Alþýðublaðið - 27.07.1932, Blaðsíða 3
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
S
þeir vilja ekkert vita utm tölu
atvinnuleysingjanna, loka augun-
um fyrir hættunni, sem af því
stafar fyrir þjóÖfélagið, og þeir
eru því miður oftast fleiri. Þess-
ir menn vilja enga skráningu á
atvinnulausum verkalýð, beita á-
hrifum sínum í gegn um blöð
sín, telja fólkinu trú um að þessa
þurfi ekki með. Þessi áhrif viihð-
ist svo sem hafi verkað hér hjá
okkur undanfarin ár.
Af hálfu verkaiýðsins hér á^
iandi er markmiðið með skráh-
ingu atvinnulausra það, að fá
rökstudda kröfu um vinnu. Því
fleiri menn, sem láta skrá sig,
því meiri líkur táil að valdhafarn-
ir láti undan og setji á stofn
vinnu fyrir' nokkurn hluta þeárra,
sem skráðir hafa verið. Á tím-
um eins og þessum, þegar 2 af
hverjum 3 hafa enga vinnu háft
svo vikum og mánuðum skiftir,
og algerð bjargarþrot eru á tug-
um, jafnvel hundruðum heimiia,
þá væri það ein hin mesta van-
ræksla, að láta ekki skrá sig.
Setjum svo, að þ. 1. eða 3. ág.
kæmu að eins 100 menn, sem
gæfu sig fram sem atvinnulausir.
Valdhafarnir myndu auðvitað
(skáka í því hróksvaldi og segja:
Atvinnubóta er ekki svo tnákil
þörf, því að eins 100 menn eru
atvinnulausir, enda þótt þeir hafi
fulla vitneskju um að þetta sé
að eins 5. eða 10. hlutinn af þeim,
sem vinnu þurfa og atvinnulaus-
ir eru. Skýrslurnar eru það opiin-
bera plagg, sem þeir verða að
byggja sínar ráðstafanir á, er við-
kvæöið.
Hér á okkar landi eru engar
atvinnuleysfetryggingar. Þegar,
vinnan bnegst, er sultur og
dauði. Atvinnubótavinnia verður
því að koma í þeirra stað, endá
er þeim peningum, sem til henn-
ar fara, ekki á glæ kastað, ef vit-
urlega er að farið.
Um þessar mundir er verið að
ræða við ríkisstjórniina um fram-
lag til atvinnubóta af hálfu fuli-
trúa bæjarstjóririar og verkalýðs-
'íélaganna. Hversu miklu 'fæst á-
brkað í því efni ér mikið undir
því komið, hversu sterk gögn
nefndarmenn geta lagt fram um
þörfina. Þau gögn geta verka-
menn, sjómenn, iðnaðarmenn og
konur lagt fram með því að mæta
öll, sem vinnu þurfa, við skrán-
inguna 1. eða 3. ágúst n. k.
S. Á. Ó.
Mzkt skólaskip ferst.
Kiel, 27. júlí. U. P. FB. Þýzka
skólaskipið Niobe, sem er 650
smálestir, sökk í stormi undan
Fehmarn-eyju.'' 69 sjóliðsforingja-
efni drukkmiðu. 40 mönnum af á-
höfninni var bjargað, þ. á. m.
skipstjóranum. Skipið fór frá Kiel
á mánudaginn í æfingaferð um
Eystrasal't. AlJmörg skip taka
íþátt í leit á svæði því, sem skip-
ið fórst á, ef vera kynni, að
fleirum yrði bjargað, en tiil þess
eru þó engar líkur.
Lystlsnekkfa ;á langferðalagi.
Fyrir nokkru er komin hdngað
þýzk lystisnekkja með seglum og
hjálparvél; er hún tólf smálesta.
Lystisnekkja þessii heitir „Atlan-
ta“, og eru á henni þrir menn,
tveir Þjóðverjar og einn Iri.
