Alþýðublaðið - 04.06.1932, Blaðsíða 3
ALÞÝÐUBL'AÐIÐ
„Gl&fir ersa yðiir ^efasar66,
Vfir follar. — Hæn>i sfeattar. — Kngin atvinna.
StððroA Uyggingar PertamannahúStaðaBM.
Hæfekandi le%a.
Það er ekki hægt að deila ihti
það, að allir þeir, sem haía gieng-
ið út í baxáttunia fyrir réttláíari
k j ör dæinas.kipu n í þessu landi.
fimna sig nú svikna af þeim flókki
mianna, er hafði ef til vill rnesta
afJið, sölkum mannafki síns á
þingi, tiíl að kúga þá til Uimbóta,
er fasitast hafa haldið. í ranglæt-
iö. En það er annaö og meiria en
kjördæma'skipunarmálið, sem máli
skiftir í þieiiim atburðumi, er gerst
hafa síðustu dagania. Það eru til
dæ-mis þau máil, sem snerta af-
ko-mu pjöðardnnar sem hei-ldar á ;
næstu árum oig afkomu hvers
-einistaks verfeaoriainnis-, bónda og
tejómanns í isiumar og næsta vet-
ur. Eins og mönmum er Ijóst hafa
hinir erfiÖUstu atvmnuíleysis- og
fátæktar-tímar sorfi-ð að fjölda
h-eimila undanfiarin I1/2 ár o-g
þrá-tt fyrir 110 d-aga setu forsjár-
s-amkun-du þjóðarinniar virðást
engin bót verð-a á þessu ráðdn,
nema ef síður skyld-i. f gær t.
d. gerðust þ-ed-r atburð'ir á þingi,
sem lengi miuinlu í minnum hafðttr.
Þá tófest 'hinum nýja stjómar-
ffokki að snedða alt í burtu, setm
verða mátti e. t. v. tiíl þes-s, að
h-æta úr brýnustu þörfu'm fólks-
ims, og samþykti að leggj-a nýja
tolla á -og nýja skatta, ekki eftir
efnum og ástæðum þeirra maninia,
sem eiga að bera þesisiar álögur,
heldur eftir' mati þeirra, er ráða
ölfu í samfylkingar-stjórn auð-
valdsinis hér á landi.
Eitt af því, sem hefir veniið e-i-ns
og l jóts i öllu myrkrinu, sem leg-
ið hefír yfir lífsafk-omu alþýðu-
heimilanna undan farið, eru hinir
nýreistu verkamainnabústaðir. Þar
fen-gu 54 fjölskyldur gott hús-
næði fyrir lágt verð — oig bygg-
ing bústaöanna varð ekki þekn
ííeinungis till góðs, söm fluttu inn
í þá, hel-dur hafa yfirlieitt allir
leigjen-dur hér í Reykjavík notið
góðs af þeiim í 1-ækkuðu verði á
lieiguíbúðum, því að vegna verika-
manniabúsitaðanna læ-kkaði ieiga
þér í bænum mjög: í vor, og er
það eitthvað annað en við Reyk-
víkingar eigum að v-enjast. —
Nú sýndu íhaldsflokk-arnir með
kanzLara sakamálastjórmar sinn-
ar, Jón í Stóradal, hug siun til
þessa fyrirtækis-, vilja sinn S því
að r-áða bót á kjörurn allrar al-
Iþýðu í þessum b-æ og allra leigj-
enda um leið, með því að ræna
bein-línis af verkamanniabústöðun-
um því tillagi, er átti að renna
til þeirra af ágóöa tób-akseinka-
sölu rískisinis, svo að nú verður
ekki hægt að byggj-a eina einustu
íbúð á n-æsta sumri.
