Morgunblaðið - 24.01.1992, Blaðsíða 12

12 D
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 24. JANÚAR 1992
Innbrotum í bíln
f ækknði í fyrra
INNBROTUM og þjófnuðum úr bílum hefur fækkað stórlega á höfuð-
borgarsvæðinu og þakkar lögreglan það fyrst og fremst herferð sem
gerð var á vordögum í fyrra og góðum undirtektum almennings.
Lögreglan lét gera bækling um
hvað almenningur gæti gert til að
draga úr líkum á að stolið væri úr
bílnum, eða honum stolið. Bæklingi
þessum var dreift fyrri hluta árs í
fyrra og settur á bfla við sundstaði
og kvikmyndahús, en við slíka staði
er algengt að brotist sé inn í bíla.
Arangurinn lét ekki á sér standa.
Verulega dró úr innbrotum og
þjófnuðum úr bílum fyrri hluta árs-
ins, en síðan gleymdi fólk sér og
þá jukust brot af þessu tagi á nýjan
leik, en ekkert í líkingu við það sem
áður var.
Innbrot og þjófnaðir hafa verið
tölvuskráð frá árinu 1988 og hefur
þeim fjölgað jafnt og þétt síðan þá
— þar til í fyrra. Arið 1988 voru
skráðir 553 þjófnaðir, 646 árið 1989
og 738 árið 1990. Miðað við sömu
þróun mátti búast við 820 innbrot-
um og þjófnuðum í fyrra en raunin
varð sú að 454 innbrot og þjófnað-
ir voru skráð.
í áðurnefndum bæklingi lögregl-
unnar eru nefnd nokkur dæmi um
hvemig eigendur ökutækja geta
dregið úr líkum á að stolið verði
úr bílnum. Menn skulu alltaf taka
lykilinn úr bílnum, jafnvel þegar
aðeins á að skjótast frá í stutta
stund. Ekki skilja laus verðmæti
eftir í bflnum og alls ekki þannig
að þau sjáist.
Ökumenn eiga aldrei að skilja
bflinn eftir í gangi því þá tekur
aðeins nokkrar sekúndur fyrir
fingralanga að stela úr bílnum, eða
honum sjálfum. Algengt er að bílar
séu skildir eftir í gangi við barna-
heimili þegar foreldri ætlar aðeins
að skjótast inn með barnið. Þetta
á auðvitað ekki að gera, bæði vegna
hættu á þjófnaði og ekki síður
vegna þeirrar mengunar sem bíllinn
veldur.
Þegar bíllinn er yfirgefinn á að
sjálfsögðu að hafa allar rúður uppi
og rétt ér að muna eftir að læsa
afturhlera. Þar sem það er hægt
er æskilegt að læsa stýrishjólinu
og ef dýrar felgur eru á bíinum er
sjálfsagt að hafa læsanlega ró á
þeim.
Að sögn lögreglunnar í Reykjavík
er það að mestu komið undir al-
menningi hvort tekst að fækka
þessum afbrotum enn frekar. Við
eigum að geta gert betur. Verum
vel á verði og freistum ekki þjóf-
anna. ■
Safnar Morris-bflum
af mikilli ástríðu
A SAMA hátt og margir eiginmenn eru trúir konum sínum alla ævi
eru til þeir menn sem taka ástfóstri við ákveðna bílategund og sjá
ekki annað. Þannig hefur Olof Sögaard í Danmörku tekið ástfóstri
við Morris 1000 sem hann safnar af ástríðu og á núna 52 eintök.
Olof Sögaard á eintak frá hverju
ári síðan 1949 og þar til fram-
leiðslu var hætt árið 1971. Af sum-
um árgerðunum á hann síðan fleiri
en einn bíl. Hann á líka flestar
gerðirnar sem framleiddar voru,
þ.e. hinn venjulega fjölskyldubíl,
blæjubfl og þennan með bindings-
verkinu eins og þeir segja á dönsk-
unni. Söfnunaráráttan hófst þegar
Sögaard fékk ökuskírteini árið 1957
og hefur hann upp frá því keypt
og selt Morrjs 1000, gert við þá
og safnað þeim. Hafa um 2.500
bflar farið um hendur hans á þess-
um árum, sumir oftar en einu sinni.
