Morgunblaðið - 11.03.1990, Qupperneq 9

MORGUNBLAÐIÐ MANNLIFSSTRAUMAR SUNNUDAGUR 11. MARZ 1990
C 9
SÁI*RX&T1&ÆÐ1/Hvemiggetum vib
ablagab okkurlífinuf
Örlítið um tilgang
ÞVÍ HEFUR löngum verið haldið
fram að unglingsárin séu mikið
gróskutímabil í lífí hvers einstakl-
ings. Þá tekur persónuleiki hans
að mótast verulega og taka á sig
þá mynd sem síðar verður. A
siðari hluta unglingsáranna, oftast
írá 17-20 ára aldurs, eru margir
unglingar heimspekilega sinnaðir,
ef svo má segja. Þeir velta fyrir
sér ýmsum valkostum varðandi
störf og lífsstefnu, gildi og gæði.
Er vissulega algengt að unglingar
á þessum aldri ræði þessi mál sín
á milli af miklu kappi. Jafnframt
er næsta algengt að unglingar séu
haldnir óþægilegri tilfinningu um
„tilgangsleysi allra hluta“. Það er
í raun ofur skiljanlegt og eðlilegur
fylgifiskur þess að hafa ekki tekið
endanlega afstöðu í hinum veiga-
mestu málum.
*
Ilangflestum tilvikum á þetta eftir
að breytast. Viðkomandi velur sér
ævistarf, sem upptekur huga hans.
Hann stofnar til fjölskyldu. Börn,
maki og heimili fylla líf hans. Hann
___innlimast betur í
samfélagið, stétt-
arfélög, stjórn-
málasamtök og
ýmsan annan fé-
lagsskap. Kunn-
ingja- og vinahópur
og samskipti við þá
eftir Sigurjón falla í _ fastari
Björnsson skorður. Áður en
varir er „tilgangsleysiskenndin"
horfin. Tilgangur lífsins verður hið
daglega líf, önn þess og amstur, gleði
og sorgir og annað sem tilheyrir.
Tilgangurinn er fólginn í því sem
maður hefur í kringum sig, í því sem
Ökumenn eiga oft undir högg
að sækja
þar eð engin lagaákvæði fjalla sér-
staklega um lausagöngu búfjár og
tjón vegna þess á vegum úti. Þetta
merkir einfaldlega að sá sem hefur
beðið tjón verður að byggja bótakr-
öfu sína á almennum skaðabóta-
reglum og sanna að tjónið sé að
rekja til ásetnings eða gáleysis þess
sem gæta átti dýranna.
kveðnir upp í tíð eldri umferðarlaga
nr. 40/1968. í 67. gr. þeirra laga
er að finna hlutlægu ábyrgðaregluna
sem nefnd er hér að framan. í
ákvæðinu er einnig að finna heimild
til að lækka eða fella niður bætur
ef tjónþolinn hefur sjálfur valdið
tjóninu af ásetningi eða gáleysi. í
núgildandi umferðarlögum nr.
50/1987 er sambærilegt ákvæði að
finna í 88. gr. Sú breyting hefur þó
verið gerð að heimild til lækkunar
eða niðufellingar bóta vegna eigin
sakar tjónþola hefur verið þrengd
nokkuð og þarf nú að koma til stór-
fellt gáleysi hans til'þess að lækkun-
arheimildinni verði beitt. Það er ljóst
að framangreind breyting á hlut-
lægu bótareglu umferðarlaganna
bætir ekki hag bifreiðaeigenda í
þessu samhengi, nema síður sé.
maður er að fást við, elskar, hefur
áhuga á. Að vísu er oft svo í þeim
tilvikum sem líf manna er ófullnægj-
andi, vonbrigði hafa orðið, draumar
í rúst eða gripið hefur verið óþyrmi-
lega í taumana á einhvern annan
hátt, að hugsunin um tilgangsleysi
kann að verða ásækin. En sé allt
með sæmilega felldu gengur lífið sinn
vanagang í nokkra áratugi.
