Morgunblaðið - 02.08.1986, Síða 6

6 C
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 2. ÁGÚST 1986
Höggmynda-
sýning
Helga í sex
borgum
V-Þýskalands
EFTIR
ÁRNA
JOHNSEN
Viðamikil höggmyndasýn-
ing Helga Gíslasonar mynd-
höggvara verður sýnd í 6
borgum í Vestur-Þýskalandi
á þessu ári, en fyrstu sýning-
unni er lokið í Vestur-Þýska-
landi. Umsagnir um sýningu
Helga í vestur-þýskum blöð-
um eru mjög lofsamlegar, en
alls er um að ræða 30 verk
og þar af eru fjórar teikning-
ar. Helgi hefur unnið að
undirbúningi þessarar sýn-
ingar um langt skeið, en
upphaflega stóð til að um
eina sýningu yrði að ræða. í
umsögnunum um sýningu
Helga eru menn sammála um
að maðurinn sé það sem
myndir Helga snúast um,
menn sjá sérkenni íslendings-
ins og náttúruna í verkum
hans og þeir finna titring sem
veldur umhugsun.
„Þessi sýning byrjaði í Vestur-
Berlín,“ sagði Helgi þegar Morgun-
blaðið spurði hann um sýninguna,
„í Galleri Kunstlicht í nóvember sl.
Undirbúningur hófst fýrir löngu. Á
árinu 1983 gerði ég handbók um
verkin og einnig myndband, bæði
með íslenskum og enskum texta og
þetta myndband gengur með sýn-
ingunni. Á myndbandinu eru verkin
sýnd, steypuaðferðin og fleira. Þeir
bræður, Stefán og Wolfgang Edel-
stein hafa verið mér mjög hjálplegir
og það var Wolfgang sem kynnti
verk mín fyrir Galleri Kunstlicht,
sem vildi taka þau til sýningar og
hefur opnað leiðina, en Stefán hefur
meira og minna skipulagt hinar
sýningamar í samvinnu við þýsk-
íslensku félögin úti. Til þess að
koma þessu af stað úti fékk ég
nokkum styrk frá menntamála-
ráðuneytinu og einnig hef ég fengið
góða aðstoð frá Eimskipafélaginu
og Flugleiðum, þeir hafa verið mér
innan handar eins og þeirra var von
og vísa og það er gott að eiga þá
að. Önnur sýningin var í andyri
ráðhússins í Köln, sú þriðja var
Frankfurt í júní, þá fer sýningin til
Freiburgar .Hamborgar og að lok-
um til Diisseldorf á norræna viku
sem hefst 22. október og þangað
fer ég á vegum menntamálaráðu-
neytisins. Sýningin í Diisseldorf
verður í Galleri Vömel sem er við
aðalgötu þar í borg. Ég verð að
segja það að það hefur verið ákaf-
lega gott að komast aðeins út og
fá svona góð viðbrögð sem raun
ber vitni og þó ekki hafi verið ann-
að en að fá gagnrýni um verkin
hjá milljónaþjóð, þá er það mjög
ánægjulegt.“
í blaðinu Moabit Times segir
gagnrýnandinn: Viðfangefni mynd-
verka Helga Gíslasonar eru form
líkamans: Höfuð, háls eða bolur.
Eitt grundvallaratriði er einkenn-
andi: Rýmið sem bronsið umlykur
er opnað og virkar eins og skorið
hafi verið í það. Helgi vill á þennan
hátt vinna á móti þyngdaraflinu
sem felst í efninu. Island, eyjan
milli gamla og nýja heimsins langt
norður í hafi, kemur allt í einu upp
í meðvitundinni vegna sýningarinn-
MH ■
Frá höggmyndasýningu
Helga í Berlín
Helgi Gíslason í vinnustofu
sinni viö nýjasta verkið
sem mun fara á Reykjaví-
kursýninguna í Kjarvals-
stöðum á næstunni.
