Tíminn - 10.08.1965, Blaðsíða 7

ÞRIÐJUDAGUR 10. ágúst 1965
TÍMINN
7
Á VÍÐAVANGI
Framhald af bls. 3
sem leiðir af gatnagerð, vatns
og skólplögnum o.s.frv. Aftur
á móti hafa ísfirðingar, með
framlögum úr bæjarsjóði, sem
aflað var og er með útsvörum,
myndað sérstakan sjóð, Bygg-
ingalánasjóð ísafjarðar, sem
hefur það hlutverk að lána
þeim, sem íbúðarhús byggja
í kaupstaðnum, allt að 75 þús-
und krótna lán með hagstæðum
kjörum — (afborgunarlaus
tvö fyrstu árin, vextir lágir,
lánað út á 3. og 4. veðrétt).
Þetta er mikilvægur stuðning-
ur við húsbyggjendur, og
mætti m.a. verða öðrum til
eftirbreytni, þar á meðal liöf-
uðborginni.
Af framan'greindu má sjá,
að það er næsta villandi, þegar
höfundur Reykjavíkurbréfsins
og aðrir málsvarar Reykjavík-
urflialdsi'ns eru að reyna að
telja almenningi trú um, að
útsvörin séu lægri þar en ann-
ars staðar, enda sést bezt, hve
fátt er til fanga, sem af er að
státa hjá þessum lierrum, þeg
ar þeir seilast svo langt í sjálfs
hólinu og blekkingariðjunni,
að geta þess sérstaklega sem
mikillar tillitssemi við þá
snauðu, að þeir hafi fellt nið
ur öll útsvör 1500 kr. og lægri
þar sem almenmingur veit það
vel, að það er skylda sam.
kvæmt útsvarslögunum að
fella umrædd útsvör niður. Og
þetta atriði, að fara í þessu
efni eftir landslögum, er aðal-
skrautfjöðrin í útsvarsálagn-
ingu liöfuðborgar fliald'sins."
JAFNVÆGISSPJALL
Framhald af 5. síðu .
yrði, sem bundin eru við þessi
prýðilegu orð. En við þekkjum
einnig vel hvernig höfundum
„nýsköpunar“ og „viðreisnar"
hefur tekizt að leysa þau við-
fangsefni, sem „nýsköipunin“
og „viðreisnin” höfðu í för
með sér. Reynslan ætti að
kenna mönnum að „kunna fót-
um sínum forráð”.
Það er engin fjarstæða, að
erlent fjármagn í' samstarfi
við liagnýtingu orkulinda geti
verið æskilegt. En í höndum
„nýsköpunar“ og „viðreisnar-
manna” er hætta á, að
svipaður árangur verði eins og
af „nýsköpuninni“ og „við-
reisninni”. Það verður að
beita meiri gjörliygli og yfir.
sýn en miverandi valdhafar
virðast gæddir. Á það skal
bent, að eins og ástatt er og
við þá þróun, sem er í byggð
landsins á síðari árum, hafa
aukizt erfiðleikar, sem ekki
er auðvelt að gera sér grein
fyrir nú, hvaða afleiðingar
kunna að liafa. Sívaxandi mann
fjöldi við sunnanverðan Faxa-
flóa kallar á ýmsar athafnir
sem ekki eru æskilegar frá
sjónarmiði uppbyggingar lands
ins í heild. Og þegar tekið er
tillit til þess, hvað auðlindir
eru þar einhæfar, svo að segja
eingöngu bundnar við fiskveið-
ar, virðist þessi þróun miða til
neikvæðrar áttar,
Á það var bent hér áður, að
vissulega á fólkið mestan þátt
í því, hvert hefur stefnt. En
margvíslegur áróður forystu-
manna gefur þessari hneigð
þjóðarinnar byr undir báða
vængi. Það væri þó verðugt
verkefnj margra efnilegra
ungra manna, sem eru í leit
að gæfunni suður við Faxa-
flóa og hverfa úr álitlegu dreif
býli að leitast við að koma á
fót atvinnufyrirtækjum til þess
að auka fiölbrevtni atvinnu-
rekstursins í ættbyggðum sín-
um. En til þess að slíkt megi
verða þarf víðsýni og stuðning
þeirra, sem ráða fjármagni
þjóðarinnar.
