Morgunblaðið - 29.12.1993, Síða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 29. DESEMBER 1993
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 29. DESEMBER 1993
23
tNtoc&i Útgefandi mfrlftfeife Árvakur h.f., Reykjavík
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson.
Fulltrúar ritstjóra Björn Jóhannsson, Árni Jörgensen.
Fréttastjórar Freysteinn Jóhannsson, Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson, Ágúst Ingi Jónsson.
Ritstjórnarfulltrúi Björn Vignir Sigurpálsson.
Kringlan 1, 103 Reykjavík. Símar: Skiptiborð 691100. Auglýsingar: 691111. Áskriftir 691122. Áskriftargjald 1400 kr. með vsk. á mánuði
innanlands. I lausasölu 125 kr með vsk. eintakið.
Ár vonbrigða
og nýrra vona
Heimurinn var um margt fullur
bjartsýni í upphafi ársins
1993. Þeir draumar um betri og
friðsælli tíð, sem urðu til við fall
Berlínarmúrsins og hrun Sovétríkj-
anna, lifðu enn góðu lífi, þrátt fyr-
ir að víða um heim væru háðar
blóðugar styrjaldir. Mikið var rætt
um að nýft heimsskipulag væri að
taka við þar sem Sameinuðu þjóð-
irnar, með Bandaríkin í broddi fylk-
ingar, myndu taka að sér eins kon-
ar alþjóðlegt löggæsluhlutverk.
Fyrst átti að stilla til friðar í
Sómalíu, þar sem 300 þúsund
manns höfðu soltið í hel vegna
þeirrar borgarastyijaldar sem geis-
aði í landinu. Stærsta verkefnið var
hins vegar að binda enda á styrjöld-
ina í fyrrverandi Júgóslavíu með
hernaðaríhlutun, ef nauðsynlegt
yrði.
í byijun þessa árs voru einnig
bundnar miklar vonir við jákvæða
þróun í ríkjunum í austurhluta
Evrópu. Þrátt fyrir tímabundna
erfiðleika var talið víst að þau
myndu nokkum veginn snurðulaust
feta Ieið lýðræðislegra og efna-
hagslegra umbóta. Ekki sist fögn-
uðu menn því að Rússar hefðu
hafnað alræðisstefnunni og væru
nú orðnir að bandamönnum Vest-
urlanda eftir margra áratuga kalt
stríð.
Eitt af því fáa sem skyggði á
bjartsýnina var að ekki hafði tekist
að ná samkomulagi um nýjan
GATT-samning, þrátt.fyrir ítarleg-
ar viðræður og Blair House-sam-
komulag Bandaríkjamanna og Evr-
ópubandalagsins í landbúnaðar-
málum. Fríverslunarsinnar gátu þó
huggað sig við það að ríkisstjórnir
Bandarikjanna, Mexíkó og Kanada
höfðu ritað undir samkomulag um
sameiginlegan markað.
Flestir hinna fögru drauma urðu
hins vegar að engu árið 1993. Þetta
reyndist vera árið sem sýndi mönn-
um fram á að þó að ógnaijafnvæg-
ið og kjarnorkuvopnakapphlaup
risaveldanna séu úr sögunni er
heimurinn kannski ekki endilega
mikið öruggari og fallegri fyrir vik-
ið. Hrakfarir sveita Sameinuðu
þjóðanna í Sómalíu og getuleysi
evrópskra stjórnmálamanna gagn-
vart átökunum í Bosníu benda til
að í framtíðinni verði ekki bundnar
svo miklar vonir við alþjóðasamtök
á borð við SÞ. í lok síðasta árs
birtust myndir af bandarískum her-
mönnum sem í nafni Sameinuðu
þjóðanna gengu á land í Sómalíu
og tóku til við að dreifa matvælum
til sveltandi íbúa. í lok þessa árs
eru minnisstæðastar myndirnar af
líki bandarísks hermanns, sem var
dregið um götur Mogadishu í októ-
ber eftir að átján landgönguliðar
höfðu fallið í skotbardaga við sóm-
alska skæruliða. Flest bendir nú til
að Bandaríkjamenn og fleiri þjóðir
muni draga sveitir sínar til baka
frá Sómalíu á fyrri hluta næsta árs
og allt eins víst að allt verði þá
með sama hætti og áður.
