Alþýðublaðið - 22.01.1959, Side 3

rpsms
9^' Fra 1. febrúar 1959
skal greiða! verðlagsuppbót á
laun og aliar aðrar greiSslur, er
fylgja kaupgireiðsluvísitölu,
samfcv. vísitölu 175 stig. Á bóta
upphæðir þær, sem áfcveðnar
eru í H. ka'fla laga nr. 24/1956,
um aini'annatryggingar, svo og
í 37. og 36. gr. sömu laga, skal
þó frá sa.na tíma greiða verð-
lagsuppbóf samkvæimt vísitölu
185.
Ákvæði 1. málsg. þessarar o-r.
g'tda á hliðstæöan hátt um á-
kvæðisvinnutaxta, sem byggðir
eru á tímalaunum, vikulaunum
eða mániaiðarla un u m. Læfckun
ákvæðisvinnutaxta frá 1. febrú
ar 1959 s'kal nema sama hundr-
aðshluta og lækkun sú, er verð
ur á viðfcomandi tim'al'aunum,
vi'kulaunum eða mánaðarlaun-
um samfcvæmt 1. málsgr. þess-
arar gr.
Áksturtaxtar vörubifreiða
og fólksbitfreiða skulu frá 1. fe-
brúar 1959 lækka sem svarar
niðurfærslu launa bifreiða-
stjóra í taxtagrundvelli fil sam
ræmis við lækkun kaupgreiðslu
vísitölu í 175 stig, miðað við
hæð hennar; þá er ákveðin var
sú launaupphæð, sem er í taxta
grundvelli, við gildstöku lag-
ann.£i. Sáma skal gilda um alla
aðra taxta og gjöld, sem fylgt
hafa breytingum' á launum við-
komandi starfsstéttar sam-
kvæmi þeim ta'XtagrundveUi,
seffl' í gihdi' hefur verið á hverj-
urn tíma.
'Nú eru laun ákveðin með
samningi eða á annan hátt fyr-
ir gildistö'ku laganna sem’ heild-
arlaun, án þess að grunnlaun
séu tiltekin sérstáklega, og
sku-u þau þá lækka frá 1. fe-
brúar 1959 í hlutfalli við lækk-
un kaupgreiðsluvísitölu í 175
stig, mdðað við hæð hennar, er
la'Unaupphæðin var ákveðin.
2,
' S ’ Vísitala viðhaidskostn
aðar húsa í Reykjavík 1. des-
ember 1958 skal reiknuð á ný
tií samræmis við kaupgreiðslu-
vísitöiu 175 stig að því er snert
ir launattiði fyrrnetfndrar vísi-
tölu, og eftir henni skai reiknuð
ný húsaleiguvísitala, sem að
öðru leyti er miðuð við verðlag
þennan dag.
Húsaleiga, sem samkvæmt
ieigussmningi fylgir húsa'leigu-
vísitölu, skal á tímabilinu 1. fe-
brúar tif 31. marz 1959 greidd
eftir þeirri húsaleiguvísitölu, er
reikna skal samkvæmt fyrri
m'álsgr. þessarar gr.
3 “ Þá er vísitala fram-
færslukostnaðar með grunntölu
ICO 1. marz 1950 er reiknuð
miðað við (verðlag í byrjun
raánaðanna tfebrúar og marz
1959, skali miða húsnæðislið
hennar við þá vísitölu viðhalds-
fcostnaðar, er reikna skal sam-
kvæmt fyrri málsgr. 2. gr., að
rvo miklu leyti sem húsnæðis-
diður vísitölu framfærslukostn-
r.ðar fyfgir vísitölu viðhalds-
fcostnaílar
® í kauplagsnefnd eiga
sæti þrír menn, einn skipaður
t ftir tilnefningu hæstaréttar og
er hann, formaður, en hinir eft-
ir tilnefningu Álþýðusambands
íslands og Vinnuveitendasam-
hands íslands, hvoru um um
sig. N'efnd'in vinnur störf sín í
sami'áði við Hagstcfu íslands.
Kcstnaður við nefndina, þar
á miaðiil þóknun til nefndar-
ír.anna, greiðisf úr ríkissjóði
ctftir ákvörðun ráðlherra.
