Morgunblaðið - 14.12.1985, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR14. DESEMBER1985
B 3
uppí Lincoln-bíla og ók okkur til
Evrópu-gistihallarinnar sem er
sniðin uppá amriska auðkýfínga,
þá fór mér ekki að verða um sel
því ég var ekki híngað kominn til
að rannsaka hvernig dekrað sé við
útlenda burgeisa, og var því fyrsta
verk mitt á þessu gistihúsi að fá
leiðsögu til aðalstöðva félags sem
ég ætla að nefna hér PROM, og
nýtur mikils álits í Ráðstjórnar-
ríkjunum, hefur þar um 9 miljónir
meðlima, en við þetta félag hafði
mér tekist að útvega sambönd í
einni af höfuðborgum Vesturevr-
ópu.
Bústaðir PROMs og skrifstofur
eru í gömlu stórhýsi með hallar-
sniði, hefur sýnilega áður verið
einkahöll. Strætið er kent við
rússneska tónskáldið Glínka.
Þetta var á útgaungudegi sem ráð-
stjórnarverkamenn svo kalla
hvíldardaga sína, en einsog kunn-
ugt er, þá er sjötti hver dagur
helgaður hvíld og hressíngu. Það
voru eingir starfsmenn viðstaddir
á skrifstofum PROMs en gæslu-
kona hússins tók mér með mestu
gestrisni, bauð mér að vera uns
hún hefði náð einhverjum skrif-
stofustjóranna í síma, vísaði mér
inní sa! mikinn í skelstíl, heingdan
fögrum málverkum og vel búinn
húsgögnum, bað mig lifa hér og
láta einsog ég væri heima hjá mér,
og var sannarlega ekki í kot vísað.
Eftir nokkra stund bar hún mér
flóaða mjólk, reyktan fisk, brauð
smjör og ost. En það dróst að hafa
uppá skrifstofustjórunum; þeir
höfðu farið útúr borginni sér til
skemtunar svo ég tók mér bók í
hönd og las, en var ferðlúinn og
sofnaði innan skamms í legu-
bekknum yfir bókinni, vaknaði
fyrst þegar kvöld var komið, að
einn af skrifstofustjórum PROMs
kom innúr dyrunum. Hann lét sér
nægja að lesa undirskriftina á
meðmælabréfi mínu. Ég átti eftir
að reyna það mörgum sinnum
meðan ég dvaldist í Ráðstjórnar-
ríkjunum, að hvar sem ég sýndi
þessa undirskrift, þá var einsog
allar dyr stæðu mér opnar. Það
gleður mig mjög mikið að undir-
skrifandanum skyldi ekki hafa
verið kálað í sæluvikunni í Þýska-
landi um daginn, heldur hafa
komist undan á flótta yfir frönsku
landamærin, og nú umþaðbil sem
ég skrifa þessar línur, heyri ég að
hann sé staddur austrí Shanghæ.
(Vonandi hefur hann ekki verið
heingdur.)
Krebs skrifstofustjóri tilkynti
mér að hvað sem ég óskaði mundi
verða gert til að greiða götu mína,
en því er svo háttað, sagði hann,
að hér í Rússlandi verður að skipu-
leggja alla skapaða hluti. Hér getið
þér ekki einsog utanlands geingið
inní fyrsta besta matsöluhús eða
kallað á fyrsta besta leigubíl, nema
því aðeins að þér viljið borga mikið
fé. Alt slíkt verður að skipuleggja.
Við höfum undanfarin ár staðið í
stríði á iðnaðarherlínunni. Við
höfum verið að leggja grundvöllinn
að samvirkum stóriðnaði. Þess-
vegna erum við neyddir til að skera
smámunina við neglur okkar og
hafa eftirlit með útbýtíngu lifs-
nauðsynja til þess að allir hafi nóg
og einginn of mikið einsog í hverju
öðru stríði. En ef þér verslið í
gegnum verklýðsfélög og kaup-
félög eða samkvæmt heimild opin-
berra stofnana, þá er alt í lagi, og
nú skal ég skipuleggja handa yður
þrjár góðar máltíðir á dag meðan
þér standið við í Leníngarði.
Þessar ráðstafanir á öllum sköp-
uðum hlutum í Ráðstjórnarríkjun-
um, „skipulagníngin", fer óneitan-
lega dálítið i taugarnar á útlend-
íngum fyrst í stað — maður blótar
dálítið, en venst því innan skamms,
og þegar skilríkin eru í lagi geing-
ur allt einsog í sögu. Hinsvegar
stendur allt á sér ef ráðstafanirnar
fara í krábull.
Til dæmis skipulagði nú þessi
ágæti félagi Krebs nauðsynjar
mínar í Leníngarði af hinni mestu
list, þannig að máltíðin kostaði
mig á fyrstaflokks matsöluhúsi á
Prospékt Oktjabrja aðeins 2,50
rúblur (3 rúblur með bjór); sams-
konar máltíðir mundu hafa kostað
tíu sinnum meira í rúblum án
„skipulagníngar", þeas með hinu
frjálsa markaðsverði. Það er ann-
ars erfitt að verða nokkurs vísari
um verðlag í Ráðstjórnarríkjunum
ef maður leggur í það svipaðan
skilning og maður er uppalinn við
í öðrum löndum. Verðstiginn er
breytilegur — höfuðmismunurinn
liggur milli frjálsa markaðarins
og þeirra útbýtíngarstöðva sem
hlíta sérstökum stjórnarráðstöf-
unum um lágmarksverð — og það
er títt um rússlandsfara að þeir
komi heim ruglaðri í þessu fyrir-
komulagi en þeir fóru; meira um
það bráðum.
■
Lífið fyrir handan
Bók um dulræna hæfileika
Bjargar S. Ólafsdótturj
og miðilsstarf í 43 ár
Stórmerkar frásagnir af
skyggni og dulheyrn í
skemmtiferð um Evrópu 1976.
Sex frásagnir af sýnum og dul-
heyrn við dánarbeði.
Þrir þjóðkunnir menn —
löngu látnir —
séra Kristinn Daníelsson
alþ.forseti,
séra Jóh. Þorkelsson
dómkirkjuprestur
og Einar Loftsson kennari
segja frá andláti sínu og
Verð kr. 595,
lýsa hinum nýju heimkynnum
Óskabók þeirra, sem þrá fræðslu
um heim framliðinna
Árnesútgáfan — Sími 99-1567. Póstsendum.
* Góckin daginn!
E P L I
Gult epli himins endurfætt
íepli grænu á hvora hönd.
Hiðstaka epli eralltaf rautt.
í fjarska sólin rennur rauð
og roðar löngun, eftirsig,
hiðstaka epli eralltaf rautt.
Nú dofnar Ijós: á genginn garð
skín grænleit mánans birta um skeið
gul epli rotna um alla jörð
blá epli drjúpa af dökkri grein
ídimmum garði undir vor
og jörðin grænkar hægt og hægt.
Grænn flötur rís af rausn í fang
blátt ríki himins endurfætt.
Hiðstaka epli eralltaf rautt.
Nýkomiö mikið úrval afmatar- og ka
Hvít matar- og kaffistell úr þunnu, níösterku postulíni í
hæsta gæðaflokki,____________________________________
Einföld, formfögur hönnun.______________________________
Sænskt listahandbragö eins og þaö gerist best.
Þolir þvott í vél, springur
ekki né kvarnast.____
Hagstætt verð^
Póstsendum
Kostaí Boda
J v___
Garðakaupum Garðabæ — Sími 651812. Bankastræti 10 — Sími 13122.