitir
Borgarfjarðar.
Hvetja Hafnfirðinga til aðstoðar
NÝLEGA tók til starfa í Ilafnar-
firði ný Jafnréttisnefnd, kosin af
bæjarstjórn.
„Nefndin leggur áherzlu á að
stuðla að jafnrétti karla og
kvenna í raun og hvetur hún alla
Hafnfirðinga til að aðstoða og
örva nefndina í þessum störfum
sínum," segir í fréttatilkynningu
frá nefndinni.
Þá vekur Jafnréttisnefndin at-
hygli á því að ennþá eru til örfá
eintök af niðurstöðum könnunar á
jafnréttismálum í Hafnarfirði, en
sú könnun var gerð að tilhlutan
Jafnréttisnefndar Hafnarfjarðar
vorið 1976.
Nefndin er þannig skipuð: Ást-
hildur Ólafsdóttir formaður, Árni
Ágústsson ritari, Hulda Sigurð-
ardóttir gjaldkeri.
Varamenn eru: Þórunn Jó-
hannsdóttir, Reynir Eyjólfsson og
Guðmundur Kr. Aðalsteinsson.
Staðan í A-riðli er sú eftir 7
umferðir, að Húbner er efstur með
5lk vinning, Guðmundur Sigur-
jónsson er í öðru sæti með 5
vinninga og Kagan og Wadberg
koma næstir með 3'/2 vinning.
Margeir Pétursson hefur 2 vinn-
inga. í B-riðli hefur Grúnfeld
örugga forystu, hefur 5‘k vinning,
en næstir koma Helgi Ólafsson,
Hoi og Karlsson með 4 vinninga
hver.
Fjórir efstu menn úr hvorum
riðli komast í úrslitakeppnina,
sem hefst 5. júní n.k. Gilda þar
innbyrðis úrslit úr riðlunum en
þrír efstu menn úrslitakeppninnar
komast áfram á millisvæðamót.
Ekkert var teflt í gær en 8.
umferðin verður tefld í dag. Þá
teflir Guðmundur við Wedberg, en
auk hans á Guðmundur eftir að
tefla við Soos og Hammer og loks
á hann eftir að sitja yfir eina
umferð. Margeir Pétursson á eftir
að tefla við sömu menn og Guð-
mundur og auk þess á hann eftir
að tefla við Hurme, sem hann
mætir í dag. Helgi Ólafsson á eftir
erfiða andstæðinga, í dag mætir
hann Liberzon, en auk hans á
Helgi eftir að tefla við Pachman,
Helmers og Dúckstein. Liberzon
hefur gengið afleitlega hingað til
og verður hann að vinna Helga í
dag til þess að eiga einhverja
möguleika á því að komast í
úrslitakeppnina.
INNLENT
Skákmennirnir Helgi ólafsson, Guðmundur Sigurjónsson og Margeir
Pétursson sjást hér á tali við hinn fræga argentfnska skákmeistra
Njadorf á móti í Reykjavík í september 1976.
Ráðherrafundur Atlantshafsbandalagsins;
U tanríkisr áðherr a
situr heima vegna
ríkisstjórnarfunda
„ÉG TREYSTI mér ekki til þess
að fara á ráðherrafund At-
lantshafsbandalagsins þar sem
nú standa yfir veigamiklar um-
ræður í ríkisstjórninni um efna-
hagsmál," sagði Benedikt
Gröndal utanríkisráðherra í
samtali við Mbl. í gær, en hins
vegar kvað hann þá Hinrik Sv.
Björnsson sendiherra og Hörð
Helgason skrifstofustjóra sitja
fundinn fyrir íslands hönd.
Benedikt kvað þetta verða nokk-
urs konar 30 ára hátíðarfund og
væri töluvert um að vera hjá
Hollendingum af því tilefni.
Harður árekstur
UM HÁLFTVÖLEYTIÐ aðfara-
nótt sunnudagsins var geysiharð-
ur árekstur milli jeppa og fólks-
bifreiðar á Suðurlandsvegi rétt
fyrir ofan Litlu kaffistofuna.
Áreksturinn var svo harður að
á Suðurlandsvegi
báðir bílarnir eru gjörónýtir. Eng-
in slys urðu á mönnum og þykir
það hin mesta mildi. Annar öku-
maðurinn var réttindalaus og
einnig leikur grunur á því, að
hann hafi verið ölvaður.