Heima hjá Sögaard við Silkiborg
má sjá Morris fyrir utan verkstæði
hans, að sjálfsögðu má líka finna
slíkan bíl innan veggja verkstæðis-
ins og einn er heima í stofu. Það
er sparibíllinn, lúxusútgáfan og
hann á eiginkonan.
Ladan hækkar ekki
VERÐ á Lada bflum
mun ekki hækka frá
framleiðanda á þessu
ári þar sem við höfum
þegar samið um verð
út árið, segir Gísli
Guðmundsson for-
stjóri Bifreiða og
landbúnaðarvéla en því hefur verið
haldið fram að bflar sem fram-
leiddir hafa verið í Austur-Evrópu
muni ekki lengur fást á sama verði
og verið hefur.
Sömu sögu er að segja um
Skoda þar
sem fram-
leiðendur
hans telja
sig ekki
geta hækk-
að hann í
samkeppni
sinni við aðra bíla. Hugsanlegar
verðbreytingar á þessum bíium
hérlendis á næstu mánuðum muni
því ráðast af gengisskráningu en
ekki einhliða hækkun framlejð-
enda. ■
Hvernig á að útbúa
flugbraut í neyð?
NOKKUÐ hefur verið rætt um
hvernig merkja eigi lendingar-
staði fyrir flugvélar og þyrlur
á svæðum þar sem slík farar-
tæki lenda ekki á hverjum degi.
Margs er að gæta þegar gera
þarf lendingarstaði, hvort held-
ur er fyrir flugvél eða þyrlu.
Ef við ræðum fyrst hvernig
útbúa á lendingarstað fyrir þyrlu
þá þarf helst að finna einhvem
stað þar sem engar hindranir eru
fyrir þyrluna í aðflugi. Raf- og
símalínur geta t.d. verið hættuleg-
ar í slæmu skyggni. Ef lent er
að degi til er best að láta einn
mann eða tvo standa miðsvæðis
á lendingarstað með bakið í vind-
inn og halda á lofti flaggi eða
veifu til að sýna vindstefnu. Hafa
ber í huga að þyrlan lendir og
tekur á loft á móti vindi.
Þegar flugstjóri þyrlunnar hef-
ur gert sér grein fyrir hvar best
er að lenda er rétt að mennirnir
sem sýna lendingarstaðinn færi
sig um 20 metra frá lendingar-
staðnum og skulu enn sem fyrr
snúa baki í vindinn. Gott er að
merkja miðpunkt lendingarstað-
arins með laki eða öðru slíku en
festa þarf merkið vel þannig að
það sogist ekki upp í spaðana.
Notið bílljósin
Erfiðara getur reynst að
merkja lendingarstað að nóttu til
og þá er nauðsynlegt að lýsa upp
svæðið, Best er að gera það með
bílljósum eða leifturljósum og
einnig má nota blys ef þau eru
tiltæk. Séu bílljós notuð skulu þau
lýsa upp í vindinn þannig að þau
lýsi ekki á móti þyrlunni þegar
hún kemur inn til lendingar. Gott
er einnig að nota neyðarljós bíl-
anna og láta þau blikka stöðugt.
Ef við segjum að þrír bílar séu
til staðar þá er best að láta tvo
þeirra lýsa með fullum ljósum, auk
neyðarljósanna, inn að miðpunkti
lendingarstaðarins. Bílamir skulu
vera með 30-100 metra bil á milli
sín. Þriðja bílinn er best að setja
í um 20 metra fjarlægð frá mið-
punktinum með afturendann upp
í vindinn. Hafið aðeins kveikt á
neyðarljósunum, ekki ökuljósun-
um. Sé aðeins einn bíll tii staðar
er rétt að hann lýsi upp í vindinn
þannig að þegar þyrlan er lent
lýsi bíllinn aftan á hana.
