Alþýðublaðið - 20.05.1932, Blaðsíða 3

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
króna. Væri því mikiLar likur til
aó So.g’svirkjunin yr&i leyst strax
og liðlkaðist eitthvað tiíl peninga-
maifeaðurinn erlendis. En frá
Knúti o;g íhaidinu væri varla mtk-
ils stuðninigs að vænta við það
mál, því þeir hefðu ætíð spornað
á móti virkjun Sogsins eftiir getu.
SiðkrasanlðgiB.
Alþingi hefir nú lagt lagasain-
þykká á sjúltrasamlagafrumvarp-
ið. Þar með er •rikisstyrkurinn
til samlaganmi hæfckaður, og er
gert ráð fyrir, að me’ð þeirri fé-
lagatölu, siem nú er í samlögun-
um, muni hæfckunin nema um
15 þús. kr. á áii. — Sú upphæð
miargborgar sig fyrir þjóðfélagið.
Auk þess, sem ríkið fær fé þetta
heinlínis aftur í greiðisiu Sjúkrei-
samlags Reykjavíkur tií landsspít-
aLans í daggjöldum fyrir sjúk-
liniga, for'ða samlögin, og þá sér-
staklega hið langstærsta þeirra,
Sjúkraisamllag Reykjavíkur, fjölda
manns frá því að þurfa að leita
fátækrastyrks; en brýn nauðsyn
var á auknum styrk til samlags-
ins, svo að þ.að geti starfað á-
fram óMndrað. Jafnframt er í
lögunum veitt beimild tái neyðar-
ráðstafana, ef vandræði steöja að
sjúkrasamlagi. Ef svo stendur á,
skal stjórn þess kalla saman
fund í samliaginu, og ákveður
hann, á hvern hátt ráða skuli
fram úr málinu, en áskilið er
samþykki stjórnarráðsins á þeim
ráðstöfunum. — Slikur auka-
fundur hefilr sarnia ákvörðunarrétt
og aðalfundur væri.
Þegar málið var til 2. umræðu
í efri deild, mælti Jón í Stóradal
fyrst gegn styrkhækkuniiinini. Síð-
an tófc Asgeir ráðherra við og
mælíi enn harðar gegn henni.
Kvað hann „tímana ekki’ ieyfa
slíka hækkun" og væri kappnóg
fyrir þol ríkisisjöðs, að herkla*
varnaskattur samiaganna er af-
numinn með lögum, sem sett voru
þar um fyrir nokkrum dögum.
— Engu að síður samþykti deild-
in hækkun styrksins með 10 atkv.
gegn 4. Og við 3. urnræðu var
frumvarpið gert að lögum, án
þess að neitt frekana væri þá
talað um málið. Greiddu þá 11
déáildaTmenn atkvæði með því, ©n
2 á móti.
Öðiast lögin þegar gildi.
Log frá alþingi.
Alþin;gi afgreiddi þessi lög í
gær;
Heimild til rikiisábyrgðar á viðr
bóíarrekstmrláni fyrir Landsbank-
ann, alt að 100 þús sterlings-
pundum eða tilsvarandi fjárhæð
í annari erlendri mynt. •— Lánið
sé ékld tekið tii lengri tíma en
eins árs.
Laim bamakennaru. Þar sem
bæjar- (eða sveitar-) félag greiðir
starfsmönnum sínum hærri dýr-
tlðaruppbót en greitíd er starfs-
mönnum ríkfeinis, greiði það
barníakeimuTUim misrnun hennar, i
svo áð dýrtíðaruppbót þeirra nái
jafmi hundra'ðstölu og starfs-
manna bæjarfélagsins. — Lögin
ööiist þegar gildi.
Um sjúkrasamlög. Hækkun rík-
isstyrksins o. fl.
Um ráðstaíaniir til önjggls við
sjglingar og viðauki við lögin um
eftirlii með skipum og bátum og
öryggi peúra. Þessi tvenn lög eru
undirbúningur og formíleg stað-
festing þéss, að island gerist að-
ili samnings tíl öryggis manns-
lífuim á sjó, samkvæmt samþykt,
er gerð var. í Lundúnum 31. maí
1929 og undirrituð af 18 sigMnga-
þjóðum. Lögin eru til samræm-
ingar við lög þ'essara þjóða, en
þau ákvæ'ði hafa inörg áður ver-
ið óskrifuð lög, svo sem, að skip
komi hvert öðru til bjargar I
sjávarháska og að skipstjóriar
sendi út tiikynningar, ef þeir
verða vaiir þess, er hætta getur
stafiað af fyrir sjófarendur, svo
sem stórviðri, hafís, skipsflök o.
s. frv. «
(Þrenn fyrst töldu lögdln voru
afgr. í e. d., hiin tvenin í n. d.)
