Morgunblaðið - 06.05.1982, Blaðsíða 32

32
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 6. MAÍ1982
VIÐSKIPTI
• iVSZ&gV 4 .\/ : ^ v r\ 7|F
VIÐSKIPTI - EFNAHAGSMÁL - ATHAFNALÍF
— umsjón Sighvatur Blöndahl
Samdráttur í inn
og útflutningi
í marzmánuði
I’áll Guömundsson, verzlunarstjóri, t.h. og Helgi Benediktsson i mnni nýju skátabúö. Ljósmynd Mbl. Kmilia.
Skátabúðin flytur í nýtt húsnæði:
Sérhæfum okkur í vörum fyr-
ir fjalla- og útivistarfólk
segir Páll Guðmundsson, verzlunarstjóri
SKÁTABÚÐIN flutti nýveriö í nýtt og glæsilegt húsnæði í
hinu nýja Skátahúsi við Snorrahraut, en það stendur við hlið
gömlu búðarinnar. Páll Guðmundsson, verzlunarstjóri, sagði
í samtali við Mbl., að aðstaðan hefði verið mjög bágborin í
gömlu búðinni en væri nú eins og bezt verður á kosið.
INNFLUTNINGUR landsmanna
var að verömæti um 744 milljónir í
marzmánuði sl., en til samanburö-
ar var innflutningurinn að verö-
mæti um 572 milljónir króna í
marzmánuöi á síöasta ári. Aukning-
in í verömæti er því um 30%, sem
þýöir aö um allverulegan samdrátt
hefur verið aö ræöa í magni, ef
tekiö er miö af verðlagshækkunum
almennt.
Þessi samdráttur kemur í
kjölfar töluverðrar aukningar í
janúar og febrúarmánuði og ef
tímabilið janúar til marz er tekið
saman, kemur í ljós, að verð-
Birgðir ÍSAL
20 þús. tonn
BIRGÐIR íslenzka álfélagsins
eru nú um 20 þúsund lestir og
hafa ekki verið svo miklar um tíu
ára skeið. Af þeim hafa 10 þús-
und tonn þegar verið seld, en 10
þúsund á ÍSAL.
Verð á hverju tonni er nú um
eitt þúsund dollarar, en fyrir
tveimur árum var verð á
hverju tonni um 1600 dollarar.
Astandið hefur aldrei verið
verra, en á síðari hluta árs
1981 og fyrri hluta þessa árs
hjá fyrirtækinu.
Iðnþróunarsjóður:
SAMþYKKT lán Iönþróunarsjóðs
árið 1981 námu um 31,2 milljón-
um króna og var því um veru-
legan samdrátt í lánaveitingum
að ræða miðað við árið 1980, eða
um 28%.
Þessi minnkun útlána verður
rakin til minni eftirspurnar
eftir lánum frá sjóðnum í út-
mætaaukningin milli ára er um
50%. Heildarverðmæti innflutn-
ingsins fyrstu þrjá mánuðina var
2.048,6 milljónir króna, en til
samanburðar var verðmætið
1.362,8 milljónir króna á sama
tíma í fyrra. Það má því segja, að
innflutningurinn hafi aukizt lít-
ilsháttar þessa fyrstu þrjá mán-
uði, ef miðað er við verðlags-
þróun milli ára.
Ef útflutningur landsmanna er
hins vegar skoðaður kemur í ljós,
að verðmætaaukningin í marz-
mánuði var aðeins um 24%, en
heildarverðmæti útflutnings var
552,2 milljónir króna, samanbor-
ið við 446 milljónir í marzmánuði
á síðasta ári. Það er því ljóst, að
um töluverðan samdrátt er að
ræða í útflutningi landsmanna í
marzmánuði. Það sama er reynd-
ar uppi á teningnum ef tímabilið
janúar til marz er tekið, en verð-
mætaaukningin frá fyrra ári er
um 33,7%. Heildarverðmæti út-
flutnings janúar til marz sl. var
1.484,3 milljónir króna, saman-
borið við 1.110,3 milljónir króna
á sama tíma í fyrra.
Vöruskiptajöfnuður lands-
manna var því óhagstæður í
marzmánuði sl. upp á 191,8 millj-
ónir króna og sé tímabilið janúar
til marz tekið, var vöruskipta-
jöfnuðurinn óhagstæður upp á
liðlega 564,2 milljónir króna.
flutnings- og samkeppnisgrein-
um á heimamarkaði. Fjöldi
fyrirtækja er fengu lánafyr-
irgreiðslu var 39, en voru 49 ár-
ið 1980. Auk þess veitti sjóður-
inn styrki til hagræðingarað-
gerða, eins og undanfarin ár, að
upphæð 645,6 þúsund krónur og
lán til vöruþróunar að upphæð
1,8 milljónir króna.
Páll sagði, að vörusamsetn-
ing búðarinnar hefði mikið
breyzt í gegnum árin. Það voru
skátasamtökin, sem settu búð-
ina á stofn árið 1947 með það
fyrir augum, að verzla með
þann varning, sem skáta van-
hagaði um og gekk sá rekstur
fram til ársins 1970, þegar
Hjálparsveit skáta í Reykjavík
keypti búðina og rekur hana
enn þann dag í dag.
