Morgunblaðið - 23.12.1980, Qupperneq 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 23. DESEMBER 1980
Sjómannatrú-
boði í 30 ár
Sigfús á tali við nokkra af áhtffn Hofsjtfkuls.
Flestir sjómenn sem legið hafa í
htffn á ísafirði kannast við Sigfús
B. Valdimarsson. í 30 ár hefur
hann rekið sjómannatrúboð á ísa-
firði i frístundum sínum. Ilann
hefur heimsótt skip sem leggjast
við bryggju og gefið sjómönnum
kristileg rit og haldið með þeim
hugvekjur.
„Ég frelsaðist sjálfur gegnum
sjómannatrúboð, á norska sjó-
mannaheimilinu," sagði Sigfús í
samtali við Mbl.
„Eftir það komst ég fljótlega í
samband við séra Sigurbjörn
Gíslason í Reykjavík sem var
mikill áhugamaður um kristilegt
sjómannastarf. Hann kom mér á
sporið og útvegaði mér rit á ýmsum
tungumálum til dreifingar meðal
sjómanna. Seinna fékk ég mín eigin
sambönd og hef síðan sjálfur séð
um að útvega mér þau rit sem ég
dreifi.
Fyrr á tíðum var mikið um
útlend fiskiskip á miðunum við
ísland og komu þau oft á tíðum inn
til hafnar hér á ísafirði. En
undanfarin ár hafa þau verið fá
þar til nú í sumar og haust að mörg
útlend skip voru við rækjuveiðar
fyrir utan Vestfirði.
En ég hef ekki síður hugsað um
íslensku sjómennina og fer jafnan
um borð í þau íslensku skip sem
leggjast að höfninni."
Sendi 300 jólapakka
Sigfús hefur alla tíð staðið einn í
sjómannatrúboðinu en velunnarar
starfsins styrkja það með fjár-
framlögum. Hluti þess fjár fer í að
útbúa jólapakka sem Sigfús sendir
um borð í skip sem eru á sjó yfir
hátíðirnar. Ýmsar verslanir láta
Rætt við
Sigfús B.
Valdimarsson
á ísafirði
Sigfús B. Valdimarsson á leið um
borð i Hofsjökul i Isafjarðarhtffn
i byrjun desember. Myndir íniar.
líka vörur af hendi rakna í jóla-
pakkana og konur senda prjónles.
Um sl. jól sendi Sigfús 300 pakka
til sjómanna á hafi úti.
Þótt Sigfús starfi einn við sjó-
mannatrúboðið tilheyrir hann
Hvítasunnuhreyfingunni og sækir
samfélag trúaðra í Salemsöfnuðinn
á ísafirði. Þangað fer hann einnig
stundum með sjómönnum.
„Við höfum haft þar margar
blessaðar stundir," segir hann. „Ég
hef líka haft samstarf við marga
kirkjunnar menn gegnum árin og
einnig hef ég haft samband við þá
Sigurð Guðmundsson og Þórð Jó-
hannsson sem reka sjómannastarf-
ið á Vesturgötunni í Reykjavík. Ég
er ákaflega þakklátur þeim sem
hafa stutt mig á allan hátt.“
Ávextina sér maður
á sínum tíma
— Hefur þú séð árangur af starfi
þínu?
„Ég veit þess nokkur dæmi að
menn hafa frelsast gegnum starf
mitt en að öðru leyti veit maður
ekki um ávextina fyrr en á sínum
tíma.“
Sigfús sagði að sér væri ætíð vel
tekið er hann kæmi um borð í
skipin og kvaðst ekki sjá það að
viðhorf íslenskra sjómanna til
kristinnar trúar hefði nokkuð
breyst með árunum.
Það felst líka í starfi sjómanna-
trúboðsins að vitja sjómanna sem
lagðir eru inn á sjúkrahús. Þetta
eru oft útlendingar sem ekkert
skilja í íslensku og enginn skilur
þá. Ég heimsæki þá með rit, plötur
eða snældur á þeirra eigin máli.
Þeir eru mjög þakklátir fyrir
slíkt.“
Starfið metið erlendis
Þegar við minnumst á sérstakar
minningar frá sjómannastarfinu
segir Sigfús að af nógu sé að taka.
Hann hugsar sig um smá tíma og
hefur svo frásögnina:
„Ég minnist eins Breta sem kom
hingað. Hann fór aðeins eina sjó-
ferð og örlögin höguðu því þannig
til að skipið varð að koma inn til
Isafjarðar. Ég fór sem venja var og
dreifði ritum á ensku meðal skip-
verjanna.