Ef væntanlegum jafnvægis-
sjóði væri ætlað það hlutverk
væri hann þörf stofnun og þess
virði, að honum væri lagður
verulegur styrkur.
Við, sem nú erum orðnir
gamlir menn og höfum eytt
ævi okkar við misjöfn skilyrði
myndum fagna því, að upprenn
andi kynslóðum væri gert létt
ara undir fæti með að fóta
sig í því umhverfi, sem þeir
eru vaxnir upp við og margir
þeirra áreiðanlega óska.
Sig. Vilhjálmsson.
POSTULI
Framhald af bls. 8
„Og aðalatriðið er þá, að kominún
istarnir í Peking og Hanoi lækn
ist af þeim grillum sínum, að
hvítu mennimir (leturbr. mín)
muni alltaf gefast upp og láta und
an síga.‘
Þorsteinn finnur til hins ar-
íska stolts, — „hvftu mennirnir",
segir hann: Hvítu mennirnir í
Bandaríkjunum hafa orðið að láta
undan síga fyrir þeim þeldökku,
en það er huggun, að hvítu menn-
irnir í Vietnam skulu ekki láta
undan síga.
Það er vonandi, að Þorsteinn
Thorarensen — postuli tilfinninga
og hetjuskapar — haldi áfram að
skrifa hinar upphöfnu og róman
tísku greinar sínar um karl-
mennsku hvítu mannanna í Viet-
nam og láti íslenzkan skáldskap
vísa sér veginn til sannleikans
eins og hann hefur gert í hinni
merku grein sinni, „Meðan regn-
ið fellur."
Birgir Sigurðsson.
BYLTINGARBRASKARI
Framhald af bls. 9
þýzka utanríkisráðuneytinu og
einnig aðra gjaldmiðla keypti
Parvus vörur í Þýzkalandi og
flutti til Rússlands, þar sem
verzlunarfulltrúar hans iétu
hluta ágóðans renna til by.lt-
ingarhreyfingarinnar. Fyrir-
tækið útvegaði einnig Þýzka-
landi ýmsar vörur mikilvægar
í hernaði, og ætíð fékk hann
ríflegan kúf af þeim viðskipt-
um (hann lét ekki allt renna
til byltingarmannanna rússn-
esku). í glæsilega einbýlishús-
inu hans við Vodroffsvej hreiðr
aði hann um sig með öllu því
smekklausa prjáli og drasli,
sem einkennir nýríka menn.
Hátindurinn í ævi Parvusar
er tímabil rússnesku bylting-
anna tveggja 1917, þegar bin
pólitíska athafnasemi var með
slíkum firnum, að hann gekk
nærri berserksgang. Þá heuti
hann firna peningaupphæðum
í flokkssjóð bolsévikkanna. Eft-
ir þessari nýútkomnu bók að
dæma og öðrum heimildum,
hlýtur Lenin að hafa vitað eða
rennt grun í, hvemig peniag-
arnir vora til komnir. Er boisé-
vikkarnir höfðu náð völdunuro,
bauð Parvus þeim þjónust
sína, en henni var hafnað á
þeim forsendum, að hann stund
aði svo skítugan bisniss.
MINNING
Arni Daníelsson
á Sjávarborg
Annála- og ævisöguriturum
verða þessar línur sízt að gagni.
Til þess brestur mig kunnugleik.
En hugur minn og hjartaþel leit
ar í dag til Sjávarborgar í Skaga
firði er húsbóndinn þar, Ámi
Daníelsson, kveður ástvini sína
og heimili, líf og land og geng
ur á vit móður sinar og löngu
horfinna ástvina.
Ekki minnist ég þess lengur
með neinni vissu hvenær kyani
okkar Árna tókust í fyrstu.
Ættbönd eiginkonu minnar, Sig
urlaugar Margrétar Jónasdóttur
og eftirlifandi eiginkonu hans,
Heiðbjartar Björnsdóttur frá
frá Veðramóti svo og frændsemi
og kynni konunnar minnar af
Árna sjálfum munu hafa leitt
til þeirra kynna fyrir mörgum
tugum ára. En tímalengd skiptir
ekki máli í þessu falli. Svo fyr
irferðarmikill varð Árni Daní
elsson í hópi þeirra manna, sem
ég tel mér hafa orðið ávinning
og sálubót af að kynnast, að
mér finnst ég hafa átt hann
sem náinn vin alla stund síðan
ég komst til vits og árs.
