Morgunblaðið - 30.06.1979, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 30. JÚNÍ1979
N okkrar
sýningar
Listmunahúsið
Gerla
Magnús Tómasson
Sigrún Eldjárn
Listmuna-
húsið
Á efri haeðinni í hinu aldna og
vinalega húsi að JLækjargötu 2,
hefur verið innréttaður sýningar-
salur eða „Gallerí", eins og mönn-
um er tamast að nefna það. Sá er
fyrir framkvæmdum stendur,
Knútur Bruun lögfræðingur, hefur
í engu sparað til að gera húsa-
kynnin sem vistlegust, því að hér
er tvímælalaust um einn glæsileg-
asta sýningarsal höfuðborgarinn-
ar að ræða. Salarkynnin hafa
hlotíð nafnið „Listmunahúsið", og
mun það verða rekið á öðrum
grundvelli en aðrir sýningarsalir,
og þá helst í þá veru, að aðstand-
endurnir munu sjálfir hafa frum-
kvæðí um sýningar og velja sýn-
endur.
Þessi tilhögyn er ný hér í borg
og því góð viðbót við frekar
þeim, — úr því sker framtíðin.
Það vekur mikla athygli hve vel
hefur tekist að innrétta húsakynn-
in á nútímavísu og láta hið gamla
um leið njóta sín, — þetta stað-
festir hve gamalt og nýtt getur
farið vel saman, einkum ef um
jafn vandaða smíð er að ræða og
hér í báðum tilvikum. Á sama hátt
falla nútímalístaverk ósjaldan
mjög vel að gömlum húsakynnum,
svo og öfugt. Hér er nefnilega
spursmál um gæði og haldi maður
áfram, má einnig álykta að léleg
list falli vel að óþroskuðum kennd-
um og eiginlega er það fátt sem
afhjúpar menningarþroska fólks
jafn algjörlega en myndirnar á
veggjum þess.
Sé tekið mið af þessu öllu þá
hlýtur Knútur Bruun að vera hér
réttur maður á réttum stað.
Fyrsta sýningin í húsakynnunum
er einnig þess eðlis að hún skapar
tiltrú á staðnum, því að ekki
einasta er hún af háum gæða-
flokki, heldur ber einnig stjórn-
kænsku vitni. „Sex íslenzkar lista-
konur", nefnist þessi fyrsta sýning
Listmunahússins, og er hér um að
ræða þrjár látnar listakonur eru
voru okkur íslendingum mjög hug-
stæðar, þær Júlíönu Sveinsdótt-
Listmunahúsið að Lækjargötu 2.
ur þróað með sér skemmtileg
vinnubrögð, sem byggjast á því að
hún klippir og límir einhver til-
fallandi form á flötinn og vinnur
svo út frá þeim í annarri tækni.
Þetta ýtir undir hugarflugið og
einungis sem slíkt hefur það mik-
inn tilgang, þannig vinnur hún
áfram á svipaðan hátt með
hreinni tækni og þar finnst mér
hún ná hrifmestum tökum á efni-
viðnum t.d. í teikningunni „Kvöld"
(10).
Guðrún Svava Svavarsdóttir er
ung kona sem vakið hefur athygli
fyrir ágæt vinnubrögð, einkum þá
er hún vinnur í hinum fíngerðari
blæbrigðum, svo sem blómamynd-
unum á sýningunni. Ég held því
enn fram, að myndaröð hennar
„Hugleiðing um hjónaband" nr.
47, blýantur og litblýantur, sé það
besta sem frá hennar hendi hafi
komið og undrar mig að Listasafn
íslands skuli ekki festa sér mynd-
röðina. Tilraunir hennar í mál-
verkinu eru góðra gjalda verðar en
þó kemur hér fram, að hún veldur
ekki tjámiðlinum sem skyldi enn
sem komið er.
í heild er þetta mjög falleg
sýning sem óhætt er að mæla með.
Listmunahúsið fer vel af stað og
er ástæða til að óska því velfarn-
aðar í framtíðinni.
Magnús
Tómasson
Magnús Tómasson myndlist-
armaður hefur í bókstaflegri
merkingu tekið hús á hinni marg-
frægu Torfu við Lækjargötu, og
■■
I
einhæft sýningafyrirkomulag, og
verður fróðlegt að fylgjast með
framvindunni og hver jarðvegur
er hérlendis fyrir sýningarsal,
sem reka á með alþjóðlegu sniði.