Nokkuð löngu seinna fékk ég bréf
frá þessum manni. Hann sagðist
hafa frelsast fyrir það sem hann
las. Þegar hann skrifaði mér var
hann á námskeiði til að búa sig
undir að fara á stóra trúboðsskipið
Logos."
Sigfús segist líka oft hafa fengið
að finna það að starf hans er metið
erlendis en honum finnst íslend-
ingar vera langt á eftir öðrum
þjóðum í því sambandi, þeir geri
sér ekki nægjanlega vel grein fyrir
gildi slíks starfs.
„Fyrir 14 árum buðu dönsku
skipafélögin mér með „Krónprins
Ólafi" til Kaupmannahafnar og
fyrir þremur árum bauð færeyska
landsstjórnin okkur hjónunum til
Færeyja og Bergen með Smyrli.
Það er ákaflega uppörvandi að
finna slíkt vinarþel og vita að starf
manns er metið.
Sömuleiðs sýndu Bretar alltaf
þakklætisvott þegar mikið var um
bresk skip hér við land áður en
landhelgin var færð út. Bresku
togarafélögin sendu mér alltaf
nokkur pund fyrir jólin. Mér hafa
líka borist kveðjur frá sjómönnum
og ég fæ alltaf margar kveðjur um
hver jól. Það sýnir manni að þótt
sjómennirnir beri það kannski ekki
utan á sér eru þeir þakklátir fyrir
það sem ég geri. Og ég trúi að
margir líti í ritin þegar skipið er
lagt úr höfn.“
Það sem guð vill
að ég geri
Eins og fram kemur í upphafi
vinnur Sigfús að sjómannatrúboð-
inu í frístundum.
„Ég hleyp í þetta í matar- og
kaffitímunum. Én meðan Guð gef-
ur mér heilsu ætla ég að halda
trúboðinu áfram. Ég er viss um að
þetta er það sem Guð vill að ég
geri.“
— Leggst sjómannatrúboðið
niður er þú hættir eða tekur
einhver við?
„Það vona ég. Ég veit ekkert um
það núna, en maður verður bara að
bíða og sjá hvað setur,“ sagði
Sigfús að lokum. rmn.
„Ég tek sjálfan mig ekki
alvarlega sem rithöfund“
NÚ í HAUST kom út sakamálasagan Einn á móti milljón eftir Jón
Birgi Pétursson, en fyrir síðustu jól kom einnig út sakamálasaga
eftir Jón Birgi, Vitnið sem hvarf. Stfgurnar eru ólikar. en sama
stfguhetjan kemur þar við sögu. Itfgreglumaðurinn Elías Hall-
bjtfrnsson. einnig nefndur Rauða Ijónið. Morgunblaðið spjallaði
stuttlega við Jón Birgi á dtfgunum, en hann hefur starfað við
blaðamennsku í fjölda ára. Var hann fyrst spurður hvað kom til að
hann hóf ritun sakamálasögu:
— Eftir að ég hætti störfum á
Dagblaðinu á síðasta ári hafði ég
ekki með höndum fast starf um
tíma, en ég hafði átt inni nokk-
urt frí þannig að ég hélt launum
í nokkra mánuði. Þennan tíma
notaði ég til að skrifa, ég fór
aldrei langt frá ritvélinni.
Er einhver sérstök ástæða til
að þú sækir efnivið í lögreglu-
mál?
— Það var kannski hálfgerð
tilviljun, því upphaflega var ég
með allt annað efni á prjónun-
um. Kunningi minn sló þeirri
spurningu fram, meira í gamni
en alvöru held ég, af hverju
enginn íslendingur skrifaði
glæpasögu og má eiginlega segja
að ég hafi tekið hann á orðinu.
Tók verkið langan tíma?
— Ég var um fimm vikur að
skrifa frumdrög verksins, og
vann ég langan vinnudag meðan
á því stóð. Eftir það vann ég að
nánari útfærslu og breytingum
og í sambandi við seinni bókina
má nefna að ég var að lagfæra
hana alveg fram á síðustu
stundu. Var t.d. einu sinni verið
að undirbúa myndatöku á
prentplötu í prentsmiðjunni þeg-
ar ég kom og lagfærði eitt atriði
og mátti því ekki tæpara standa
í það skiptið.
Kynntirðu þér lögreglusögur
sérstaklega áður en þú tókst að
skrifa?
— Ekki gerði ég nú nein ósköp
af því. Raunar las ég ekki annað
en dagblöð og tímarit meðan ég
var önnum kafinn fréttastjóri.
