Alþýðublaðið - 03.09.1932, Page 2
2
AMíVÐUBtíAÐIÐ
Atvimmbétaniálið
á bæjarstjórnarfundinum
Úr umræð'um á síðasta bæjar-
stjórnarfundi, ouk þess, er áður
hefir verið sagt' frá:
Sigiirður Jómssion vaktí aihygli
á því, áð víist e:r uan það, áð
margt atviuuulawst kvenfóik er
íhér 1 bænum, þótt sárfáar konur
hafi komið tiil skráningar. Ekki
megi bæjarstjórnm gilieyma að
létta þeim einsta'ðum konum iífs-
baráttuna, sem eru í vandræð1-
um vegna atvinnuleysiis;. Samþykt
á tillögu Stefáns Jóh. Stefáns-
sonar um ýmsar ráðstafamr vegna
títvinnuleysisms (að andvirði gass
og rafmagn.s yrði ekki irmheimt
af anitmulausu og bjargarþrota
fölki né hel'dur útisvör; og að
því yrði úthlutað koksi, útvegun
hústiæðis og stofnun aimennings-
möltuneyta) kæmi þesisum konium
að gagni, svo siem öðru atviinhu-
iausu og eignalausu fólki. Skoraðd
hann á bæjarstjórnMá að sam-
þykkja bæði þá tíllö.gu og titöögu
Stefáns um fjölguh miahna í at-
vinnubótavinnunni' þegar í stað.—
En ihaldsmenn voru á öðm máli
og feldu þær allar, wema stofnun
mötuneyta. Kagnhiidur Péturs-
'dóttir reyndist atvinnulau.su kon-
unum ekki rneiri bjurgvahtur en
svo, að hún greiddi atkvæði gegn
öllum þeim bjargráðlatifflögum,
sem íhal d skarlmennirnir greiddu
atkvæði á móti.
Kjartan Ökifs,%on skýrði frá því.
að allls haia 1320 atvinnulausár
rnenn korniö til skráningar, að
meðtöldum fteim, sem atvinnu-
bótanefndin Hefir skráðt Þar af
hiafa að edms 90 komiist í vihnu
siöan þeir vom skráðir, — þeir
efu fyrif norðah viÖ síldveiöaf.
Éftir eru 1230 (ttolrmukuisir menn,
sem hafa, láttö skrá slg, Sumir
gamlir menn höföu enga viinnu
háft síðan í atvihhubótávihhunni
s. 1. vetur.
Það hefir þótt sjálfsagt, að fjöl-
skyidumenini, sem hafa mörgum
bömum fyrir að sjá, gengju fyrir
í at vinnu b óta vinnunn i, en auk
þidrra em eiwnig fjöldaimargir
aðirir atíinnulausir, sem hafa ekk-
ert tíl að Iifa af. Meðal skráðra
atvinnuleysingja eru um 200
láusamenn. Þeir geta ekki held-
ur lifað á engu, þótt þeir bafi
ekkí fjölskyldum fyrir að sjá.
Þdr veröia nú margir að liggja
uþpi á foreldmm sínum eð;a öðr-
úm vandamönnum. Maiigar ekkjur
berjast nú fyrir því að fæða upp
komna syni sína, sem enga at-
vinnu hafa, og svelta jafnvel
sjálfaf til þess. Ekki em ástæð-
urnar betii hjá mörgum tnrgum
hjónum, sém atvinnuleysið sverf-
ur að, heldur en. iausamönnuiium.
Viða bafa ung hjón- orðið .að
flýja til foœldra annars hvors
þexrra tíil þess að Eá fæði hjá
þeám og sum með 1—2 böm með
sér. Þanniig hafa margir éinsták-
Hngar tekið á sig þær skyMur,
sem bæjarfélagið hefir til þess
að sjá atvánnuliausLi fó'ild fyrir
lífsbjöitg, og sannariega margir,
sein alls ekki liafa ástæður tíií áð
getá bætt því á sig. Og þó að því
sé sliegið fram, að þetta fólk verði
ékki látíð hungra, ef það segi sig
til svedtar, þá verði menn að
gera sér ljódt, að þessir ungu
menn t'aka það ákaflega nærri
sér að lieita til sveitarsjóðsóinis.
og í síðustíx lög segja föneMrar
þieárra þá tíl sveitar, þótt þeir
verði að fá fæði og aðrnr nauð-
synjar hja þeim.
