Alþýðublaðið - 27.05.1932, Síða 3

AfcÞÝÐÖBL-AÐIÐ
9
Sakamálarannsékn
og málshöfðun ákveðin gegn íslands-
bankastjórnnnm fyrveran di, Eggerti
Classen, Signrði Eggarts og Kristjáni
Karlssyni.
Stjórnarráðið hefir ákvc'öið
sakaanálaxannsó.kn og málshöfð-
un giegn fyrverandi forstjórirm fs-
landsbanka, peám Eggert Claes-
sen, Sigurði Eggérz og Krisitjáni
Karlssyni fyrir stjórn þeirra á
fslandsbanika. Eins og kunniugt er
hefir ranntsökn fanið fram af
priggja míanna nefnd, og.er það
sú rannsóikn, sem lö,gð er til
grundvallar fyiir sakaanálshöfð-
uninni. Mun blaðið reyna að
fylgjast vel með þessum málum
og fræða lesendur sína um það.
Hér skal að eins skýrt frá að ef
íslandsbaniki liefði gert upp bú
Sæmundar Halldórsisonar 1925,
mundi banikinn að einis hafa tap-
að 200 þús. kr. í stað þess að
tapa 700 þús. kr., sem varð af
því Sæmundi var lánað áfram þó
bankastjórarnir vissu að skuldir
hans væru margfaldar á við eign-
k.
gera og við sikoðum meiri hlut-
ann í bæjarstjóminni siðferðállega
skyildan til að uppfylla hana, því
að það er honum að kenna, að
við ekki gátum fengið gasiið.
„Borgariun“ er siárhryggur í
hjarta sínu yfir því, að rafmagns-
vélarnar verði svo dýrar. Ef sv.o
er bætist það við syndabyrði
Knúts og ihaldisins, en annars er
sannleikurinn sá, að hægt er að
fá vélar, sem eru engu eða mjög
litlu dýrari en venjulegar gasvél-
ar. Þá segir hann að íbúar verka-
mannabúistaðanna verði að fleygja
öllum sínum eldhúsáhöldum og fá
sér önnur ný. Þetta er nú blátt
áfram siagt egta „Morgunblaðs-
sannleikiir". Það eru til sérstak-
ir pottar, siem eru svo mikllu
heppilegri til notkunar við þá
tegund véla, sem sennilega verð-
ur tekin, að flestir munu sjá sinn
(hag í að táka þá, en óhjákvæimii-
legt er það ekki.
Hvað öðrum eldhúsáhöldum
viðvíkur, dettur engri manneskju
imeð hálfu viti í hug, að þeim
þurfi að .fleygja, og þó „Borgar-
inn“ geti sjálfsagt veitt sér það
að hafa vinnultonur, hefir hann
sennilega svo mikla hugmynd um
hvernig til hagar í eldhúsum, að
jafnvel hann skilux þetta.
Einn úr Eerkamanmtbústö c{unum.
Gjaldfrestsmálið.
Gjaldfrestsimiálið var í gær til
frh. 2. umræðu í efri deild al-
þingis. Jón Baldvinsson benti enn
að nýju á, hver.su gert er upp
á miilli stétta í frumvarpi þessu,
Fleiri
sakamálsrannsóknir.
Dómsmálaráðuneytið hefir einn-
ig fyrirskipað sakamálarannsókn
og málshöfðun út af gjaldþroti
C. Behrens 1930. Var heildsali
þessi kominn þannig þá, að hann
átti ekki fyrir skuldum samkvæmt
neákningi, er Mancher hafði gert.
Aðalskuldheiimtumaður var Höep-
fner, og var honum með aðstoð
Magnúsar Guðmundssonar og
Manchers trygðar allar eignir Be-
hrens, svo hinir fengu ekkert.
Sakamálarannsókn og málshöfð-
un er ákveðán gegn C. Behrens,
Magnúsi Gubmundssyni og Man-
cher, fyrir brot á 262. og 263.
grein begningarlaganna, um svik-
samlegt gjáldþrot og aðstoð við
sviksamlegt gjaldþrot.
Náncir á morgun.
