Morgunblaðið - 25.04.1984, Blaðsíða 44
44
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 25. APRÍL 1984
HCBrtAftn
m
‘32.
„ fielcl ^9 játC eJckí á mig neinar Saicir,
**> cuit ^efci sinn vana.gang u
Ást er ...
... að hafa undarleg
áhrif á hann.
: sao.
!>egar nafnnúmerin komu til sög-
unnar fékk ég aðeins brotatölur,
ekki talið að ég risi undir meiru.
Má ég ekki heldur biðja um nauta-
lundir?
HÖGNI HREKKVÍSI
vV hann rófz \ öKorefip mb& Ommu-
Svar Búseta til sjálfstæðiskonu:
Boðorð númer
eitt er öryggi
Reynir Ingibjartsson, starfsmað-
ur Búseta, skrifar:
„Ágæta sjálfstæðiskona.
Við Búsetar þökkum þér upp-
hringinguna til Velvakanda og orð
þín í sunnudagsblaði Morgun-
blaðsins 8. apríl sl. Hins vegar
þykir okkur með ólíkindum hvað
hægt er að misskilja og rangtúlka
mikið í fáum orðum.
í upphafi er látinn f ljós efi um
það, að núverandi félagsmenn
Búseta, sem sjálfstæðiskona segir
hafa „ánetjast" Búseta, hafi gert
sér grein fyrir að þeir eignist ekki
þær íbúðir sem þeir fái og búi
væntanlega í um lengri eða
skemmri tíma. Þetta er nú einmitt
það sem hverjum og einum var
gert hvað ljósast við inngöngu í
félagið — félagsmenn kaupa sér
svokallaðan búseturétt og greiða
fyrir með ákveðnum hluta af
byggingarkostnaði, t.d. 5%. Þá fá
þeir íbúð til umráða, ótímabundið,
sem þýðir, að standi viðkomandi í
skilum, hefur hann alla tíð öruggt
húsnæði.
Svo er spurt — hverjir eigi íbúð-
irnar, eru það samvinnufélögin
(SÍS)? Búseti er húsnæðissam-
vinnufélag og samþykktir félags-
ins eru í samræmi við samvinnu-
lögin og alþjóðareglur um sam-
vinnufélög. Allt húsnæði sem Bú-
seti byggir verður eign félagsins
og félaginu stjórna félagsmenn-
irnir. Enginn annar aðili kemur
því hér við sögu. Búseti er öllum
opinn sem félag og þar gildir regl-
an — einn félagsmaður — eitt at-
kvæði. Formleg tengsl við önnur
samvinnufélög eru hins vegar eng-
in nema þá milli húsnæðissam-
vinnufélaga.
Svo er sagt að þeir sem stjórni
þessu búist við að ríkið leggi millj-
ónir til „fyrirtækisins". Já, hvað er
ríkið — er það ekki við öll? Fé-
lagsmenn í Búseta ætlast að sjálf-
sögðu til að félagið fái lán úr hús-
næðislánakerfinu til íbúðarbygg-
inga fyrir félagsmenn, því að
sjálfsögðu á fólk í þessu landi að
hafa frelsi til að ráða því, hvaða
form það vill hafa á því að tryggja
sér öruggt húsnæði og allir hafa á
því rétt, ekki satt, sjálfstæðiskona
góð. Öll greiðum við skatta og
flest í lífeyrissjóði. Hluta af þessu
fé viljum við fá að láni og endur-
greiða síðan. Svo er þetta með
fyrirtækið. Búseti er félag fólks
um eina af frumþörfum mannsins,
en ekki fyrirtæki með hagnaðar-
markmið.
Svo eru áhyggjurnar hjá sjálf-
stæðiskonu út af þeim sem af
veikum mætti eru að festa kaup á
húsnæði. Er svo að skilja að Bús-
eti ætli að taka frá þeim björgina.
Já, Búseti var einmitt stofnaður
ekki síst til að forða fólki frá því
að verða neytt til að kaupa sér
húsnæði sem það réð í raun ekki
við að gera, og þannig er reyndar
um flesta í dag. Svo er hvers og
eins að velja. Meini konan hins
vegar það, að Búseti ætli að njóta
forréttinda umfram aðra, þá er
vert að benda henni á það, að að-
eins verður lánað einu sinni út á
hverja íbúð sem Búseti byggir.
Hús sem byggt er á vegum ein-
staklings gengur hins vegar kaup-
um og sölum að jafnaði á átta ára
Gullkorn
Andbyrinn krefst djarfari
siglingar.
- J. Gleditsch (1860-1931) var
norskur biskup.
fresti. í hvert sinn, sem keypt er,
er að jafnaði tekið nýtt lán. Þó
húsnæðissamvinnufélag fái
kannski hlutfallslega hærra lán í
upphafi, líður fljótt að því að búið
er að lána meira fé frá „ríkinu" til
einkahússins en Búsetahússins.