Heita þeir Walter Grieg, og er
hann rithöfundur, Heinz Heering,
sem er eigandi skipsins, og Ir-
inn Bookmann Lynch, og er
hann bátsmaðUr. I gær átti Al-
þýðublaðið viðtal við Walter
Grieg, og sagðist honum þannig
frá ferðalagi þeirra félaga:
Við Jögðum af stað frá Lybæck
í apríJmánuði og fórum þaðan til
Hoilands, til Suður-Engliands, lr-
lands og Skotlands. Frá Storno-
wey fórum við beina leið hingað
til Reykjavíkur. Vorum við þrjá
daga á leiðinni frá Stornoway
til Portlands, en þar fengum við
islæman mótbyr og vorum við
því sex daga þaðian hingað. Af
átta seglum, sem (við höfðum,
voru að eins þrjú nothæf er við
komum hingað, og seina'sta á-
fangann inn Faxaflóa var snekkj-
an dregin af vélbáti af uðurnesj-
um, því bjálparvélin bilaði.
Þið hafið ferðast hér um ná-
grennið?
Já, við höfum farið hér um
Suðurland. Til Grýlu, Gullfoss,
um Laugarvatn til Þingvalla.
Þótti okkur mikið koma til nátt-
úru landsins og viðtaka alls stað-
ar. Nú ætlum við að fara upp í
Hvalfjörð, þaðan ætluim við að
fara að Glym, og þar fáum við
hesta og förum ríðandi til Þing-
valÞla.
Herra Grieg hefir ferðast mik-
ið um Norðurlönd og víðar.
Meðal annars ferðaðist hann í
tvö ár um Svíþjóð og Finnland
og var í þjónustu stjórna þess-
ara landa til að kynna þessi lönd
sem feröamannalönd. Hefir hann
skrifaö bækuir um þessi lönd, sem
hafa komið út Í hundruðum þús-
unda eintaka á fjórum tungu-
málum. Hann hefir og ferðast
um Ameríku og haldið fyririestra
fyrir miiljónir áheyrenda, en auk
þess hefir hann haldið fjölda fyr-
árlestra í heimalandi sínu, Þýzka-
landi. Grieg og þeir félagar hafa
Inú í hyggju að fara vestur og
norður, og verður nánaT skýrt
frá ferðum þeirra er þeir koma
hingað aftur.
Kafnaci mifli foneklranm,
Tveggja mánaða gamali drengur
,»að nafni Jón Fox kafnaði í rúm-
inu miilli foreldranna. Þetta skeði
í Lundúnum núna um miðjan
mánuðinm Faðir drengsinis var
atvinnulaus verkamaður, sem
engin ráð sagðist hafa ’haft til
þess að kaupa vöggu. Móðirin
var 19 ára.
Atvinnamálin.
— (Frh.)
Það, sem barg þjöðinni á ein-
okunaröldunum, er hún var ör-
þjáð sökum fátæktar, var jöfn {
skifting afurðanna. Lítiil lífsbjörg
entist, en énginn fékk um of.
Og enn er hlutgreiðsla liklegust
til hjálpar. Hér verður ekki gert
að umtalsefni hve ójöfn laun
landsmanna eru. Eru launa-
greiðslur þó ranglátar oft og
gerðar af tómu handahófi. En
þess eins krafist, áð laun há-
tekjumanna lækki til jafnis við
laun lágtekjumanna, þegar hailtí
verður á búsikap þjóðarinnar.
Þegar harðnar í ári, verður hlut-
ur allra að minka, svo tekjur
hrökkvi fyrir gjöldum. Leið til
að sneiða hjá tapi á rekstri
þjóðarbúsins er þekt. Hagstofan
hefir árum saman reiknað út
dýrtíð í landinu. Og eTtir þeim
verðvisi hefir embættiismönnum
verið úthlutuð uppbót á kaupi. 1
líkingu við verðvisinn þarf að
finna almennan gjaldvísi, sem er
í samræmi við alla afkomu þjóð-
arinnar: Magn framleiðslu, verð-
lag vöru, vierzlunarjöfnuð’, sölu
íislenzikra afurða o. s. frv. Eftir
gjaldvísi ættu síðan allar greiðsl-
ur að reiknast, þar sem því verðí-
ur við komiið og réttlátt þykir,
svo sem dýrtíðaruppbót embætt-
ismann.a nú: Kaup, leigur, skatt-
ar, tollar, flutningagjöld, verð
blaða og tímarita o. s. frv.
Reynsla er fyrir því að þetta ier
framkvæmanlegt. Það er jafn
auðvelt að ákveða tolla sem
lembættisimannalaun eftir verðvísi.
%
Einnig innlieimtur lána ættu áð
vera háðar afkomu atviinnuveg-
anna.
