Alþýðublaðið - 21.08.1931, Blaðsíða 3

AfcÞSÐUBfcAÐIÐ
3

u
u
u
0
*2
12
Í3
U
S2
12
12
£2
S2
Beztu tyrknesku cigaretturnar í 20 stk. pökkum
sem kosta kr. 1,25, eru:
Statesman.
Tnrkish Westminster
Cigarettnr.
A. V. I bverinm pakka eru samskonar lallegar
landslagsmyndir og iCommander-elgarettupðkkum
Fást i ollum verzlnnnm.
12
12
$2
12
12
$2
£2
U
12
12
12
U
12

Veggir steinhnsa.
Á fjárlög 1932 þarf aö komast
framhaldsfjárveiting til hafskipa-
bryggju á Hvammstanga, þa'ö eru
11—12 þús. móti 2/3 hlutum frá
sýslusjóði V.-H. Enn frenrur fjár-
veiting til að fullgera Reykja-
skóla gegn r/2 framlagi frá sýslu-
sjóöum Strandasýsliu og Vestur-
Húnavatnssýslu ca. 60—70 þús>
kr. og auk þessa fjárveiting til
viðhalds þjóövega í sýslunni. Fé-
lagið treystir sér efeki að svo
stöddu að segja um hversu
marga menn þurfi að taka í
vinnu í sumar, en varlega áætlað
10—20 manns, geta orðið miklu
fleiri ef útvegur þaðan hættir á
miðju sumri.
Félacjifí á Sauaárkrók skrifar
mjög ítarlega. Lýsir það fyrst á-
stæðunum til þess, að atvinnu-
leysi ér þar nú margfalt tilfinn-
anlegra en venjulega. Um 30
menn hafa í vor unnið þar við
ýmsar hreppsframkvæmdir og
vegagerð sýslunnar. Pessium
mönnurn er sagt upp vinnu nú
þessa dagana og bætast þeir við
í hóp þeirra, er fyrir voru, og
litla eða enga atvinnu höfðu.
Sömuleiðis er enn óráðið hvort
þeir menn, er vinna við vegagerð
ríkissjóðs, hafa framhaldsatvinnu
í sumar. Tel ur félagið mjög
bTýna þörf á að lagt sé í ein-
hverjar þær framkvæmdir, er
veiti a. m. k. 40 mönnum at-
vinnu í sumar, -því annars sé
auðsær háski fyrir dyrum. Til-
lögur félagsins um þau verk,
sem líkleg væru til atvinnubóta
nú þegar, eru:
Vegagerð úr Saiidárkrókskaup-
túni upp á Nafir. Vegarkafli
pessi er innan kauptúnslööarinn-
ar, sem er eign Tíkissjóðs. Nauð-
syn á þessu verki er mjög að-
kallandi sökum þess:
a. Að ræktun er byrjuð í stór-
urn stíl héðan úr kauptúninu á
víðlendum mó.um, er liggja þar
efra, og flutningaþörf því mjög
mikil þessa leið, en vegleysa ein
jrangað eins og nú er.
b. Að vegur þessi yröi um leið
vegur út úr kauptúninu á sýslu-
veginn um Gönguskörð til
Blönduóss.
c. Að vegur þessi yrði um leið
nauðsynjavegur, verði rafstöð
bygð við Gönguskarðsá.
Að leggja Sauðána í lokaðan
stokk (steinsteypu) frá Sjúkra-
hússræsi til sjávar.
Þessi kafli er ekki nema nokk-
ur hluti af þeirri leið, er áin
rennur gegnum kauptiinið, en
mjög aðkallandi að loka henni á
þessum hluta leiðarinnar vegna
sjúkdómshættu.
Áætlun hefir ekki verið gerð
um verk þessi, en hana væri
hægt að gera fljótlega, ef óskað
væri. Mun á naesta fundi hrepps-
nefndarinnar þar verða lögð fram
áskorun til nefndarinnar um
skjótar aÖgerðir í þess-um mál-
um.