þar sem því var ætlað að ná til
tveggja atvinnustétta að eins, en
verkafólk og sjómenn fá engan
gjáldfrest á sínum skuldum sam-
kvæmt því. í stað slíkrar laga-
setningar hefði verið heppiifegra
ab tryggja hinar fátækari at-
vinnustéttir yfirleitt gegn því, að
hægt væri á þessum tímum að
ganga að þeim til greiðslu á
gömlum veTzlunarskuldum, sem
jafnvel kröfurétturinn á hefir
stundum gengið kaupum og söl-
um. Lög, er heimiluöu ákvarðanir
um gjaldfresit á þeim, hefði verið
hægt að setja, án þess að liengra
væri gengið í gjaldfrestslagasetn-
ingu. Gjaldfrestslög á skuldmn
yfdrlieitt, saimkvæmt því sem farið
hefir verið fraim á í frumvarpinu,
myndu verða til þess að auka ó-
neiðu í landinu, því að margir
myndu nota sér af þe&n, sem
ekki þyrftu á slíkum gjaldfresti
að halda. —
Þegar til atkvæða kom var
samþykt, að gjaldfrestur sam-
kvæmt frumvarpinu skuli að eins
veittur bændum, — „þeim, sem
hafa landbúnað að aðaiatvinnu"
—, en löigin nái ekki tiil bátaút-
vegsimanna. Samþyjkt var tílllaga
Jóns Baldvinssonar um, að gjald-
frestuiinn taki ekki til skulda, ef
stafa af ógredddu verkakaupi1.
Fjórir þingmienn gieiddu þó at-
kvæði gegn þeirri tillögu.
Þannág breytt fór frumvarpið tíl
3. umræðu.
Arthui': Gcrok trúboði frá Akur-
eyiá hefir vakni'ngasamkomu í
Bethaníu í kVöid kl. 8V2- Allir
velfcomnir.
„Stðrhættnlegt h3gg“.
I 19. tölubl. Verkamannsins frá
23./4. s. 1. er greinarkorn mieó
yfirskriftinni: „Frá Sauðárkróki“.
Þeim', sem kynnu að lesa blað
þetta og trúa því, sem í því
stendur, vildi ég senda línur þess-
ar til leiðréttimgar. Grein þessi er
nafnlaus og virðiist vera ritstjórn-
argrein. Enda virðist vera að
henni keimiur sá, er auðkennir rit-
hátt sælgætiskaupmannsins al-
• þekta.
Mun nú nofckuð mikið í fang
færst, að ætla sér að leiðrétta
nokfcuð hjá slíkum burgeis.
1 gieininini er sagt frá því, að
verkalýðsfélögin hér hafi farið að
vilja Eggerts Jónssonar og lækk-
að kaupið niður í kr. 0,75 um
fclist. fyrir kanlmenn og kr. 0,50
fyrir kvenmenn, og er tæpast
hægt að skilja það öðru vísi en
svo, að félögin hafi samið taxta
sína samkvæmt uppástungUm
Eggerts. — Og svo er bætt við:
„Eftirvinna og helgidagavinna
grieáðist með sama kaupi, og skil-
■yxðd til hagsbóta verkalýðnum
finnast ekki.“
Ræðir svo greinarhöf. um, að
að það, sem hafi gerst hér á
SJkróki, séu „ein þau stærstu
stéttarsvik, sem ísJenzkur verka-
lýður hefir af að segja“, — og aÖ
þetta sé „stórhættulegt högg í
andlit alls hins stéttvísa verka-
jlýðs, er í baráttunni stendur“.
Þá er og minnst á með sorg-
blandinni meðaumkun, sem sjálf-
sagt er ekki uppgerð(!), að verka-
lýður hér „sikuli láta ginnast af
augnabiiks hagsmunatílboðum“
frá þjónurn stóratvinnurekenda.
Og svo er nú rúsínan um „ó-
mennin“ innan félagsbandanna. —
Skal nú hér skýrt frá Mnum
raunverulega gangi málslns og
lítið eitt atbugúð ummæli greinar-
höfundar. —
Þann 11. apríl s J. sendir E. J.
sikeyti hingað- og býst við að
hafa ráð á 2—4 þús. skpd. fiskj-
ar til verkunar hér, en sökuml
imikils flutningskostnaðar hingað,
sjái hanin sér ekki fært að borga
hærrá kaup en hér siegir: Kvien-
fólki urn klst.: 1 dagv. 0,50, í (eft-
Srv. 0,60, í helgi'dagav. 0,75. Karl-
menn um klst.: I dagv. 0,75 í eft-
irv. 1,00, í heigidagav. 1,25. Og
að helgidagavinnu- og eftirvánnu-
kaup yxði greitt sem dagv. við
fiskpurk. —
Hér á staðnum er fullkomið
atvinnuleysi og hefir verið það
frá síðustu haustnóttum. Og þar
að auk hafði fjöldinn af 'fólki
hér rnjög rýra atvinnu síðast liðið
ár. Framtíðaratviinina næsta vor
og suimar er hvergi sjáanleg öhin-
ur en að fara í sveit fyrir 15—18
kr. stúlkan og 25—28 kr. kaiim.
um vikuna. Eða 1 vegavinnu yfir
vorið fyrir 50—60 aura um klst.
