Morgunblaðið - 21.06.1991, Síða 30
30
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 21. JÚNÍ 1991
Minning:
Dagný E. Auðuns
Fædd 8. júlí 1908
Dáin 13. júní 1991
í dag fer fram frá Dómkirkj-
unni í Reykjavík útför móðursyst-
ur minnar, Dagnýjar E. Auðuns.
Hún lézt hinn 13. júní sl. eftir
skamma sjúkdómslegu.
Dagný var fædd 8. júlí 1908,
yngst af 9 bömum þeirra Einars
Þorgilssonar, útgerðarmanns og
alþingismanns í Hafnarfirði og
konu hans, Geirlaugar Sigurðar-
dóttur, sem bjuggu fyrst í Garða-
hverfi, svo að Oseyri við Hafnar-
fjörð og síðan að Strandgötu 25
þar í bæ. Er saga þeirra beggja
mjög samofin sögu Hafnarfjarðar
á fyrri hluta þessarar aldar, en
Einar rak þar stórt og fjölþætt
fyrirtæki, sem bar nafn hans og
er enn við lýði.
Dagný var því alin upp á stóru
og fjölmennu heimili, þar sem
gestrisni var höfð í hávegum enda
gestkvæmt mjög. Gestrisni var
líka ríkur þáttur í skapgerð
Dagnýjar alla tíð. Er ekki að efa,
að hún hefur þar sem í öðru notið
þess veganestis, sem hún hlaut í
foreldragarði, enda myndarskapur
henni í blóð borin en um leið hóf-
semi og reglusemi. Þó að Dagný
byggi alltaf í Reykjavík, eftir að
hún fluttist frá Hafnarfirði, var
hún ávallt mjög tengd fæðingarbæ
sínum. Það voru bönd, sem aldrei
slitnuðu. Af systkinum hennar er
nú bara eitt á lífí, en það er frú
Svava E. Mathiesen í Hafnarfirði.
Þau sem látin eru, vom þau Dag-
björt, Sigurlaug, Ragnheiður,
Helga, Þorgils Guðmundur, Ólafur
Tryggvi og Valgerður.
Dagný gekk í Flensborgarskóla
og lauk þaðan prófí, en fór síðan
utan um skeið til náms í Bret-
landi, Þýzkalandi og Austurríki.
Hinn 21. febr. 1937 giftist Dagný
séra Jóni Auðuns. Hann var fædd-
ur á ísafirði 5. febr. 1905, sonur
hjónanna Jóns Auðuns, fram-
kvæmdastjóra og alþingismanns,
frá Garðstöðum í Ögurþingum og
Margrétar Guðrúnar Jónsdóttur,
prests á Stað á Reykjanesi Jóns-
sonar. Séra Jón vígðist 17. ágúst
1930 til Fríkirkjusafnaðarins í
Hafnarfirði og þar bjuggu hann
og Dagný sín fyrstu búskaparár,
en fluttust síðan tii Reykjavíkur
árið 1941, er séra Jón tók að sér
prestþjónustu við Fijálslynda söfn-
uðinn í Reykjavík, sem þá var
nýstofnaður. Séra Jón var svo
skipaður dómkirkjuprestur 1. des.
1945 og síðan dómprófastur 1.
júlí 1951 og gegndi þessum emb-
ættum, unz hann fékk lausn frá
störfum 17. jan. 1973 vegna
heilsubrests. Hann lézt 10. júlí
1981.
Séra Jóns Auðuns mun jafnan
verðá minnzt sem eins af höfuð-
prestum Dómkirkjunnar og eins
af fremstu kennimönnum íslenzku
kirkjunnar um margra áratuga
skeið. í annasömu starfi sínu naut
hann ávallt aðstoðar Dagnýjar,
konu sinnar, sem studdi hann með
ráðum og dáð. Prestverk þeirra
tíma fóru oft fram á heimili prest-
anna t. d. hjónavígslur og skírnir
og tók Dagný mjög virkan þátt í
þessum störfum manns síns. Auk
þess tók hún æfmlega mikinn þátt
í starfsemi kvenfélags Dómkirkj-
unnar og var um langt skeið for-
maður þess. Eftir lát séra Jóns lét
Dagný sér líka mjög annt um
kirkju sína og tók virkan þátt í
störfum hennar.
