Morgunblaðið - 21.11.1982, Side 39
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 21. NÓVEMBER 1982
39
Uppreisnarmenn múhamedstrúarmanna i Afganistan með sovézkan
skriðdreka, sera þeir hafa náð á sitt vald.
Kannanir okkar leiddu í ljós, að
hann væri fagurmáll fasisti, sem í
leyni væri hlynntur Vesturveldun-
um (hann var menntaður í Banda-
ríkjunum) og stóð í sambandi við
Bandaríkjamenn. Við grunuðum
hann einnig um að vera í tengslum
við CIA, en um það höfðum við eng-
ar sannanir. I stuttu máli benti
KGB á þá hættu, sem af Amin
kynni að stafa, ef hann yrði foringi
uppreisnar múhameðstrúarmanna
og tæki síðan við sem leiðtogi ísl-
amsks Afganistans. Ekki aðeins
ætti hann eftir að snúa sér að Vest-
urveldunum, heldur ætti hann
einnig eftir að hrekja Sovétríkin
algerlega út úr Afganistan. Af póli-
tískum ástæðum taldi KGB, að það
yrði miklu betra, þótt seint væri,
að gera Karmal að forseta.
Þrátt fyrir aðvaranir okkar og
okkur til mikillar undrunar þá
studdi Brezhnev Amin. Tarak var
kallaður til Moskvu með leynd.
Brezhnev og aðrir félagar hans í
stjórnmálaráðinu höfðu fallizt á
það með Amin, að hann skyldi
koma því svo fyrir, að Taraki
skyldi láta af embætti, er Taraki
sneri aftur til Kabúl. Amin fylgdi
fyrirmælum Brezhnevs eftir, ef
ekki á borði þá að minnsta kosti í
orði. Taraki steig rakleiðis ofan af
forsetastólnum og niður í gröf sína.
Stjórnvöld í Moskvu voru reiðubúin
til þess að horfa fram hjá því. Það
liðu hins vegar ekki nema nokkrar
vikur, þangað til hinn fagurmáli
Amin hafði hleypt stoðum undir
röksemdir KGB. Amin stóð ekki
við þau loforð, sem hann hafði gef-
ið Sovétríkjunum. Verst var þó, að
uppreisn múhameðstrúarmanna
virtist óðum vera að breiðast út í
Afganistan og Amin gerði ekkert
til þess að stöðva hana.
Stjórnmálanefndin var nú sann-
færð orðin um það, að KGB hefði
haft á réttu að standa. Amin hefði
það í hyggju að snúa Afganistan
gegn Sovétríkjunum. Þess vegna
ákvað stjórnmálanefndin, að Amin
yrði að víkja, helzt í kyrrþey en
örugglega dauður. Okkur í KGB
var í fyrstu falið þetta verkefni. í
okkar röðum var njósnari, sem lézt
vera Afgani og var um skeið per-
sónulegur matsveinn Amins. Hon-
um var fyrirskipað að eitra fyrir
Amin. En vegna stöðugrar aðgæzlu
þess síðarnefnda tókst þetta ekki.
Þessi mistök ollu vonbrigðum í
Moskvu og þar var ákveðið að ryðja
Amin úr vegi með öðrum hætti.
Sérstök sovézk stormsveit átti að
ráðast inni í forsetahöllina í Kabúl.
Á annan í jólum 1979 tóku sovézkir
fallhlífahermenn að lenda með
leynd við flugvöllinn í Kabúl.
Næsta dag hélt vopnuð sveit í átt-
ina til forsetahallarinnar. í henni
voru nokkur hundruð sovézkir
stormsveitarmenn auk hóps af sér-
þjálfuðum KGB-foringjum. Þessir
menn voru allir klæddir búningum
afganskra hermanna og hervagnar
þeirra voru allir með afgönskum
skiltum.
Á leiðinni var þessi sveit stöðvuð
af afganskri varðsveit. Afganskir
hermenn söfnuðast að til þess að
kanna, hverjir þarna væru á ferð-
inni. Skyndilega var framhlífin á
fremsta herbílnum opnuð og afg-
önsku hermennirnir voru skotnir
með tölu með hríðskotabyssu. Síð-
an hélt sveitin áfram. Þegar hún
kom að forsetahöllinni, gerðu sér-
þjálfuðu hermennirnir árás á hana
úr þremur áttum, en Bayarenov
höfuðsmaður (yfirmaður æfinga-
búða hryðjuverkasveita KGB)
stjórnaði árásinni. Árásin byrjaði
vel. Hún hefði gengið ehn betur,
hefði einn hervagninn ekki festst í
einu af hallarhliðunum. Stjórnvöld
í Moskvu vildu ekki, að neinn Afg-
ani yrði til frásagnar um það, sem
gerzt hafði í höllinni. Þess vegna
skyldi enginn maður vera tekinn til
fanga. Hver einasti maður, sem
flýði frá forsetahöllinni skyldi
skotinn á staðnum. Amin fannst
við víndrykkju á bar á efstu hæð
hallarinnar. Hann var skotinn
vafningalaust. Eins fór um fallegu
stúlkuna, sem var þar hjá honum.
Markmiði Sovétstjórnarinnar hafði
nú verið náð. En árásaráætlunin
var ekki gallalaus. Enginn hafði
gert ráð fyrir því, að lífverðir Am-
ins myndu veita jafn harða mót-
stöðu og raun varð á. Mótspyrnan
var það hörð, að Bayeronov sneri
við út um hallardyrnar til þess að
kalla á varalið. En hann hafði
gleymt sínum eigin fyrirmælum til
hermannanna fyrir utan og var
sjálfur skotinn umsvifalaust.
Nú var Amin dauður. Áður var
búið að hafa upp á Karmal, þar
sem hann dvaldist í Evrópu og var
hann strax kallaður til Moskvu.
Hann féllst á að verða forseti í
Afganistan og að biðja formlega
um sovézkt herlið til þess að veita
stjórn sinni vernd. Jafnvel áður en
tilkynningin þar að lútandi var
birt, voru tugþúsundir sovézkra
hermanna þegar komnar inn í Afg-
anistan.
Fróöleikur og
skemmtun
fyrirháa sem lága!
Sóknarfélagar
Fundur veröur í starfsmannafélaginu Sókn þriöju-
daginn 23. nóvember í Hreyfilshúsinu og hefst kl.
20.30.
Fundarefni:
1. Breyting á samningum.
2. Önnurmál. Stjórnin
Marantz DC — 350
Hljómtækjasamstæða með öllu:
1. Magnari 25x2 wött.
2. Segulbandstæki, dolby, metal.
3. Útvarp, allar bylgjur.
4. Plötuspilari, fullkominn.
5. Skápur.
6. Tveir súper
hátalarar. r
Verð:
17.700 kr.
stgr.
Utborgun frá kr. 3000.-
VERSLIÐ I
SÉRVERSLUN
MEÐ
LITASJÓNVÖRP
OG HLJÓMTÆKI
SKIPHOLTI
Marantz merki unga fólksins.