Félögin hér ræddu þetta mál
al'lgaumgæfilega og eftir þær at-
huganir var E. J. gefið leyfi til
W ,Jðrö‘ -W
inn á hvert heimili.
Verð 2. árgangs „Jarðar“ (1932)
verður óbreytt, kr. 5,00.
Stærð árgangsins fer eftir áskrif-
endafjölda.
Verði áskrifendur innan við 1000,
þá verður stærðin um 250 bls. Verð,
áskrifendur um 2000, þá verður stærð
árgangsins um 500 bls. Verði tala á-
skrifenda þar á milli, þá verður stærð
árgangsins efttr þessum hlutföllum.
Ásbrifendur, sem greiða andvirði
2. árgangs áður en póstkröfur verða
sendar út, fá í haupbæfi hina á-
gætu bók „Kristur á vegum Ind-
lands, sérprentaða (um 150 bls. í
„Jarðar“-broti), enda hafi þeir sent
50 aura (i frímerkjum t. d.) fyrir
sendingarkosnaði. Póstkröfur verða
sendar út um veturnætur 1932.
Til þess að greiða fyrír útbreiðslu
„Jarðar" og því að hún verði kaup-
endum sem allra ódýrust, verður 1.
árgangur eftirleiðis sendur tíl at«
hugunar hverjum, sem þess beiðist,
ókeypis að öðrú leyti en því, að
hann sendi 50 aura fyrir sendingar-
kostnaði um leið og hann gerir vart
við sig. Vilji hann að athuguðum ár-
ganginum, gerast áskrifandi, þá geri
hann svo vel að senda afgreiðslunni
eftirstöðvarnar af andvirði árgangs-
ins, kr. 4,50 (eða heggja árganga,
sbr. ofanritað). Öski hann þess aftur
á móti ekki, þá er þess vænzt, að
hann geri svo vel að láta eintak sitt
ganga til einhvers, sem kynni að
hafa hug á að kynna sér það.
Reykvíkingar snúi sér til frk. Rann-
veigar Þorsteinsdóttur, afgreiðslu-
manns „Tímans“; og aðrir til Odds-
prentsmiðju, Akureyri.
Vinír „Jarðar“! Hvetjið menn til að
athuga ritið.
650 blaðsiður með skemtilegu
lesmáli er hverjum manni kem-
ur við og úrvals myndir
á rúmar 5 krónnr!
Ath. Gerið svo vel að iíta í glugga
Bókav. Quðm. Gamalíelssonar, Lækj-
götu 6.
að ráða fólk hér við fiskvinn-
una, samkv. sínum eigin uppá-
stungum, giegn því að kom.a meö
minst 2000 skpd. fiskjar til verk-
unar hér og að félagsbundið
verkafólk hér sæti að mestu fyr-
ir vinuunni, ef það viildi. —
Taxta sína hafa svo félögin sam-
þykt nokkrii hærri fyrir almienina
vinnu, og virðiist okkur hér sá
verkamaÖur betur farinn en ekki
ver, s.eim hefir stöðuga vinnu í
fleiri mán., þótt kaup sé ofur-
lítið lægra en hjá hinum, sem
vinnu hefír að eins dag og dag
eða viku og viku, með lítið eitt
hærra kaupi. Aftur á móti hafa
verkalýðsfélögin hér ekki bundið
sig neinum skyldum við E. J.
nema þeim, sem í leyfinu felast
og skýrt liefii' verið frá. Ef V.
S. N. t. d. liefði keypt fisk og
látið verka hann á S.króki, —
þetta merka samband, sem gefur
út hið víðlesna ágcEtisbilaö Verka-
manninn, — eða ef þeir háu herr-
ar, er að því standa, hefðu séð
um að allnóg væri að starfa hér
á staðnum, og að vinna sú hefði
verið borguð í samræmi við kröf-
ur kommúnista, þá er ég viss unn