Víst er að þessi stefnumörk gera
miklar kröfur til viðkomandi og
ber að vona að þeir rísi undir
ur, Nínu Tryggvadóttur, og Gerði
Helgadóttur, svo og þrjár núlif-
andi listakonur, sem allar eru
mjög virkar í list sinni, þær
Louise Matthíasdóttur. Þor-
björgu Höskuldsdóttur og
Guðrúnu Svövu Svavarsdóttur.
Það væri að bera í bakkafullan
lækinn að skrifa hér sérstaklega
um örfáar en ágætar myndir
þeirra Júlíönu og Nínu. Þær
standa báðar fyrir sínu og hér
fóru listmálarar sem hvarvetna
vöktu athygli, önnur fyrir fágaða
landslagslist og hin fyrir fram-
sækin alþjóðleg vinnubrögð.
Myndhöggvarinn Gerður Helga-
dóttir er kynnt með nokkrum
verkum úr eigu Lista- og menn-
ingarsjóðs Kópavogs. Sum þeirra,
einkum nr. 10 og 12 eru mjög
sérstæð og vekja upp hugleiðingar
þess efnis hvort trúarleg list hefði,
þegar öllu er á botninn hvolft, ekki
legið best fyrir listakonunni. Það
er einhver magnaður upphafinn
helgikraftur í þessum myndum og
gjarnan vildi ég sjá slík verk í
stækkuðu formi úti fyrir einhverri
kirkjunni.
— Louisa Matthíasdóttir er
ótvírætt þekktust íslenzkra mynd-
listarkvenna um þessar mundir og
þá einkum vestan hafs. Ég hef
rekist á veglegar greinar og um-
sagnir um list Louise Matthías-
dóttur í virtum amerískum list-
tímaritum og henni er þar mjög
vel borin sagan. Þrátt fyrir að
Louise hafi um langt árabil verið
gift ameríska málaranum Leland
Bell og búsett í New York, heldur
hún íslenzku ríkisfangi og er
þannig virtur fulltrúi þjóðar sinn-
ar ytra. En það er undarlegt hve
lítið hefur sést af list hennar hér
heima, og fyrir vikið er hún minna
þekkt hérlendis en vera skyldi. Er
því jafnan ánægjulegt að sjá verk
listakonunnar á íslenzkum sýning-
um og vonandi verður það reglu-
legur viðburður hér eftir. —
Louise á flestar myndir á þessari
sýningu eða 14 talsins, þróttmikl-
ar og tæknilega „brilliant““. Hún
var um tíma samtíða Nínu
Tryggvadóttur við Listaháskólann
í K.höfn fyrir stríð og tileinkuðu
þær báðar sér óþvinguð og kröftug
stílbrögð en þroskuðust hvor í sína
áttina, annars vegar huglægt en
hins vegar hlutlægt.
Að því er ég best fæ séð og þekki
til, munu myndirnar á sýningunni
einkennandi fyrir vinnubrögð
Louise, hröð og umbúðalaus, hins
vegar þekki ég ekki svo vel til
listar hennar að ég geti skorið úr
hvort hér sé verk í sérflokki frá
hennar hálfu. Flestar myndirnar
eru litlar en búa yfir mikilli
„dynamik" og miklum töfrum.
Þorbjörg Höskuldsdóttir kemst
vel frá þessari sýningu, hvort
heldur sem er í málverki, klipp-
myndum (collage) eða í blandaðri
tækni og teikningu. Þorbjörg hef-
Gerla við verk sín
sýnir þar nokkur verk unnin í olíu
svo og allmargar litlar pastel-
myndir. Myndir þessar mun hann
hafa gert er hann í eina tíð hafði
vinnustofu í Landlæknishúsinu
við Amtmannsstíg, þá 19 ára
gamall, og sótti hann einmitt
efnivið sinn í Torfuna og til
annarra fornra húsa í grennd.
Magnús mun öðrum þræði hafa
sett upp þessa sýningu til að lýsa
samstöðu með friðun og varð-
veislu Torfunnar enda renna
ákveðnar prósentur af sölu mynda
í sjóð til uppbyggingar húsunum.
Torfumálið er nú á ofurvið-