Flugvélin þarf meira rými
Grundvallarreglurnar fyrir
flugvéi og þyrlu eru þær sömu
en flugvélin þarf mun meira rými
til að geta lent. Flugvél lendir upp
lýsa eins og áður er nefnt en hin-
ir tveir skulu aðeins vera með
stöðuljós við þann enda sem vélin
á að stöðva. Fleiri bílum má bæta
við meðfram brautinni sjálfri og
eiga þeir þá að lýsa þvert á braut-
ina.
Salernispappírinn gagnast
vel
Mikilvægt er að menn felli loft-
netsstangir sem eru á bílunum
því þær geta valdið skemmdum á
vélinni, rekist hún í þær. Mikil-
vægt er að reyna að sýna flug-
manni hvernig vindáttin er og þá
getur salernispappír komið í góðar
þarfir. í björtu er gott að nota
reykblys eða. salernispappír og í
myrkri má reyna að standa með
salernispappír í ljósum frá bílun-
um. Þetta er mikilvægt því óvíst
er hvort hægt er að leggja flug-
braut sem liggur nákvæmlega upp
í vindinn. Um lengd flugbrautar
gildir, að því lengri.sem hún getur
verið því betra, en ávallt ber að
forðast að láta vél lenda í vatni.
Merking lendingarstaðar þyrlu
30-100 metrar
<b
Aðalljós látin lýsa
inn að miðpunkti
Vindstefna
Bifreiðar með
aðalljós og
aðvörunarljós
|!0"
Bifreið aðeins
I 1 með aðvörunarljós
Flugbraut í neyðl
Bílar aðeins með
stöðuljós (parkljós)
kveikt við enda
„flugbrautarinnar"
Bilar með aðalljós
kveikt lýso að
„flugbrautinni"
f*l ’t ■*;
llf ' III
m I.' i •
■>. i
í vindinn eins og þyrian. Menn
verða að taka tillit til umhverfis-
ins og gæta þess að leiða flug-
manninn ekki í gildru. Ingvar
Valdimarsson, flugumsjónarmað-
ur og flugmaður hjá Flugmála-
stjórn, segir mikilvægt að engar
háspennulínur séu í nágrenninu,
gæta þarf einnig að hólum og
klettum.
„Það er mjög mikilvægt, sér-
staklega í myrkri, að engar
hindranir séu í nágrenninu, sér-
staklega á þetta við um það svæði
sem vélin flýgur yfir í aðfluginu.
Við þann enda brautarinnar sem
vélin stoppar er mikilvægt að ekki
séu neinar hindranir og ekki
hengiflug. Það er aldrei að vita
hvenær vélin getur stöðvast og
því má ekkert vera á þeim enda
sem getur verið hættulegt," segir
Ingvar.
Ef einn bíll er til staðar til að
leiðbeina vél tii lendingar á að
stiila honum þannig upp að aftur-
endinn snúi upp í vindinn og bfll-
inn lýsi með aðalljósum inn á fyrir-
hugaðan lendingarstað. Bíllinn á
að vera 50-70 metra frá enda
brautarinnar.
Ekki vera í bílunum
Séu tveir bílar til staðar er best
að koma þeim fyrir við hornin á
brautinni og láta þá lýsa á ská
upp í vindinn, svona um það bil
45 gráðu horn. Bilið milli bílanna
þarf að vera a.m.k. 30 metrar.
Rétt er að brýna fyrir mönnum
að vera ekki í bílunum, heldur
hafa ökuljósin á og koma sér svo
í burtu því lehding getur mistek-
ist og þá er betra að vera ekki í
bílnum.
Ef fleiri bílar eru til staðar er
best að notast við fjóra bfla, einn
við hvert horn brautarinnar. Tveir