Athugasemd frá Fé-
lagi íslenzkra leikara
Morgunblaðinu hefur borizt
eftirfarandi athugasemd frá Fé-
lagi ísl. ieikara:
Það er undarlegt hve það kemur
Ríksiútvarpinu á óvart, að Félag
íslenskra leikara knýji á um
framleiðslu leikrita hjá stofnun-
inni. Til að rekja þá sögu er varðar
sjónvarpsleikrit stuttlega, er rétt
að eftirfarandi komi fram:
í upphafi íslenska sjónvarpsins
buðu leikarasamböndin á Norður-
löndum fram stuðning sinn við
íslenska leiklistarframleiðslu í því
formi, að sjónvarpið fengi fjögur
norræn leikrit á niðursettu verði,
fyrir hvert eitt, sem íslenska
sjónvarpið framleiddi.
Síðar, að ósk sjónvarpsins, var
þetta kvótafyrirkomulag fellt
niður og framleiðsla á 10 íslensk-
um leikritum gerð að skilyrði fyrir
lækkuðu gjaldi, sem svo varð ein
forsenda fyrir þátttöku sjónvarps-
ins í Nordvisíon.
Hins vegar kom brátt í ljós, að
sjónvarpinu reyndist erfitt að
uppfylla þetta skilyrði og komu þá
upp hugmyndir um, að samningur
yrði gerður milli Ríksiútvarpsins
og F.I.L. um, hvernig þessu yrði
framvegis háttað og í framhaldi af
því, sendi Leikararáð Norðurlanda
eftirfarandi bréf í lauslegri þýð-
ingu:
Helsingfors 1976-09-20
„Ríkisútvarpið — Sjónvarp
Laugavegi 176
Reykjavík
Island
Leikararáð Norðurlanda ákvað
á fundi sínum í Kaupmannahöfn
þ. 11. 9. 1976, að minna yður á, að
tryggð innlend-, íslensk- fram-
leiðsla er skilyrði fyrir lækkun á
endursýningargjaldi, sem gerir
íslenska ríkisútvarpinu kleift að
hafá aðgang að norrænu sjón-
varpsefni fyrir aðeins 5% af
launum til þátttakandi lista-
manna, í stað hinna venjulegu
50% í öðrum Nordvisions-útsend-
ingum.
Forsenda fyrir verðlækkun er,
að Ríksiútvarpið og Félag ísl.
leikara séu sammála um, hve
mikil eign framleiösla skuli vera.
Sé þetta ekki uppfyllt, er enginn
grundvöllur fyrir verðlækkun.
Leikararáðið hvetur yður því til
að ná samningi við Félag ísl.
leikara um þetta efni. Þegar það
er orðið munu aðildarsamtökin
kanna hvort grundvöllur er fyrir
áframhaldandi verðlækkun.
F.h. Leikararáðs Norðurlanda
Erik österberg“
Við samningsgerð s.l. ár var
megin krafa F.LL. um samning
um leikritaframleiðslu sjónvarps,
auk þess að við aðra liði samninga
yrði staðið. Viðræður þessar urðu
erfiðar og var verkfalli naumlega
afstýrt, að tilstuðlan
menntamálaráðherra, sem fól
Knúti Hallssyni sátta-
semjarastarf í málinu og sættu
leikarar sig við stefnuyfirlýsingu
Ríkisútvarpsins, sem Leikararáð
Norðurlanda gerði síðan að for-
sendu fyrir áframhaldandi verð-
lækkun á norrænu efni í íslenska
sjónvarpinu. Sbr. meðfylgjandi ál-
yktun frá 25. sept. 1978.
Því mátti Ríkisútvarpinu vera
Ijóst, að við myndum ekki sætta
okkur við þann niðurskurð, sem
nú er fyrirsjáanlegur á þessu ári
og hefðum við talið eðlilegt, að
Ríkisútvarpið hefði snúið sér til
okkar og skýrt okkur frá því,
hvernig málum væri háttað og
óskað eftir samstöðu okkar og
annarra um að framkvæmdamátt-
ur stofnunarinnar yrði ekki rýrð-
ur, eins og nú er orðið.
Viðvíkjandi athugasemdum
Ríkisútvarpsins vegna málflutn-
ings okkar viljum ið gefa þessi
svör:
Ríkisútvarpið telur samþykkt
félaga okkar um að taka engin ný
verkefni að sér fyrir stofnunina
ólöglega, vegna þess að samningar
séu enn í gildi.
Samningarnir eru þessu alger-
lega óviðkomandi. í samningunum
er enga grein að finna, er skuld-
bindur meðlimi F.Í.L. að taka að
sér verkefni fyrir Ríkisútvarpið,
enda oft komið fyrir, að menn hafi
hafnað verkefnium af ýmsum
ástæðum. Enginn meðlimur F.Í.L.
mun neita að ljúka því verkefni,
sem hann hefur þegar tekið að sér.
Þá segir, að í sjónvarpssamn-
ingi standi „að koma nú þegar á
viðræðunefnd, sem hefði í för með
séraukna framleiðslu sjónvarps".