'Hinn 1. rnarz 1959 skal taka
gildi nýr grundvöllur ví'sitölu
framtfærsilukostnaðar í Reykja-
vík, samkvæm.t niðurstöðum
neyzlurnnnsóknar þeirrar, er
kauplagsnefnd hefur fram-
k'væmt í samráði við Hagstof-
una. Skal útgjaldaupphæð hins
nýja vísitölugrundvallar 1.
marz 1959 vera sú grunnupp-
hæð, er síðari breytingar vísi-
tölunnar .miðast við, og jafngild
ir því grunntölu 100. Vísitala
framifærslukostnaðar skal reikn
uð mánaðarlega miðað við verð
iag í mónaðarbyrjun, eftir
1 grundvállárreglum, sem kaup-
í lagsnefnd setur. Við þennan út-
reikning skal sleppa broti úr
vísitölustigi, háltfu eða meira,
en annars hækka í heilt stig.
**■ tjr- Frá F marz 1959 skal
verðlagsuppbót samfcvæmt á-
kvæðum 1. gr. lögð við'grunn-
upphæðir launa og annarra
greiðslna, er fylgja kaup-
greiðsluvísitölu, og telst hvort
tveggja grunnlaun, er greiða
skal verðlagsuppbót á sam-
kvæmt ákvæðum 6. gr.
9^" Kaiupgreiðsluvísitala
sfcai ákveðin sem hér segir frá
1. maí 1959:
Á tím'abili nu 1. maí til 31.
ágúst 1959 skal greiða verðlags
upphót á laun og allar aðrar
greiðslur, er fylgja kaup-
greiðsiuvísitölu, í hlutfalli við
hækkun þá á vísitöiu fram-
færslukostnað'ar, sem kann að
hafa orðið frá 1. marz til 1. apr-
íl 1959.
Frá 1. september 1959 skal
greiða verðlsigsuppbót sam-
kvæmt kaupgreiðsluvístölu,
;em kauplagsnefnd reiknar eft-
ir vísitölu framfærslukostnaðar
á þann hátt, að eigi sé tekið til-
llt tii þsirrar breytingar á hinni
síðarnefndu, er á rót sína að
rekja til breytts verðs á land-
búnaðarvörum vegna hækkun-
ar eða lækkunar á launum
bónd-a og verkatfólks hans, þeirr
i ar, er ileitt hetfur af greiðslu
verðlagisuppbótar á laun al-
mennt síðan 1. maí 1959. Tek-
ur þetta jafnt tiil þeirra breyt-
inga verðlagsgrundivalla'r land-
búnaðarvara, sem ákveðnar
eru samfcvæmt 8. gr. þessara
lagai, sem til þeirra breytinga á
honum, sem ákveðnar eru sam-
kvæmt II. 'katfla laga nr. 94/
1947, að svo miklu leyti sem
þær leið.a af greiðslu verðlags-
uppbótar á leun síðan 1. maí
1959.
Kaupgreiffsluvísitala sú, er
um ræðir í 2. málsgr. þessarar
gr., reiknast eftir vísitölu fram
færsilukostnaðar 1. ágúst, 1. nóv
emfeer, 1. febrúar og 1. maí, og
gildir við áfcvörðun verðl'S'gs-
uppbótar á laun næstu 3 mán-
uði, frá 1. september, 1. desem-
ber, 1. marz og 1. júní.
9 ' Fra 1. febrúar 1959
skal færa niður laun bónd'a og
verkafólks hans í verðiags-
grundvelli laindbúnaðarvara fyr
ir framileiðsluárið 1958—59
sem svarar lækkun kaup-
greiðsluvísitö'Iu úr 185 stigum
í 175 stig. Frá sama tíma skal
fraimileiðsluráð landbún aðairins
læikka áfurðaverð ti’l framleið-
enda í hlutfalli við lækkun þá
á heildarupphæð verðlagsgrund
valiar 1'andbún.aðar.vara, sem
leiðir af niðurfærslu vinnuliðs
hans.
Framleiðsluráð landbúnaðar-
ins skal frá 1. febrúar 1959 færa
heildsöluverð á þeim fram-
l'eiðsluvörum, sem eru í verð-
lagsgrundvelli laindbúnaðar-
vara, tip samræmis við lækkun
afurðaverðs samkvæmt 1. máls
gr. þessarar gr. og við lækkun
þá á vinnslu- og dreifingar-
kostnaði aifurða, sem leiðir af
læ-kkun ’kaupgreiðsluvísitö'lu úr
202 stiguraí 175 stig og af ann-
arri læfckun tilkostnaðar vegna
ákvæða þessara laiga. Sama nið-
urfærsla skai eiga sér stað á út-
söluver.ði þeirr.ai 'landbúnaðar-
vara, sem. ekki er á skráð heild
söluverð.
