Morgunblaðið - 14.12.1986, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 14. DESEMBER 1986
C 9
— Það var mjög skemmt.ileg
reynsla. í upphafí átti ég að spila
á þremur stöðum, en ég varð veður-
teppt í Kiev svo það varð að aflýsa
einum tónleikum.
En í staðinn lenti ég í ógleyman-
legri lestarferð og kynntist fólki í
lestinni sem ég mun aldrei gleyma.
Rússar eru ekki ólíkir okkur íslend-
ingum. Vegalengdir eru miklar og
fólk kemur vel útbúið í lestamar
með matarkörfur fullar af góðgæti.
Það sem mér fannst svo stórkost-
legt var að öllu var deilt á miHi
aHra, ég og túlkurinn minn vorum
orðnar eins og hluti af fjölskyldu
þama í þessari löngu lestarferð, en
úti beljaði veðrið.
Hvað tónleikunum viðkemur var
það dálítið einkennilegt að á efnis-
skránni var ég með verk eftir Alban
Berg og Amold Schoenberg, meðal
annarra, og vom þessi verk áheyr-
endum með öllu ókunn. Ég varð
hissa á hvað almenningur vissi lítið
um 20. aldar tónlist.
Það er alltaf gaman að víkka
sjóndeildarhringinn með því að spila
á hinum ýmsu stöðum og var þetta
sannarlega skemmtileg reynsla.
— Svo fórstu til Banda-
ríkjanna, var mikill munur á því?
— Já, þeir era mjög ólíkt fólk á
allan máta. Þeir era svo ótrúlega
opnir og einlægir að maður fer
hálfpartinn hjá sér.
Það var mjög skemmtilegt að
spila þar. Þangað fer ég trúlega
aftur bráðlega, því einn af stjórn-
endum Aspen-sumarskólans í
Colorado heyrði mig spila og bauð
mér að koma þangað næsta sumar.
Svo nú bíð ég bara eftir skriflegri
staðfestingu frá þeim. Það getur
orðið mjög spennandi.
— Ertu kennari líka?
— Já, ég kenni 14 tíma á viku í
Tónlistaháskólanum í Lyon. Þessi
skóli var stofnaður fyrir fimm áram,
en áður hafði Parísarskólinn sem
er 200 ára gamall, verið eini skólinn
sinnar tegundar í Frakklandi.
Skólinn í Lyon var stofnaður fyr-
ir nemendur sem búa í Suður-
Frakklandi, en þeir höfðu haft um
langan veg að fara áður. Þessi skóli
er mjög góður og skemmtilegur,
hann er nýr og ekki alveg eins fast-
ur í formi og skólinn í París.
— Var ekki erfitt fyrir þig sem
Verksmiðjan er enn til, en framleið-
ir nú díselvélar.
— Hvaða hljóðfæri smíðar þú?
— Ég smíða mest fiðlur, en auk
þess hef ég smíðað gömbur, tenor-
víolur og nikkel-hörpur, svo eitt-
hvað sé nefnt. Nú er ég með mjög
skemmtilegt verkefni á pijónunum,
því í samvinnu við harmonikkuverk-
smiðju í Suður-Frakklandi er ég að
smíða bandoneon. Ákveðið hefur
verið að smíða 20 hljóðfæri og mun
ég smíða spilverkið inn í þær. Þetta
er mikið verk, því ég verð að byrja
á að smíða mér verkfæri, en þetta
er mjög skemmtilegt fyrir mig.
— Hvernig er bandoneon kom-
ið inn í tangósöguna?
— Um síðustu aldamót komu
þýskir sjómenn og innflytjendur
með bandoneon til Argentínu og
fljótlega náði það miklum vinsæld-
um í tangóhljómsveitum ásamt
gítar og bassa. Tangó gekk yfir
Buenos Aires einsog eldur í sinu,
alþýðufólki til mikillar ánægju, en
átti sér líka svarna óvini. Forráða-
menn kaþólsku kirkjunnar hættu
ekki fyrr en tónlistin og dansinn
var bannaður með lögum.
Argentískir listamenn, sem komu
með tangó til Parísar, náðu mikilli
hylli Parísarbúa og urðu tónlistin
og dansinn fljótlega móðins.
Sendiherra Argentínu í París
skrifaði yfirvöldum bréf, þar sem
hann varar við slæmum áhrifum
þessa siðlausa dans og tónlistar sem
heyra megi á knæpum og jafnvel á
götum úti. Frakkar létu þessa við-
vörun sem vind um eyram þjóta,
sem betur fer, segir Olivier og hlær
dátt.
— Á Argentínskur tangó eitt-
hvað sameiginlegt með þeim
tangó sem varð vinsæll í Norður-
Ameríku og í Evrópu?
— Sá tangó sem varð hvað vin-
sælastur á Vesturlöndum var
í. ..—....
útlending að fá þessa vinnu?
— Jú, það er frekar erfitt fyrir
þá sem ekki era franskir ríkis-
borgarar að fá slík störf, en ég fékk
vinnuna mér til mikillar ánægju.
— Það er langt fyrir þig í vinn-
una, því frá París tii Lyon eru
500 km, hvernig ferðu?
