Morgunblaðið - 08.11.1981, Qupperneq 11
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8. NÓVEMBER 1981
59
Guðmundur Magnússon
inn sjálfstæður oggetur hann ráð-
ið röðun verkefna sinna. Það er
einkennandi á sama hátt og rekst-
ur þjóðfélagsins skapast af happa-
drjúgum afla, þá byggist rekstur
háskólans á happdrætti. Þá er um
aðra sérstöðu að ræða, sem er Há-
skólabíó og eru tekjur bíósins
uppistaðan í farareyri kennara.
Það fer því eftir vinsældum kvik-
myndastjarna hvort háskóla-
kennari kemst til útlanda! Einnig
höfum við háskólasjóð sem hefur
tekjur af greiðslum þeirra sem
ekki eru í þjóðkirkjunni. Enn-
fremur fáum við einkaleyfisgjöld
og nýlega keyptum við lyfsöluleyfi
Reykjavíkurapóteks. Þá eru ótald-
ir ýmsir sjóðir og gjafir til skólans
sem of langt yrði upp að telja."
Eitt stærsta fyrir
tæki landsins
„Ef starfsmannafjöldi háskól-
ans er mældur, þá kemur í ljós að
fastir kennarar, að kennurum í
hlutastörfum meðtöldum, eru um
230 og ef stundakennarar og fyrir-
lesarar eru taldir með, þá eru
störfin um 800. Þá er hér að auki
fólk við stjórnunar- og rannsókn-
arstörf og er það á milli 200 og 300
talsins, þannig að háskóli íslands
er eitt stærsta fyrirtæki landsins,
jafnvel hið stærsta, ef stúdentar
eru taldir með.“
Tískusveiflur í
vali námsgreina
„Það hafa verið vissar tísku-
sveiflur í vali námsgreina í há-
skólanum á undanförnum árum.
Upp úr 1970 var almenn þjóðfé-
lagsfræði vinsæl námsgrein og
talsverð ásókn í það nám um tíma.
Einnig hefur sálarfræði verið
vinsæl á öðrum tíma, og einnig
hafa líffræði og matvælafræði
verið vinsælar, en það eru tiltölu-
lega nýjar greinar. Síðastliðin 3 ár
hafa viðskiptafræði og verkfræði
verið tiltölulega vinsælar greinar.
Við val námsgreina hafa atvinnu-
og tekjumöguleikar áhrif, saman-
ber ásóknin í læknisfræði og
viðskiptafræði. Einnig hefur
ásókn aukist í tölvunarfræði,
tannlækningar, verkfræðigrein-
arnar og guðfræði."
I>arfir atvinnugreinanna
„Háskóli Islands verður að leit-
ast við að hafa á boðstólum nám
sem kemur að gagni og verður þá
einkum að hafa í huga þarfir at-
vinnuveganna og einnig hamingju
einstaklinganna, hvaða menntun
þeir vilja afla sér. Ef maður vill
lesa sögu af hreinum áhuga, þá
verður að taka tillit til þess. Hins
vegar verður einstaklingurinn að
bera ábyrgð á því námi sínu, en
hann á ekki að gera þá kröfu til
þjóðfélagsins að það búi til starf
sem hentar þessum sama einstakl-
ingi. Menn verða að taka afleið-
ingum gerða sinna."
Strangari kröfur en
í mörgum skólum
„Hvað stöðu háskólans varðar
held ég að við getum borið höfuðið
hátt. Það eru mörg dæmi þess að
við gerum strangari kröfur en
ýmsir skólar í kringum okkur.
Hinsvegar ber að geta þess að að-
staða til verklegrar þjálfunar hér
er ekki eins góð og víða erlendis.
Við erum með kennaralið sem sótt
hefur menntun víða að og ekki
ósjaldan frá bestu skólum í heimi
og það er meðal annars þetta sem
við höfum fram yfir skóla á Norð-
urlöndunum. Þar er það mjög al-
gengt að kennarar hafi ekki fengið
menntun annarsstaðar en á há-
skólalóðinni, —.. hafa ekki sótt
þekkingu í aðra háskóla en þann
sem þeir kenna við. Margir skólar
erlendis eru að hugsa um að krefj-
ast þess að menn hafi starfað ann-
arsstaðar, áður en þeir fá vinnu
við skólann. Reyndar sagði einn
danskur prófessor að ef nemendur
vildu vita í hvaða skólum heimsins
best væri að stunda nám í, þá
skyldu þeir spyrja íslendinga að
því, þeir vissu það manna best.
Það er nauðsynlegt að virkja þá
kunnáttu betur til rannsókna sem
fyrir er í landinu, og það er mikil-
vægt að það gerist á þessum ára-
tug. Kraftur háskólans hefur farið
í kennsluna, uppbyggingu náms-
brauta og námsleiða og viðtöku
nýrra nemenda, án þess að menn
hafi verð hvattir til rhnnsókna."
Mörg verkefni í takinu
„Frá því háskólinn var stofnað-
ur hefur hann aldrei í sögunni ver-
ið með jafn mörg verkefni í takinu
eins og nú. Varðandi uppbyggingu
háskólans kemur til velvilji fjár-
veitingavaldsins, að teggja fram fé
til framkvæmda á móti tekjum
happdrættisins. Varðandi fram-
kvæmdir á háskólasvæðinu ber
fyrst að telja byggingu húss tann-
læknadeildar og læknadeildar.