Ævi Árna Daníelssonar varð
mörkuð þungum atburðum og
stórum átökum. Faðir hans,
Daníel Andrésson, drukknaði
frá konu sinni og fjórum son-
um í ómegð. Þá var Árni
þriggja ára. Hlíf, móðir Árna,
Jónsdóttir frá Háagerði, al-
systir Björns á Veðramóti, var
hin mesta ágætiskona. Hún
hélt saman heimili og búi unz
synir hennar komust á legg, en
fór til Vesturheims árið 1899
er Árni var 15 ára. Tveir
bræður Árna önduðust i Vestur
heimi. Árið 1907 kom Árni aft
ur heim ásamt móður sinni.
Keypti hann þá Sjávarborg og
bjó þar til ársins 1920, að hann
fór ásamt konu sinni aftur til
Vesturheims og dvaldist þar
nokkur ár. En hugurinn leitaði
enn á heimaslóðir. Og 1926 hóf
hann aftur búskap á Sjávarborg
og dvaldist þar til æviloka. Oerð
ist hann hreppstjóri og sýslu
nefndarmaður sveitar sinnar c-g
stundaði kaupsýslu á Sauðár-
króki jafnframt búskapnum.
Atvikin höguðu því svo að
Hlíf móðir Árna átti athvarf
hjá honum í elli sinni. Er af
þeim, er til þekktu, enn til
þess tekið, hversu ástríkur og.
umhyggjusamur sonur hann
reyndist móður sinni.
★
Við Árni Daníelsson ástund
uðum gagnkvæma gistivináttu,
þegar annir og atvik leyfðu. Við
engan mann hefi ég meira rætt
á jafnskömmum stundum og okk
ur gáfust til samvista. Bar það
einkum til að hann var ákaf-
lega ræðinn, gæddur frábærri
greind, stórfelldum áhuga á líf
inu, almennum þjóðhagsmálum
og enn dýpri hugðarmálum
mannlegs farnaðar bæði þessa
heims og annars. Hann var víð
sýnn, fordómalaus, frjáls og
ánetjaðist aldrei neinum klík-
um. Hispurslaus var hann í
dómum um menn og málefni en
jafnframt glöggskyggn á rök og
málsbætur. Eigin orð og loforð
virti hann jafnan mest, en var
eftirgangssamur um það, að
aðrir menn ástunduðu þá hina
sömu dyggð.
Allar viðræðustundir okkar
Árna Daníelssonar urðu jafn-
HESTAR OG I
framt miklar skemmtistundir.
Honum var létt um að koma
auga á hina skoplegu hlið sér-
hvers máls og atviks og hann
var ör til gamanmála.
Loks var Árni gæddur ríkri
samúð og góðvilja gagnvart
þeim sem fóru halloka í baráttu
lífsins. Hann vár hjálpfús, úr-
ræðagóður og hollráður þeim,
sem til hans leituðu með vanda
mál sín.
Þegar ég nú með allt það í
huga, sem að framan er ritað,
lít til baka, virðist mér að
fáir eða engir menn hafi orðið
á leið minni gæddir ríkari al-
hliða mannkostum en Ámi Dan
íelsson á Sjávarborg.
★
Kæri vinur minn. Ég hefi var
ið þessari morgunstund til þess
að minnast þín og þakka þér
góðvild _ og næsta hugþekk
kynni. Ástvinum þínum eftirlif
andi votta ég dýpstu samúð
mína. Það var táknrænt um líf
þitt að síöasta deginum varðir
þú til þess að gleðjast sérstak
lega með barnabörnum þínum.
Næstu nótt andaöist þú í svefni.
Það var líknsönl lausn og þér
verðug. Ég bið Drottinn alls
herjar og ástvini þína lífs og
liðna að umvefja þig hinum
mikla kærleika.
Ég þakka þé'r samfylgdina.
Hittumst lieilir í betri heimi.
6. ágúst 1965.
Jónas Þorbergsson.
ATHUGIÐ!
IYfir 15 þúsund manns
Iðsa Timann dagjega.