Yfir heimili þeirra, sem lengst
af var að Garðastræti 42 en síð-
ustu árin að Ægisíðu 60, hvíldi
ávallt mikil reisn. Fagrir listmunir
og málverk einkenndu heimilið að
ógleymdu miklu og veglegu bóka-
safni. Garður þeirra hjóna að
Garðastræti 42 var líka orðlagður
og vafalaust einn sá fegursti í allri
Reykjavík.
Eftir að séra Jón lézt, bjó Dagný
áfram að Ægisíðu 60. A heimili
hennar ríkti ávallt sú snyrti-
mennska ásamt fáguðum lists-
mekk, sem jafnan hafði einkennt
heimili hennar og séra Jóns, á
meðan hann lifði.
Þeim hjónum varð ekki bama
auðið. Heimili þeirra stóð þó jafn-
an opið fjölmennum hópi systkina-
barna og við vorum í rauninni
þeirra bamahópur. Ein af elztu
bernskuminningum mínum er
bamaboð á jólum hjá þeim hjónum
að Garðastræti 42. Eftir að Dagný
var orðin ekkja, var það eitt helzta
áhugamál hennar að huga að vel-
ferð bamanna hjá ættingjum og
vinum. Þar var þó aldrei um neina
afskiptasemi að ræða heldur ein-
ungis vinarþel reyndrar mann-
eskju með stórt hjarta.
Enda þótt Dagný hafi átt við
nokkra vanheilsu að stríðaundanf-
arin ár, er fráfall hennar sviplegt.
Vart eru nema fáeinar vikur síðan
sá, sem þetta ritar, heimsótti hana
á heimili hennar að Ægisíðu 60.
Þá var ekki að merkja, að hún
væri á förum.
Yfir minningu þessar mætu
konu hvílir heiðríkja. Allir sem til
þekktu, vissu að hún bjó yfir mik-
illi mildi en um leið sterkum per-
sónuleika, þar sem saman fóru
glaðværð en um leið mikil alvara,
þegar því var að skipta. Hún var
mjög tilfinningarík manneskja.
Hún gleymdi því aldrei, að gæf-
unni er misskipt og þeir voru
margir, sem nutu hjálpsemi henn-
ar um dagana. Það var þó ekki
aðferð Dagnýjar að bera slíkt á
torg, heldur fengu það aðeins að
vita þeir, sem hjálpsemi hennar
nutu hverju sinni.
Eg vil að lokum fyrir mína hönd
og systkina minna þakka elsku-
legri frænku okkar alla hina miklu
velvild hennar í okkar garð fyrr
og síðar. Guð blessi minningu
hennar.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem)
Magnús Sigurðsson
Við fráfall Dagnýjar, hennar
frænku okkar, koma fyrst í hug-
ann orðin mildi og væntumþykja,
sem við systkinin nutum í ríkum
mæli, þegar við allt frá barnæsku
vorum heimalningar í Garðastræti
og á Ægisíðunni.
Lungann úr starfsævinni var
Jón frændi störfum hlaðinn, og
naut dyggs stuðnings Dagnýjar á
allan hátt; gestakomur voru tíðar
á heimilið og erilsamt á stundum
og mæddi þá verulega á Dagnýju
en milt lundarfar hennar og um-
burðarlyndi fyrir ærslafullum
krökkum átti sinn þátt í að draga
okkur að heimili hennar og
frænda. Árvissir atburðir svo sem
rausnarleg heimboð á gamlárs-
kvöld, sem Dagný bar hitann og
þungann af, voru tilhlökkunarefni
og áttu sinn þátt í að efla tengslin
innan fjölskyldu okkar og eftir að
frændi var fallinn frá hélt Dagný
sið þessum við meðan kraftar og
heijsa leyfðu.