Með almennri notkun gjaldvís-
is mdnkar nátega öll dýrtíð í
landinu, þegar kreppa dynur yf-
ir. Og kreppan líður hjá án þess
að rýja landið og drepa atvinnu-
vegina. Gjaldvísir sýnir að visu
ekki ástand líðandi augnabliks,
en liðins mánaðar. En þar fyrir
er hann réttlátur. Og engiinn ber
skarðan hlut, þö, gjaldvísir sé
notaður. Hlutir lækka í hail-æri,
en hækka þegar hagsæld er í
landi.
Ef þjóðin þokar til verðlagi
innanlands, losnar hún vi:ð að
hringla méð gengi myntar, sem
verið befir lenzka á annan ára-
tug.
Nú kunna menn að segja, að
gjaldvísir í líkingu við þaið, sem
hér er talað um, sé hvergi not-
aður. En afstaða íslands er sér-
sjtök: Landið er einangrað í út-
hafinu, langt frá siglingaleiðum.
Þjóðin fámenin og fátæk. Búskap-
ur hennar óbrotinn og einhliðá,
og þjóðiarbúið alt er ekki um-
fangsmeira en bú einstaks auð-
kýfings hjá stórþjóðum. Vel má
vera að gjaldvísir sé ónothæfur
í þéttbýlum ríkjum og miklum,
þar sem atvinnulíf er afar-fjöí-
þætt og samalnfléttað-. En gengis-
sveiflur vaida þar he’.dur ckki
eins miklum trufiunum og eyöi-
leggingu og hjá oss, sem i ÖÍIuiU
viðskiftum erum háðir ertendum
gjaldeyri.
(Frh.)
Karl Dúason.
Kokain
I Kanpmennehöfn.
Það hefir verið á margra vit-
orði í mörg ár, að kokaiini væri
smyglað inn í Danmörku. Lög-
reglan hefir og vitað að nokkrir'
leikarar vissu, hverjir væru selj-
endurnir, en hún hefiT þó átt ó-
mögulegt með að komast að selj-
endunum eða smyglurunuim, og
mun það aðallega stafa af því,
að menn, sem kaupa þetta eitur,
sverja þess dýran , eið, að segja
aldrei til seljendanna. Fyrir ári
var talað um að banna þektum
iistamanni landvist í Danmörku,
af því að haldið var að hanin
væri kokain-isti, en þar sem sönn-
unargögn vantaði gegn hon.um,
hefir hann fengið að dvelja í
landinu nokkrum sinnum. — Lög-
reglan hefir þó ekki gteymt þessu
máli, sem er í eðli sínu hræði-
tegra glæpamál en menn álíta í
fljótu bragði, og nú virðiist hún
hafa komist á slóð seljendanna.
— Sakamáiialögreglan á Friðriks-
bergi ’nefir mieð leynd starfað að
þessu, og nú hefir hún handtekið
tvær mannjeskjur, sem fullvíst er
að hafi keypt kókaín og neynt að
selja það. Hvor tveggja hefir þó
neitað að hafa kókaín nú, en þær
viðurkenna að hafa boðið lieikur-
uim eitrið fyrir nokkru. Báðar
neita að g-efa upp nöfn þess eða
þeirra, sem þær hafa fengið eitrið
hjá. Af frás-ögn blaðanna að
dæma eru þetta karlmaður og
kvenmaður. Sitja þau nú í fang-
elsi og munu eiga að ver-a þar,
þar til þau leys-a betur fráskjöð-
unni. Kokaín er, eins og kunnugt
er, æsandi eituriyf, sem sumir
neyta.
Leiðrétting.
Þann 8. þ. m. var grein skrif-
fað' í Alþýðublaðið stiuð til mxn
og undirsikrifuð af Sigurði Jó-
hannssyni, Sólbakka, og hefi ég
-ekki getað svarað henni fyrri,
þar sem ég hefi verið norður í
landi og sȇ ekki gr.eininia fyr en
í gærdag.
Árið 1930 keypti ég skuldabréf
af Sigurði að upphæð kr. 3300,00
með 2. veðrétti i húisieigniinni Sól-
bakka við Sk-erjafjörð, næst á
eftir láni frá Mjólkurfélagi
Reykjavíkur, kr. 2500,00, s-em var
með 1. veðrétti. Enn fremur gaf
hann út á 3. veðrétt til Jóns Ó.l-
afssonar rafvirkja eitthvað um
1200 kr. skuldabréf, og veðsetti
fyrir því húsáð með eig'narióð.
f