Auglýsingar
i Timanum koma kaup*
endum samdagura i
samband vi5 seljand-
ann.
Sunnudaginn 1. ágúst s. 1.
hélt Hestamannafélag Snæfell
inga í fyrsta skipti góðhesta-
sýningu og kappreiðar á Kald-
ármelum. Þeir liggja meðíram
jaðri Barnaborgarhrauns, sunn
an Kaldár í Kolbeinsstaða
hreppi.
Félagið hafði nyiokið við að
fullgera skeiðvöli á scaðnum
og áhorfendasvæði er frá nátt
úrunnar hendi mjög ákjósan-
legt í jaðri hraunsins.
Veður þennan dag var fag-
urt og milt, og fjöldi fóiks var
saman kominn á mófsstaðnvm.
Mótsstjóri var Leifur Jóhann
esson, ráðunautur, Styíkis-
hólmi.
Dómnefnd góðhesta: Símon
Teitsson, Borgarnesi, Einar E.
Gíslason, Hesti, Marínó Jakobs
son, Skáney.
Dómnefnd kappreiða: Alex-
ander Guðbjartsson, Stakk-
hamri. Narfi Kristjánsson. Ho!'
túnum, Guðmundur Guðmunds
son, Dalsmynni.
Kynnir: Alexander Guð-
mundsson, Reykjavík
Mótið setti Leifur Jóhaunes
son með stuttri ræðu, og því
næst flutti séra Árni Páissm
í Söðulholti hugvekju
Þá vígði völlinn hinn goð-
kunni hestamaður Juilus Jóns-
son, bóndi í Hítárnesi, :neð
því að ríða hann á hinum aldna
gæðingi sínum, Flink. Kaiði
fólk mikla ánægju af að horla
á mann og hest, sem báðir beia
aldurinn vel, Júlíus er nýskeð
80 ára, og samanlagður aldur
knapa og hests er 100 ái
Þá fóru fram kappreiðar, og
voru alls skráðir til þátttöku
22 hestar, og urðu úrslit sem
hér segir:
250 m skeið:
1. Þytur á 24.4 sek. Eigandi
Jóhannes Guðmundsson, Jörfa.
2. Jarpur á 24.8, Eigandi Magn-
ús Guðbrandsson, Álfá 3.
Skolur á 26.1. Eigandi ingi-
björg Friðgeirsdóttir, Hofsstöð
um.
250 m folahlaup:
1. Hrímnir á 21.5 sek. Eig-
andi Einar Karelsson, Borgar-
nesi, 2. Loftfari á 21.5, eig-
andi Magnús Jónsson, Rauða-
mel, 3. Gnýfari á 21.5, eigandi
Guðbjartur Gíslason, Ölkeldu.
300 m stökk.
1. Faxi á 24.2, eigandi Páll
Egilsson Borgarnesi, 2. Reykur
á 24.2, eigandi Guðmundur
Halldórsson, Rauðamel, 3. Mósi
á '24.2, eigandi Jóhann Kristj-
ánsson, Fáskrúðarb.
Næst var lýst úrslitum í góð
hestakeppni. f henni tóku þátt
15 hestar, og var sá hópur hinn
glæsilegasti.
1. verðlaun hlaut Þytur, 12
vetra gæðingur, eign Jóhann
esar Guðmundssonar, bónda á
Jörfa í Kolbeinsstaðahreppi.
(Sami hestur sigraði í skeiði.)
2. verðlaun hlaut Skjóna, 6
vetra, frá Yztu-Görðum í sömu
sveit. Eigandi Markús Benja-
mínsson, Borgarnesi.
3. verðlaun hlaut Gustur, 5
vetra, eigandi Haukur Svein
björnsson, bóndi á Snorrastöð
um í Kolbeinsstaðahreppi.
Mótsstjórn var mjög ánægð
með hina almennu þátttöku í
mótinu, og einnig prúðmann-
lega framkomu mótsgesta.
Hestamannafélag Snæfellinga
hefur ákveðið að á þessum stað
fari árlega fram góðhestasýn-
ing og kappreiðar um verzlun-
anmannahelgina, og telur stað-
inn ákjósanlegan, sérstaklega
með tilliti til þátttöku úr nær
liggjandi héruðum.