Morgunblaðið - 01.12.1982, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 1. DESEMBER 1982
63
Gönuhlaup gagnrýnenda Biblí-
unnar ríða ekki við einteyming
snjallræAi í hug að skipa nefnd til þess aö athuga möguleika á því aö koma
upp háskólafræöslu í kjördæmi sínu á Akureyri. Almennt mun taliö aö
kostnaöur við menntamál sé orðinn óhóflega hár og miklu hærri en þjóöin
hefir efni á. Samt skal taka til athugunar, hvort ekki væri ráð aö koma upp
eins og einum háskóla. Dettur nokkrum í hug, aö 200.000 manna hópi sé
ofætlun að reka tvo?“
Jón Hilmar Magnússon skrifar:
Heill og sæll, Velvakandi.
Hinn 10. nóv. s.l. birtir þú grein
eftir Ragnar nokkurn Þorsteinsson
þar, sem hann andmælir bréfi frá
Filippíu Kristjánsdóttur. Ég leyfi
mér að gjöra nokkrar athugasemdir
við skrif hans.
Hann segir: „Ekki veit ég, hvaðan
hún (F. K.) hefir þessa sögu um iðr-
un Darwins, en hún er uppspuni frá
rótum." Þessi fullyrðing er á engum
rökum reist, enda stangast hún á við
vitnisburði fólks, sem þekkti Darwin
persónulega. En þeir, sem hrifnir eru
af Darwin og kenningum hans, ættu
að kynna sér fleira en hans eigin rit
og skoðanabræðra. Læt ég þá Darwin
lönd og leið að sinni, en sný mér að
„mótsögnum" þeim, sem R. Þ. full-
yrðir, að séu í Ritningunni.
Þegar menn lesa ísienzku Biblíuna,
mættu þeir gjarna hafa það í huga, að
hún er þýðing, sem alltof víða er
óljós, villandi eða röng. Svo er og hér
í 1. Mós. 6.6., sem R. Þ. vitnar til:
„Þá iðraðist Drottinn þess, að hann
hafði skapað mennina á jörðunni.“
Hebreska sögnin nacham hefir ekki
eingöngu merkinguna að iðrast,
heldur einnig og ekki síður: and-
varpa, stynja; vera hryggur yfir,
harma. Réttari þýðing: „Þá hryggðist
Drottinn yfir því, að ...“ En það er
annað verra. R. Þ. snýr út úr orðum
Biblíunnar, er hann tilfærir annars
vegar 1. Mós. 1.31. („Og Guð leit
allt, sem hann hafði gjört, og sjá, það
var harla gott.“) og hins vegar 1.
Mós. 6.6., sem áður er vitnað til, því
að Guð hryggðist ekki yfir fullkomn-
um og óspilltum verkum sínum, heldur
yfir illsku og spillingu mannsins, eins
og augljóst er, því að orðin í 1. Mós.
1.31. eru ekki í neinu samhengi við 1.
Mós. 6.6., heldur að sjálfsögðu 5.
versið: „Og er Drottinn sá, að illska
mannsins var mikil á jörðunni og að
allar hugrenningar hjarta hans voru
Loftur Jónsson skrifar 20. nóv.:
Vinsamlegast birtið eftirfar-
andi í dálknum:
10 þ.m. birtist grein í þessum
dálkum eftir Ragnar Þorsteinsson
undir fyrirsögn: „Þessar austur-
lensku þjóðsögur geta verið góður
skáldskapur." Mér þykir Ragnar
sá í grein sinni til erfiðrar upp-
skeru með hártogunum sínum og
fullyrðingum um ORÐ Drottins.
Ragnar ritar: „Hér koma fáein
dæmi, sem sýna, að Biblían segir
ekki alltaf satt.“ Síðan vitnar
Ragnar í Móse, Jóhannes og Jes-
aja með það fyrir augum að sanna
ímyndaðar „þversagnir".
Eg ráðlegg Ragnari að biðja
Guð, í Drottins Jesú nafni, um
skilning á ORÐINU og lesa aftur
tilvitnaðar bækur og þá með þann
sannleik í huga, að GUÐ er þrenn-
ing. Þá skilst, að GUÐ-Faðirinn er
ANDI = FRUMSKÖPUNIN, sem
aldrei þreytist og ávallt er að
SKAPA. Það er ANDASKÖPUN-
IN, sem fyrsti kaflinn snýst um.
Síðan kemur annar kaflinn um
HOLDSKÖPUNINA og þá er
komið að GUÐ-Syninum, enda þá
fyrst talað um DROTTIN GUÐ.
