Morgunblaðið - 31.03.1983, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 31. MARZ 1983
35
Minning:
Guöbjörg Kristín
Bárðardóttir
34 ráðherrum. Nú verður þetta
„átakaríkisstjórn", segir forsæt-
isráðherrann. En svo fjölmenn var
stjórnin í upphafi valdatöku Mitt-
erands til að gera öllum þeim
sjónarmiðum, sem hann hafði
reynt að ná til sín, til hæfis. í einn
sólarhring velta menn mikið fyrir
sér í Frakklandi, af hverju þessi
eða hinn ráðherrann er ekki þarna
með. Verður honum alveg sparkað
eða verður hann bara settur þrepi
lægra? Það kemur í ljós sólar-
hring síðar. Átta fyrrum ráðherr-
ar hafa verið færðir á lægra þrep,
þar efstur á blaði menningarmála-
ráðherrann Jack Lang, og fer með
þau mál sem undir stjórn Mitter-
ands áttu að fá forgang, menning-
armálin.
Þessir átta ráðherrar eiga ekki
sæti á ríkisstjórnarfundum nema
þegar þeir eru kallaðir til að gera
grein fyrir sínum málum, en þeir
sitja áfram með sitt fagráðuneyti.
í þeim hópi er t.d. aftur Yvette
Roudy, sem fer með sérmálefni
kvenna. En ekki nóg með það.
Skipaðir eru 20 í viðbót sem
standa á þriðja þrepinu ofan frá
„Secretare d’Etat". Sjö fyrrum
ráðherrar eru ekki lengur með,
fimm nýir eru komnir í 3. valda-
röð. Þar er t.d. ein nýjung Hugu-
ette Bouchardeau, kona sem fer
með umhverfis- og lífsgæðamál og
vekur það athygli. Niðurstaðan er
sem sagt sú, að af 34 ráðherra-
embættum með fullum rétti fyrr
eru nú 33 mismunandi hátt settir
ráðherrar. Og menn spurðu sig:
Til hvers allt þetta brambolt?
Sama stjórnin, bara öðru vísi rað-
að upp og skákað á mismikilvæga
staði. Mitterand forseti hafi þá
svarað því í ræðu sinni, er hann
sagði að stefnan sem stjórnin
hefði fylgt í 22 mánuði væri í
sjálfu sér góð. Og til að halda svo
ágætri stefnu gat hann víst lítið
gert annað en að láta þetta góða
fólk halda áfram.
í marga daga höfðu menn beðið
með eftirvæntingu ræðu forsetans
á miðvikudagskvöld, útsenda á öll-
um þremur sjónvarpsrásunum og í
útvarpi. Þá fengju menn að vita
hvaðan á sig stæði veðrið. Og hvað
sagði svo forsetinn? Nánast ekk-
ert að gagni. Setti sig í virðulegar
stellingar og predikaði, án þess að
fólk fengi nokkuð að vita á hverju
það ætti von. Hann, sem mest
hafði gagnrýnt de Gaulle og hátíð-
arræður hans til þjóðarinnar á
sínum tíma, var nú kominn í sama
mynduga stílinn. Frakkland hefði
storminn í fangið og þyrfti að
berjast á 3 vígstöðvum, sem væri
mest utanaðkomandi áhrifum að
kenna. 2 milljónir atvinnulausra
væru í Frakklandi, verðbólgan
hefði byrjað með olíuhækkunum.
Að land þar sem verðhækkun fari
fram úr því sem er í nágranna-
löndunum sé dæmt til að fella á
einhvern hátt sitt gengi og verð-
bólgan verði þá ekki stöðvuð. Ekki
megi gleyma hungrinu í þriðja
heiminum. Nú þurfi að bregðast
við, en „okkar orusta er ykkar
orusta". Frakkar þurfa að kaupa
franskar vörur og draga úr inn-
flutningi, og hann ákallaði æsk-
una að leggja hönd á plóginn. Með
því að leggjast á eitt ...
Ekki yrðu gerðar „harðar" efna-
hagsráðstafanir. Hann fæli for-
sætisráðherranum að jafna þetta
allt á tveimur árum. Vive la
France. Ekkert ... Fólk var
vonsvikið.
Efnahagsráðstafanirnar, þegar
þær komu svo á föstudaginn, voru
kallaðar „alvarlegar", ekki „róttæk-
ar“, og það voru vitanlega Pierre
Mauroy og Delor efnahagsráð-
herra sem báru þær fram. Eitt-
hvað kannaðist maður nú við inni-
haldið. Þar er skyldusparnaður
fyrir þá sem hafa skattatekjur
upp á 5.000 franka, jafnvirði 10%
af sköttum ársins 1982, aukaskatt-
ar, skattar á bensín, tóbak, áfengi,
gas og rafmagn. En það sem
greinilega vakti mesta andstöðu
var, að gjaldeyrir yrði takmarkað-
ur til ferðamanna til útlanda við
2.000 franka á mann og við 1.000
franka á barn og bannað að nota
lánakort erlendis. Með þessu á að
ná upp 65 milljarða halla á tveim-
ur árum, en af því ætlar stjórnin
að spara í ríkisútgjöldum 15 millj-
arða.