Þau vefk, er koma þyrftu á
fjárlög 1932, telur félagið vera:
Hvaða mótorkerti og
hvaða smurning - olíu
nota hraðskreiðustu farartæki
heimsins?
Svar: Hraðskreiðustu flugvélar,
bifreiðar, mótorhjól og mótorbátar
nota öll LODGE mótorkerti og
CASTROL smurningsolíu.
r
Sími O. Einarsson, Símn.
1340, Vesturgötu 53 B. Atlas
Hafmirgerd á Saudárkrók (sbr.
þing 1929 og 1930).
Sfijrk til lengingar á bryggju
Saiiðárkróks (samkv. áætlun og
teikningu vitamálaskTÍfstofunn-
ar).
Bæði þessi fyrirtæki væru hin
mesta lyftistöng fyrir atvinnu-
vegi þar. Einnig getur félagið
þess, aÖ skjótrar úrlausnar bíði
mörg önnur stórmál fyrir Sauð-
árkrók, mest aðkallandi telur fé-
lagið rafstöð (vatnsafls) og
skolpræsakerfi.
(Frh.)
Berjaför
Alþýðublaðsins.
Á sunnudaginn verður faxið í
berjaför upp að Selfjallsskála.
Eru nóg ber í hrauninu þar um
kring og kaffi fæst bæði á Lög-
bergi og Selfjallsskáia. Fyrsta
ferðin verður farin kl. 10, en
síðan farið á hverjum klukku-
tíma. Farið verður frá Vörubíla-
stöðinni við Kalkofnsveg, símar
971 og 1971. Fargjaldið er hvora
leið 75 aurar fyrir börn yngri en
12 árá, en 1 kr. fyrir þau, sem
eldri eru, og fullorðna. Fyrir
börn yngri en 4 ára er ekkert far-
gjald.
Euska st|órnin
ber tillögur sinar unrdír aðal-
framkvædarnefnd verkalýðs-
félagana.
Lundúnum, 20. ágúst. U. P. FB.
Ríkisstjórnin sat á fundi níu
klukkustundir samfleytt í dag til
þess iað ræða sparnaðarmálin.
Engar fullnaðarákvarðanir voru
teknar viðvíkjandi tillögum um
innflutningstolla. Tillögur ríkis-
stjórnarinnar verða í dag lagðar
fyrir fulltrúa íhaldsflokksins og
frjálslynda flokksins, Einnig
verða tillögurnar lagðar fyrir að-
alframkvæmdaráð verkalýðsfé-
laganna.
Grænlandsmál.
Á fundi, er haldinn var i gær í
sameinuðu alþingi, var samþyM
ályfetun um að skora á stjórnina
„að gæta hagsmuna fslands út
af deilu þeirri, sem nú er risin
rnilli stjórna Noregs og Dan-
merkur um réttindi til yfirráða
á Grænlandi“.
Veggir íslenzku torfbæjanna
eru þykkir, og það þurfa þeir
nauðsynlega að vera, til þess að
þeir hafi nægilegan styrkleika
fyrir það hlutverk, sem þeim er
ætlað, og til þess að þeir séu
nógu hlýir. Þessi vjenja að hafa
veggina þykka verðist halda á-
fram sums staðar hér landi við
byggingu steinhúsa. Sem dæmi
má nefna, að veggir þjóðleik-
hússins hér í bænum eru flestir
70 cm. þykkir. Húsið er því frá
verkfræðisiegu sjónarmiði eins og
klumpur. Og þótt veggirnir á
þessu húsi séu úr steinsteypu,
]rá eru þeir byggðir samkvæmt
sömu hugsun og íslenzkir torf-
veggir.
f staðinn fyrir hina þykku
veggi ættu máttarstoðir þjóð-
Leikhússins að vera grind (súlur
og bitar) úr járnbentri stein-
steijpu. Veggirnir þyrftu að eins.
að fylla inn á milli súlnanna og
bæru okkert nenia sinn eigin
þunga. Þeir þyrftu því ekki að
vera meira en ca. 15 til 20 cm.