Svo kemur að því hjá flestum sem
eignast marga ævidaga að aðstæður
fara að breytast. Það getur gerst
mishratt og í mismiklum mæli. En
hinn aldraði kantj þó að verða að
standa frammi fyrir þeirri staðreynd
að makinn er horfinn, ævistarfið er
Tilgangur lífsins — hið daglega líf, önn þess og amstur, gleði og sorg-
ir og annað sem til heyrir. Tilgangurinn er fólginn í því sem maður hefur
í kringum sig, í því sem maður er að fást við, elskar, hefur áhuga á.
horfið, margir gömlu félaganna
sömuleiðis — og raunar umhverfið
sem maður vandist lengst er orðið
annað. Fátt er þá eftir nema maður
sjálfur í tómleika, einmanaleika og
alltof miklum tíma. Þá er það sem
tilgangsleysiskenndin, lamandi og
þrúgandi getur gripið fólk heljartök-
um.
Vissulega blasir hér erfitt verkefni
við öidruðum einstaklingi sem oftar
en ekki er illa í stakk búinn til að
takast á við það. Það er spauglaust
að þurfa að fara að stokka upp líf
sitt á gamals aldri. Því fer víðsfjarri
að ég kunni lausn á þeim vanda sem
hér blasir oftlega við alltof mörgum.
Víst er þó að þeir sem málum ráða
í samfélaginu á hverjum tíma geta
margt gert til þess að draga úr þess-
um mesta aðlögunarvanda mannsæ-
vinnar, t.a.m. með sveigjanlegum
vinnutíma, lengdum valfrjálsum
starfsaldri, greiðari aðgöngu að fé-
lagslegum afskiptum og samskiptum
og mörgu fleiru. En aldrei verður
það þó nægjanlegt. Hlutur einstakl-
ingsins sjálfs hlýtur ávallt að vega
þungt. Þar skiptir miklu máli að við-
komandi geri sér þess ljósa grein að
hann á aldrei nema tveggja kosta
völ. Annar er sá að dæmast til dep-
urðar og einmanaleika og eyða þann-
ig síðustu æviárunum. Hinn er að
hamla á móti, reyna eftir megni að
fylla tilveru sína með einhveiju því
sem gefur henni gildi. Og vita þarf
maður enn fremur að hvort sem hon-
um líkar betur eða verr verður frum-
kvæðið að koma frá honum sjálfum
og vera hans eigið.
NÁTTURUFEGURÐ
a!S%is&3
mm
zwm

- ip.
, % «...
Við þekkjum öll hin
nolalegu álirif sem
hJI
náttúran stafar frá sér og
| því þarf engan að undra
hinar stórkostlegu
vinsældir náttúrulegra
gólfefna. KROMMENIE
LINOLEUM gólfdúkurinn
er eingöngu unninn úr
náttúrulegum efnuni.
Hann er níðsterkur í allri
sinni mýkt og er því
framúrskarandi
endingargóður auk þess
sem hann er eldtraustur.
Síðast en ekki síst er hann
iil í ótal munsturtilbrigð-
‘y' 'V " "*■»/’
wmmm
Marmoleum Gæðas;ólfdúkar Líí kjaran
AAlllKi inrsAí ir
um sem gleðja augað og
- .*■' ■ ’v. . * * ‘
: " : . r . ~ ,
eeia umhverlinu pann
f -
ii i i /
:* blæ sem hver og einn kýs.
í KROMMENIE
L .* LINOLEUM fara því
saman náttúrulegur
styrkur og fegurð,
hugarílug og hagkvæmni.
KRQMMENIE
GÖLFEFN! GÓLFEFN!
GÓLFEFUUiÖLFEFNi
GÓLFöfl >AFEFNi
GÓLFa W\ FEFN!
GÓLFEsJ WFEFNi
GÓLFEFRTÖDLFEFNI
GÓLFEFNi GÓLFEFN!
r
Viljirðu nánari upplýsingar, lítlu iun eða hringdu!
Góifbúnaður
•SÍÐUMÚLA 14 *SlMI (91) 83022 <