Hægra megin fjær stendur
brjóstmynd af Agnari
Kofoed-Hansen flugmála-
stjóra, og höggmynd í tré,
en stóri flekinn í bakgrunni
er mót af hliði sem Helgi
er að vinna fyrir Seðlaban-
kann
sitt,“ segir gagmýnandinn, „einnig
tekst honum að breyta þyngdarlög-
máli bronsins með því að lyfta því
frá undirstöðunni, gera það léttara.
Helgi Gíslason er ekki þægilegur
listamaður, en einmitt þess vegna
er það þess virði að takast á við
þessa sýningu."
í Kölnarblaðinu Köln Rundschau
segir gagnrýnandinn m.a.: Úr verk-
um Helga Gíslasonar geislar kyrrð
og einfaldleiki, eins og titlamir gefa
oft til kynna: „Kona“, „Rót“,
„Hreyfing", eða „Torso“. Myndim-
ar em oft þéttar.form sem hvílir í
sjálfu sér, en er samt þrungið
sgennu. Enda segir listamaðurinn:
„Ég lít á brons sem skref hinnar
eilífu leitar að ...“ Gagnrýnandinn
segir að það veki strax athygli
áhorfandans að nærri öll verkin
fjalli um manninn, líkama hans,
hreyfíngu og hæfíleika og í lok
umsagnarinnar segir gagnrýn.and-
inn að það sé ljóst að Helgi vilji
hafa stöðuga endurskoðun á skoð-
unum á gildismati varðandi verk
mannlegrar sköpunar og miðað við
það að það sé bæði listrænn og
heimspekilegur skoðanamáti sem
vert sé að íhuga, þá sé það jafn
víst að verk listamannsins hafí
tryggt sér sess um langan tíma.
ar í Galleri Kunstlicht hér í Moabit.
Mér hefur alltaf fundist þetta nafn
meira framandi en nöfn annarra
Evrópulanda. Nafnið tengist í huga
mér við Atlantis, einhveijum frum-
heimi úr grárri fomeskju sem hvarf
ofan í djúp hafsins í hrikalegum
átökum náttúruaflanna. Eða mér
er hugsað til hinna fomu og hug-
uðu víkinga sem gengu á land þar
á klettóttum og hrikalegum fjörðum
Islands. Imyndunarafl mitt varð
ekki fýrir vonbrigðum. Listamaður-
inn sjálfur, Helgi Gíslason, virðist
vera hress og náttúrulegur maður
með lifandi augnaráð. Höggmyndir
Helga Gíslasonar sýna á hve sterk-
an hátt listamaðurinn á rætur sínar
í klettóttu landslagi Islands og
hijúfu veðurfari þess, bæði hvað
varðar mótíf myndanna og efni.
Samt kemur mjög ljóst fram hve
næmur listamaðurinn er fyrir krafti
formsins sem gerir myndirnar lif-
andi. Þetta kemur sérstaklega fram
í fíngerðu byggingarlagi verkanna.
Flest mótífín eru höfuð og líkamar
sem oftast virðast aðeins vera til
staðar, en geisla út sterka tjáningu
með hermi sínu og stellingum án
þess þó að rígbinda áhorfandann
tilfínningalega. Mér sýnist að lista-
manninum hafi tekist á meistara-
legan hátt að útfæra teikningamar
sem héngu á veggnum yfír í hið
plastíska form.
í blaðinu Kölner Stadtanzeiger
segir gagnrýnandinn að það sé ekki
einfalt verk að fjalla um verk Helga
Gíslasonar, því þarna sé listamaður
sem hafí mikinn sköpunarkraft og
tilhneigingu til stórbrotinna átaka.
„Maður verður að viðurkenna fæmi
listamannsins til að umgangast efni
:\
Á
í samkeppninni um list-
skreytingu við nýju flug-
stöðina á Keflavíkurflugvelli
var hugmynd Helga keypt
af dómnefnd, en hún var
hugsuð all stór eins og sjá
má af viðmiðun við manninn
fremst á myndinni. Hug-
myndin er að útfæra þessa
höggmynd minni innan húss
íflugstöðinni