Fátt bendir til að friðsamleg
lausn náist varðandi Bosníu þrátt
fyrir stöðugar friðarviðræður allt
árið. Að öllum Iíkindum munu Serb-
ar og Króatar skipta með sér bróð-
urhluta landsins og úthluta músl-
imum einhveijum skika, sem þeir
verða að sætta sig við. Tilraunir
SÞ til að stilla til friðar í Angóla
hafa einnig mistekist og átök bloss-
að þar upp að nýju.
Nýjar ógnir hafa líka birst á
árinu og ber þar kannski fyrst að
nefna Norður-Kóreu og þann
möguleika að veruleikafirrt alræð-
isstjórn landsins hafi náð því marki
að framleiða kjamorkuvopn.
í Austur-Evrópu hafa mál heldur
ekki þróast á jafn snurðulausan
hátt og menn dreymdi um á Vestur-
löndum. Lífskjör, sem aldrei voru
mjög beysin, hafa hrunið og at-
vinnuleysi er gífurlegt. Þetta hefur
haft í för með sér að umbótasinnuð
öfl hafa átt erfitt uppdráttar og í
kosningum í Litháen, Póllandi og
Rússlandi hafa flokkar, stofnaðir á
grundvelli gömlu kommúnista-
flokkanna, fagnað góðu gengi í
kosningum. Jafnvel í austurhluta
Þýskalands hafa kommúnistar unn-
ið sigra.
Þróun mála í Rússlandi og raun-
ar flestum fyrrum lýðveldum Sov-
étríkjanna er sérstakt áhyggjuefni.
í október kom til blóðugra bardaga
í Moskvu eftir að andstæðingar
Borísar Jeltsíns á þingi hertóku
þinghúsið. Tveimur mánuðum síðar
fékk flokkur undir forystu lýð-
skrumarans Vladímírs Zhír-
ínovskíjs mest fylgi er fyrstu lýð-
ræðislegu kosningarnar voru
haldnar í landinu.
En árið 1993 hefur ekki einung-
is einkennst af átökum og von-
brigðum. í Suður-Afríku hafa full-
trúar hvíta minnihlutans og blökku-
manna náð samkomulagi um nýja
bráðabirgðastjórnarskrá og kosn-
ingar á næsta ári. Má raunar segja
að yfirráð hvíta minnihlutans hafi
liðið undir lok á þessu ári. Þá náðu
leiðtogar ísraela og Palestínu-
manna óvæntu samkomulagi um
frið og sjálfstjórn Palestínumanna
á Gaza-svæðinu og í borginni Jer-
íkó. Ef til vill hillir jafnvel einnig
í fyrsta skipti undir frið milli mót-
mælenda og kaþólikka á Norður-
írlandi. Á síðustu stundu náðist
einnig eining um nýtt GATT-sam-
komulag og hafa því vonir um hag-
vöxt og velmegun á næstu árum
aukist. Í Japan og að nokkru leyti
á Ítalíu gerðu kjósendur upp við
þá spillingu, sem viðgengist hefur
í stjórnkerfum þessara ríkja, allt
frá lokum síðari heimsstyijaldar-
innar, og ríkjum Evrópubandalags-
ins tókst loks að staðfesta Maas-
tricht-samkomulagið.
Þetta mótsagnakennda ár varð
því einnig til að auka bjartsýni á
mörgum sviðum þó að á heildina
litið hafí það dregið úr björtustu
vonum manna. Horfnar eru skýja-
borgirnar og draumsýnirnar en í
staðinn hefur tekið við hógværari,
jarðbundnari heimssýn, sem líklega
er traustari grundvöllur til árang-
urs.