Það er því Sonurinn, sem gekk um
jörðina og myndaði hold utan um
anda „myndanirnar“, sem GUÐ-
Faðirinn hafði áður skapað. Það
er því Sonurinn, Drottinn Guð,
sem hvíldist, sem fyrirmynd að
hvíldardeginum og það er HANN,
sem er Herra hvíldardagsins, þ.e.
Guðsríkistímabilsins, sem nú
rennur brátt upp.
— Að Móse hafi talað við Drott-
in augliti til auglitis er staðreynd
eins og Drottinn talaði við Abra-
ham og eins og Drottinn Jesús tal-
ekki annað en illska alla daga, þá
hryggðist (iðraðist) Drottinn .....“
Það er ekki heiðarlegt að rangfæra
heimildir eða slíta úr samhengi.
í öðru lagi telur R. Þ., að mótsögn
felist í orðunum í 2. Mós. 33.11.:
„Drottinn talaði við Móse augliti til
auglitis ...“ og í 20. versi: „Þú getur
eigi séð auglit mitt, því að enginn
maður fær séð mig og lífi haldið."
Mótsögn er hér engin. En hver er
þá skýringin?
R. Þ. hneykslast á F. K., er hún
segir, að Biblian sanni sig sjálf, og
það gjörir hún einmitt, eins og R. Þ.
ætti að vita, ef hann hefir „lesið
Biblíuna sína,“ svo að hans eigin orð
um F. K. séu notuð.
Biblian er að sjálfsögðu rituð á
venjulegu mannamáli. Það er t.d. föst
málvenja hér á landi að segja húsa-
meistarann N. N. hafa byggt eða reist
þetta húsið eða hitt, þótt hann hafi
aðeins umsjón með og ábyrgð á
verkinu, en reki jafnvel ekki svo
mikið sem einn nagla. Að sjálfsögðu
vinna undirmenn hans verkið. Og
þetta veldur engum misskilningi.
Menn hafa einnig fulltrúa fyrir sig. í
fornum, austurlenzkum heimildum
er eigi óþekkt, að fulltrúi sé nefndur
nafni húsbónda síns. Þetta kemur
m.a. fram hér í 2. Mós. 33.11., og
skýringin er í Post. 7.38.: „Þessi
(Móse) er sá, sem var í söfnuðinum á
eyðimörkinni með englinum (pEra
toö áYYéXou með sendiboðanum,
fulltrúanum), er við hann talaði á
Sínaífjalli,” sbr. einnig 30.-31. vers.
í þriðja lagi skrifar R. Þ.: „í ann-
arri Mósebók segir, að Guð verði
þreyttur (leturbr. mín) og hvílist:
„ ... á sex dögum gjörði Drottinn
himin og jörð, en sjöunda daginn
hvíldist hann og endumærðist.“ “ Úr
2. Mós. 31.17., sem hann ber saman
við Jes. 40.28.: „Drottinn er eilífur
Guð, er skapað hefir endimörk
aði við lærisveina sína og sagði þá
m.a., sem svar við spurningu
þeirra, hvort þeir fengju að sjá
Föðurinn, að með því að horfa á
sig, Jesú, sæju þeir Föðurinn, því
að Faðirinn væri í sér, en áður
hafði Hann meðtekið Hinn Heil-
aga Anda.
Það er því rétt, sem Ragnar
vitnar í skv. Jóhannesarguðspjalli:
„Enginn hefur nokkurn tíma séð
Guð“ ... en Ragnar hefði átt að
jarðarinnar; hann þreytist ekki, hann
lýist ekki .... “
Það er hárrétt hjá R. Þ., að „góður
skáldskapur getur aldrei komið í
staðinn fyrir góð vísindi." Þess vegna
hefði hann ekki átt að auka við
textann í 2. Mós. 31.17., því að þar
stendur raunar hvergi, að Guð verði
þreyttur, þótt draga megi þá ályktun
af islenzku þýðingunni.
En hvað segir frumtextinn í 2.
