Alþýðublaðið - 30.09.1920, Blaðsíða 2
2
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Aígreidsla.
blaðsins er í Alþýðuhúsinu við
Ihgólfsstræti og Hverfisgötu,
Síœi 088«
Auglýsingum sé skilað þangað
eða í Gutenberg í síðasta iagi kl.
io árdegis, þann dag, sem þær
eiga að koma í blaðið.
Áskriftargjald ein \z r]« á
mánuði.
Auglýsingaverð kr. 1,50 cm.
dndálkuð.
Útsölumenn beðnir að gera skil
til afgreiðslunnar, að minsta kosti
ársfjórðungslega.
Bm daginn og Tegim.
Kreikja ber á hjólreiða- og
bifreiðaljóskerum eigi síðar en kl.
ó1/* í kvöld.
Á Skjaldbreiðarfnndi, annað
kvöld, verður margt til fróðieiks
og skemtunar. Félagar beðnir að
fjölmenna.
Sagan, sem byrjar í blaðinu í
dag, er afarspennandi og gefur
góða hugmynd um erfíðleika þá
og hættur, er biðu landnema er
til Ameríku fluttu á fyrri árum.
Hún lýsir einnig viðureign hvítra
manna við rauðskinna og hatri þvi,
er oft og tíðum gagntók báða
kynflokkana. Sagan verður ekki
sérprentuð og ættu menn að fylgj-
ast með frá byrjun.
íeim þykir skðmm að því!
Morgunbláðið neitar að birta nöfn
þeirra sem leggja því fé. Þar með
er slegið föstu, að aðstandendum
biaðsins þykir skömm að því, og
er þetta sagt hér þeim til hróss.
Erlend mynt.
Khöfn 28. sept.
Sænskar krónur (100) kr. 146,50
Norskar krónur (100) — 99.75
Ðollar (1) — 7.32
Pund sterling (1) — 25,48
Þýzk mörk (100) — 12.25
Frankar (100) — 50.50
Alvörumál.
I.
Framan af í sumar bar mjög á
drykkjuskap hér í bænum; og
kendu margir það óhæfilegri vín-
receptasölu lækna og ólöglegri
sölu lyfjabúðanna. Rannsóknar af
hendi stjórnarinnar var krafist í
þessu máli; bæði vegna þess, að
óbærilegt var fyrir lækna og lyfja-
búðir að liggja undir þessu ámæli,
og einnig vegna þess, að ótækt
var með öllu að líða slíkt hátta-
lag bótalaust og átölulaust, ef
fótur væri fyrir því. Því var haldið
fram, að væri ehkert hæft í þessu,
væri það eðlilegast að þeir, sem
fyrir ámælinu yrðu, krefðust sjálfir
rannsóknar, svo þeir yrðu alger-
lega hreinsaðir af ölium grun.
En hvað hefir svo verið gert í
þessu máli? Alls ekkert, að því
er bezt verður séð. Áð minsta
kosti hefir þessu ekki ennþá verið
hrundið opinberlega. Og verður
ekki betur séð, en að þjóðin sé
komin í algert velsæmisþrot, dauð-
uppgefin á ónytjungsskap og and-
varaleysi stjórnarinnar og hinni
þegjandi samábyrgð lagavarðanna
og lögbrjótanna.
Reglur og lög vantar ekki, en
samræmið er minna. En þó fram-
kvæmd laganna lélegust. Er það
almant viðkvæði meðal almenn-
ings, að gagnslaust sé að kæra
menn fyrir lögbrot, því þeim verði
ekki sint. Kærunum verði stungið
undir stól, og annað því um líkt.
Hve lengi á þetta að ganga
svona? Ætlar stjórn landsins ©g
lagaverðir þess að láta þessar
hugmyndir um framkvæmdasemi
þeirra festa svo rætur í hugum
manna, að enginn hræri legg né
lið, jafnvel þó ódæði séu framin
fyrir augum hans?
Þetta dugleysi, eða meinleysi,
eða hvað sem það nú er, ætlar
að drepa alla drenglund og sóma-
tilfínningu úr þjóðinni. Gera hana
að vitfirringum — andlegum, og
þar af leiðandi líkamlegum aum-
ingjuml
Hvaðan er nú þessi spilling
komin? Ekki frá verkamanninum,
sem vinnur baki brotnn ár og síð
og alla tfð — vinnur til þess, að
geta dregið fram líftóruna í sér
og sínum.
Ekki kemúr hún frá sjómann-
inum, sem hættir Iífi sínu daglega
við það, að draga vistir til lands-
ins og flytja burtu það, sem hægt
er að miðla öðrum þjóðum.
Nei, spillingin kemur ekki að
neðan. Hún kemur að ofan — mið-
að við andlegan þroska, að ntðart.
Frá því fólki sem safnað hefir of
miklum auði; frá ístrupjökunum
og stórgróðamönnunum og lags-
konum þeirra, sem hugsa um þa8
eitt að kýla vömb sína og svala
fýsnum sínum, án þess að hugsa
um fordæmið, sem þar með er
gefið almenningi. Þeirra viðkvæði
verður: „Hvern fjandan á eg a8
gera við alla þessa peninga, ef
eg fæ ekki fyrir þá það sem eg
girnist.*
Er þá mögulegt að sigrast á
þessari spillingu? Er nokkrum
menskum manni unt að stinga
svo á kýlinu, að vilsan öll renni
út — að skera svo fyrir meinið
að dugi?
Þessu er erfitt að svara, því
batinn er kominn undir því, hvern-
ig alþýðan — sá hluti þjóðarinnar
sem máitugastur er og fjolmenn-
astur — snýr sér í málinu. Hvort
hún, eins og hvítu blóðkornin
— hervörður líkamans — hópast
í einn flolck og sækir að eitur-
gerlunum, sem eru að reyna að
sýkja þjóðlíkamann og drepur þá
jafnskjótt og þeir gerast nærgöng-
ulir, eða hún hyggur í einfeldni
sinni að þeir séu hin sanna fyrir-
mynd, af því að litskrúð þeirra.
er svo mikið, og lætur þá, vilja-
laus, yfirbuga sig.
„Að ósi skal á stemma," kvað
Þór. Hér gildir hið sama. Allar
endurbætur verða ekkert nema
kák, meðan ekki er grafið fyrir
rætur meinsins. Fyrsta skilyrðið
fyrir því, að spillíngin grafi ekki
enn meira um sig, er það, að f
landinu sé starfsöm og dugandi
stjórn, sem Iætur embættismönnum
landsins ekki haldast uppi að láta
fótumtroða landslögin fyrir auguns
þeirra, án þess að gera tilraun til
að hindra lögbrotin.
/. J.
Skipaferðir. Togararnir SkúII
fógeti og Gylfi komu í gær frá
Englarsdi.
Geir togar fór til Hafnarfjarðar,,
og þaðan á fiskiveiðar.