Harðasta andsvarið og skjót-
asta kom frá ferðafólki og ferða-
skrifstofum. Hvað gæti fólk gert
við 2.000 franka í ferðalög erlend-
is. Það dygði rétt fyrir uppihaldi í
eina viku.
Ferðaskrifstofurnar segja að
þetta muni valda miklu atvinnu-
leysi í stéttinni og gerðu aðsúg að
ferðamálaráðherranum. Og jafn-
vel Delor ráðherra viðurkennir að
ráðstafanirnar muni ekki draga úr
atvinnuleysinu nú í heild, fremur
„hægja á aukningunni". En stjórn-
arandstaðan segir þetta allt sam-
an kák. Þörfin á ráðstöfunum stafi
einfaldlega af tveggja ára óstjórn
sósíalistanna, sem hafi eytt meiru
en aflað var. Og ekki bæti úr skák
þjóðnýtingin, sem geri það að
verkum að stjórnin þurfi nú að
borga með stóriðnfyrirtækjunum,
sem gengu sjálf fyrir 1981.
Offjárfestingar sósíalistastjórnar
hafi komið öllu á kaldan klaka.
Viðbrögð verkalýðsfélaganna
voru að lýsa yfir að kaupmáttur
hinna láglaunuðu yrði með þessu
greinilega allt of mikið skertur,
atvinnu fórnað o.s.frv. En tónninn
virtist ekki strax að minnsta kosti
hjá þeim öllum harður. Enda sum
þeirra undir stjórn kommúnista
og þeir halda áfram að hafa sína 4
ráðherra í stjórnarhópnum. En
eftir er að semja um kjör í sumar.
Kannski er það rétt, sem Bruna
Frappat skrifaði í Orð dagsins í
blaðið Le Monde á sunnudag og ég
las í flugvélinni heim: Það er hægt
að lækka kaupmáttinn, auka
skatta, setja gjald á bensín, tóbak
og áfengi. Óhætt er að lækka
gengið á frankanum, koma á
skyldusparnaði, draga úr framlög-
um til hersins, þjóðnýta skólana,
hrekja innflytjendur ... Ef að því
er gengið, munu menn gleypa það.
En að hefta ferðalög, aldrei.
Sumarleyfisfólk allra landa, sam-
einist.
— E.Pá.
Fædd 15. nóvember 1912
Dáin 19. mars 1983
„Margs er ad minnast,
margt er hér að þakka.
Guói sé lof fyrir lidna tíð.
Margs er aö minnast,
margs er að sakna.
GuA þerri tregatárin stríð."
(V. Briem.)
Fregnin um andlát Guðbjargar
kom sem reiðarslag. Merkiskona
er horfin sjónum okkar yfir landa-
mærin. Æviferill Guðbjargar hef-
ur verið rakinn hér í blaðinu af
tengdasyni hennar, Hringi Hjör-
leifssyni, en mig langar til að
minnast mætrar vinkonu með
fáum orðum.
Snemma kom í ljós löngun Guð-
bjargar til að afla sér menntunar
og víkka sjóndeildarhringinn.
Þessi lífsþorsti jókst með árunum
og fylgdi henni til æviloka. Átján
ára að aldri var Guðbjörg svo
lánsöm að fá að fara í Kvenna-
skólann í Reykjavík, en á þeim
tíma var frekar fátítt að stúlkur
utan Reykjavíkur sæktu skóla
þangað. Þar bjó hún hjá Jóni bisk-
up Helgasyni, sem náskyldur var
Halldóri Gunnarssyni, er varð
maður hennar. Hún minntist
þeirra hjóna æ síðan með þökk og
hlýiu.
Árið 1933 giftist hún æskuvini
sínum, Halldóri. Kornungur fór
Halldór til sjós. Sýndi hann bæði
karlmennsku og gætni í störfum,
enda varð hann snemma formaður
á fiskibátum þar. Ári seinna
fluttu þau hjón til ísafjarðar og
bjuggu hér alla tíð. Á yngri árum
tók Guðbjörg mikinn þátt í félags-
störfum. Hún fylgdi Sjálfstæðis-
flokknum alla tíð að málum og var
mjög ákveðin í trausti sínu á frelsi
einstaklingsins til orðs og æðis.
Hún varð fyrst íslenskra kvenna
til að taka sæti í bæjarstjórn utan
Reykjavíkur. Hafði hún þá sem
löngum síðar stórt og oft erfitt
heimili.
Auk barnanna voru um lengri
og skemmri tíma þar ýmsir —
skyldir jafnt sem óskyldir. Tvær
gamlar konur vandalausar voru
þar lengi á heimilinu, auk þess
voru þar stundum börn, sem hún
kynntist er hún gegndi for-
mennsku í barnaverndarnefnd
ísafjarðar og áttu hvergi höfði að
halla. Þar sem er hjartarúm er
húsrúm.