— Ég fer með lest sem fer að
jafnaði um 250 km á klukkustund
og ferðin frá heimili mínu tekur um
3 tíma. Ég fer á miðvikudags-
morgni og kem til baka á fímmtu-
dagskvöldi.
Þegar ég kom inn á heimili Eddu
var hún að hlusta á National Radio
France Musique, en það er tónlistar-
útvarpið franska. Þessa viku vora
þeir einmitt að senda út tónlist eft-
ir íslensk tónskáld flutt af Islend-
ingum.
Edda hefur spilað töluvert fyrir
France Musique og var að fara
næsta dag til þess að vera með-
stjómandi eins af þáttum þeirra um
íslenskt efni. Ég hef fyrir satt' að
þetta hafí verið mikill heiður fyrir
Eddu, en það er mjög erfítt að fá
hana til að grobba sig, svo ég hjálpa
svolítið til og held áfram að spyija:
— Þú hefur spilað í Skand-
inavíu, er það ekki?
— Jú, ég fór í tónleikaferð til
Svíþjóðar og spilaði meðal annars
í Konserthuset í Stokkhólmi. Mér
hefur verið boðið að koma þangað
aftur í vetur eða snemma vors, og
þigg ég það boð með glöðu geði.
Það var mjög ánægjulegt að spila
í Svíþjóð.
Ég legg nú ekki neitt sérstaklega
upp úr blaðagagnrýni yfírleitt, en
þama í Svíþjóð fékk ég mjög já-
kvæðar undirtektir.
— Hvað hefur haft mest áhrif
á þig og þina tónlist?
— Edda svarar strax: Fjölskylda
mín öll. Olivier er mjög góður ráð-
gjafi og fylgist vel með öllu sem
ég æfi. Hann gefur mér góð ráð
og það er mér mjög mikils virði.
Eins hafa foreldrar og fjölskylda
heima ávallt treyst mér til þess að
ákveða sjálf hvað ég vil og staðið
við hliðina á mér, án þess nokkum
tíma að vilja ráða eða stjórna mínu
námi eða gerðum.
Ég held að þetta sé það besta
sem nokkrir foreldrar geta gert
fyrir mann. Fyrir mig er það gagn-
Hollywood-túlkun gerð fyrir róm-
antískar kvikmyndir sem Rudolf
Valentino lék í, sú tónlist á lítið
sameiginlegt með uppranalega
tangóinum.
Eftir að tangó varð móðins í
París, leið ekki á löngu þar til kaþ-
ólska yfirvaldið í Argentínu varð
að lúta lægra haldi fyrir því snobbi
sem alltaf hefur skapast í kringum
það sem móðins er í París og af-
létta banninu, sem þá hafði verið
um árabil á tangó.
Tangó hefur verið notaður til
þess að þjóna hinum ýmsu hlutverk-
um og því miður hefur tónlistin sjálf
ekki ailtaf verið aðalatriðið.
Menn geta misnotað tónlist og
farið illa með hana, en um leið gert
hana fræga.
í dag koma margir á þá staði
þar sem tangó er spilaður, og klæða
sig þá gjaman í tískuföt frá áranum
um 1930, hvort þetta fólk kemur
vegna tónlistarinnar sjálfrar er ekki
gott að segja, en væntanlega era
einhveijir sem fá áhuga fyrir tón-
listinni þó að upphaflega hafí
„showið" verið það sem mestu máli
skipti.
— Finnst þér vera snobb í
kringum tónlist?
— Já, því miður. Ég veit ekki
um neitt sem hefur eyðilagt jafn
mikið fyrir klassískri tónlist til
dæmis eins og snobb.
Sannleikurinn er sá að fólk hefur
allt frá áranum milli stríða og jafn-
vel fyrir þann tíma, farið á tónleika
jafn mikið til þess að sýna sig og
sjá aðra eins og að hlusta.
Það sem er sorglegast er, að
margt fólk, sem hefur áhuga, hörf-
aði frá vegna þess að því fannst
það ekki eiga heima innan um það
forréttindafólk sem sótti tónleika.
Þegar ég var strákur gátum við,
ég og bróðir minn, fengið ódýra
miða í óperuna í gegnum mann sem
kvæma traust sem ríkir innan
Ijölskyldu minnar eitt af því sem
ég met mest í lífínu.
— Hefur þú heimþrá?
Nei, eiginlega ekki. Auðvitað
hafði ég hana fyrst eftir að ég kom
hingað. Heima var allt svo öðra-
vísi, hreint loft og ekki þessar
fjarlægðir. Stórborgarlíf er bara á
allan hátt svo ólíkt því sem við
Reykvíkingar eram alin upp við.
Núna er það þannig að ég er alveg
ómöguleg ef ég fer ekki heim um
jól. Frakkar halda jól með góðum
mat og huggulegheitum en jóla-
stemmning eins og heima er ekki
til hér. Nú, og ég fer oftast líka
heim á sumrin í frí, svo það líður
aldrei svo mjög langt á milli ferða
heim hjá mér.
