Alþýðublaðið - 22.06.1932, Síða 2
2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Síldarverksmiðja ríkisins.
Tilxaunin til kauplækkuraar við
síldarvierksmiiðju ríkisins á Siglu-
fárði m-ælist afarilla fyiir nyrðra,
því öranur vierksm-iðja, sem þar
er, ætliar umtölulaust að grieiðia
kau|)taxta verkamiarana, enda er
auðiséð,' að tilgiangurinn með
kaupþvargi þiessu er a'ð reyraa að
komia af stað almennri kaup-
lækkun í landinu. Það er fuMtrúi
útgerðarm-anina í nefndinni,
Sv-eimn Ben-edikts-sion, er genigst
fyrir hen-ni.
Þa'ð er kunnugt, að síid-arlýsi er
í sam-a verði nú og verksmiðjan
seídi fyrir í iyrra, því það er
villandi frásögn, sem h-öfð h-efir
(veri'ð í M-orgunblaðinu eftir verk-.,
SimiiÖjustjórmnini, að lý-si'Ó sé í
lægra verði nú en það var selt
fyrir í fyrra; en hitt k-emur eklu
m-álinu við, hva'ða verð v-erk-
smiðjustjörnin haf'ði áœtkið í
íyrra, heldur það, hvað selt var
fytir. Síldarmjöl er í n-okkuð
lægra verði en þá, en þó má vel
v-era ,að úr því rætist, o-g fer það
m-ikið eftir þvi, hvort rætiist fram
úr gengiserfiðleikum Þýzkalands.
Það er viðurkien-t bæði af verk-
simiÖjustjórninni og land.sistjórn-
inni, .að það kosti ríkið um 200
púrnnd kmnur að láta verksmiðj-
una stan-da aðgeröial-aus-a í isiulm'ar,
því xentur -og afborganir v-erða
hinar sönru, o-g einnig má gera
ráð fy.rir að fyrning v-erði bin
sama. Hér er pví um fijrirfmm
ákveáid 200 púsund króna iap að
rœda, ef verksmiðjan gengm ekki.
Hins vegar gæti þetta tap vel
s-núist upp í gróða, ef v-erk-
simáðjan væri látin gangia.
Það er þó ekki tap eða gróði
verksmiðjunnar, sem hér er aðal-
atriðið, heldur hitt, að, stöðvun
verksmi ðjunnar -er til þesis að
auka geysilega atvinnul-eysið í
landinu, þvi stöðvunin þýðir það,
að fjöldi sjámanraa v-erður at-
vinnulaus. Hið einia rétta o-g sjálf-
sagða væri því að ríkisverksmiðj-
an leigði verksim-iðju dr. Paulis og
ræki han-a jöfnum höndum, því
auð.velt er að gera það, þar s-em.
verksmiðja dr. Pauls er við hlið
ríkisverksmiðjuninar, og þýðir
ekki fyrir ríkisstjórnina að reyna
að skjóta fyrir sig svo auðvirði-
1-egum rökum sem því, að segja,
að hún hafi ekki 1-eyfi ti-1 þ-es-s að
lögum.
Mikið hefir vieri-ð talað um
gengis-erfiðleika Islendiraga, en þó
óennilega haf; verið gert meira
úr þeim -en rétt er, þá er víst, að
ekki batna gengiserfiðleikarniir, ef
I-eikið er sér að því að fr-aml-eiða
ekki síldarafurÖir fyrir einia ti'I
tvær milljónir.
Þegar því á alt þettia vexk-
s-miðjumál er litið, hlýtux hverjum
manni að verðia augljóst, hvílíkt
glapræði lanösstjórnin fremdi, ef
hún léti an-gurgapann dr-aga sig
út í þ-að, að stöðva verksmiiðjuna
í sumar.
Ætlsir Mveldulfrar að taka meH lækic^
nðn kanpi slómaiina paó9 sem isanm
ftapae* wiH mM hafa síldanaiáliii réftí?
í sumar, þegar v-eiðin varð svo
Kenning
Tryggva Þórhallssonar
mm þingmannsskyldu.
Tryggvi Þórhallsson lýs-ir í
„Tím-anum“ velþóknun sinni á
bræ'ðingi „Fr.amisókin.ar“ við í-
haldið, — hinni sameiigiinlegu
stjórnarmyndun Ásgeiis ogMagn-
ú-sar Guðmundsisionar. Maðurinn,
sem s-krifaði forðum: „engin mök
vi'ð íhaldið“, kalJiar það nú þjóð-
holiustu að fl-ok-kur hans hiefir
bianda'ð við þ-að blóði.