I veikindum frænda á 8. ára-
tugnum kom berlega i ljós, hversu
mjög hún unni honum og svo mjög
var henni í mun að ekkert raskaði
ró hans, að hennar eigið heilsufar
var ekki til umræðu. Andlát hans
var henni mikið áfall, svo samrýnd
höfðu þau ætíð verið, en meðfætt
gott skap Dagnýjar og þrautseigja
yfírunnu alla erfiðleika. Aðdáunar-
vert var að sjá hana þá leysa
vandamál hins daglega lífs upp á
eigin spýtur, enda tóku eiginleikar
hennar ekki breytingum og kvarts-
ár kona var Dagný okkar ekki.
Að leiðarlokum skulu henni
færðar þakkir frá okkur systkinum
fyrir sína fölskvalausu umhyggju
og vinsemd í okkar garð í hvívetna
og til ættingjanna í Firðinum
fylgja hugheilar samúðarkveðjur.
Arni, Einar, Jón og Magga.
Móðursystir mín, Dagný E. Auð-
uns, verður til moldar borin í dag
en hún lést 13. júní sl. nær 83 ára
að aldri.
Upp rifjast minningar frá æsku-
dögunum er ferðinni var heitið í
„ömmuhús“ á Strandgötu 25,
Hafnarfírði, eins og það var kallað
af okkur barnabörnum Einars Þor-
gilssonar og Geirlaugar Sigurðar-
dóttur.
Ér fyrstu ferðirnar voru farnar
var Dagný í foreldrahúsum, yngst
barnanna þar og því ævinlega
tilbúin að veita ungu frændfólki
sem komið var til sögunnar um-
hyggju og aðstoð.
Eftir að Dagný giftist 1937,
séra Jóni Auðuns fríkirkjupresti í
Hafnarfirði, og þau stofnað heim-
ili lá mjög oft leið ærslafenginna
ungmenna á heimili þeirra hjóna
upp með læk á Tjarnarbraut 7 og
þá gjaman einhver hressing þegin.
Þegar þau hjónin fluttust svo til
Reykjavíkur og séra Jón gerðist
prestur Ftjálslynda safnaðarins og
síðar Dómkirkjunnar var heimili
þeirra ævinlega opið frændsystkin-
um þeirra sem kom sér vel fyrir
þá sem nám stunduðu í Reykjavík
og þurftu á skjólshúsi að halda.
Hvort tveggja var að þau Dagný
og séra Jón báru mikla umhyggju
fyrir frændsystkinum sínum svo
og var heimili þeirra með þeim
hætti að þangað var ævinlega gott
að koma. Sjálf voru þau barnlaus
en barngóð og því þeirra ósk að
frændsystkinin kæmu í heimsókn
sem oftast.
Sem eiginkona sérstæðs for-
ystumanns í kirkjunnar málum í
Hafnarfirði og Reykjavík stóð
Dagný frænka mín sig með sérs-
takri prýði. Hún naut mikillar virð-
ingar og vinsælda og var til for-
ystu fallin í hópi safnaðarfólksins
og var mjög ötul í starfi og lét
sitt ekki eftir liggja.
Síðustu árin eftir lát séra Jóns
1981 átti frændfólk þeirra og kirkj-
an hug hennar allan eins og áður
eftir því sem heilsan leyfði.
Ég kveð frænku mína Dagnýju
með þakklæti og við biðjum henni
blessunar á landi lifenda. Þar mun
hún njóta þess sem Kristur sagði:
„Sá sem trúir hefur eilíft líf.“
Matthías Á. Mathiesen
Fædd 18. júlí 1937
Dáin 13. júní 1991
Mín góða æskuvinkona hún
Helga er látin, svo langt fyrir ald-
ur fram. Ásdís Helga eins og hún
hét fullu nafni var fædd í Reykja-
vík 18. júlí 1937 og var því aðeins
53 ára er hún lést. Foreldrar henn-
ar voru Guðbjörg Þórðardóttir sem.
lifir dóttur sína, og Höskuldur Jó-
hannesson sem lést fyrir allmörg-
um árum. Eignuðust þau hjón 5
börn.