Ferðablað Los Angeles Times
Sagt frá ferð til
Islands á forsíðu
í FERÐABLAÐI bandaríska dagblaðsins Los Angeles Times sem
kom út 26. desember sl. er sagt frá ferð um ísland sem blaðakon-
an Jeanne K. Hanson fór með ferðaskrifstofunni Add Ice Travel
í febrúar sl. Greinin byrjar á forsíðu ferðablaðsins, sem er að
mestu tekin undir hana, heil síða er inni í ferðablaðinu auk þess
sem vísað er á greinina á forsíðu aðalblaðsins. Með henni fylgja
níu litljósmyndir auk tveggja lítilla korta sem sýna hnattstöðu
íslands og staðina sem ferðalangarnir heimsóttu á íslandi. Að
sögn Einars Gústavssonar, forstöðumanns skrifstofu Ferðamála-
ráðs í New York, er Los Angeles Times með stærstu dagblöðum
Bandaríkjanna og sé greinin því frábær landkynning fyrir ísland.
í greininni, sem öll er hin lofsam-
legasta, er lýst dagsferð sem blaða-
konan fór ásamt manni sínum með
ferðaskrifstofu Arngríms Her-
mannssonar frá Reykjavík og upp
á Kjalveg með viðdvöl í Hvera-
gerði, við Kerið, Gullfoss og Lang-
jökul. Þar var gerður stuttur stans
og á leiðinni til baka var komið við
í kaffi á Hótel Geysi í Haukadal.
Hanson segist hafa þurft að beita
eiginmann sinn fortölum til að fá
hann til að samþykkja „vetrar-saf-
aríferð" til íslands en eftir að hafa
heyrt endalausar lýsingar á því að
ísland væri fallegasta land í heimi,
þar sem landslagið tæmdi hugann
en færi aldrei úr minningunni, féllst
hann loks á að fara í ferðina.
Frábær landkynning
Einar Gústavsson segir ísland
hafa fengið mikla athygli í fjölmiðl-
um vestanhafs að undanförnu og
sé þar m.a. að skila sér markvisst
markaðsstarf starfsfólks Ferða-
málaráðs í Bandaríkjunum. Einar
segir að þessi grein í Los Angeles
Times sé mikil viðurkenning og
gífurleg landkynning fyrir fsland
því blaðið sé eitt stærsta dagblað
Bandaríkjanna. Það sé mjög virt
og til marks um það kosti heilsíðu-
auglýsing í blaðinu um 65.000
Bandaríkjadali eða yfir 4,6 milljónir
ísl. króna.
W ls\v>» ÍOftWj *>*«*»#«* «»«. 16* twrfOUíX*MfeýMÍM
RÍ.VkjAVllt-, :<;M.AKI»-On tl.iy
Jn'áirr (hW ««>%»• wffll i. lctll-tiKÍ
wj>, tiH> Huon. lt hflJ l»c<n tlri*'
/iioy tll moming in Kirj kjavilr,
lii.uviíng ih<- inmuttiiios- Thc vtnkitcfort:,
ilit: tciii|icrjtuic bfld m<ht<i M
dcKfvc', j winur t'i Jt tlut Irtti ttudc llilt
<»>:iStfy irx' wjrmcisi |ilfl<* kt *11 <tf Kt»r»|tv
úir tnc <itv. Tbw «c hwH’J ú«m our ptlot
ihv kt v>M»l tii 3 *t«»p Jt Kcfljvfk InUiitU'
IMHUt aitá t»C HVIC WÍMTktl.
My huHltund jri<i 1 íw«l plttnnctl itw a two-
Jny trip u> L'.i>n<i thit |w»i FVIiritJiy, <m *>ur
w»v i»>i»c<(rj| iii<>iv <J-t>H ol :«vt. :<ui rimcr.t
itui GíúgcoiKKtlv «n Norray.
