Morgunblaðið - 05.01.1995, Blaðsíða 2
2 B FIMMTUDAGUR 5. JANÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Landsbanki býð-
ur gengisbundin
skammtímabréf
LANDSBANKI íslands hefur haf-
ið sölu á nýrri tegund skammtíma-
skuldabréfa með gengisviðmiðun.
í fyrstu verða boðin fram skulda-
bréf til þriggja mánaða með við-
miðun við gengi bandaríkjadollars
annars vegar og gengi ECU hins
vegar.
Til að halda
peningum í landinu
Kjör skuldabréfanna munu taka
mið af svonefndum þriggja mán-
aða libid-vöxtum viðkomandi
mynta.
Miðað við stöðu markaða að
morgni 3. janúar hefðu þriggja
mánaða skuldabréf Landsbankans
með gengisviðun við bandaríkja-
dollar borið 6,2% ávöxtun og
þriggja mánaða skuldabréf með
gengismiðun við ECU borið 6,05%
ávöxtun. Bréfín verða gefin út í
tveggja milljóna einingum hið
smæsta og verða í sölu hjá Lands-
bréfum.
Með sölu bréfanna hyggst
Landsbankinn koma til móts við
óskir stórra fjárfesta sem frá ára-
mótum geta ávaxtað fé á erlendum
skammtímamarkaði. „Það er aug-
ljóst að afnám síðustu takmarkana
á erlendum viðskiptum mun í ein-
hverjum mæli beina fjárfestum
beint til útlanda. Við viljum halda
þessum peningum í landinu og
höfum tæki til að ávaxta þá með
einfaldari hætti en aðrir á móti
þessu,“ sagði Ólafur Örn Ingólfs-
son, forstöðumaður fjárreiðudeild-
ar Landsbankans, í samtali við
Morgunblaðið.
Ivið lakari kjör en
fjárfestum býðst
Ólafur sagði að þetta væru ívið
lakari kjör en fjárfestum byðust
erlendis á sambærilegum bréfum,
en þá væri eftir að taka tillit til
kostnaðar við viðskiptin. „Ég tel
að þetta sé hagstæðara fyrir fjár-
festa þegar upp verður staðið.“
VIÐSKIPTI
Fyrirtæki
íslandsbanki
Hampiðjan
Olíuverslun íslands
Hlutabréfasjóiðurinn hf.
Fiugleiðir
Skagstrendingur
Eimskip
Þormóður rammi
Grandi
ísl. hlutabréfasjóðurinn
Auðlind
Skeljungur
Olíufélagið
Marel
KEA
Sæplast
Hlutabréfasjóður VÍB
Síldarvinnslan
Útgerðarf. Akureyringa
Jarðboranir
Haraldur Böðvarsson
Lokagengi
1993 1994
Arður
á árínu Ávöxtun alls árið 1994
-33,5%
Fyrirtæki
á Verðbréfaþingi
Áxöxtun
skráðra
hlutabréfa
á árinu
1994
UPPLÝSINGAR um heildarmarkaðsverðmæti hlutabréfa í árslok
liggja ekki fyrir enn, en samkvæmt upplýsingum frá Seðlabanka íslands
hækkaði markaðsverðmæti hlutabréfa úr 35.818 millj.kr. í nóvember
1993 í 41.967 millj.kr. í nóv. 1994. í þessum tölum eru hlutabréf skráð á
Verðbréfaþingi íslands auk hlutabréfa utan Verðbréfaþings sem metin
eru af markaði.
Heimild: Landsbréf hf. Miðað er við lokagengi útgefið af Verðbréfaþingi íslands.
Gengisbreytingar hlutabréfa eru reiknaðar að teknu tilliti til útgefinnar jöfnunar á
árinu. Til að reikna ávöxtun hlutabréfa er að auki bætt við útgreiddum arði á árinu í
hlutfalli við markaðsverð í ársbyrjun.
Eimskip
flyturyfir
millj. tonn
EIMSKIP flutti á sl. ári 1.018 þús-
und tonn og er þetta í fyrsta sinn
sem flutningar fara yfir eina milljón
tonna. Umtalsverð aukning varð á
flutningum með áætlunarskipum
Eimskips í inn- og útflutningi til
og frá landinu. Þessir flutningar
jukust úr 500 þúsund tonnum í 575
þúsund tonn eða um 15%. Mest
aukning hefur orðið í útflutningi
m.a. á sjávarafurðum.
Flutningar milli erlendra hafna
jukust verulega eða um 23% og
voru samtals nær 100 þúsund tonn
á árinu. Flutningar með stórflutn-
ingaskipum í inn- og útflutningi
hafa hins vegar dregist saman um
16%.