Helga eins og hún var alltaf
kölluð giftist eftirlifandi manni sín-
um. Erlingi Magnússyni 8. júní
1957 og eignuðust þau sjö börn;
Jóhönnu, Ragnar, Höskuld, Hinrik
dáinn 23. nóvember 1989. Guð-
björg, Ellen og Maríu. Helga og
Erlingur bjuggu fyrstu 17 árin á
Melbæ í Reykhólasveit, og á ég
margar góðar minningar frá öllum
þeim stundum er ég dvaldi hjá
Helgu með börnin mín. Því þau
voru fá sumrin sem ekki var farið
vestur á Melbæ, og þar var gott
að vera. Síðan fluttu þau til
Reykjavíkur og fjölgaði þá sam-
verustundum. Var oft glatt á hjalla
Við andlát frú Dagnýjar Auðuns
er margs að minnast og margt að
þakka. Hún stóð við hlið eigin-
manns síns, sr. Jóns Auðuns dóm-
prófasts, traust og virðuleg og bjó
honum fagurt og hlýlegt heimili.
Þau voru ákaflega samhent hjónin
í öllum hlutum og stóðu fast sam-
an.
Það var köllun frú Dagnýjar í
lífinu að styðja eiginmann sinn í
erilsömu embætti hans og vaka
yfír heill hans og hamingju. Sr.
Jón mat eiginkonu sína líka mikils
og unni henni mjög. Hann þekkti
vel orðin úr Orðskviðunum: „Væna
konu, hver hlýtur hana?“ Hann
hafði sannarlega hlotið væna konu,
sem var honum ómetanlegur lífs-
förunautur og vinur. Það var hon-
um alla tíð mikill styrkur að eiga
frú Dagnýju sér við hlið.
Frú Dagný var prestskonan,
sem alltaf mátti treysta á. Hún
opnaði dyr heimilisins fyrir sóknar-
börnum og vinum sr. Jóns, og hans
vinir voru líka hennar vinir. Það
fundu allir, sem komu á fund sr.
Jóns. Frú Dagný tók öllum af mik-
illi alúð og hlýju og það var auð-
fundið að þar fýlgdi hugur máli.
Frú Dagný Áuðuns gaf Dóm-
kirkjunni stóran hluta af starfsævi
sinni. Á helgum stundum átti hún
sinn sess í Dómkirkjunni við hlið
eiginmanns síns. Hún studdi sr.
Jón af alhug í starfí 'hans fyrir
Dómkirkjuna og tók sjálf þátt í
safnaðarstarfinu af heilum hug.
Frú Dagný gegndi formennsku
í Kirkjunefnd kvenna Dómkirkj-
unnar um árabil og Iét þar mjög
til sín taka í starfi nefndarinnar
fyrir Dómkirkjuna. Hún lagði sitt
af mörkum til að gera samveru-
því þó Helga væri með rólegri kon-
um sem ég hef kynnst þá kunni
hún að skemmta sér og alltaf var
stutt í hlátur, glens og grín.
Skemmst er að minnast Búlgaríu-
ferðar sem við fórum fjögur sam-
an, við hjónin og Helga og Erling-
ur, sumarið 1989, og var þá aug-
sýnilegt hve þau hjónin nutu sam-
vistanna. Hin síðustu ár hafa þau
svo búið í Garðabær.
Mikil áföll hafa dunið á þessari
fjölskyldu á stuttum tíma því í
nóvember 1987 misstu Helga og
Erlingur son sinn í hörmulegu
slysi. Hann var ekki bara sonur
heldur svo góður vinur mömmu
sinnar eins og hún sagði mér sjálf,
enda náði hún sér aldrei eftir það
áfall að missa hann.