Jafnfxamt læ-tur hamn sv-o um
mælt, að fyrx á þiraginu hafi and-
stæðdngar þáveran-di stjórraar
„gert siameiginlegt verkfall um að
inna áf hen-di þingmanns-skyldu
sína.“ Og skýring hans er þessi:
„Sameiiginliega neituðu þ-eiir að
samþykkja nauðsyniegar fram-
lengingar skattalaga, fjárl-ögin o-g
sparraaöarfrumva^piöa Síðair niinn-
ist hann á, að íhialdsimenn hafi
hætt viö þetta un-dir þinglokin,
Þeir „intu af hendi þingmanns-
skyld'u sína“ að áliti Tryggva,
þegar þedr strikuöu yfir öll lo-f-
orðin í kjör-dæimamálinu og létu
sér nægja í þiess stað að k-onna
Magnúsi GuÖmundssyni inn í
„Fralm;sóknar,stjórnima“ nýju. Það
-er þessi bræðingur, s-em Tr. Þ.
vill nú láta kallia holluistu við
þjóðina(l).
Hvað er það svo, s-em hann
segir ab hafi veri'ö þingmanns-
s-kyida, ekki að ein.s íhaldis og
„Framsóknar“, heldur ííka jafin-að-
armanna, að samþykkja og gera
pð lögum?
„NauðsynlegaT fraimiiengiingar
skattalaga", segir hann. Það er
verdbolhmma og gengisviðaukiinn,
sem hann meinar. Það er a'ð h-alda
skattaþunganiuim á heröum al-
þýðunnar m-eö framlengingu
verðto'lsins, sem han-n kallar þing-
manns,skyldu(!). Það er íhaldsað-
feröin gamla o-g riýja, að „t-aka
frá þeim-, sem ekkert hefir,' jafn-
vel það han-n hefir“. „Þingmanns-
skylda“ á máli Tr. Þ.
Það er í öðru lagi fjárlögin,
m-eð þeim aiislierjar-niðurskuröi
verklegra fra-mkvæmda, s-em í
þeim er. Þa'ð var jafnvel ekki
fyrri en komið var fast aÖ þirag-
lokum, að atvinnubótafjárveiting
féksit teldn inin í þau, aem var
miklu lægri heldur en Alþýðu-
flokkurinn fór fram á ,í sínutm
upphaflegu tilJögum.. En jafnvel
á meðan eragin atvinnub-ó-tiafjár-
veidng var í fjárlagiafiumvarpinu,
þá seg-ir Tr. Þ., að það hafi v-erið
þingmannsskylda allxa alþingis-
manna að samþykkja það. Hann
heldur því fraim, að fuJJtrúar Al-
þý'ðuflo-kksinis hafi ásamt öðtrum
þingmöninum haft þingmainins-
skyldu til að samþykkja slíkan
allsherjar-framkvæmda-niðurskurð
og hjálpa þar með til að svalta
alþýðuna(!). — Ætli silík staðhæf-
,in-g sé ekki tnet í pólitískri lok-
1-eysu ?
I þriðja lagi var það „sparmað-
. arfrumivarpiið“, sem han-n kallar
siv-o. Það eru mnslögi.i, setm hann
mieinar. Eitt af því, sem liao-n
telur til þeirra máia, sem þing-
mannisskylda hiafi vierið að sa-m-
þykkja, eru þannig svik „Fram-
sóknar“fl-okksiins á gefnu 1-of-orði
til Alþýðuflokksins um, að hieim-
ingurinn af gróða tóbakseinkasöl-
unraar skyld-i renna fil byggingar-
sjóða verkatniannabústa'óa. Þa'ð er
sv-o sem ekki að bxegðast þing-
manrasskyldu að lofa stuðningi
við þjóðþrifamál á ein-u þingiinu
-oig svíkja það loforð sí'ðan á því
næsta. Samkvæmt skýringu
Tryggva Þórhallssonsar er það
aftur á rnóti. b-r-ot á þingmanins-
s-kyldu a'ó aðsto-'ða ekki þá, siern
ganga á bak slíkum lof-orðum, í
þvi að fxemja þvílík athæfi(i). —
i -slíkum ógöngum fjarstæðn-
anna lendir Tryggvi Þórhallsson
þegar hann í senn ætlar að reyraa
að verja tollakúgunina á alþýð-
unni, — ránið frá þeiimi, sem eklv-
ert eiga, til þ-ess að hliiia þ-eim,
sem eignirnar eiga ,—, niiðurskurð
verklie-gra framkvæmda ríkiisins,
xáni-ð á tekjust-ofni verkamanna-
bústaða og önnur rán, sern því
fylgdu, og svo a'ð endingu gift-
imgu „Framsóknar" og íhal-ds í
þinglokin,, þar sem íhaldið sve-ik
öll sín heit x kjörd-æmamálinu og
„Framisókn“ strika'ði alveg yfir
gömlu sietninguna: „Engiin mök
við íhaldið.“
Þa'ð er. heldur ekki vonl-egt a'ð
vel tækist að v-erja slíkan xniál-
sta'ð. En a'ð kalla þær aðfarir
„þjó&hollustu“, — þab er væratan-
lega eitt meti'ö -enn, s-em Tr. Þ.
