Alþýðublaðið - 17.03.1932, Blaðsíða 3
K&RSBUBIEÁÐIÐ
3
Framfærslulagabætur.
Enginn rettindamissir vegna frarr.færslustyrks, sem
veittur er vegna ómegðar, slysa eða heilsuleysis,
Engir fátækraflutningar.
Landið eitt framfærsluhérað.
Þá er einnig lög'ð áherzla á
<það í frmnvarpimi, að Vinnufær-
Jón Baldvinsson flytur á al-
pingi frumvarp um nýja fram-
færslulöggjöf, er komi í stað
hinna illræmdu fátækralaga.
Sams konar frumvarp hefir hann
fiutt á tveimur síðustu pingum, í
fyrra skifti'ð ásamt Erlingi Frið-
jónssyni.
Landið sé ait sameiginlegt
framfærsluhérað og edgi hver
maður framfærslurétt í dvalar-
sveit sinni. Þar með hætta af
sjálfu sér allir fátækraflutning-
ar ’ og hinir miklu hraknitngar,
sem fátækt fólk hefir orðið a'ð
]>ola þeirra vegna bæði fyrr og
síðar. Þá er líka numið burtu
tilefni alls þesis þjarks og þrefs
milli sveitarstjórna, út af sveit-
arstyrksveitinguim og sveitfesti,
sem alkunnugt er, og er að því
einu út af fyrir sig milkil land-
hreinsun.
Atvinnumálai'áðuneytið á sam-
kvæmt frumvarpinu að samramia
framfærslukostnaðinn alls staðar
á landinu, þannig að það ákveði,
hvað hverju sveitar- eða bæjar-
félagi um sig ber að greiða, og
skal þar að hálfu miðað við sam-
anlagt skattmat allra fasteigna í
landinu, en að hálfu sé miðað
við samanlagða fjárhæð skuld-
lausra eignia og tekna af eign
og atvinnu í kaupstaðnum eða
hreppum, saiuanborið við tilsvar-
andi fjárhæðir á öllu landinu.
Síðan skal ráðuneytið innheimtia
ef tirstö ðvar framf ærsluko stnaðar
hjá þeita sveitum, sem greitt hafa
minna til þeirra þarfa heldur en
þeim ber að tiltölu, samkvæmt
þessari niðurjöfnun, og endur-
greiða þeim sveitum miismuninn,
sem greitt hafa meira en þeim
ber samkvæmt niðurjöfnúninm.
Þannig sé framfærslukostniaðin-
um jafnað niður eftir gjaldgetu
manna, jafnt hvar á landinu sem
heiímili þeirra er, en hann ekki
lagður á þá að miklu Ieyti eftir
því, hvar þeir eiga heimia, svo
sem nú er.
Nú eru að eins sextugir menn
trygðir gegn réttindamissd vegna
framfærslustyrks, en samkvæmt
frumvarpinu telst sá styrkur
heldur ekki framfærslustyrkur, þ.
e. er ekki endurkradur og veld-
ur ekki réttindamissi, sem veitt-
ur er vegna ómegðaf, þegar karÞ
rnaður hefir fyrir fjórum börn-
um eða fleirum að sjá eða kona
fyrir tveimur börnum. Sama
gildi um styrk, sem veittur er
vegna slysa eða heilsuleysis,
]>egar styrkþegi hefir verið ó-
vinnufær af þeim sökum sam-
fleytt í ársfjórðung eða lengur.
um mönnum ósjúkum, sem að
þrengir um stxmd, sé útveguð
vinna, t. d. hjá bæjar- eða sveit-
ar-félaginu, þar sem þeir eiga
heima. Skal þá jafnán greitt fult
verkakaup fyrir \dnnuna, en ekki
notuð sér neyð þeirra* til þess
að færa niður kaupið. Er það
sjálfsögð aðferð, bæði frá mann-
úðar- og hagkvæmni-sjónarmi'ði,
að láta í té vinnu við gagnlegar
framkvæmdir fyrir samfélagið, í
stað þess að neyða fátækt fólk
til að þiggja framfærslustyrk,
þegar það getur komist af án
hans með því að fá vinnu.
