Alþýðublaðið - 12.02.1932, Blaðsíða 2

2 I_____________________ ____________ALÞTÐUBLAÐfö
Saikomnlag i Keflaviídirðeilnnni.
------ -■ :í 'tSýft
Banninn aflétt með deniniim i dag.
Fnnflnr í VeiWfðsfélagi Keflaví^S
, Keflavikurdeilan hófst fyrrr jól,
en vakti ekki veru'legi eftirtekt
tyr en stórtíðindi þau urðu 20.
janúar, að fatíÖ var að formanni
Iglagsiins, Axel Björnssyni, og síð-
ar heirntaö af verklýðsfélaginu
«ð það uppieystist.
Samkomulags var leiitað af
sáttasenrjaranum, Birni Þórðar-
syni, 29. janúar, en daginn eftir,
laugardaginn 30. jan, fór hihnn
tiil Keflavíkur og átti fund með
útgerðarrnönnum, sem kusu þrjá
menn tiil þess 'að semja við AI-
þýðusambandið.
Hófust samnángafundir mánu-
dag og stóðu mieð nokkrum hlé-
um í 7 stundir. Var aðallega
rœtt um kjör sjómanna, og bar
lltið á mffli, 50 krónur fyrir ver-
tíðitna, en síðar hækkuðu útgerð-
armenn boð sín, svo ekki bar
þar ncitt á milli.
Þegar stöðvuð var uppskipun
ur saltskipinu Kongshaug, var aft-
ur Leitað sr/mkomulags, og kom
ný nefnd frá útgerðarmannafé-
laginu bdngað tíjl Reykjavíkur; var
það laugardagsikvöldjð 6. þ. m.
Bar þá mjög lítið á miilli, þar
eð samkomulag var raunverulega.
komið á um kjöriin á sjónum,
en Alþýðusambandið krafðist, að
verklýðsfélagið í Keflavík yrði
viðurkent í einhverri mýnd.
Höfðu þeir, sem gengiist höfðu
fyriir þessum sáttaumtótunum,
aptlast til þesis að félagið yrði
viðurkent í þeirri mynd að út-
gerðarmannaféliaigið kysi nefnd tiil
þess að semja við féliagið um
landvinnukaup.
En þegar tiil kom, vildu útgerð-
armenn ekki samþykkja að kjósa
slika nefnd mema Alþýðusam-
bandið áður íétti af hutmi/m, en
það vilcli Alþýðusambandið ekki.
Það sem gerði að útgerðannenn
ekki viidu ganga að þessu, mun
aðall-ega hafa veriö það, ' að
Woísknr GræDlends!eiðaH0nr.
OsLó, NRP.—FB.
Svalbarða-skrif-stofan ti'.kynnir,
að Leiðangur Finns Devokl, sem
fór tiil Grænlands á vélskútun-ni
„Heim-er", hafii í sumar sem Ieið
sezt að sunnaij-ega á austurströnd
Grænlands. Dev-old hafði með sér
400 watta .útvarpsistöð, en það
leið langur tími, unz samband
Eggert Claessien haf ði þá veri-ð bú-
inn að sannfæra þá um að sýslu-
maðurinn í Hafnarfirði væri and-
1-egur aumingi, sem hann gæti
Látiö kveða upp hvaða úrsikurð
sem hann vildi, og að þeir gætu
verið öruggiir um að þ-eir fengju
sal-ti-Ö, eins og líka reyndist.
I gær var en-n gengi-st fyrir
því að leiitað yrði samkomulags,
og fór Héðiinn Valdimarsson og
tv-eir m-enn a'ðriir suður í K-efla-
vík. Kl. 4 e. h. héldu menn þessir
fund m-eð nokkrum verkalýðsfé-
lagsmönnum í Keflavík, en sá
fundur var stuttur. Var þar á-
kveðið að halda fund aftur k}.
9 um kvöldið. KI. 6 e. m. fór
Héðiinn á fund stjórnar útgerð-
arma’nnaféliagsins, én mætti s-í'ð-
an á fundi útgerðarmanna kl.
rúmliega 7. Héðiinn hafði síma-
siamband vi-ð Alþýðusambands-
stjórnin-a, sem var á fundi í
R-eykjavík, -einnig eftir lo-kunar-
tima í Keflavík. Varð það að
lo-kum cíð samkomulagi, að út-
gerðarm-annafélagiö kysi n-efnd ti-1
þess a'ð siemja við verklýðisfé-
'lagið um landvinnukaup og þar
með viðurkendi félagið. En Al-
þýðusambandiö létti- af banninu
frá miðnætti.