— Þetta ákvæði hefur ekki verið
uppfyllt. Samkomulag var um að
„tekin séu upp eigi færri en átta
sjónvarpsleikrit árlega", í þeirri
trú, að þar yrði hvergi slakað á,
eftir það sem á undan var gengið.
Þá birtir Ríksiútvarpið lista yfir
7 leikrit, sem voru frumflutt 1978,
en lætur undir höfuð leggjast að
geta þess, að aðeins 4 þeirra voru
tekin upp á því herrans ári, en
fyrirheit útvarpsráðs kváðu á um
8 leikrit.
Slíkur leikur að staðreyndum er
okkur ekki nýr og höfum við aldrei
skilið ástæður fyrir honum til
fulls, því annars vegar hefur
okkur þótt starfsmenn Ríkisút-
varpsins vilja veg leiklistar sem
mestan hjá stofnuninni, en hins
vegar ber ætíð við, að reynt er að
villa um fyrir okkur og öðrum með
tölum í þessu efni.
Þá sendir Ríkisútvarpið frá sér
langa talnarunu um greiðslur til
leikara, sem við því miður getum
ekki án ærinnar fyrirhafnar vé-
fengt, en hins vegar getum við
fullyrt, að ef heildargreiðslur til
meðlima F.Í.L. hafa numið 80
millj. króna, þatskuldar Ríkisút-
varpið félaginu stórar fjárhæðir
vegna innheimtu félagsgjalda,
sem það heldur eftir af launum
meðlima okkar og lífeyrissjóðs-
gjöld.
í þessum kafla er talað um
„greiðslur til leikara" eins og
nánast engin vinnæ liggi að baki.
Leikarar hafa lagt mikið á sig í
sambandi við vinnu fyrir sjónvarp
og íjölmargir neitað sér um
sumarleyfi af þeim sökum, en
sjónvarpið hefur tekið það í sig að
aðeins sé hægt að vinna að
leikritagerð um sumarmánuðina
vegna anna leikara við leikhúsin,
en þá ber að athuga að í F.Í.L. eru
158 leikarar og þar af aðeins
tæpur helmingur starfandi við
leikhúsin.
Síðan er fullyrt, að engin á-
kvörðun hafi enn verið tekin, er
hnigi í þá átt, að um samdrátt yrði
að ræða.
Það má vera að samdráttur hafi
ekki verið ákveðinn, en það hafa
framkvæmdir heldur ekki verið.
Ef Ríkisútvarpið hefði átt að geta
staðið við fyrirheit sín, hefði
ákvörðun um leikritaframleiðslu
orðið að liggja fyrir fyrir jól.
Engin ákvörðun var tekin fyrr en
seint í þessum mánuði. að taka
ekki ákvörðun um framleiðslu,
samsvarar því ákvörðun um sam-
drátt.
Vissulega fögnum við því, að
útvarpsráð tók loks ákvörðun um
gerð 3ja ísl. leikrita, hins vegar
lítum við á „Paradísarheimt" sem
þýska framleiðslu, enda gera ieik-
arar samninga sína við Þjóðverja
án milligöngu Ríkisútvarpsins.
Þótt framlag Ríkisútvarpsins, að
þeirra eigin mati, sé 35 millj., þá
höfum við engan veginn sam-
þykkt, að það jafngildi þremur
uppsetningum sjónvarps, eða eig-
um við kannski að meta afgangs-
kostnaðinn (580 millj.) sem 50
uppsetningar? „Paradísarheimt"
verður í þremur þáttum. „Sjálf-
dærni" þekkist ekki í dag.
Það er samt langt frá því, að við
viljum vanmeta viðleitni Ríkisút-
varpsins til leikritagerðar og við
óskum eftir samstarfi um það,
sem ætti að vera sameiginlegt
markmið okkar, að gera veg inn-
lendrar framleiðslu sem mestan
og bestan og er hér ekki bara átt
við leikrit.
Fyrirhugaðar ráðstafanir okkar
nú, til að tryuggja veg okkar
listgreinar eru hvorki ótímabær-
ar, ástæðulausar né á misskilningi
byggðar, eins og staðhæft er, og
fullyrðingar okkar hafa við rök að
styðjast, þótt starfsmönnum
Ríkisútvarpsins takist e.t.v. að slá
ryki í augun á fólki, af hvötum,
sem við skiljum ekki.
Við vonum hins vegar, að Ríkis-
útvarpið láti af oflæti sínu og
gangi einlæglega til þeirra við-
ræðna, sem þurfa að eiga sér stað
um þetta mál og að sameiginlega
finnum við því farsæla lausn.
F.h. F.Í.L.
Gísli Alfreðsson.