'J Itc ttwln jitiGty v> js ui bc MMncthinjf
>m<i«wl rhfsmnv wliirt [VI r<sj<l flbmtt wbiln
vp.itiofl, b-ylðiut thc »uinm<r bcfortr.
IVpKí j>s wc'tl uk<* j dip in yne <if thv
viilvaiiicjib' Iicjivi) ovkIoot tvtimming jh>ii1>
>n R*.yk}Jtik“tbc '>11« siiuw.n in biai'Aiirc
citrHOv
<mm«oi:>:<K<,
Forsíðan
FORSÍÐA ferðablaðs Los Angeles Times er að mestu tekin undir
umfjöllun um „vetrar-safaríferð“ til íslands í febrúar sl.
íslendingar seinteknir
Hanson segir m.a. frá því að hér
sé fólki raðað eftir skírnarnafni í
símaskránni og að íslendingar séu
ekki að flíka tilfínningum sínum en
séu mjög vingjarnlegir eftir að
kynni hafi tekist með þeim.
Hanson fer nokkrum orðum um
bílana sem Add Ice Travel hefur
yfír að ráða og tækjabúnaði þeirra.
Hún lýsir t.d. lórantæki sem stað-
setur bílana með 5 cm nákvæmni
með aðstoð gervihnatta. Hanson er
yfir sig hrifín af Gullfossi vegna
þess hve náttúrulegur staðurinn sé.
Þar séu engin mannvirki og ekkert
rusl og hún segist beinlínis hafa
tárast yfír fegurð staðarins.
Með greininni fylgja upplýsingar
um hótel og veitingastaði í Reykja-
vík, stutt lýsing á eins og tveggja
daga ferðum sem Add Ice Travel
býður upp á og upptalning á ýmsu
því sem hægt er að taka sér fyrir
hendur í Reykjavík.
Hraðfrystihús Fáskrúðsfjarð-
ar sameinast kaupfélaginu
Kaupfélagið átti meginhluta hlutafjár í frystihúsinu
HRAÐFRYSTIHÚS Fáskrúðsfjarðar verður sameinað Kaupfélagi
Fáskrúðsfjarðar frá og með næstu áramótum. Akvörðun um þetta
var tekin á sijórnarfundi hjá Kaupfélagi Fáskrúðsfjarðar í nóv-
emberbyijun og samhljóða ákvörðun var samþykkt á stjórnar-
fundi Hraðfrystihússins sama dag. Kaupfélagið tekur við öllum
eignum og skuldum, réttindum og skyldum Hraðfrystihússins frá
og með 1. janúar nk.
Hraðfrystihús Fáskrúðsfjarðar
var stofnað 1940 af Kaupfélagi
Fáskrúðsfjarðar og nokkrum ein-
staklingum en fljótlega varð Kaup-
félagið nær því eini eigandi félags-
ins og hefur það verið frá upphafi
rekið við hlið þess. Kaupfélags-
stjórar Kaupfélags Fáskrúðsfírð-
inga hafa jafnframt verið fram-
kvæmdastjórar Hraðfrystihússins.
Kaupfélagið var stofnað 1933 og
eru félagsmenn um 200.
Velta 1,2 milljarðar
Samkvæmt samstæðureikningi
Kaupfélagsins og Hraðfrystihúss-
ins í árslok 1992 var bókfært eigið
fé félaganna 481,3 milljónir kr.
Heildarvelta félaganna var um 1,2
milljarðar kr. og að jafnaði voru
starfsmenn tæplega 200.
Gísli Jónatansson sem verið hef-
ur framkvæmdastjóri félaganna
síðastliðin 18 ár verður áfram
kaupfélagsstjóri eftir sameiningu
félaganna.