Ég fer til íslands um næstu jól,
og í janúar spila ég heima með
Kammermúsíkklúbbnum og það er
mér mjög mikilvægt, því þá spila
ég með öðram, það er bæði
skemmtilegt og afslappandi til-
breyting frá einleik, sem er svo
ótrúlega kreíjandi.
— Er takmark þitt að vera allt-
af á ferðinni að spila?
— Nei, langt því frá. Ég hef
haft mikið að gera og það er mjög
nauðsynlegt að spila og halda kon-
serta þó það sé heilmikil eldskím í
hvert sinn. En ekki minni partur
af mínu lffí er að vera heima með
Tomma syni mínum, elda góðan
mat og baka köku. Ég vil spila en
ég vil líka lifa lífínu með fjölskyldu
minni. Svo hef ég líka alveg mátu-
lega mikið að gera þó það komi
auðvitað fyrir að allt virðist vera
að gerast á sama tíma.
Þegar ég byijaði fyrst að spila
vissi ég ekkert hvað ég var að fara
út í, en eftir fyrsta konsertinn á
íslandi fékk ég svo mikla uppörvun
frá fólki að það beinlínis fleytti mér
áfram. Ég var ekkert viss um að
ég hefði neitt í þetta. Reyndar var
ég búin að undirbúa mig vel, og
þetta var eitthvað sem ég varð að
gera og ég sé ekkert eftir því.
Edda virðir fyrir sér blómin sín
sem þekja loftið undir glerþakinu í
eldhúsinu hjá henni, og ég verð
fyrir miklum áhrifum af þeim styrk
og þeirri hörku sem þessi annars
blíðlynda og svipfagra kona býr
yfír.
við þekktum og vann við hana. Við
hlökkuðum óskaplega til þessa æv-
intýris, en þegar stundin var rannin
upp, þá var okkur vísað frá af því
að við voram ekki með hálstau.
Þetta gerist sem betur fer ekki leng-
ur og ekki er tekið tillit til hvemig
fólk er klætt hvorki í óperar eða á
tónleika enda hefur öll aðsókn auk-
ist til muna, alla vega hér í París.
Það er líka snobb að meta ekki
listamenn eins og Jimi Hendrix að
jöfnu við Isaac Stern þó að þeir
spili ólíka tónlist. Báðir era frábær-
ir listamenn og gefa allt sem þeir
eiga áheyrendum.
Þeir sem af alhug elska tónlist
skiptir ekki mestu máli hvaða tón-
list er flutt, heldur hitt hvort hún
sé góð.
Margir halda jafnvel að ákveðin
tónlist sé sköpuð fyrir einhveija
sérstaka hópa fólks, þetta er auðvit-
að tóm vitleysa, því að tónlistin sjálf
fer ekki í manngreinarálit.
— Er auðvelt að lifa af því að
vera tónlistarmaður í París?
— Það fer eftir því á hvaða hljóð-
færi fólk spilar. Það er erfítt að
vera píanisti, þeir hafa ekki sömu
möguleika og til dæmis fiðluleikar-
ar, en það þarf svo marga af þeim
í hljómsveitir. Gítarleikarar era líka
í erfiðri aðstöðu, því þeir era svo
margir góðir. Það er ekki mjög erf-
itt að vera bandoneonspilari, því
þeir era svo fáir, segir Olivier bros-
andi.
Um leið og við ljúkum þessu
spjalli, þakka ég þeim Eddu og
Olivier kærlega fyrir^ að hafa boðið
mér heim til sín. Ég er búin að
taka mikinn tíma frá þeim hjónum,
því að yngsti meðlimur fjölskyld-
unnar hefur ekki fengið þá athygli
sem honum ber á meðan, en hann
hefur verið mjög þolinmóður.
Tommi er að læra á sello, og segir
hann mér að það sé voða gaman.
Jólapakkakvöld
Jólapakkakvöldin okkar hafa notið mikilla
vinsælda undanfarin ár. Nú endurtökum við þau
laugardagskvöld og sunnudagskvöld.
Matseðill
Reyksoðin rjúpubringa með jólasalati
Nautakjötseyði Julienne með ostastöngum
Heilsteiktar nautalundir með Cognacsósu
skornar á silfurvagni.
Heimalagaður kiwiis í sykurkörfu
Kaffi og konfektkökur
Matseðillinn gildir sem happdrættismiði,
aðalvinningur er flugfarseðill til London
Víkingaskipið er sérstaklega skreytt.
Ingveldur Hjaltested syngur jólasálma við undirleik
Jónínu Gísladóttur
Sigurður Guðmundsson leikur jólalög á píanó.
Stjórnandi kvöldsins er Hermann Ragnar Stefánsson.
Model samtökin kynna jólafatnað á alla
fjölskylduna, börn, unglinga og fullorðna.
Borðapantanir í síma 22322 — 22321 Verið velkomin
HÓTEL LOFTLEIÐIR
FLUCLEIOA S HÓTEL

NÝ nyHSL0V
AF L0FTRÆSTI-
VIFTUM

*
%
FALKINN ,
JÉ^ Þekking Reynsla Þjónusta æ
yijy SUPURLANDSBRAUT 8. SÍMI 84<"