þykkir. Með þessu móti hefði
verið hægt að spara við byggingu
þjóðleikhússins svo hundmðum
teningsmetra skiftir af stein-
steypu, en auðvitað hefði þurft
meira járn í bygginguna en nú er
notað, en sarnt hefði sparnaður-
inn frá fjárhagslegu sjónarmiði
orðið stórkostlega mikill.
Bandaríkjamönnum myndi ekki
koma til hugar að láta ójárn-
benta steinsteypuveggi vera mátt-
pirstoðir í jafnstóru húsi og þjóð-
Leikhúsinu og það af þeirri ein-
földu ástæðu, að það er ekki for-
svaranlegt frá fjárhagslegu sjón-
arniiði.
Það er sorglegt að vita til þess,
að miklu af því fé, sem íslend-
ingar borga í skemtanasfeatt,
skuli vera eytt til þess að byggja
70 cm. þykka steinsteypuveggi í
þjóðMkhúsinu hér við Hverfis-
götuna í Rejkjavík, þegar mikið
ódýrara byggingar-fyrirkomulag
er alþekt í öðrurn löndum. Að
nota þykka, einfalda veggi til
þess að fyrirbyggja kulda er ó-
fullfeomið og alt of dýrt, svo
þykkir steinsteypuveggir eru alls
ekki réttmætanlegir af þeirri á-
stæðu.
Við smáar byggingar borgar
það sig oft ekki að nota grind
úr járnbentri steinsteypu, heldur
reynist það betra frá verkfræðis-
legu og fjárhagslegu sjónarmiði
að hafa sjálfa veggina þunna og
járnbenta.
Steinsteypa hefir háan styrk-
leika gegn þrýstingi, en mjög
lítinn styrkleika gegn togi. Þeg-
ar mikill þungi hvilir á þunnum
vegg, er hætt við, að hann kikni.
Þegar veggur byrjar að kikna,
þá tognar efni veggjarins bungu-
megin, en aftur á naóti þrýstist
efni veggjarins saman hvilftar-
rnegin. Járn hefir mjög háan
styrkleika gegn togi, og væri
hæfilega' rnikið af járni rétt undir
yfirborði veggjarins bungumegin,
þegar hann byrjar að kikna, þá
aftrar járnið því, að veggurinn
gæti sprungið eða brotnað. En
af því að oft er ekki hægt að
segja urn, hvort veggirnir muni
kikna „út eða inn‘, þá þarf járn-
ið að vera báðum megin í veggj-
unum og það sem allra næst
yfirborði veggjanna, en samt ekki
nær því en ca. 3 cm. Það er ó-
mögulegt að gefa almenningi
nokkrar reglur um notkun járns
í steinsteypu, því það er æði
flókið mál, og umsjón með því
ættu engir að hafa nema verk-
fræöingar.
Nú er verið að byggja nokkur
steinhús hér í Reykjavík þar sem
veggir húsanna eru haföir mjög
unnir og nokkuð mikið af járni
sett emgöngu í miðja veggina.
Þarna er eitt nýtt „fúsk“ að byrja
í íslenzkri byggingalist, og er
þó nóg fyrir. Því að setja jám í
miðja steinsteypuveggi stríöir á
rnóti allri þeirri víðtæku þekk-
ingu, sem menn hafa á þessum
byggingaefnum — járni og stein-
steypu. Steinsteypuveggir springa
og brotna hvort sem járn er í
þeim miöjum eða ekki. Það eina,
sem járnið getur gert, er að
halda saman hinum brotnu hlut-
um steypunnar.
Það getur vel verið að hinir
þunnu veggir húsanna við