Vinua át úr landimi.
Mikilil hluti af togurunum eru
nú orðmr sivo úr sér geniginir,
að það þarf að fara að „flokka“
þá upp aftur. Sfflmt Btf þeirri vinnu
er ekki hægt að framkvæinu hér
á iandi, af því ekki er til slipp-
ur nóigu stór, né þurkví til þess
að taka togarana í. En mjög mik-
ið af viðgerð þeirri, sem gera
þarf við skip þessi, er Irægt aö
framikvæma hér á landi. Nú á
samt að fara að senda þessa tog-
ara til útlanda og á að fraui-
kvæma aila vinnuna og viðigerð-
ina þar, jafnt það, sem hægt er
að gera hér, sern Mtt, sem ekki
er hægt að gera hér.
Hér var nýlega haldin ísliesnzk
vika og mikið gurnað og látiö í
blöðnm íhaldsins um það, að
styðja íslenzkan iðnað. Sjáum við
nú ef togarar þesisir verða sendir
til útlanda til viðgerðar, hve mik-
iíl alvara befir fylgt málinu hjá í-
háldsblöðunum. Er gott að menn
fylgist með hvað gerist í mál-
inu, því hér er trnn töluverða
vinnu að ræðia.
Sjómdður.
Staka.
Framsókn stffiir stjórniarskip,
stýiir á milli skerja.
Samt mun fyllast syndahrip,
ef sveinar illa verja.
M..J. J.
Tefkljftshresrflngin
f Banðarikjnnnm.
Pairis í ma|.
I marz 1916, nokkrutn mánuð-
um áður en hann dó, sagði Jack
London sig úr Jafnaðarmanna-
flokknum í Bandaxíkjunum^ sem
hann hafði unnið dyggiiliega fyrir
ailia æfi sínia, frá því hann var
ungur drengur. Um Wð og hann
stendi úrsögn sína sfcrifaði haiin
flokknum bréf, þar sem, hann
lýsiti þeim vonbrigðum, sem hann
hefði orðið fyrir vegna framikomu
flokksáns og stefnu. Þar sagði
hann m. a.:
„Ég íéklc uppeldi mitt siem
jafniaðarmaður og trú á byltingu
verkálýðisins innian Jafnaðar-
mannafLokksins ameríska (Sooial-
■ist Labour Party). Það var sann-
færing mín og trú, að verkalýðn-
um mundi tafcast að berjast tii
frelsis og siguTiSi, ef hann semdi
aldrei frið né bandalag við fjand-
menn sína. En þar sem Jafnað-
ármannafiokkurínn í Bandaríkjuin-
um hefir ekki gert annað síðustu
árin en að semja bandalag á
bandalaig ofan, þá ætla ég ekki
að fyjgja honum liengur í því
friðsamlega starfi hans, og siegi
mig úr honum.“
Jack London var fæddur og
iuppaliinn í fátækt og var lengst
af verkaimaður. Hann skildi hags-
miuni verkalýðisins betur en for-
inigjar hans. Hann vissi, að það er
ekki lal og bollaleggingar, sem
koma honum að gagni, beldpr
starf og látlaus barátta.
Þessi orð hans áttu efaiaust við
um Jafnaðarmaninaflokkihn í
Bandaríkjunum, en þau eiga ekki
síður við um verklýðsfélögin í
Bandaríkjunum (American Feda-
ration of Labour), því að þau
hafa ekki að eins hvað eftir ann-
að siamið frið og bandalag við
fjandmenn síná og slakað á hags-
munakröfum verkalýðsins meir
■en góðu liófi gegnir, beldur hafa
þau aldrei starfað á grundvielld
stéttabaráttunnar og aldrei sett
sér þjóðfélagsumbætur, hvað þá
heldur þjóðfélagsbyltingu, sem
markmið. Þau bafa að eins hugs-
að uni stundarhagsmuni mieðilima
sinna í kaupgjaldsimálum, og
haldið að með því gætu þau bezt
eflt hagsmuni verkalýðsins. For-
ingi verkalýðssambandsins, sem
iengi réði þar öllu, Samiuel Gom-
pers, sem nú er dauður, var
dyggur þjónn ameríska auðvaids-
'inis í stríðinu, og gerði sáitt til að
herja niður mótmæli jafnaðar-
mianna gegn þátttöku Bandaríkj-
lannia í stríðinu. Núverandi eftir-
maður hans, WiHiam Greent, hef-
ir nýlega lýst því yfir í ræðu, að
VeriklýðSisambandið hafi ekkert á
möti núverandi þjóðskipulagi!