Árið 1994 voru starfsmenn fé-
lagsins um 780, þar af 180 erlend-
is. Fjölgaði þeim úr 746 frá árinu
1993. Þessi fjölgun átti sér stað á
starfsstöðvum Eimskips erlendis
enda jókst velta erlendu starfsem-
innar um 12%. Félagið rekur nú
14 skrifstofur erlendis í tíu löndum
í Evrópu og Norður-Ameríku.
Eimskip rekur tíu skip, 8 í áætl-
unarflutningum en 2 í stórflutning-
um, öll með íslenskum áhöfnum.
Þrír flokk-
ar atvinnu-
leyfa
NÚ UM áramótin tóku gildi ný lög
um atvinnuréttindi útlendinga sem
gilda um alla útlendinga nema
þegna ríkja Evrópska efnahags-
svæðisins (EES). Ein helsta breyt-
ingin er að greint er á milli þriggja
tegunda atvinnuleyfa og ákvæði um
undanþágur eru rýmkuð.
Flokkamir em: tímabundið at-
vinnuleyfi sem veitt er atvinnurek-
anda til að ráða útlending í tilgreint
starf um tiltekinn tíma; óbundið
atvinnuleyfi sem veitt er útlendingi
til að vinna á íslandi; og atvinnu-
rekstrarleyfi til að vinna sjálfstætt
eða starfrækja fyrirtæki. Erlendir
námsmenn í íslenskum skólum
þurfa nú atvinnuleyfi og sérstakt
leyfi þarf til að ráða „au-pair“.
Varanlegar undanþágur fá borg-
arar EES-ríkja og starfsmenn
sendiráða, en felld er niður skylda
til að sækja um atvinnuleyfí fyrir
ýmsa sem vinna fjórar vikur eða
skemur hér á landi. í þeim hópi em
vísindamenn og fyrirlesarar, flesdr
listamenn, blaðamenn, íþróttaþjálf-
arar, ökumenn fyrir erlenda ferða-
menn og sérhæfðir starfsmenn og
ráðgjafar sem vinna að uppsetn-
ingu, eftirliti eða viðgerð tækja.
-----4---------
Framkvæmda-
sijóraskipti
hjá Icecon
PÉTUR Einarsson hefur verið ráð-
inn framkvæmdastjóri Icecon, dótt-
urfyrirtækis Sölumiðstöðvar
hraðfrystihúsanna, frá áramótum.
Pétur hefur undanfarin ár verið
sölustjóri Icelandic France, sölu-
og markaðsfyrirtækis SH í Frakk-
iandi. Icecon hefur flutt út tækni-
búnað og -þekkingu og unnið að
verkefnaleit og þróunarverkefnum
fyrir íslendinga erlendis.
PÁLL Gíslason sem verið hefur
framkvæmdastjóri Icecon mun
sinna verkefnum sem SH vinnur
að á alþjóðlegum vettvangi. Meðal
verkefna Páls er að annast rekstur
á útgerðarfyrirtækinu Goodman
Shipping Ltd. en það gerir út tún-
fískskip frá afrísku borginni Abidj-
an á Fílabeinsströndinni.
Aukin lánsfjárþörf ríkissjóðs vegna innlausnar spariskírteina
Vextir gætu þokast
upp á við fyrrihluta árs
Morgunblaðið/Sverrir
Hanna auglýsingar
fyrir Intemet
AUGLÝSINGASTOFAN Qlan
býður viðskiptavinum sinum nú
upp á hönnun auglýsinga til
birtingar á alþjóðlega tölvunet-
inu Internet. Mikið hefur verið
spurt eftir þessarri þjónustu
eftir að Qlan ákvað að auglýsa
hana rétt fyrir áramótin, að
sögpi Ægis Sævarssonar, fram-
kvæmdastjóra.
Onnur fyrirtæki hafa boðið
mönnum að koma efni inn á
Internetið, en Qlan er fyrst til
að sameina tengingu og útlits-
hönnun auglýsinga, að sögn
Tómasar Jónssonar auglýsinga-
teiknara og meðeiganda.
Ægir sagði að þjónusta fyr-
irtækisins fælist í því að bjóða
íslenskum fyrirtækjum upp á
sérhæfða þjónustu í hönnun
gagna og tengingu upplýsinga
inn á Internetið. Þeir sem helst
hefðu sýnt því áhuga að auglýsa
á Internet væru aðilar í útflutn-
ingi og ferðaþjónustu. Nú munu
á fjórða tug milljóna vera tengd-
ir netinu, þar á meðal yfir 4000
íslendingar.
Ægir sagði að lítil reynsla
væri komin á Internetið sem
auglýsingamiðil, en fyrirtækinu
hefði þótt það spennandi að
bæta þessarri þjónustu við. „Við
höfum gífurlega trú á því að
þetta muni aukast í framtíð-
inni,“ sagði Ægir.