Fundur í verklýðsfélagiiniu var
svo haldinn seinin-a u;m kvöildið,
og voru þar um 30 manns. Var
-samþyktur þar taxti sá fyrix sjó-
imenn, er samkomiulag var kömiö
um. Þá var samþykt að kjósa
nefnd tiil að semja við Otgerðar-
mannafélagið um kaup verkafólks
í landii, en kosinitoigu í n-efndina
var frestað til næsta fundar.
Framvfegi's mun Verklýðsfél-ag
K-eflavíkur fá að starfa óár-eitt
af útgerðarmönnum þar.
Verkbanni' því, sem yfirlýst v-ar
vegn-a þ-ess-arar deiílu við Út-
gerðarmainnafélag Keflavikur, var
aflýst kl. 12 á miðnætti í nótt
náðist vi-ð stö-ð han-s, en það hefir
nú tekist. D-evold hefir komið upp
20 húsum þarna í fjörðunium:
Stöð D-evolds er um það bil miðja
vegu milli- Angmagsalik og suður-
odda Grænlands. Stöðtoa kalla
þeir Finnsbu.
íslenzka krónan eir í tíjajg í 57,62
gullaurum.
Verkalýðuffinn og af-
koma atvinnuveganna
Ein röksemdin, sem andsitæð- '
tog-ar verkaman>nafél.agan;n;a flytja
fnam, er sú, að þau taki aldrei til-
ldtt tiil afkoinu atviinnuveganina,
þegar þau gerá1 kröfur fynir fé-
laga sina um kaup þ-eirra og
kjör. Auðvitaö er þetta hi-n miesta
fástona. Verklýðsfélögto hafa
aldrei gert kröfur, sem stefndu
að þvi að „dnepa atvtonuvegiina“,
etos og blöðum vtonukaupend-
ann-a þóknast- oftast að kalla það.
Þegar verkamenn gera kröfur
um kaup sitt, þá fara þ-eir alt
-af eftir því, hvað þeir sjálfir geti
komiiist af með minst. Eða treysta,
andstæðingar alþýöuheiimilianna
s-ér til þess.aö neita þ-es-su? Og
þegar v-erkamenn ger-a kröfur
samkvæmt þessu, þá mega þei-r
ekki mið-a við fasta atvinnu alt
ári'ð. Þeir neyðast til að taka at-
Ivtonuleysiisviikur — atvinnuleys-
ismánuði með í neikningin-n. Eða
er það nokkur stétt vinnandi
mann-a, s-em- getur gert ráo fyrir
[þuí í ársbyrj-un,, að hún hafi fasta
atvinnu alt áriö? Það er hætt
við því, að engin daglaunaistétt
svari þessu öðru vísi' en n-eitandi.
Taxti verkamanna hér í Reykja-
vík samsvarar kr. 81,60 viiku-
launum; það er sama sem kr.
4 243,00 í árslaun, ef verkamað-
urinn hefir vinnu upp á hvern
einasta dag, en það er auðvitað
óralangt frá öllum verul'eiika.
Flestir v-erkamienn hafa en-g-a
viinnu í 4—5 mánuði, að mtosta
kosti hefiir það vandræðaástand
ríkt síðastliðin li/g ár. En við
skulum segja sem bvo, að verka-
m-aðurton tapi- 12 vikna atvinnu á
hverju ári, en hafi vinnu í 40
vikur samfleytt og alt af sama
vtonutíma, þá verða árslaun hans
um 3000 krónur! — Það getur
veriö, að hjón nneð eiitt barn,
sem leigja fyrir 60 kr. á mán-
uði, g-eti tœint fram lifið á þesis-
um launum með því að nei'ta sér
um alt, sem ver-kamienn yfMeitt
neit-a sér mn, t. d. skemtanir og
aðgang að margs kon-ar fróð-
leik. En sá maður, sem hefir
fLeiri ómiaga, getur ekki lifað á
þesisu n-amia að n-eita sér líka um
það, s-em tali-ð er enn nauðsyn-
legr-a en skemtanir o-g bækur, í-
búð, sem ekki spillir h-eilsunni,
mjólk, s-em sé næ-gilieg, sæmiileg
föt og holt fæði-. Þetta er stað-
reynd, sem ekki þarf að fjölyrða
um, því þetta er reynsla allrg.