Samkvæmt byggingaráætluninni
á tannlæknadeildin að geta hafið
kennslu í húsinu haustið 1982, ef
ekkert slys verður. Framkvæmdir
við hugvísindahús hófust síðla á
síðasta ári og ætti það að geta
komist í notkun á árinu 1983. Þá
hefur háskólinn fengið heimild til
að byggja næsta áfanga húss verk-
fræði- og raunvísindadeildar og
munu framkvæmdir við þá bygg-
ingu væntanlega hefjast í lok
þessa árs,“ sagði Guðmundur.
Breytingar á rekstri
Háskólabíós
„Ástæðan fyrir því að við byggj-
um nú á tveimur stöðum er sú að
nú eru minni einingar byggðar og
verða þær fljótt teknar í gagnið og
stærð áfanganna er miðuð við
fjárhagsgetuna á hverjum tíma.
Þá höfum við verið að kanna
breytingar á rekstri Háskólabíós
og höfum í hyggju að reisa nýtt
hús sem rekið yrði þannig, að það
yrði notað til fyrirlestra á daginn
en til kvikmyndasýninga á kvöld-
in. Þá yrði húsið nýtt til ráð-
stefnuhalda á sumrin, á þeim tíma
sem háskólinn sjálfur notaði ekki
húsið. Ég veit ekki til, að þessi
hugmynd hafi verið framkvæmd
annarsstaðar, en með þessu feng-
ist mjög góð nýting á húsinu.
Kvikmyndahúsið yrði rekið með
svipuðum hætti og Regnboginn,
þar yrðu nokkrir salir þar sem
myndir yrðu sýndar, en ef um
tónleika yrði að ræða, eða sérlega
vel sóttar kvikmyndir, myndu sýn-
ingar fara fram í Háskólabíóinu
gamla. Ef af byggingu hússins
verður, erum við að hugsa um að
byggja það í nágrenni við Nor-
ræna húsið og myndi það styrkja
stöðu þess. Ástæðan fyrir þessari
hugmynd er fyrst og fremst sú að
okkur vantar fyrirlestrasali sem
taka 200—300 manns, vegna auk-
innar aðsóknar í nokkrar deildir
Háskólans. Ákvörðun um þetta
hefur ekki verið tekin enn, en það
verður væntanlega gert innan 2ja
ára.“
Föstum kennarastöð-
um verði fjölgað
„Ég hef beitt mér fyrir því að
föstum stöðum verði fjölgað,
þannig að hlutfall stundakennara
í kennaraliði háskólans geti
minnkað úr helmingi í þriðjung á
næstu sjö árum, en það jafngildir
12 nýjum kennarastöðum á ári.
Einnig verður stuðlað að því að
stundakennarar geti sótt um
rannsóknarstörf vegna ákveðinna
verkefna. Hefur það í för með sér
að þeir verða hæfari og jafnframt
yrði kennslan betri. Það er um-
deilt hvort beri að fara þessa leið,
en mér sýnist það rökrétt, en ég er
alfarið á móti kennarastöðum sem
eru eingöngu kennslustöður og
ekki gert ráð fyrir neinum rann-
sóknum."
Staða Háskóla íslands
á eftir að styrkjast
„Ég held að margt bendi til þess
að staða Háskóla Islands eigi eftir
að styrkjast í framtíðinni og há-
skólinn verði ennþá nauðsynlegn
an hann hefur verið á undanfórn-
um árum. Ástæða þessarar skoð-
unar minnar er sú að uppi eru al-
varlegar hreyfingar erlendis um
að takamarka frekar aðsókn er-
lendra stúdednta, einkum á þetta
við um stúdenta frá þróunarlönd-
unum. Sömuleiðis það, að niður-
skurður á fjárveitingum til há-
skóla hefur leitt til stífari aðsókn-
artakmarkana og hærri skóla-
gjalda. Einnig er fjárfesting í
mannauði nauðsynleg, ef við eig-
um að efla hér á landi ýmsar nýj-
ar framleiðslugreinar," sagði Guð-
mundur Magnússon.
ÓDÝR
JÓLA-OG
.OÍXd
Miðbæjarmarkaðinum 2. hæð. Aðalstræti 9. Sími 10661.
NÝÁRSFERÐ TIL
KANARÍEYJA
Bro tför 21. desember, 12 dagar. Verð frá kr. 5.900.
Nú gefst tækifæri til að eiga sólríka jólahátíð og áramót á Kanarí-
eyjum. Okkur hefur tekizt að fá íbúðir og hótel á þessum eftirsótta
tíma þegar allir vilja komast í sólskinsparadísina á Kanaríeyjum,
þegar reikna má með kulda á norðurslóðum og margir frídagar gera
það að verkum að ekki þarf að eyða nema sex vinnudögum í nærri
hálfsmánaðar ferð.
Ilægt er að velja um dvöl í íbúðum eða á hótelum með morgunmat og
kvöldmat. Glæsileg aðstaða til sólbaða og sunds og fjölbreytt
skemmtanalíf. íslenzk jólahátíð og áramótafagnaður.
I'antið snemma því plássið er takmarkað, þegar cr búið að panta
meira en hclming þess sætafjölda er flugvélin tekur.