Tveimur mánuðum eftir lát hans
veiktist Helga af þeim sjúkdómi
sem lagði hana að velli. Fékk hún
að eigin ósk að vera sem mest
heima fyrir, og var aðeins stuttan
tíma í einu á sjúkrahúsi. Heima
fyrir var það fjölskyldan og vanda-
menn sem hjúkruðu henni og ekki
síst yngsta systir Helgu sem bú-
sett er í Bandaríkjunum en hefur
dvalið hér mánuðum saman til að
stundirnar í félaginu ánægjulegar
og góðar, því að frá henni streymdi
hlýja og góðvild. Það var alltaf
hátíð, þegar frú Dagný Auðuns var
viðstödd. Hún bar alltaf með sér
gleði og bjartsýni á lífið og fegurð
þess o g var alltaf þakklát fyrir þær
gjafir, sem lífið hafði fært henni.
Yfír henni var mikil reisn allt til
hinstu stundar.
Dómkirkjusöfnuðurinn á frú
Dagnýju Auðuns margt að þakka
frá liðnum árum. Hún lagði sig
alla fram í starfínu fýrir þann söfn-
uð, sem sr. Jón Auðuns þjónaði
lengst. Dómkirkjan þakkar öll árin
og hið fórnfúsa starf frú Dagnýj-
ar. I Dómkirkjunni mun minning
frú Dagnýjar og sr. Jóns Auðuns
lifa um ókomin ár.
Kirkjunefnd kvenna Dómkirkj-
unnar þakkar fyrir samverustund-
irnar með frú Dagnýju, fyrir for-
ystu hennar og hið mikla starf, sem
hún vann fyrir félagið. Kirkju-
nefndarkonur minnast sinnar góðu
vinkonu og þakka henni fyrir allar
glaðar og góðar stundir á liðnum
árum og áratugum.
Blessunaróskir eru fluttar frá
Dómkirkjunni og einlæg þökk til
frú Dagnýjar Auðuns, þegar hún
er kvödd. Við minnumst þeirra
hjónanna beggja með mikilli virð-
ingu og biðjum Guð að blessa ætt-
ingja þeirra og vini.
Salóme Ósk Eggertsdóttir,
Hjalti Guðmundsson.
Kveðja til ömmusystur
Kallið er komið,
komin er nú stundin,
vinaskilnaðar viðkvæm stund.
Vinimir kveðja
vininn sinn látna,
er sefur hér hinn síðsta blund.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
Far þú i friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
Grátnir til grafar
göngum vér nú héðan,
fylgjum þér, vinur. Far vel á braut.
Guð oss það gefi,
glaðir vér megum
þér siðar fylgja’ í friðarskaut.
(Sb. 1886 - V. Briem)
Vala
styðja systur sína í erfiðleikum
hennar.
Helga vann í mörg ár við að-
hlynningu aldraðra á sjúkradeild-
um Hrafnistu og Droplaugarstaða,
átti það starf vel við hana, þar
hefur hennar einstaka þolinmæði
og rólyndi komið sér vel.
Ég og Ijölskylda mín þökkum
elskulegri vinkonu minni Helgu,
hennar góðu vináttu gegnum öll
árin og kveðjum hana með sökn-
uði. Elsku Erlingur, JÓhanna,
Ragnar, Hössi, Gugga, Ellen,
Mæja, barnabörn og aðrir ættingj-
ar, megi góður Guð styrkja ykkur
á þessum erfiðu tímum.
Bergljót Baldvinsdóttir
Á fallegum sumardegi þann 13.
júní sl. kvaddi þennan heim, æsku-
vinkona mín, Ásdís Helga
Höskuldsdóttir.
Mig langar til að minnast hennar
með nokkrum orðum. Helga (eins
og hún var ætíð kölluð) var fædd
þann 18. júlí 1937. Hún var dóttir
þeirra sæmdarhjóna, Guðbjargar
Þórðardóttir og Höskuldar Johann-
essonar, en Höskuldur er látinn
fyrir all mörgum árum.
Hún ólst upp hér í Reykjavík,
ásamt systkinum sínum, þeim Erlu,
Hilmari, Agnari og Sísí.
Okkar kynni hófust er við vorum
6 ára gamlar. Þá bjó hún í Stórholt-
Ásdís H. Höskulds-
dóttir - Minning