Núorðið er ég mikill lestrarhest-
ur og fíkinn í alls konar bók-
menntir. Þó verð ég að viður-
kenna, að reyfarar eru ekki
margir í þessum hópi. Raunar
finnst mér erlendu sakamála-
sögurnar ekki sériega góðar,
þessar íslenzku standa þeim síð-
ur en svo að baki.
Nú hefur þú sent frá þér aðra
bókina um svipað efni, var hún
erfiðari í smíðum en sú fyrri?
— Nei, ekki fannst mér það.
Sagt hefur verið að erfiðast sé að
skrifa aðra bókina, þar reyni á
hvort menn ráði við efnið eða
ekki. En mér fannst það í raun
auðveldara, búið er að móta
aðalsögupersónuna og vinnu-
brögðin verða smám saman
kunn. Má eiginlega segja að hér
sé um nokkurs konar „rútínu-
vinnu" að ræða.
Spjallað
við
Jón Birgi
Pétursson
Er að vænta nýrrar lögreglu-
sögu að ári?
— Ekki lofa ég því, en hins
vegar hef ég efnivið í eina sögu
til viðbótar. Það er mér þó
ekkert kappsmál að hefja fjölda-
framleiðslu á lögreglusögum eða
seríuframleiða sögur af ein-
hverjum lögreglumanni. Hins
vegar finn ég hjá mörgum, að
þeir ætlast til að framhald verði
á þessu. Við sjáum hvað setur.
Þessar tvær lögreglusögur
Jóns Birgis eru ekki frumraun
hans sem rithöfundar, því áður
hafði hann skráð tvær ævisögur.
Hann er spurður hvort hann
hyggist leggja fyrir sig ritstörf
sem aðalstarf:
— Ég geri ekki ráð fyrir því og
ég tek sjálfan mig ekki alvarlega
Jón Birgir Pétursson, höfundur
bókanna um lögreglumanninn
Elias Hallbjörnsson.
LjÓHin. KrÍHtinn.
sem rithöfund. Þetta er miklu
fremur tómstundagaman mitt
og það er eiginlega ekki nokkur
atvinnuvegur að skrifa bækur.
Blaðamennskan er öruggari at-
vinna.
Sem fyrr segir hefur Jón
Birgir starfað við blaðamennsku
í fjölda ára. Hóf hann störf sem
blaðamaður á Vísi árið 1962 og
var þar síðan fréttastjóri og
síðar fréttastjóri á Dagblaðinu.
Núna starfar hann sem „free
lance“ blaðamaður í félagi við
Ólaf Geirsson og taka þeir að sér
hvers kyns verkefni í blaða-
mennsku og kynningarstörfum.
En er mikill munur á starfi
blaðamanns og rithöfundar?
— Já, hann er allmikill. Rit-
höfundurinn situr einn og má
segja að það sé hálfeinmanalegt
að sitja við að skrifa bók. Hann
hverfur að mestu leyti inn í
hugarheim bókarinnar og sinn
eigin hugarheim og þar ræður
ímyndunarafl eða sköpunargleð-
in ferðinni. Blaðamaðurinn er
hins vegar sífellt að ræða við
fólk og í kringum hann er
sífelldur erill.
Þessi munur er þó kannski að
minnka og mér finnst bókin
Valdatafl í Valhöll dæmi um
það. Þar er komin dæmigerð bók,
sem byggir á aðferðum blaða-
mennskunnar, að kynna eitt-
hvert mál til hlítar og draga
fram öll sjónarmið. Valdataflið
ber þess þó kannski merki að
hafa verið unnin við tímaskort,
en ég hygg að fleiri slíkar bækur
eigi eftir að koma fram á
sjónarsviðið hér, það er af nógu
að taka.
A seinustu árum hafa ný nöfn
bætzt í hóp þeirra sem senda frá
sér bækur, er auðveldara að
koma bók á framfæri nú en
áður?
— Sennilega er það auðveld-
ara nú og í hópi yngri rithöfunda
eru að mínu viti margir efni-
legir. Hins vegar hefur mér verið
sagt af útgefendum að fjölda-
mörgpim handritum sé hafnað
þannig að kannski eru enn fleiri
að skrifa, en komnir eru fram á
sjónarsviðið og hefur sjálfsagt
alltaf verið svo. Mér hefur líka
fundizt bækur þróast meira í þá
átt að vera beinar sögur og
frásagnir fremur en að menn séu
að leika sér með form, torveldar
bækur, sem fólk varla skilur.
Það er önnur ánægjuleg breyting
hjá okkur.
jt.