Ólafur Fridfiksson kvaðst held-
ur ekki vita til þess, að það væri.
tiíl neins fyrir einhleypa inieinn að
lieáta styrks úr bæjarsjóði, og vist
sé um einn mann, austan úr Lóni,
aö hann dó hér í fyrra beinlináis
úr sulti, svo sem þá var skýrt
<frá i Alþýðublaðinu. Það var ein-
hleypur maður heilisulítíll.
Auðv’aldsblööin em alt af að
kenna, að thenri eigi að spara till
eiliárannia; en nú vilja bæjarfull-
frúar auðvaldsins láta þessa
mienn, sem hafa komið upp böfn-
fflti, þurfa að eýða þvi, s:em þeir
hafa aafhað samian tíl þess ,að
lifa af í ellinni, til þess að
framfæra börn sin' uppkomin, í
stað þess að bæjarféliagið sjái
svo um, að þau geti fengið að
vinna fyrir sér sjálf. En nú er
svo komfð, að mjög fáif af
vandamönnum atvinnu'leysingj-
anina geta hjálpað þeim lengur.
Þeirra litlu efni eru gengin táil
þurðar. Möng hundruð verka-
miénn, sem sjálfir eiga engar
eiignir, hafa tekið mjög nærri sér
till þess að hjálpa atvinnulaúsu
fólkl, maTigir kaupmenn hafa lán-
að atvinnuílau'sum vtðskiftamönn-
um sínum íiiikið í vömm» og
margir húseijgendur veigra sér við'
(því í 'lengstu lög að neba atvinnu-
lausa menn út, þótt þeir geti
ekki staðið í sikilum með húsa-
leiiguna, En við því er ekki að
búast, áð verkamenn, sem hafa
næstúm alte , æfi sína vierið að
strita fyrir húskofa, sean þeir hafa
korniið sér upp, geti fórnað hon-
um, svo áð halnin verði tekinn af
þeim, af því að leigjandi getur
ekM greitt þeim húsaltágu.
Nú er atvinnubótavinnian þann-
ig, að fyrst er vinnudagnrinn
styttur þannig, að filestir fá vinn-
una að eins við og við, þeir, semi
fkoma'sit í hana á annað borð. Það
stafar af því, hve fáir mehh em
teknir í hana, En nú ætti ekki
að vera erfitt að sMja, að þó að
menn fái slika atvinnubótavinnu,
þá hnekkur kaupið fyrir hana ekki
txl þess, að fjöTskyMa getí lifað of
jþví. í anhan stað er mjög nauð-
synilegt, að fiteiri geti koomist í
vinlriuna, héidin1 en enn hafia fieng-
íð hana. Auk þeirra, sem hafg
stærstar fjöiliskyMurnar, þurfa
þeií, sem hafia t. d. 1—2 börn
fyrir að sjá, Uka að geta fiengið
vinnu. Það er því í álfe sitaði
sjálfsagt, áð vinrian sé aukin að
miun, bæði til þess, að þeir, sem
í henni em, fái lengur vinnu, og
til þess að fleiri getí kornist að,
Loks skoraði Ól. Fr. á bæjarfull-
trúa íhaldsmannia að gefe gaum
að þvi, hve hörinulegt ásfendiið
er hjá fjölda manns.
Agúst Jósefs&on lagðí áherzln
á, að róttækar aðgerðir þarf tíJ að
bjarjga fólkiniu frá neyð iog
höriniungum. Jafnframt því að
koma á atvinnubótum og auka
þær verða forráðamenn bæjar-
iris að gera sitt til áð knýja fraim.
að atvi'nnuvegirnir séu starfræktix.
Skoraði hann á bæjarráðið að
gera gangskör að þvi að ýta mndir
það, að fiskiflotiun feri af stað
til veiða. —
Jón Óktfsson hélt merki íhail'ds-
ins hæst á pe&s/um fundi. Kallaði
hann þáð þjóðarskaða, að togarar
fæm á ísfiskveiðar, ef útger'ðar-
menn græddu ekki á þexrri ut-
gerð. Einhleypa atvinnuleysingja
sagði hann að bezt væri að senda
fupp í sveit, svo að þeir væm ekki
áð dnagast um göturnnr „og æpa
um atvinnubætur“(!),
Slík er hin ósfcrifeða stefnuskrá
íhald's-„sjálfstæðiisins“, eins og
húin er boðuð af alþingiisimanni
þesis og bæjarfulltrúa, Jóni Ólafs-
sýni.
Kanpfélag alpýðn.
I dagopnarKanpSélaá
alþýðn nýja búð að
Nlálsgðtn 23.