hefir sett í gxein sinrai.
Af Vestfjörðum.
Bjðrgun. — Beinagrind fundin.
— Grasspretia.
ís-afirði/ 21. júní. FB.
Fyrir raokkrum dögum hvolfdl
h-áti mieð 4 möranum á Ieið frá
'Nes-i í Grun-navík, að Stað. Tvær
lunglingsstúlkur í Nesi settu fram
b-áit og tökst þeim að bjargia
mönnunum, ali-þjökuðum.
Bón.dinn í Nesi, Elías Halldórs-
s-on, hefir að sögn bjargað alls
15 möranum frá drukknun.
I fyrri viku voru menn'- að
grefti skamt frá Mýri á Snæ-
fjallaströnd og komu raiður á
b-einagrirad af míarani undir m-ö-
hellu. Er þ-etta skamt frá, þar sem
ætlað er að Háviarðiss-taðir hinir
fornu li,afi verið.
Grass|)retta er afbrag'ðisigóð hér
um sló&ir. Fyrsti nýræktarblettur-i
inn á bæjarbúinu var sleginn 13.
þ. m.
Stœrsta loflski pvemldm. í
frétraskeyti um það | síðasta bla,öx
mi-spr-entaðist taian á því, hvað
„L,Z—129“ á aö geta flutt miarga
farþega. Átti að v-era: 52 farþega.
Heyrist hefir, að Kv-eldúlfiur
vilji lækka töluvert bæði kaup
og aflaverðlaun sjómannanna á
Kveldúlfsitogururauim, er í sumar
ganga til s-íldveiðia, -og þaraniig
vinna upp það, sem hann tapar á
því að þurf-a að riota rétt síldar-
mál. En eiinis og k-om á daginn,
v-oru síldarmálin í v-erksraiiðju
Kvéldúlfs á Hesteyri al-lmikið
sfærri heldur en þau áttu að vera,
o-g hafa sjálfisiagt verið það öll
þau ár, sem verksmiðja þessi
hefir starfað. Höfðu sjóiraenn
liengi haft grun um, að málin við
verksimiðjuna væru ekki rétt, en
Allsherjannót I- S. I.
I 10 lim. hlaupinu í gærkveldi
varð Karl Sigurhansson úr Vest-
m-anmaeyjum fyristur,. á 34 mín.,
6,1 sek. Er það miet. Gamla m-etið
setti Jón Kald-al fyrir 11 árum á
34 mín., 13,8 siek. Næstur í hlaup-
inu varð Magnús Guðbjörmsson
á 36 mín., 16,8 sek. — I neipdrætt-
inum milli Ármanns og K. R.
vann Ármann.
mikii, að K vrel d úl fstogarar n i r
þurftu að fara íraeð nokkra farma
til Sólbakkavierksimiðijunnar, feng-
luist sarananir fyrir því, að grunur-
iran var réttur. Kærði þá stjórn
Sjómannafélags Feykjavíkur þetta,
-og staðfesti réttaxrannsióknin að
imálin v-oru of stór.
Nú ætlar Kv-eldúlfur bexsýni-
lega að xeyraa að hafa samia á-
góða, þó hanin brúki rétt mál, og
þieim gróða hygst hann að ná með
lækkun á kaupi og aflaverðlaun-
um sjómanraa.
Mótinu lauk í nótt, en fnegnir
af úrslitum í öðrum íþxóttum
verða s-agðar í riæs-ta blaði.
Otvarpið í dag: Kl. 19,30: Veð-
urfr-egnir. Kl. 19,40: Tó-nleikar (út-
varps-ferspilið). Kl. 20: Söngvél-
artónleikar. Kl. 20,30: Fréttir. —
Hijóðfæraleikur.
Danzleikur er í K. R.-húsinu í
kvöld fyrir þátttakendur í all-s-
herjarrii'ótinu.