SAMNINGURINN UM EVROPSKA EFNAHAGSSVÆÐIÐ
Hömlum aflétt af samning-
um um skammtímafjármagn
SAMNINGURINN um Evrópska
efnahagssvæðið sem tekur gildi
nú um áramótin miðast meðal
annars að auknu frelsi á fjár-
magnsmarkaði. Á íslandi hafa
síðustu misseri verið samþykkt-
ar lagabreytingar vegna samn-
ingsins og nú um áramótin
verða allar takmarkanir á svo-
nefndum langtímahreyfingum
felldar niður, og fyrstu skrefin
stigin til svipaðra breytinga á
skammtímahreyfingum. Þá á
vátryggingastarfsemi að verða
fijáls að miklu leyti við gildis-
töku EES en á Islandi hefur
lögum um vátryggingar ekki
enn verið breytt til samræmis
við EES-samninginn og því
verða áfram talsverðar tak-
markanir á þeirri starfsemi
hérlendis þar til lögunum hefur
verið breytt.
Eitt markmið EES-samningsins
er að afnema gjaldeyriseftirlit sem
hefur bein áhrif á fjármagnsflutn-
inga og aðrar óbeinar hindranir.
Síðustu misseri hafa verið stigin
skref í fijálsræðisátt hérlendis hvað
þetta varðar og nú eru gjaldeyris-
viðskipti vegna inn- og útflutning
vöru og þjónustu að fullu frjáls.
Fjármagnshreyfingar, það er
flutningar á fé milli landa sem
ekki tengist viðskiptum með vöru
og þjónustu, eru orðnar fijálsar að
mestu en nú um áramótin falla
niður síðustu takmarkanir á svo-
nefndum langtímahreyfingum 0g
þá verður meðal annars hægt að
fjárfesta ótakmarkað í erlendum
verðbréfum.
Um áramótin verður einnig byij-
að að aflétta takmörkunum á
skammtímahreyfingum og er gert
ráð fyrir að því verði lokið í byijun
næsta árs. Skammtímahreyfingar
íjármagns eru einkum viðskipti
með verðbréf og lán til skemmri
tíma en árs, og innlegg og úttektir
af bankareikningum.
Frjálsræði í
fasteignaviðskiptum
Fasteignaviðskipti á Evrópska
efnahagssvæðinu teljast einnig til
fjármagnshreyfínga og á því sviði
hefur Island fengið undanþágu,
heimild til að viðhalda ótímabundið
banni við fjárfestingu erlendra að-
ila í útgerð og fiskvinnslu. Þá hafa
íslendingar einnig fengið frest til
að breyta löggjöf sinni um íjárfest-
ingar erlendra aðila í atvinnu-
rekstri og fasteignakaup erlendra
aðila. Fyrir jólin samþykkti Alþingi
breytingar á.lögum um fjárfestingu
erlendra aðila. Þær breytingar voru
til að koma til móts við lágmarks-
kröfur EES-samningsins meðan
verið er að endurskoða íslenska
löggjöf um þessi efni og eru ríkis-
borgarar aðildarríkja EES þar með
undanþegnir ýmsum takmörkunum
á fjárfestingu í atvinnurekstri hér
á landi.
Meginreglan í fjármálaþjónustu
er að starfsleyfi nægi, sem þýðir
að stofnun sem hefur leyfi til að
starfa í eigin heimalandi geti sett
á stofn umboð og útibú í öðrum
EES-ríkjum og veitt þar þjónustu
án þess að fá til þess sérstök leyfí.
Eftirlit með stofnunum fer fram í
heimalandi fyrirtækjanna hvar svo
sem þau starfa á efnahagssvæðinu.
Búið er að breyta lögum um banka-
starfsemi og verðbréfamarkað hér-
lendis til samræmis við þetta.