Hún var lengi í stjórn kvenfé-
lagsins Óskar og formaður þess
um skeið. En annir heima fyrir
komu í veg fyrir frekari afskipti
hennar af félagsmálum.
Halldór tók nú við skipstjórn á
Fagranesinu, sem á þeim tíma
sigldi mún víðar en nú og var því
lítið heima, svo að hússtjórn og
uppeldi barna varð því hennar
hlutskipti í ríkara mæli en ella.
Skal nú farið fljótt yfir sögu en
um haustið 1964 hóf Guðbjörg
kennslu við Barnaskóla Isafjarð-
ar, þar sem hún kenndi til dauða-
dags.
I starfi sínu sem kennari fengu
hennar ríkustu eðliskostir notið
sín til fulls, en þeir voru óvenjuleg
barnelska, lifandi ímyndunarafl,
lífsgleði og ánægja af því að miðla
öðrum af sjálfri sér. Hún hafði
sérstakt lag á að hafa hemil á
böldnum börnum.
Guðbjörg var bókhneigð mjög
og vandaði val þeirra vel. Yndi
hafði hún af kvæðum, og las þau
eins og henni einni var lagið,
okkur sem á hlýddum til mikillar
ánægju, hvort sem heldur var í
vinahópi eða á opinberum manna-
mótum.
Heimili þeirra hjóna er menn-
ingarheimili og þau voru gæfu-
manneskjur að fá að sjá mann-
vænleg börn, barnabörn og barna-
barnabörn vaxa upp og njóta sam-
vista við þau, en þessi stóri og
elskulegi hópur er óvenjulega
samrýndur í blíðu og stríðu.
Nú getum við ekki lengur heim-
sótt Guðbjörgu og fundið þann
FJÓRIR ungir myndlistarmenn
hafa tekið sig saman undir nafn-
inu MING til að sýna listaverk sín
um páskana.
Meðlimir hópsins eru Magnúz
Gezzon skáld og ljúflingur nál-
araugans, sem sýnir olíumál-
verk. Ingibjörg V. Friðbjörns-
dóttir opinberar málverk sín
enn á ný. Nanna K. Skúladóttir
svnir olíumálverk. Gunnar
Árnason sýnir skúlptúra. Við
styrk sem fylgdi henni. En við
minnumst hvernig hún tók mót-
lætinu og einnig hversu hún kunni
að meta hinar ljósu hliðar lífsins
og naut þeirra stunda er gleðin sat
í fyrirrúmi.
Hún var tignarleg í fasi og
vönduð til orðs og æðis, ung fram
til hinstu stundar og féll frá eins
og hún helst vildi — í fullu fjöri og
með fullri reisn.
Elskulegu vinir. Við Finnur
minnumst kærrar vinkonu með
þakklæti og sendum ykkur öllum
einlægar samúðarkveðjur.
Útför Guðbjargar var gerð frá
ísafjarðarkrikju laugardaginn 26.
mars sl. að viðstöddu fjölmenni.
Hún var jarðsett í kirkjugarði
Hnífsdals — móti hafinu, sem var
svo ríkur þáttur í lífi hennar.
„Kar þú í friði,
friður Guðs þig blessi
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðar hnoss þú hljóta skalt!
(Vald. Briem.)
opnunina mun Áshildur Har-
aldsdóttir leika á flautu og Ás-
geir Þórhallsson skáld lesa eitt
og annað úr bókum sínum.
Sýning MING hópsins stendur
í 5 daga. Frá kl. 14 fimmtudag-
inn 31. marz og til kl. 22 mánu-
daginn 4. apríl. Daglegur opnun-
artími verður frá kl. 14—22 að
staðartíma. Tekið var mið af
klukkum Hallgrímskirkju við
val opnunartíma.
Birta fyrir blinda!
Fjölskylduhátíð í Laugardalshöll annan í páskum (4. apríl) Fjölbreytt skemmtiatriöi , Kynnir Bryndís Schram Stjörnulið Ómars Ragnarssonar Magnús og Þorgeir skemmta Bingó — Dregið í happdrættinu Eitthvað fyrir alla. Allur ágóöi rennur til kaupa á tækjum í sjónstöð blindra og sjónskertra.
i® Allir í Laugardalshöllina! \ Unglingadansleikur um kvöldið j Grýlurnar sjá um f jörið JlÍÉkliP Kiwanisklúbburinn Esja
Alla vikuna var Frakklandsforseti ad hugsa og boðskapur hans þegar hann
kom fram í sjónvarpi þótti heldur þunnur. Truflið ekki, forsetinn hugsar,
nefnist þessi teikning.
María Gunnarsdóttir.
Ásmundarsalur:
Myndlistarsýning MING-hópsins