Au'övaldssamíylik-ingin var með
þes-siu að istöðva lrið fall-and-i
1-eiguverð á íbúðum hér í borg-
inni,- sv-o að- nú má ganga út frá
þyí sem gefnu, að leiga hækki að
imun aftur í haust. —
Þ-að eru alvarlegir timax fram-
un-dain fyrir alt láglaunaiólk. Sam-
fylking auðborgaranín-a hefir nú
isýnt vierk sín flest. Þau segj-a frá
nýjum tollum og s-köttum, niður-
skurði verklegra framkvæmda,
stöðvun bygginga verkamanna-
bústaðanna, frestun kjördBema-
skipunarmálsxnis og kosningarétt-
armál-anna. Þau skýra afstöðu
''nuöborgaranna í þesisu landi gegn
afkomu al-lra þeirra, er ekki eru
(háliauna- qg stóreigna-menn. Og
það er ta-lið fullvist, að eitt af
þyí, sem sarnið hefir verið um,
að framikvæmt skúli innan fárra
dag-a, sé, a’ð-félia íslenzku krón-
una, en það er sama o-g lumdruó
þúsunda gróði í vas-a örfárra
manna, en stórkostleg sfeeirðing
mieð lækkuðu vöruv-erði, á laun-
um al-lra þeirra, er selja vinriu
sína. — Þetta er auðvitiað glæp-
sa'mlegt athæfi g-egn íslemzku
þjóðaTheildinin,i. En þeir raenn,
sem haf-a farið með fé íslands-
banika og stjórna nú samfylkingu
auðvaldisdns gegn alþýðunni,
veigra sér ekki við að ræna al-
þýðuheimili'n, svifta fjöldnn öll-
um bjargarvonuiu, ef að edims peir
g,eta á pví grœtt.
Það hefð-i þótt tíðindum sæta
fyrir nokkrum árum, ef sagt hefði
verið, að íhaldsflokkurinn og
Framsóknarflokkurinn myndu á
þessu ári ganga saman tii að
vinna á heimilum alþýöunnar
bæðd ti-1 sveita og sjávar. Þ-að
hefði þótt tíðindum sæta vegna
þess, að í Fr-amsóknarflokknum
hafa verdð umbótamenn, seim bú-
ist var við að auðvaldið myndi
ekki geta ánetjað sér og stungið
í vasa sinn fyrirhafnarlaust. En
þessi pr nú raunin. Framsóknar-
flokkurinn og íhaldsflokkurinn
styÖja hina nýju stjórn óskiftir.
Enginn úr þessum flokkum mun
hreyfa hinn minsta finigur sinn
tiil að stöðva hana i liermdarverk-
um benn-ar.
Alþýban horfir mú fram á rétt-
leysi, atvinnuleysi, -okur og skort.
Þessar gjafir eru henni réttar úx
herbúðum beggj-a stóru fiokknna.
Hún á einslkis úrkosita nema að
efla samtök sín og geria þau sv-o
öflug og þróttmikii, að þ-au geti
að síðustu tekið völdin í sínar
hendur með af-li sínu á alþingi
og vopnum v-erklý ösf él aganna
utan þings.
V. S. V.
Þjófaljósið.
Þá er fallin „Framsóiknán“
— og frestað réttarkröfunni.
Hvernig þykir þér þjóðstjórniln
með þjófáljós í rófunmi?
Ásleifur Eymi'kcml.
3
Á horni Njarðargötu og Nönnugötu (Nönnugötu 16)
verður í dag opnuð ný matvöruverzlun, sem þrátt fyrir
innflutningshöft og kreppu er vel birg af alls konar vörum
svo sem nýlenduvörum, ávöxtum, tóbaksvörum, hreinlætis-
vörum og sælgæti, Lipar afgreiðsla. Alí sent heím.
Þeir, sem koma í ,Hauksbúð‘ fyrsta hálfan mán-
uðinn hafa tœkifœri til að taka pátt i mjög skemtilegri
og ef til vill gagnlegri getraun. Á borðinu stendur glas
með baunum. Sá sem getur nœst pví hve margar baunir
eru í glasinu fær í verðlaun vörur í búðinni fyrir 50
kr., önnur verðlaun uttekt fyrir 25 kr., enn fremur
tvenn verðlaun 10 kr. og ein 5 kr. í vörum.
Glasið er innsiglað á lögregluvarðstofunni og verð-
ur aftur opnað par og talið eftir hálfan mánuð.
„HAUKSBÚГ HEFIR SÍMA 1063.
Virðingarfyllst.
pr. pr. „Hauksbúð“
Haukur Gröndal.