Tryggingalög tefjast
Vátryggingastarfsemi fellur
undir EES-samninginn, þar á með-
al líftryggingar, bílatryggingar og
almennar tryggingar. Svipaðar
reglur eiga að gilda um fyrirtæki
á þessu sviði og banka, það er að
segja að vátryggingafélag sem
hefur starfsleyfi í heimalandi sínu
getur hafíð starfsemi hvar sem er
í EES, svo framarlega sem það til-
kynnir viðkomandi stjórnvöldum
um það. Fyrirtækið verður að
mestu leyti undir eftirliti landsins
sem gaf út starfsleyfi þess, en þarf
að undirgangast tryggingalög
gestaríkisins að öðru leyti. Þá eiga
ríkisborgarar innan EES að geta
keypt hverskonar tryggingar hvar
sem er á svæðinu.
Hérlendis hefur lögum hins veg-
ar ekki enn verið breytt með tilliti
til EES-samningsins og því getur
ísland í raun ekki uppfyllt samn-
inginn hvað þetta varðar. Sam-
kvæmt núgildandi lögum verður
að fá leyfí tryggingaráðherra til
að kaupa aðrar tryggingar en líf-
tryggingar erlendis og erlend félög
verða að fá starfsleyfi hér á landi.
Því gilda starfsleyfi evrópskra fé-
laga ekki hérlendis 0g starfsleyfi
íslenskra félaga gilda ekki erlendis
fyrr en þessum lögum verður
breytt.
Einkaréttur afnuminn
Frumvarp um breytingar á lög-
um um vátryggingar hefur legið
fyrir en ekki er lokið breytingum
á því, meðal annars vegna nýrra
tilskipana sem Evrópubandalagið
hefur samþykkt og búist er við að
verði teknar inn í EES-samninginn.
Þessar tilskipanir gera meðal
annars ráð fyrir því að fijálsræði
í vátryggingastarfsemi verði aukið
frá því sem var þegar EES-samn-
ingurinn var gerður.
Þá er einnig gert ráð fyrir að
fella verði niður einkarétt og
skattaívilnanir sem tryggingafélög
í ákveðnum tryggingagreinum
hafa notið. í EES-samningnum vai
tímabundin undanþága fyrir starf-
semi Húsatryggingar Reykjavíkur
sem sér . um brunatryggingar á
höfuðborgarsvæðinu og Viðlaga-
tryggingar íslands. Þá hefur
Brunabótafélag íslands haft einka-
rétt á brunatryggingum utan
Reykjavíkur. Talið er að þetta fyrir-
komulag fái ekki staðist til lengdar.
Þá þarf að fella niður einkarétt
sem bátaábyrgðarfélög og Sam-
ábyrgð íslands á fiskiskipum hafa
notið. Bátaábyrgðarfélög hafa haft
einkarétt á að tryggja báta undir
100 tonnum að þyngd, og Sam-
ábyrgðin hefur haft einkarétt á
endurtryggingu þessara báta.
Samkvæmt upplýsingum úr
Tryggingaeftirlitinu á að taka þessi
mál fyrir mjög fljótlega eftir ára-
mótin þannig að hægt verði að
fjalla um lagabreytingar sem
tryggja starfsleyfí erlendra trygg-
ingafélaga og aukið fijálsræði í
tryggingum á vorþingi. Hins vegar
eru breytingar á einkarétti hér-
lendra tryggingafélaga erfiðara
mál.
Hver er árangurinn af efna-
hagsstefnu ríkisslj órnarinnar?
eftirFriðrik
Sophusson
íslenskt efnahagslíf hefur gengið
í gegnum mikla erfiðleika síðustu
misseri. Á tímabilinu 1991-1994 er
talið að þjóðartekjur á mann rýrni
um allt að 10%. Meginskýringin á
'eínahagssamdrættinum er stórfelld
skerðing á þorskafla og mikil verð-
lækkun á útflutningsmörkuðum.
Samdrátturinn hefur óhjákvæmilega
bitnað á atvinnurekstri og heimilum
og valdið nokkru atvinnuleysi.