Kröfur A lþýðuflokksins um
sJíkar réttarbætur hafa rutt sér
svo tiil rúms, að varla verður
Jengi liægt að daufheyrast við
þeim héðan af. Og á s,ama tíma
sem Jón Baldvinsson ber þetta
frumvarp fram í efri deild, flytja
fjórir þingmenn í neðri deild,
Halldór Stefánisson, Bergur,
Sveinbjörn og Bernharð, annað
framfærslulagafrumvarp, þar sem
þeir leggja til, að hver maður
skuli éiga framfærslusveit þar,
siem hann á lögheimili; en rikið
bæti þeim franrfærsiluhéruðum
upp tauninn, sem hafa meiri
framfærsluútgjöld en nemur 20°/o
fram yfir meöallag, enda nemi
sá mismunur meiru en 200 krón-
um. Reikni atvinnumálaráðuneyt-
ið hlutfallið út á sama hátt og
f>egi:r í frumvarpi Jóns BaJdvins-
sonar. Hins vegar er ekki gert
ráð fyrir þvi í þessu frv., að
þeir hreppar, sem léttar verði úti
við fátækraframfænslu, endur-
greiði hinum mismuninn, heldur
geri ríkissjóður það.
Flutningsmenn segja svo í
greinargerðinni: „Ef þingið dauf-
lreyrist við þessum eða öðrum
tillögum til réttingar þessara
mála, þá er ekki annar úrkostur
þeirra manna, sem vilja ekki fyr-
ir þjóðarinnar hönd una því rang-
læti, sem nú er um þessi mál,
en að sameinast um þá tillögu
að gera landið að einu óskiftu
framfærsluhéraði.“
Veorid. Hæð er frá Norðaust-
ur-Grænlandi suður yfir Island til
Bretlandseyja. Lægð er við Suð-
ur-Grænland á norðurleið. Veður-
útlit: Suðvesturland og Faxaflói:
Sunnankaldi. Dálítil rigning. Stilt
og gott veður, alls staðar ann-
ars staðar á landinu.
Verðtollur
og bifreiðaskattur.
í fyrra dag voru framlenging
verðtolls og „gengisviðauka“ og
tnfreiðarskattur afgreidd til 3. um-
ræðu í neðri deild alþingís og
frv. um verðtoll af tóbaki afgreitt
til 2. umræðu.
Haraldur Guðmundsson benti á,
að árið 1930 nam verðtollurinn
framt að 2 millj. 338 þús. kr., og
að vörutollurinn, sem hvílir á
sömu vörum og verðtolluritai,
nam sama ár framt að 1 millj. 950
þús. kr., eða bæði verðtollur og
vörutollur til samans h. u. b. 4
millj. 300 þús. kr. Tollár þessir
hvíla að langmestu leyti á nauö-
synjavörúm almennings^ en ekki
yfir 1/5. af þeim á ónauðsynleg-
um /vörum. Árið 1930 hafa þeir
samkvæmt því, sem áður segir,
numið h. u. b. 220 kr. að meðal-
tali á hvert 5 manna heimili / á
Jándinu. En þeim mun þyngra
kemur tollurinn niður á heimiilin,
sem þau eru barniafleilii og fátæk-
ari.
Haraldur spurði Ásgeir fjár-
málaráðherra hvort það væri með
því að halda við tollaþunganum
á alþýðunni og auka hann, sem
hann ætlaðist til að ríkið kæmi til
aðstoðar verkamönnum og bænd-
uta, nú þegar kreppan sverfur að,
en aftur á móti verði haldið á-
fram að hlífa stóreignamöninum
við réttmætum sköttum af eign-
unum.
Svar Ásgeirs var á þá leið, að
hann þeklti engan tíma óheppi-
legri en krepputíma til þess að
fella niður tolla. — Hvort skyldi
hann ætla, aö þá eigi alþýðan
tiítölulega bezt með að greiða
þá?
U;n h.Þreiðasikattinn benti H. G.