Ri&isðtgðfa skðlabóka.
UMirtektir oIDíhqíf.
Frum-varp Alþýðuflokksins um
xíkisútgáfu skólabóka var tekið
á d-ags-krá nieðri deildar alþáingis
í gær (til 2. umræðu), að einis til
þess að vísa því út- úr þinginu
með dagskrárs amþykt, saunikvæmt
tillögu mentamálanefndaxinnar.
Var þar hnýtt við þeirri athuga-
semd, að frávísuniin væri gerð „í
trausti þess, að stjórn fræðslliu-
mólanna hlutist til um það“, að
verð skólabóka v-erði „svo lágt,
sem unt er“; en ekkert var tekið
fram um það, hvernig hún sfcyldi
f-ara að því. Þessi mieinimgar-
lauis-a viðbó-t sýnir að eiinis, að a.
m. k. einhv-erjir af nefndarmönn-
unum hafa fundið það með sjálf-
iiim- sér, a'ð þeir voru að -vinin'a
gegn góðu má-li, og h-afa þá vænt-
anlega ætlað að friða samvizk-
una mieð því að hnýta ásfco-run
út í loftiö, urn að það síliyldi
-gert, sem vþeir voru að vinna
gegn, — lækkun á verði skóla-
bóka —, aftan í till-ögu um, að
vís-a á bug gerieifcanum á slík-
um framkvæmdum.
Dagskrártii-lagan var samþykt
með 12 atkvæðum, 6 úr hvorum
hóp-i samibræðslufl-okksins, í-
halds og „Framisóknar", gegn 7
atkv. (Alþýðuflokksimanma og
fjögurra úr „Framisókn").
Við umræðuna rifjaði Vilmund-
ur Jónsson upp ummæli þau, er
Magnús, fyrrum d-ósent, hafði um
þetta m-ál, þegar það var í fyrsta
sinn flutt á alþingii. Þá sagði
Magnús (sjá Alþingistíöindi 1931
(vietrarþing), C, 958. dálki);
„Þao, sem mér, líkar verst v%ð
petta fntmvarp, er pao, að með
pví á ac taka ágóoann af at-
vinmi fárra manna til pctrfci fjöld-
ansp — Maignús vildi lofa bó-k-
sölum að græða á skól-ab-ókum
barnanna.
Þessi orð Magnúsiar eru ein-
kennandi fyrir hann og aðra í-
hald-smenn. Þieir vilja lofa fáum
mönnum að græða á fjöldanuni.
Þeir meta gróðav-on örfárra efn-
stuKlinga rneira en hag almienn-
ings.
Um daginn og veginn
Stefán Th. Jónsson.
Á mónudaginn byrjar frásögn
hér í blaðinu mn máttarstólpa
íhaldsins á Seyðiisfirði og við-
slkifti hans vib- Islandisbanka.
Með Suðurlandf
í gær föru 5. bekkingar Menta-
skó-lams. Ætla þeir að ferðast um
Sn-æfiellsnes -og Breiðafjörð til
þess að sk-oða lian-diö. Búist e:r við
að þ-eir v-erbi kring um hál-fan
mánu'ð í fer'ðinni. Þeir liggja í
tjöldúm og matreiða sj-álfir handa
sér. R-ektor er með sem 1-eiðbein-
and-i og farar-s-tjóri. Vorxar blaðið
að- get-a flutt fregnir af þed/nt
við o-g við. I
Útsvörin í Reykjavík
heitir grein, sem kemur út i
Timanum í dag, eftir Eysitein
Jónsson skattstjóra, s-em j-afn-
framt er f-ormaðm: niðurjöfnunar-
niefndar. Er þar gerð grein fyrir
niðúrjöfnun útsvara frá 1923 til
1932 og birtir úts-varsistigar. Öt-
svarsgreiðendur ættu að n-ota sér
tækifærið, sem þ-essi greinargerð
gefur til að kynnast útsvarsálagn-
'unigum.
Danski sendihetrann
-og frú hanis verða hexma á
morgun að áli'ðnum degi til þess
að taka á móti hakusóknum í
tilefni af -gruindvallarlagadegi
Dan-a, sem er á morgun.