Við hvað g-eta verkamienn- mið-
að kaupkröfur sínar? Eiga þ-eir
ekki a'ð miða þær við það, sem
þeir og allir óspiltir menn telja,
að miinst sé hægt að komast af
með ?
EÖa eiga þ-eir að miÖia kröfur
sin-ar við það, sem eigendur at-
vinnutækj-anna secjja að þau geti
borið.
Verkamenn o-g sj-óm-enn hafa
aldrei krafist þeirra launa, sem'
fram-kvæmdarstjórar, -eigendur
framleiöslutækjamia o-g þ-eirra lík-
ar álíta að peir sjálfir g-eti kom-
ist af m-eð minst.
Verkamenn miða sínar kröfur
fyrst o-g fremist viö dýrleaika
þ-eirra nauðsynja, sem alilar li-f-
-andi mannverur geta alls ekki án
verið. Og í öðru lagi miða þeir
kröfur sínar viö sölu fiskjar og
annara afurða, án þesis þó að
hamra sifelt á hiinum óguillega
gróða, sem útflytjendurnir (t. d.
Kveldúlfur og Alliance í fi-skverzÞ
uninni) stinga x eigin vasa.
Og í öðiru lagi er vert að minn-
ast þ-ess-, að verkamenn eru að
eins þjónar þ-eirra mann-a, sem
eiga atvinnutækto og kaupa
vinnuþre-k þeirra. Verkamenniim-
ir geta ekki miðað viö það, hvað
vinnukaupendur segiist get-a greátt.
Þeir g-eta eigi miðað við annað en
sína eigin afkomu, enda b-era þeir,.
eiignal-ausir o-g allsl-ausir, enga á-
byrgð fyrir öðrum en konum sín-
um og börnum. Verkamönnum ogr
sjómönrium ber fyrst og fremst
skyl-da til þesis að sjá fólki sínu
farborða, og þeir g-eta það ekk-i-
mieð öðru en því að setja lág-
markstaxta á sölu þ-esis ei-na, er
þeir eiga, vinnu sinnar.
Andstæðtoigar alþýðuheimil-
ann-a, sem alí af telja eftir hvem
eyri, sem til þeirra rennur, og
svara fyriirvinnu þeirra um ósanin-
girni, kröfuhörku og yfirga//,gí
halda því alt af fram-, að atvimnu-
vegirnir séu að slligast und-an hinu
háa kaupi.
En eiga þ-ei'r atvinnuv egir rétt
á sér, sem hafr/ í skugga sínum-
fjölda sultarlauniaðra eignaleyisi-'
ingj-a, sem vantar næistum alt tií-
alls og geta ekki með niokkru
móti varið skyldulið sitt gegn
sk-orti og heilsuleysi?
Þeir, sem svara þessu jótan-di,
hljóta að álíta, að verkamenn eígí,
að fullu og öllu að vera rétt-
lausir og án-auðugir þrælar þeirra.
sem þ-eir vinna hjá, að atvinnu-
tækin ei-gi að gef-a þeim fataræfLa;
og kraftfóður, svo að vinnuþrek.
þeirra biM ekki of fljótt, en að’
þeir megi ekki stofna heimili og;
eiga afkvæmi!
Laun verkalýðsinis eru of lág'
nú og voru það áður en vönu-
verð hækkaði, sem var af-leiðii/ng
gengisfalLsin-s.
Og krafa vinnukaupeinda nú
um 15—20 o/o láunalækkun ofan á.
aTt annað er hreinasta vitfiiring,
sem gæti eigi orðið til annars,
en að gera verkalýðinn úrkynj-
aðan, útbreiða meðial han-s b-erkla
og aðr-a öre-iga-sjúkdómia og
Leggja bæði atvtonuvegfaa og yf-
Meitt alla s-anna mienningu þess-
ariar þjóð-ar í auðn.
Eiin-a von verkamanna o-g allra
sannra þjóðarvdina er sú, að Al«
þýðusambandiiö verði nógu öfl-
ugt til að v-erja alþýðuheiimiilin
fyrir þ-eipi ógurliega vágesti, sem
að þefai er nú stefnt af ábyrgð-
larlausum mönnum, sem vtlja gína'
Afgrelðslnbaimlnu
ó Útgerðannann-afélagi Keflavíkur var aflétt kl. 12 á miðnætti í
nótt sem loið' Reykjavik, 12. f-ebrúar 1932.
Verkamálarád Alpý’ðusambands tslands.