á, að samkvæmt tiiætlun stjórn-
arin.-tar kemur hann ekki í viðbót
við það fé. stem undanfarið hefir
verið varið til viðhalds vegum,
heldur í þess stað. Þ. e.: Hann
verður eingöngu nýr skattur til
ríkisins. Auðvitað verður hann, tiil
þiess að hækka flutningsgjöldin
oíg þar með vöruverðið fyrir öll-
um þehn, sem fá nauðsynjar sínar
f\uttar á bifreiðum. En þetta muní
eiga að vera eitt af ráðum Ás-
geirs til þess að hjálpa lands-
mönnum út úr kreppunni — með
því að hækka vöruverðið, því að
um daginn sagði hann í þing-
ræðu, að til þess að við Iræm-
umst út úr kreppunni þurfi alí
vöruverð að hækká(I).
Ásgeir áréttaði nú þau ummæli
sín mieð því, að ef verðlagiö væri
nú komið í sama far og 1929,
þá væri kreppunni létt af. Hann
kannaðiist raunar við, að lrækkun
á vöruverði vegna bifreiðaakatts
eða annara slíkra aðgeröa myndi
þó eklti bjarga landsmönnum út
úr kreppunni. — Þó þaÖ!
Alþýðuflokksfulltrúarmr einir
greiddu atkvæði gegn verðtolli
og bifreiðasikatti. „Framsóknar"-
Leitið til mín, ef yður vantar
Orgel*
liarBiiottfam fiá
MfSlIer eða MðiBBBborg.
Ég hefi þau hér til sölu.
Elías Blaraasei,
Sólvöllum 5, Rvík,
floikksmenn samþyktu. hvom
tveggja, en íhaldsmenn sátu hjá
og kvá'ðust ætla að bíðia átekta.
Þegar verðtollur af tóbaki, tíl
viðbótar þeim tolli, senr nú er á
þvi, kom til mnræðu, vakti Héð-
inn Valdimarsson máls á þvi, að
með flutningi þess frumvarps
gengi „Framsókn“ á þá samninga,
sem hún gerði á síðasta alþingi
við Alþýðuflokkinn um tekjuöfl-
un handa byggingarsjóðum
verkamannabústaða og Bygging-
ar- og landnámis-sjó'ði sveitanna,
þegar þá varð samkomulag millá
þessara tveggja flokka um, að
þessir sjóðir fengju, samkvæmt
tillögu A1 þ ýð u flokk si n s, hvorir;
um sig hálfan arðinn af töbaks-
sölu ríkisins. Með álagningu verð-
tollsins væri tekinn af einkasöl-
unui tilsvarandi gróðamöguleibi
og þar með sikertar tekjur þess-
ara sjóða að sama skapi. En e.
t. v. væri ekki við öðru að búast
af „Framsókn“ en að hún gengi
á gerða samninga.
Alþiisgi,
Alþingi hófst í gær á fundi í
sameinuðu þingi, og var þar til
umræðu þingsályktunartillaga Jó-
hanns í Eyjum og Jóns Þorláks-
sonar um einis konar ríkisgjalda-
nefnd, er alþingi kysi 5 menn í.
Ásgeir ráðherra kvaðst geta fall-
ist á, að skipuð yrði þriggja
manna nefnd, sinn maður eftir
tillögum lrvers flakksins, til at-
hugunar ríkisgjaldamálanna, og
kvað hann tillögu þar um muui
koma fram síðar á þinginu.
Jón Baldvinsson benti á, að full
þörf væri á, að slík nefnd rann-
sakaði á sama hátt rekstur hinna
stærri einkafyrirtækja, þar sem
kunnugt er, að eigendur sumra
þeirra reikna sér 25 þúsund og
jafnvel 50 þúsund kr. forstjóra-
laun á ári. Spurði hann flutnings-
menn, hvort þeir féllust á, að þvi
væri bætt inn í tillöguna, að
rannsókn nefndarinnar næði einn-
ig til reksturs einkafyrirtækja.
Ekki var Jóni Þorlákssyni neátt
gefið um það. Mælti hann á móti
því, og sömuleiðis. Ásgeir ráð-
herra. længra komst mál þetta
eklti að sinni, þvi að þá var Um-
ræðum frestað.
Neðri deild afgreiddi iimtar-
dómsfrumvarpið tdl 3. umræðu.
í sambandi vib það bar Vilmund-
nr Jónsson fram tillögu um, að í
lögunum yrði ákveðið, að auka-
dómarar í fimtiardómi skyldu