Til að bregðast við þessum erfiðlei-
um og draga úr áhrifum þeirra hefur
ríkisstjórnin gripið til margvíslegra
efnahagsráðstafana. Skattar á fyrir-
tækjum hafa verið lækkaðir til að
styrkja stöðu atvinnulífsins. Raun-
gengi krónunnar hefur verið lækkað
til að tryggja betrí samkeppnisstöðu
fyrirtækjanna. Útgjöld til atvinnu-
skapandi verkefna hafa verið aukin
til að hamla gegn vaxandi atvinnu-
leysi. Jafnframt verður virðisauka-
skattur af matvælum lækkaður um
næstu áramót til að lækka fram-
færslukostnað heimilanna.
Aðgerðir skila árangri
Upp á síðkastið hafa birst ótvíræð
merki um að aðgerðir ríkisstjórnar-
innar séu farnar að skila umtalsverð-
um árangri. Verðbólga er nú minni
en í flestum viðskiptalöndum íslend-
inga. Viðskiptahalli heufr minnkað
verulega og er nú minni en um langt
árabil. Af þessum ástæðum hefur
erlend skuldasöfnun verið stöðvuð og
á þessu og næsta ári munu erlendar
skuldir lækka að raungildi í fyrsta
sinn frá árinu 1970. Rekstrarskilyrði
atvinnuveganna hafa batnað og raun-
gengið er með hagstæðasta móti.
Þrátt fyrir að atvinnuleysi hafi aukist
nokkuð hefur tekist að halda því í
skefjum, meðal annars með útgjöld-
um til atvinnuskapandi verkefna.
Loks hafa 'vextir lækkað og þola nú
samanburð við það sem gengur og
gerist í nágrannaríkjunum. I _ með-
fylgjandi töflu sést hvernig ísland
kemur út í samanburði við Evrópuríki
OECD. (Sjá töflu.)
Samdráttur í efnahagslífinu og sér-
stakar aðgerðir ríkisstjórnarinnar
(aukin útgjöld til framkvæmda og
lækkun skatta) hafa veikt stöðu ríkis-
sjóðs. Þrátt fyrir það hefur tekist að
draga úr ríkisútgjöldum, m.a. með
sparnaði og aðhaldi í rekstri, og er
hallinn nú talsvert lægri en árið 1991.
Með aðgerðum ríkisstjórnarinnar og
ábyrgri afstöðu aðila vinnumarkaðar-
ins hefur myndast betra jafnvægi og
meiri stöðugleiki í efnahagslífinu en
„Flest bendir til þess að
stefna ríkisstjórnarinn-
ar hafi þegar skilað
árangri. Sú verndun og
uppbygging fiskistofna
sem ríkisstjórnin hefur
beitt sér fyrir mun von-
andi skila afrakstri á
næstu árum. Meðal ann-
ars þess vegna er spáð
hagvexti á árunum 1995
og 1996.“
verið hefur um langt árabil. Minni
lánsfjárþörf ríkisins ásamt sérstökum
aðgerðum á peningamarkaði hefur
skapað skilyrði til þeirrar vaxtalækk-
unar sem orðið hefur að undanförnu.
Hagvöxtur framundan
Flest bendir til þess að stefna ríkis-
stjórnarinnar hafi þegar skilað
árangri. Sú verndun og uppbygging
Samanburður milli íslands og Evrópuríkja OECD árið 1994
ísland OECD
Verðbólga, meðalhækkun framfærsluvísitölu milli ára 2,5 5,5
Atvinnuleysi, hlutfall af heildarmannafla 5,0 11,4
Halli hins opinbera, % af VLF 3,1 6,3
þar af ríki 2,5
Skammtímanafnvextir (ríkisvixlar), % 5,4 5,4
Hagvötur, % -2,0 1,5}-
Utgerðannenn og Har-
aldur bjóða í SR-mjöl
TVÖ tilboð bárust í öll hlutabréf ríkisins í SR-mjöli hf. sem stofnað
var upp úr Síldarverksmiðjum ríkisins. Tilboðin voru frá hópi út-
gerðarmanna og annarra fjárfesta og Haraldi Haraldssyni í Andra
og fjárfestum á hans vegum. Ekkert fékkst uppgefið um efni tilboð-
anna í gærkvöldi. Fulltrúar seljendanna áttu trúnaðarviðræður við
fulltrúa beggja kaupendahópanna síðdegis í gær.