Mós. 31.17.? Hebr. sögnin shabaþ,
sem hér er þýdd hvllast, merkir fyrst
og fremst að hætta, halda að sér
höndum, gera ekkert, og er engin
ástæða til annars, en að nota þá
merkingu. Til fróðleiks skal þess
getið, að Septuaginta (70 eða öllu
heldur 72 manna þýðingin gríska á
Gamla testamentinu), gjörð af fræði-
mönnum Gyðinga á tímabilinu 280
til 130 f. Kr. og því um 2200 árum
nær frumtextanum en við, notar so.
rtaúio, sem hefir sömu merkingu,
einkum í miðmynd eins og i Septua-
gintu (éítaúoato). Og enn má geta
latnesku þýð. Vulgata, sem hefir so.
cessare, einnig sömu merkingar. Að
lokum aðeins tvö dæmi um notkun
hebr. shabaþ („af nógu er að taka“),
tekin úr 1. Mós. 8.22.: „Meðan jörðin
stendur, skal ekki linna sáning og
uppskera og úr Jobsbók 32.1.:
„Og þessir þrír menn hættu að svara
Job.“
Loks er eftir hebr. so. nafash, sem
þýdd er „endurnærast,“ en merkir
einfaldlega að anda, draga andann.
Niðurlag textans mætti þá þýða á
þessa leið: „ ... en á sjöunda degi
lauk hann verkum sínum og gjörði
á hlé.“
Gönuhlaup gagnrýnenda Biblí-
unnar ríða ekki við einteyming.
Þeim færi ögn betur að fara sér hægt,
svo falli þeir ei á sjálfs sín bragði.
Guðs háleitaOrðið, sem hefir hann frægt,
mun hvergi bifast; það Kristur sagði.
J.H.M.
halda áfram með tilvitunina, sem
hljóðar svo: sonurinn eingetni,
sem hallast að brjósti föðurins,
hann hefir veitt oss þekking á
honum.“ Jóh. 1:18. Megi svo verða,
að Ragnar öðlist þá þekkingu, sem
hann hlýtur að þrá, með því að
biðja Guð, í nafni Sonarins, Drott-
ins Jesú, að uppljúka Orði sínu,
sér og öðrum til skilnings og trú-
ar.
Með þökk fyrir birtinguna."
Orð og
Eyþór Þórðarson, Neskaupstað,
skirfar:
„Velvakandi.
„Einstakir ráðherrar og stjórn-
málamenn keppast nú við, hver
sem betur getur, að brýna fyrir
landsmönnum, að nú þurfi þeir að
spara. Allir skuli hætta að eyða
meiru en aflað er. Ríkið hætti að
safna eyðsluskuldum erlendis, þær
Gæti orðið
hin drýgsta
tekjulind
Þröstur skrifar:
„Velvakandi.
Þegar ég var ungur maður að
alast upp hér í Reykjavík, var æði
oft minnst á gullgröft í Vatnsmýr-
inni, Esjunni og víðar um land.
Björn heitinn Kristjánsson kaup-
maður hér í Reykjavík og síðar
ráðherra leitaði og fann fágæta
steina á Austfjörðum. Við höfum
og heyrt og lesið í fjölmiðlura að
útlendingar hafi flutt með sér
steina svo tonnum skiptir áratug-
um saman og haft af því drjúgar
tekjur að umbreyta þeim í hina
fegurstu skartgripi. Og eitthvað
hefur verið um að það hafi verið
borið við af hérlendum aðilum að
vinna skart úr íslenskum steinum.
Mikið ef ekki er hægt að kaupa
slíka gripi á Thorvaldsensbasarn-
um hér í lífeykjavík. Og einhverjir
einstaklingar hér í borg munu fást
við slípun og samsetningu slíkra
steina.
Ekki ætti að dyljast neinum, að
með smekkvísi og iðni ætti þetta
að geta orðið þjóð okkar hin
drýgsta tekjulind, ef rétt væri á
málum haldið."
0955—1638 skrifar:
„Kæri Velvakandi.
Það hefur mikið verið rætt og
ritað um málefni afbrotamanna
undanfarna mánuði. Því miður
hefur allt of mikið borið á skrifum
þeirra sem haldnir eru fordómum
og þröngsýni í garð þessara
manna.
Mér þætti fróðlegt að vita hve
margir hafa hlotið dóma síðustu
10—15 árin og svo hversu margir
hafa þurft að taka þá út. Það virð-
ist vera svo hjá mörgum, að af-
brotamaður sé miklu harðar
dæmdur, þegar hann hefur tekið
út refsingu sína; þannig virðist
gjörðir
séu þegar orðnar hærri en hæfi-
legt sé eða hættulaust, og þurfi að
lækka.
Þrátt fyrir allt sparnaðartal
ráðamanna virðist alvaran ekki
meiri en svo, að alþingismenn sjá
það helst til bóta að fjölga svo í
sínum hópi, að við náum a.m.k.
sama þingmannafjölda og þeir í
Ástralíu, en þeir eru sagðir hafa
nú fjórum þingmönnum fleira en
við. Væri nú ekki meira í sparnað-
arátt að fækka þingmönnum svo
sem um þriðjung?