Kaupfélag alþýðu, sem var
stofniað síðast Iðið haust, hóf
opinbera starfsami sína um leið
og það opmaði búð sina í Vjerka-
mannabústöðunum í maimánuði
síðast liðnurn. Á því þietta kaup-
félag verkalýðsinis hér í Reykja-
vík ekki larigá sögu að baíki, en
þó mun mega fullyrða, að árang-
urinn af þessum samtökum hans
hafi orðið betri en búiist var við
i fyrstu, þegar litið var á állar
aðstæður, hina afiar-erfiðu tfma.
er nú em, og andúð vissiria manna
gegn öilum slíkum samtökum
neytendanna.
Kaupfélagið selur alls konar
vömr, yfírtedtt alar nauðlsynjar
miamnia. Það hóf í raun og veru
starfsemi sína með mjólkursölu
og hefir hana enn, og mjólkina
mun það selja 5 aUrum ódýrara
líterimn en hann er seldur ann-
ars staðar hér í borginni.
i dag opnar Kaupféllagið aðra
búð á Njálsgötu 28, þar sem áð-
ur var „Kjötbúðxh". Hefír búðin
sfma 1417 ,og er hún opnuð til
áð gera kaupféllaígis-mfeðlSmuril,,
sem heiriiia eiga í Austurbænum,
hægara fyrir með að verzla við
féfegið. Er og þess að vænta, að
verkatauenn 1 Austurbænum setji
í þáð metnað si'nn, að búðin
þeirna beri sig eigi síður en búð
veriíalýðsins í Vesturbænum.
__________. i Féktgi.
Á ísfiskveiðar
fier „Max Pemberton" í kvöld.
Slokknar á Malarrifs-
vita.
Lff fjðlda sjómanna i veði.
Sú fregn barst út um borgina
í gærkveldi, að sMkfcnað væri á
Maferrifsvitanum, sem er fend-
tökuvitinn þegar ferið er vestur
yfír Faxaflóa. Sagt' var einnig
að orsökin tál þess að slokkn-
að hefði á honum væri gasteysi,
og var „Magnii" sendur x njorgun
vestúr með tvö gashylki, en ó-
vist hvort vitinn getur komist í
lag í kvöld.
, Þetta mun vem eiun árangur-
inn af sjjarnaðarpólitík íbaldsins,
sem lætur Hermóö, skipiö, er flyt-
ur tiil vitanna, liggja hér yfir þá
mánuði, sem bezt er að atlxafna
sig við ströndina, tíl þéss svo
áð láta það fara af stað aftur
þegar veður vensna.
Á hverju ári er stórgröði á vita-
gjaldi'nu, þannjg að ekltí er not-
aður nema nokkur hluti af þvf
til vitanma, en mestur hluti þess
riennur sem aðxiár tekjur beint í
landssjóðjnn, og liafe Fnamsókn
og íhald bæði verið samdóma um
þetta. En nú lítur út fyrir að
enn eigi að draga af þvi, sem
till vitan.na er víirið, og stofna
þar með fjöida mánnsilífe í hættín
Læuge Kocia
í Félagi Dana,
Lauge Koch hélt í gærkveldi
fyrirlestur i Féfeigi Dana (formaið-
ur Sv. A. Johamsen), og var hús-
fyllir, eins og vænta mátti, þegar
von var á að heyna þennan fræga
ilandkönnuð tala. Bjuggust vist
flestir við að heyrn eitthvað ium
hið æfi'ntýralega ferðafeg hans,
er harxn kom fljúgandi frá Græn-
landi, eða um hinar sjö stór-
flugferðir harís og fétega hans
yfir Grænlandsjökuíl í sunfer, er
hver um sig var eins hættuleg
og flugferðin tíil íslands, en um
þetta fengu menn ekkert að
heyra, og ekki neitt beMur um.
náttúrufræð'irannsóknir, er Koch
hefír haft með höndum 1 Græn-
landi. Var fynirlesturiun nær ein-
göngu um yiðskifti Dana og
'Norðmanna j Girænlandi, og isiagði
Koch mjög itarlega frá þeim, og
var fyrirlestur hans mjög fróð-
legur, Ekki var hægt að heyra
að hanin afflytti Norðmienn, en
heldur fenist honum þeiri eiga fít-
ið erindi í Austur-G rænlandi.
enda séu svornefndar Gramlands-
veiðar þeirra útí á regiinha.fi, við>
ísröndina, og sé venjutega mán-
aöarferð þaðan gegn um ísinn inn
áð ströndinni, en viku þegar bezt
lætur, isvo þeirm vegna þurfi
Norðmlenn ekki á Austur-Græn-
landi að halda.