Að lokum hefur sjálfstæðiskona
miklar áhyggjur af því að félagar
Búseta standi uppi slyppir og
snauðir eftir nokkur ár, þá vænt-
anlega komnir í fbúðir félagsins
og félagið hirði af þeim alla hýr-
una.
Já, það er von að spurt sé í þjóð-
félagi, þar sem leigjendur geta átt
von á „sparkinu" hvenær sem er
og staðið uppi slyppir og snauðir á
götunni, eða húseigandi þarf ekki
annað en að fá fyrir hjartað og
verða óvinnufær, þá verður
kannski að selja húsið til að kom-
ast af.
Boðorð Búseta númer eitt er ör-
yggið. Sá sem hefur keypt sér bú-
seturétt hefur í reynd ævitrygg-
ingu fyrir öruggu húsnæði, og ef
hann fellur frá, erfist rétturinn til
eftirlifandi maka eða barna.
Búseti getur svo lagt þá peninga
sem hann á afgangs og annars
færu í að eignast steinsteypu í
aðra hluti, t.d. bíl, ferðalög,
menntun o.s.frv. Þá mætti líka
leggja í fyrirtæki, kaupa hlutabréf
eða ávaxta í bönkum. Eignin þarf
ekki að felast í eigin húsnæði.
Það væri hægt að fara mörgum
fleiri orðum um orð sjálfstæðis-
konu sem kýs að kalla sig svo.
Þessb^SgduT1
Félagar í Búseta
geta staðið uppi
slyppir og snauðir
SjálfstæAískona hringdi og
hafði eftirfarandi að segja:
— Ég efast um að allir sem
hafa ánetjast Búseta, hafi gert
sér ljóst að þeir geta ekki eign-
ast ibúðir þess. Hverjir eiga
þessar íbúðir? Eru það Sam-
vinnufélögin? Þeir sem stjórna
þessu búast svo við því að ríkið
leggi milljónir króna til fyrir-
tækisins.
Hvað um þá, sem eru af veik-
um mætti aö festa kaup á hús-
næði? Er þarna ekki um herfi-
lega mismunun að ræða? Það
fólk, sem hefur gerst meðlimir 1
þessu samvinnufélagi getur
staðið uppi slyppt og snautt eftir
nokkur ár.
Hvort hún er með því að þóknast
flokki sem kennir sig við sjálf-
stæði veit ég ekki, en vert er það
til umhugsunar fyrir þá sem unna
sjálfstæði einstaklinga, hvílíkir
eigna- og átthagafjötrar eigið hús-
næði oft er, að ekki sé talað um
skuldafjötrana. Öll kjósum við
okkur frelsi til handa og því
hljóma orð sjálfstæðiskonu í
málgagni sem kennir sig við frelsi
sem örgustu öfugmæli.
Gamall ritstjóri þessa blaðs
hefur talað lengi og oft um al-
menningshlutafélög. Kannski
verður Búseti í reynd stærsta og
merkasta „almenningshlutafélag-
ið“ á íslandi?
Með Búsetakveðju."
Bjórsalan óheimil
Ragnar Tómasson hdl. skrifar:
„Ég leyfi mér að vekja athygli
Morgunblaðsins á rangri fyrir-
sögn í eindálka frétt á baksíðu
blaðsins 3. apríl sl., en þar segir:
„Ferðamannaöl: Átta lítrar lögleg-
ir ef bjórinn er innlendur." (Let-
urbreyt. R.T.) Bjórsala þessi hefur
verið óheimil að lögum, sbr. grein-
argerð sem um þetta mál var birt
á sínum tíma, tekin saman af Sig-
urði Líndal prófessor.
Sú tilhögun að „blanda" sterkan
bjór í staðinn fyrir að brugga
hann, er á sama hátt skýrt brot á
ákvæðum áfengislaga."
Ferðamannaöl:
Átta lítrar
löglegir ef
bjórinn er
innlendur
NÚ MEGA ferðomenn, :'
komm erlendis frá, flytjo með
inn i Undið átU lítra »f á'
«li, ef það er fslenzk framl
en sex Iftra ef það er <
/T-
• * .. - - /Kifcf-
Ekkert aldurstakmark
á „Hrafninn flýgur“
Björgvin Halldórsson hringdi:
Ég hef aldrei fyrr talað við Vel-
vakanda en nú finnst mér ærið til-
efni til að mótmæla ranglæti, sem
látið er viðgangast. Þar á ég við
aldurstakmarkið, sem sett hefur
verið á aðgang að kvikmyndinni
„Hrafninn flýgur" eftir Hrafn
Gunnlaugsson. Miðað við allt það,
sem sýnt er í sjónvarpinu—hroll-
vekjurnar, stríðsmyndirnar og