Ríkisstjórnin vill líka spara og
því datt menntamálaráðherranum
það snjallræði í hug að skipa
nefnd til þess að athuga mögu-
leika á því að koma upp háskóla-
fræðslu í kjördæmi sínu á Akur-
eyri. Almennt mun talið að kostn-
aður við menntamál sé orðinn
óhóflega hár og miklu hærri en
þjóðin hefir efni á. Samt skal taka
til athugunar, hvort ekki væri ráð
að koma upp eins og einum há-
skóla. Dettur nokkrum í hug að
200.000 manna hópi sé ofætlun að
reka tvo?
Ekki verður séð, að þörf sé á
aukinni háskólafræðslu, vegna
þess að fyrirsjáanlegur sé skortur
á háskólagengnum mönnum.
Þvert á móti er þar þegar fremur
um offramleiðslu að ræða en hitt.
Þótt menntun sé góð, er hægt að
kaupa hana of háu verði, líka
háskólamenntun. Flestir dugnað-
ar- og athafnamenn okkar hafa
ekki háskólapróf, og er það sjálf-
sagt ekki tilviljun.
Meðan orð og gjörðir ráða-
manna fara ekki betur saman en
nú og á meðan ráðdeildarsemi og
sparnaður er sérstaklega skattlagt
og sparifé rænt, en óráðsía og
eyðslusemi verðlaunuð, er ekki
hægt að búast við almennum
sparnaði hjá þjóðinni. Því, hvað
höfðingjarnir hafast að, hinir ætla
sér leyfist það.“
vistin innan rimlanna en ekki af-
brotið sjálft gera hann að verri
manni en ella. Því miður má finna
þessar skoðanir hjá fjölmörgum.
Fyrir nokkru gáfu fangar á
Litla-Hrauni út hljómplötu með
efni sem þeir hafa sjálfir samið og
flutt. Finnst mér þetta merki-
legasta framtak og alls ekki síðra
en margt af því sem nú birtist á
markaðnum. Já, mér finnst platan
það góð og efnismikil, að hún eigi
erindi til sem flestra. Við ættum
að styðja við bakið á þessum
ólánsmönnum sem eru að reyna að
snúa við, allavega ekki að koma í
veg fyrir að þeir fái tækifæri á
ný.“
Orðið er sannleikur
|Þe.sSaraustur|eJiSkui,,vW
- - a. ' erirt góður skáldsk-
|*Wn.dö«„1. Zr ;l!pp,u
■"vð Þejtsum báttu^í,” vei
T ' Jvinn bréfa/a,: ÞvJ hnn
fvyndar ekki | rynú ‘ "
■rnaOur verdur að .jíT!ta i.",n *«
Wm áenninttum að við «***-
rn af öpum eða vlö*í«nikom-
verið ™enn •« .P.r
pköpunar." f a 1 “PPhafi
domsarum sínum?bIflUm "lann*
Jom«t að sfðar *aÞ ð 8em hann
fynrgýg- að v«n unnið
Þossa C ^lh vaðan h*in hefUr
B«-iunni ermj. Enoyciop»di,
v«ndað«ai h!*hn Vera *'tthvert
er Þar stendur ?ií!m “ern
win kenningar £2 Um Har
w,n efaðist ald»; " Dar'
henninga sinna^um Um réttn,*‘i
uudanuV ™nSe“mnpprun.t«t-
,nni; . hað* * , r 1 grein-
ss * Táf f •**-
■ komnir aðpum m?nn v'ru r,*r«vin íkilið v'a ?'" ««»i
■að FiJjppj, . . f°* varia heJd ég ensku kirkiunn ð ^enningar
p—'^'íorfX”*^ “nn^.::rt.í;;“ *» ....
* *nn-*“fi-r'Xu~
Bibiíunnar
arbcöKð. hai
“r; *vo so
heimains sk
hver beiír. (
a* Peim sem
P*ð ailar sa
tdraunir fru
sjýra upprur
oft undrað
ocðið fóJk i s
u*tu aidar, r
Pjóðsðgum bók
Þegarégv^
huJdufóJk. trðl
2*' en si tími
E,n» fór með
Gamla tesUme
Enn s«gfr Rj
„-í’að hefur
Hyer getur sai
satt? Rótta
sann^r sig ajilf
. Það Htur út f
honan hafi ekki
*'."*• Hór koma f
^na að Biblían ,
J/yrstu bók Mó<
hafi verið
Ættum að styðja við bak-
ið á þessum ólánsmönnum