Verzlun með skátavörur ein-
göngu gekk einfaldlega ekki
upp og því var á síðasta áratug
farið að færa sig meira út í
almennar ferðavörur og í dag
er uppistaðan í okkar vöruúr-
vali vörur fyrir fjalla- og ferða-
fólk, auk þess sem skíðavörur
verða sífellt fyrirferðarmeiri í
rekstrinum, sagði Páll enn-
fremur.
Reyndar hefur samsetning
vöruúrvalsins breytzt sérstak-
lega mikið alveg á síðustu ár-
um, með gífurlega auknum úti-
vistaráhuga landsmanna. Það
er í raun með ólíkindum hversu
mikið fólk fer orðið í fjalla- og
útivistarferðir. Við höfum
vegna þessarar þróunar reynt
að sérhæfa okkur eftir föngum
í vörum fyrir þetta fólk, en lát-
ið af sölu ýmis konar hliðar-
varnings eins og fyrir sumar-
bústaði í almennar tjaldferðir.
Samhliða þessu hefur skíða-
áhugi farið sívaxandi.
í sambandi við vörur fyrir
fjalla- og útivistarfólk höfum
við lagt áherzlu á vandaða
vöru, sem hefur þá að sama
skapi ekki verið ódýr, en við
teljum það einfaldlega væn-
legra til árangurs. Þá vil ég
nefna, að við eigum marga
stofnunar ríkisins hefur unnið
skýrslu um vinnumarkaðinn hér á
landi árið 1980, en í niðurstöðum
skýrslunnar kemur m.a. fram, að
á árinu 1980 var fjöldi þeirra, sem
fengu laun 147.089, þar af voru
karlar 82.244 og konur 64.845.
Þeir, sem unnu meira en háift
starf töldust rúmlega 89 þús-
und, þar af voru karlar 57 þús-
und og konur rúmlega 32 þús-
und.
Rúm 13% störfuðu við frum-
vinnslugreinarnar, landbúnað
og fiskveiðar, rúmlega 35% við
úrvinnslugreinar fiskvinnslu,
iðnað, veitur og bygginga-
starfsemi og um helmingur vjð
þjónustu í víðtækum skilningi.
Meðalatvinnutekjur eru
hæstar á aldrinum 25-44 ára
bæði hjá körlum og konum og
eru karlar með um 50% hærri
meðaltekjur en konur.
Meðaltekjur á ársverk voru
um 7,3 milljónir gkróna á árinu
og voru hæstar í fiskveiðum, um
góða menn að innan vébanda
hjálparsveitarinnar sem á búð-
ina, sem leiðbeina okkur um
vörukaup og þess háttar. Það
er í raun ómetanlegum þáttur.
Reyndar má geta þess, að
björgunar- og hjálparsveit-
armenn eru mjög stór við-
skiptavinahópur hjá okkur,
sem við teljum auðvitað með-
mæli með vöruúrvalinu, sagði
Páll ennfremur.
Það kom fram í samtalinu
við Pál, að í fermetrum talið
væri nýja búðin lítið eitt
stærri, en sú gamla, en hins
vegar væri skipulagið mun
betra, sem gerði þessa nýju búð
mjög aðgengilega bæði fyrir
starfsfólk og viðskiptavini.
90% hærri en landsmeðaltalið,
en lægstar í landbúnaði, um það
bil 48% undir landsmeðaltali.
Meðaltekjur í öðrum atvinnu-
vegum voru nálægt landsmeð-
altali, nema hvað veitur skáru
sig nokkuð úr hvað háar tekjur
varðaði.
Meðaltekjur á ársverk voru
hæstar á Reykjanesi og Vest-
fjörðum, en lægstar á Norður-
landi vestra og Austfjörðum.
Meðalvinnutími þeirra karla,
sem unnu fleiri en 20 stundir á
viku var 44 stundir á viku, en
kvenna 35 stundir. Vinnutíminn
var mjög mismunandi eftir at-
vinnugreinum. Ófaglærðir karl-
ar unnu lengsta vinnuviku og
öfluðu 31% tekna sinna með
eftir- og næturvinnu. Laun og
launatengd gjöld á vinnustund
voru að meðaltali 4,040 gkrónur
hjá körlum og 3,310 gkrónur hjá
konum. Launakostnaður var
hæstur hjá atvinnugreininni
„veitur" hjá körlum en í opin-
berri þjónustu hjá konum.
Verður 75%
skatthlutfall
árið 2000?
ÞESSA fróélegu mynd er að finna
í „Stefnu Verzlunarráðs íslands",
en hún sýnir innheimtu skatta til
ríkis og sveitarfélaga í hlutfalli við
vergar þjóðartckjur.
Með sömu aukningu á skatt-
heimtu opinberra aðila má gera
ráð fyrir 75% skatthlutfalli árið
2000.
Athuganir sýna, að vaxandi
hlutfa.ll skattheimtu leiðir til
stöðnunar í framleiðni, minnk-
andi þjóðartekna og atvinnu-
leysis.
HEILDAR SKATTHEIMTA
1950
1960
1965
1970
1975
1980
Um 28% samdrátt-
ur í lánveitingum
Skýrsla Framkvæmdastofnunar
um vinnumarkaðinn:
Karlar með 50%
hærri meðal-
tekjur en konur
Laun í fiskveiðum 90% hærri, en landsmeðaltal
ÁÆTLANADEILD Framkvæmda-