Framleiðs'luráð landbúnaðar-
ins skal frá 1. febrúar 1959
læfcka eggjaverð til framleið-
enda. svarandi ti‘l þeirrar lækk-
unar á verði ti-1 framleiðenda
annarra landibúnaðarvara, sem
ákveðin er í 1- málsgr. þessaar
gr. Ákvæði 2. málsgr. þessarar
gr. skulu gilda á hliðstæðan
hátt við áfcvörðun. framleiðslu-
ráðs á heiildsöluverði eggja,
Ákvarðanir framleiðs.uráðs
landhúnaðarins um smásöluá-
lagningu á það heildsöluverð
landbúnaðarvara, er ákveðið
verður frá 1. febrúar 1959 sam-
kvæmt 2. málsgr, og 2 málslið
3. má.sgr. þessarar gr., sfculu
háðar samþykki ríkisstj órnar-
innar.
Frá .l. maí og 1. des-.
ember 1959 og á árinu 1960 og
framvegis frá 1. marz, 1. júní
og 1. desember er framleiðslu-"
ráði landibúnaðarins heimilt að
hækka afurðaverð til framleið-
enda svarandi til þess, að laun
bónda og verkafólfcs hans í verð
lagsgrundvelli landbúnaðar-
vara séu færð til samr.æmis við
þá vísitölu, sem verðlagsupp- i
bót á laun er greidd eftir frá 1
sama tima samfcvæmt ákvæð-
um 6. gr. Þó er slík hækkun
því aðeins heimi’l, að kaup-
greiðsluVísitEila sú, sem gildir
frá byrjun viðikomandi tíma-
bils, sé minnst 5 stigum hærri
en sú vísitala, sem afurðaverð
var síðast ákveðið eftir. — Nú
lækkar kaupgreiðsluvísitalan,
og sksl tframleiðsluráð land-
búnaðarins þá lækka afurða-
verð svarandi tif þess, að laun
bónda og verfcafó'lks hans í i
verðlaigsgrundvelli landbúnað-
arvara séu færð til samræmis
við þá vísitölu, sem verðlags-
uppbót á laun er greidd eftir
næstu þrjá mlánuði samkvæmt
ákvæðum 6. gr. Þó skal sl-ík
lækkun ekfci eiga sér stað nema
kaiupgreiðsluvísitalan hafi lækk
að 5 stig eða meira frá þeirri
vísitölu, sem afurðaverð var
síðast ákveðið eftir, og lækki
kaupgreiðsluvísitalan niður fyr
ir 105 stig, þá sikal fella niður
þá hækkun atfurðaverðs, sem i
leitt hefur atf hækkun kaup-
greiðsluvísitölunnar umfram 4
stig frá grunnvísitölu sam-
Furiiilepr
ÞJOÐVILJINN liélt í gær
áfram gegndarlausum blekk-
ingum um kaupgjalds- og
verðlagsmálín, og lærir síg
nú upp á skaftið með því að
fullyrða, að ráðstafanir ríkis-
stjórnarinnar muni býða 20
stiga eftirgjöf hjá launþegum
og bændum!! Byggir hann
þetta á því, að framfærslu-
vísitalan 1. janúar var 212,
en það tilsvarar kaupgjalds-
visitölu 195, þótt hún ætii
auðvitað ekki að koma til
frainkværnda fyrr en 1. marz.
Þjóðviljinn stingur því undir
stól, að það er forsenda allra
ráðstafana ríkisstjórnarinnar,
að framfærsluvísitalan hafi 1.
marz næstkomandi lækkað
niður í 202, en það svarar til
kaupgjaldsvísitölu 185. Verð-
lækkunarráðstafanir frum-
varpsins eiga að hafa í för
með sér, að franifærsluvísi-
talan lækki aftur úr 212 í 202,
og því verður eftirgjöfin að-
eins 10 stig.
Ef verðlag lækkar ekki
svona mikið í framhaldi af
ákvæðum frumvarpsins, eða
óvæntar hækltanir verða af
öðrum ástæðum, hefur ríkis-
stjórnin ákveðið að auka nið-
urgreiðslur sem því svarar,
að framfærsluvísitalan 1.
marz verði ekki hærri en 202
og kaupgreiðsluvísitalan því
185, svo að eftirgjöfin getur
aldrei orðið nema 10 stig.