Friðrik Sophusson
fiskistofna sem ríkisstjórnin hefur
beitt sér fyrir mun vonandi skila af-
rakstri á næstu árum. Meðal annars
þess vegna er spáð hagvexti á árunum
1995 og 1996. Þrátt fyrir ytri áföll
og erfiðieika í efnahagsmáium hefur
íslensku þjóðinni því tekist betur en
mörgum öðrum að feta sig út úr erfið-
leikunum.
Höfundur er fjármálaráðhcrra.
Akureyrarbæ var einnig gefinn
kostur á að bjóða í fyrirtækið. Bærinn
skilaði ekki tilboði fyrir lok tilboðs-
frests í gær en sendi í staðinn bréf
þar sem óskað var eftir lengri fresti
til að skila inn tilboði. Ekki hefur
Fleiri innbrot voru framin í borg-
inni í fyrrinótt. Meðal annars var
sælgæti fyrir 12 þúsund krónur stol-
ið úr söluturni við Freyjugötu.
Síðdegis í fyrradag var tilkynnt
verið tekin afstaða til erindis Akur-
eyrarbæjar, en í gærkvöldi var talið
ólíklegt að hægt yrði að verða við ósk
hans þar sem tvö tilboð bárust fyrir
tilskilinn tíma.
Benedikt Sveinsson hrl, stjórnar-
um innbrot í Grandaskóla en þaðan
hafði verið stolið sjónvarpi og mynd-
bandstæki. RLR vinnur að rannsókn
málsins.
formaður Sjóvá-Almennra trygginga
hf., og Jónas A. Aðalsteinsson hrl.
eru forsvarsmenn tilboðs loðnuút^
gerðanna. Að því stendur 21 útgerð-
arfyrirtæki með liðlega helming
loðnukvótans í landinu, Draupnissjóð-
urinn hf., Þróunarfélag íslands hf.
og Eignarhaldsfélagið Alþýðubankinn
hf. Þá hafa sveitarfélögin fimm þar
sem verksmiðjur fyrirtækisins eru
staðsettar, starfsmannafélögin og ol-
íufélögin þijú lýst yfir stuðningi við
kaup þessa hóps á fyrirtækinu.
Haraldur Haraldsson hefur verið
ófáanlegur til að segja frá því hveijir
standi með honum að tilboðsgerðinni.
Trúnaðarviðræður
Fulltrúar ríkisins og Verðbréfa-
markaðar íslandsbanka hf. áttu síð-
degis í gær viðræður við báða aðila,
meðal annars til að kanna trúverðug-
leika tilboðanna. Tilboðsgjafarnir
sögðust í gærkvöldi ekki geta veitt
upplýsingar um efni tilboðanna eða
viðræðurnar við fulltrúa ríkisins
vegna þess að þess hefði verið óskað
af hálfu seljandans að viðræðumar
væru trúnaðarmál.
Teknir við innbrot
TVEIR menn á tvítugsaldri voru staðnir að innbroti í verslun við
Hverfisgötu. Þegar að var komið voru mennirnir að gera sig líklega
til að láta greipar sópa. Þeir voru færður í fangageymslu. Um svipað
leyti var tilkynnt um innbrot í gleraugnaverslun við Austurstræti og
að sögn lögreglu lék grunur á að sömu menn hefðu verið að verki.