Vefurinn býður upp á
útilitshönnun
Guðmundur Ragnar Guð-
mundsson, sem sér um vefsmíði
á Internetinu, sagði að með til-
komu „veraldarvefsins“, World-
Wide-Web, byðist upp á mynd-
ræna útfærslu á Internetinu, en
ekki bara einfaldan texta. Af
því leiddi að gerð auglýsinga
og vörukynninga á netinu væri
meiri spurning um hönnun en
tækni og því ætti hún frekar
heima á auglýsingastofu en til
dæmis tölvufyrirtæki.
Qlan býður upp á auglýsinga-
gerð i hefðbundnum miðlum
auk Internetsins. Auk þeirra
Ægis, Tómasar og Guðmundar
vinnur Árni Júlíus Rögnvalds-
son í grafískri hönnun hjá fyrir-
tækinu.
VEXTIR geta hækkað á næstunni, einkum skammtímavextir, vegna
aukinnar lánsfjárþarfar ríkissjóðs á næstunni, að sögn talsmanna verð-
bréfafyrirtækja sem Morgunblaðið ræddi við. Eins og fram kom í blað-
inu í gær verður lánsfjárþörf ríkissjóðs 18-19 milljarðar króna næstu
3 mánuði og munar þar mest um fimm ára spariskírteini sem koma
til innlausnar í febrúar að upphæð nærri 10 milljarðar króna.
„Ég held að það sé almenn trú
manna að vextir geti skotist eitt-
hvað smávegis upp, á fyrstu mánuð-
um ársins að minnsta kosti," sagði
Brynhildur Sverrisdóttir, fram-
kvæmdastjóri Fjárfestingarfélags-
ins Skandia. Þar kæmi inn óvissa
vegna kosninga og vaxtahækkanir
erlendis, auk hinnar auknu lánsfjár-
þarfar ríkisins á fyrstu mánuðum
ársins, sem vonandi yrði minni síð-
ari hluta ársins.
Hún sagði að í raun hefðu lang-
tímavextir hækkað á síðari hluta
1994, en skammtímavextir væru á
uppleið, samanber meðalávöxtun
ríkisvíxla, sem hefðu verið að þok-
ast upp á við.
Vextir hærri en
opinbert er
Brynhildur sagði að vextir á
spariskírteinum ríkissjóðs væru í
raun orðnir hærri en opinbert er,
því það væru eiginlega engin við-
skipti með þau. Þau væru skráð á
Verðbréfaþingi, en lítil viðskipti
væru með þau. „Það er því enginn
kaupandi að spariskírteinum og það
er mjög einkennilegt ástand, því
spariskírteinin eru þau verðbréf á
markaðnum sem ættu að vera auð-
seljanlegust.“
Vaxtalækkun
til langs tíma?
Ríkið ræddi um að bjóða skipti-
kjör'fyrir bréfin sem kæmu til inn-
lausnar, en þau þyrftu væntanlega
að vera betri en þau sem byðust í
dag: „Þú getur keypt húsbréf fyrir
ávöxtunarkröfuna 5,8% og af
hvetju ættir þú þá að kaupa spari-
skírteini með ávöxtunarkröfuna
5,1%,“ sagði Brynhildur.
Guðmundur Hauksson, forstjóri
Kaupþings sagði að öll skilyrði
væru til þess að stöðugleiki í efna-
hagsmálum gæti haldið og vextir
jafnvel lækkuðu. Til dæmis ætti
lánsfjárþörf ríkissjóðs að vera minni
árið 1995 en undanfarin ár.
Hins vegar væri staðan í dag sú
að óvissa væri framundan í kjara-
málum og kosningar framundan og
síðan hefðu vextir farið hækkandi
á alþjóðamarkaði. „Ríkissjóður hef-
ur ekki komið fram með neinar
ákveðnar hugmyndir um það hvern-
ig hann ætlar að bregðast við þess-
um innlausnum sem eru framundan
og þess vegria má ætla að til
skamms tíma verði þrýstingur á
hækkun vaxta, að minnsta kosti
skammtímavaxta, þó svo að það sé
ekkert ennþá sem bendir til að
lengri tíma vextir þyrftu að
hækka," sagði Guðmundur.
Festing vaxtastigs
gengur ekki
„Menn verða að áthuga að það
er eðlilegt að vextir hreyfist, þann-
ig að það fyrirkomulag sem við
höfum verið að horfa á undanfarin
misseri þar sem menn eru að reyna
að festa niður einhver tiltekin
vaxtastig eru aðgerðir sem aldrei
munu ganga,“ sagði hann. „Það er
alveg ljóst að menn kunna að vera
að stefna gengi krónunnar í hættu
ef menn halda þannig á spilunum."
Þessi stefna hefði haft það í för
með sér að Seðlabankinn, sem væri
viðskiptavaki fyrir ýmsar tegundir
ríkisverðbréfa, hefði mun minna
svigrúm nú vegna þess að hann
ætti of mikið af verðbréfum og
hefði þar með ekki sömu getu til
að bregðast við hreyfingum hér
heima og væri æskilegt.