Þá þegir Þjóðviljinn auð-
vitað um það, að kaupgjald í
janúar er greitt eftir kaup-
gjaldsvísitölu 202, þótt fram-
færsluvísitalan hafi 1. janúar
vegna niðurgreiðslna lækkað
niður í 212, sem eins og Þjóð-
viljinn segir, svarar til kaup-
greiðsluvísitölu 195. í janúar
hefur því vegna niðurgreiðsl-
anna verið greitt 7 stigum
lværra kaun en svarar íil gild-,
an'ú ví«"itöln.
Þanníg er engu hægt að
treysta af því, sem skrifað er
um þessi mál í Þjóðviljanum.'
kvæmt 1. og 2. máMið þessarar
gr.
9f- Fra i febrúar 1959
skal skiptaverð á fiski til báta-
sjómanna læfcka í sama hlut-
falli' og nemur læfcfcun kaup-
greiðsluvísitölu úr 185 stigum í
175 stig. Hið sama skai gilda
um fiskverð það, sem aflaverg-
laun togaraisjómanna miðast
vð. Frá 1. maí 1959 skal skipta-
verð á fiski til bátasjómanna og
fiskverð það, sem aflaverðiaun
togairas j ómanna miðast við,
hækka í samræmi við þá verð-
lagsuppbót, sem kann að verða
greidd á laun á hverjum tima
samfcvæmt ákvæðum 6. gr.
þessara laga.
Frá 1. febrúar 1959 sfcal
greiða verðlagsuppbót á fcaup-
tryggingu bátasjómanna, sam-
fcvæmt kjarasamningum eftir
kaupgreiðsluvísitölu 185'. Frá
l. marz 1959 skal verðlagsupp-
bót samkvæmt þessu ]ögð við
grunnupphæð kauptryggingar,
og telst hvort tveggja grunn-
kauptrygging, er breytist í sam
ræmi við þá verðlagsupp-bót,
sem kann að verða greidd- á
laun á hverjum tíma sam-
kvæmt áfcvæðum 6. gr.
10« gr, Framleigencjur bvers
konar vöru og þjónustu skulu
þegar eftir gildistöfcu þessara
laga læfcka söluverð til sam-
ræmis við þá læfckun launa-
kostnaðar, sem leiðir af niður-
færslu fcaupgreiðsluvísitölu í
175 stig og af annarri lækkun
tilkostnaðar vegna ákvæða
þessara laga, svo og svaraindi
til þess, að hagnaður framleið-
enda læfcfci í hlutfalli við nið-
urfærslu kaupgreiðsluvísitöl-
unnar. Tekur þetta til gjalda
fyrir hvers konar flutning á
landi, sjó og í lofti, þar með
talin farmgjöld og afgreiðslu-
gjöld, sömuleiðis til greiðslna
til verkstæða. og annarra verfc-
taka fyrir alls konar verk, svo
sem' pípu- og raflagnir, smíðar,
m. álningu, dúklagningu og vegg
fóðrun, saumaskap, prentun og
því um líkt. Enn fremur tekur
þetta til verðs á snyrtingu, fata
pressun, gistingu, aðgöngumið-
imi' að almennum skemmtunum
og öðru slíku. Gjöld fyrir greiða
sölu, veitingar og fæði skulu
læfcka bæði vegma þeirrar læfck
unar tilkostnaðar, sem leiðir
beint og óbeint af niðurfærslu
kaupgreiðsluvísitölu, og vegna
lækkaðs verðs á landbúnaðar-
vörumi. — Áfcvæði þessarar
málsgr. taka ekfci til vöruteg-
unda, sem verðfagðar eru sam-
bvæm.t sérstökum lögum, né
heldur til vöru, sem seld er Úr
]andi, eða launa fyrir verk, sem
áfcveðin hafa verið með samn-
ingum stéttarfélaga.
Afcsturstaixtar vörubifreiða
og 'fólksbifreiðá skulu þegar
eftir gi'ldistöku þessara laga
læfcfca til samræmis við þá
læfcfcun kostnaðar annars en
bi'frsiðastjóralauna í taxta- ,
grundvelli, sem leiðir af ákvæð '
um þessara laga. Sama skal
gilda um alla aðra taxta og
gjöld, sem fylgt hafa breytimg-
uiti' tifkostnaðar samfcvæmt
þeim taxtagrund'Velli, sem í
gildi hefur verið á hverjum
tíma.
Verðlagsyifirvöld skulu þeg-
ar eftir gildistöku laga þessara
setja nánari fyrirmæli um fram
Framliald á 11. síðu.
Alþýðublaðið — 22. jan. 1959 3
óiMÁ'V-),4j,A :'/ÁL /!i r j