Menn spyrja oft sjálfa sig
hvernig standi á því, að iítið beri
á jafnaðarstefnunni í Bandarífcj-
unum, þrátt fyrir atvinnuleysi, fá-
tækt og hvers konar þjóðféliags-
böl, siem þar geysar ómótmælan-
lega. Þa'ð stendur svo á því, að
slíkum mönnum sem þessum hef-
ir íekist að ná tökum á veifc-
lýðsfélögunum, að verklýðssam-
tökin eru algerlega án peirrar
hugsfóncjr, sem ber pau uppi o§
heldur verkalýðrmm saman ann-
ars staðai-, hugsjón jafnaðarstefn-
unnai'. Þess vugnia eru þau ái-
gerlega í höndurn kapitailfetanna,
og þa'ð hefir mieira að segja bein-
linfe sannast hva'ð eftir annað, aö
forinigjar verkalýðsins standa í
beinu sambandi við þá og ganga.
erinduin þeirra gegn borgun í
peningumi og stöðum, og vinna
opdlnberLega gegn jafnaðarmunna-
floliknum. En þótt það' sé ekki
(það eru auðvitað undanteikning-
ar), þá er það vist, oð fotingjar
verkalýðsfélaganna hafa látið fá
sig til þess að lofa því að stofna
ekki til verkfallia, heimta ekki
kauphækkun o. s. frv„ í einu or'ði
hætta starfsemi félagianna, meœn
á kreppimni stendar. Það gera
þeir ef til viH ékM fyrir mútur,
það er erfitt að hugsia sér, oð
foringjmn verkalýðsins í svo
stóru landi sem Bandaríkjunum
sé öllum rnútað, heldur af mis-
sikildri föðurlandsást og um-
hyggju fyrir, ,þjóðfélagshei dinM“,
í eánu orði sagt af algesrðum mis-
skilninigi og skilningsleysi á stöðu
verkalýðsins og hagsmunum.' —■
Ekkert sýnir betur en núverandi
ástand veTklýðsféliagianna í
Bandaríkjunum, hvert það lieiðir
verkalýðinn að eiga slíka for-
ingja. Verkalýðsfélögin í Bainda-
xíkjunum eru nú algerlega mátt-
laus oig í upplausn. MeðliSmatala
þeirra minkar dag frá degi.
Verkamennimir sjá ekki, hvaða
hagsmuni þeir hafa af því að
fvera í slíkum félögum og borga
tilög til þeirra. Árið 1920 var
mieðlámatai a verkalýðissambands-
álns rúmar 4 miUjónir, í október
1930 var hún rúmar. 2,9 m. og
siðan hefir hún Lækkað mikiö. Nú
inunu að eins 12o/0 af vinnandi
verkaiýö vera meðiimir í verk-
lýðsfélögnm. Verklýðissambandið
ameríska hefir með lrógværð
slinni í kaupkröfum og hægfara
pólátík yfirleitt þózt ætla að
tryggja verkaLýðnum „hægt en
örugt stígandi liaun“, „með því
að misbjóða aldrei gjaldgetu at-
vinnurekenda“, „stofna afltomu
atvinnuveganna aldrei í hættu“!
(Slík verkalýðssamtök eru hug-
sjón „Morgunblaðsáns“ og „Tím-
ans“! Kaup verkalýðsins á alt
af að fara eftir gróða atvinnur
rekentíanna á hverjum tíma o.
s. frv.!) Hefir þessum fyrirmynd-
ar verkalýösféiöguni í Bantíaríkj-
unum tekist það? — Kapitalist-
unum sjálfum í Bandaríkjunum
telst svo til, að allsherjar árs-
tekjur Bandaríkjanna hafi vaxið
uim 59o/o frá 1914 tíl 1929. Þeir
segja sjálfir, að verkalaun hafi
á sama tíma ekki hækkað neina
uim 30o/o, mismunur 20°/o. í öðr-
um löndum, þar sem um sam-