Morgunblaðið - 15.02.1995, Blaðsíða 6

6 , B MIÐVIKUDAGUR 15. FEBRÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
MARKAÐIR
Fiskverð heima
l
Faxamarkaður
Fiskmarkaður
Hafnarfjarðar
Fiskmarkaður
Suðurnesja
ULJ
nn
Alls fóru 357,0 tonn af þorski um fiskmarkaðina þrjá hér syðra
í síðustu viku. Um Fiskmarkað Hafnarfjarðar fóru 152,5 tonn á
1105,95 kr./kg. Um Faxamarkað fóru 77,6 tonn á 118,23 kr./kg
og um Fiskmarkað Suðurnesja fóru 126,9 tonn á 110,06 kr./kg.
Af karfa voru seld 122,6 tonn. í Hafnarfirði á 70,89 kr. (19,11),
á Faxagarði á 62,23 kr. (6,31) og á 64,48 kr. (97,21) á Fiskm.
Suðurnesja. Af ufsa voru seld 157,7 tonn. í Hafnarfirði á 68,97
kr. (8,51), á Faxagarði á 74,03 kr. (92,51) og á 69,69 kr. hvert
kiló á Suðurnesjum (56,71). Af ýsu voru seld 177,1 tonn á
mörkuðunum þremur hér syðra og meðalverðið 112,87 kr./kg.
Kr./kg
-90
60
_____ heD. _____ cn
Zv l 3.v l 4.7T 5.v | 6.v |
Ufsi
Kr./kg
-70
Jan.
u\
Fiskverð ytra
Þorskur«*» Karfi Ufsi •mmmmm
Eitt skip seldi afla sinn í Þýskalandi í síðustu viku. Skagfirðingur SK 4 seldi samtals
235,2 tonn á 121,95 kr./kg meðalverði. Þar af voru 229,7 tonn af karfa á 121,76 kr./kg,
0,45 tonn af ufsa á 131,82 kr. hvertkíló og 2,6 tonn af ýsu á 103,11 kr./kg.
Kr./kg
200
180
160
140
120
100
80
60
Eingöngu var seldur
fiskur úr gámum í
Bretlandi í síðustu
viku, samtals 157,3
tonn á 180,20 kr./kg.
Þaraf voru 14,8 tonn
af þorski á 154,73
kr./kg.
Af ýsu voru seld 22,0
tonn á 134,84 kr./kg,
33,4 tonn af kola á
224,74 kr./kg, 14,9
tonn af karfa á
107,76 kr. hvert kíló
og 37,1 tonn af
grálúðu seldust á
223,97 kr. kílóið.
Útflutningnr á óunnum ísuðum
botnfiski dregst stöðugt saman
UTFLUTNINGUR á óunn-
um ísuðum fiski til Bret-
lands og Þýzkalands
dregst stöðugt saman.
Árið 1991 fóru rúmlega
3.200 tonn af ísuðum fiski
héðan til Bretlands í Jan-
úar, en aðeins 855 tonn í sama mánuði nú. Þá fóru 45.000 tonn utan til
Bretlands allt árið 1991, en 20.200 tonn í fyrra. Svipaða sögu er að segja
af útflutningi á ísuðum fiski til Þýzkalands. í janúar nú fóru þangað rúm
2.000 tonn en tæplega 3.000 1991. Allt árið 1991 fóru utan til Þýzkalands
um 32.000 tonn af ísfíski, en aðeins 23.300 í fyrra. Stöðugt stærri hlutur
fískaflans er unnin hér heima, ýmist um borð í fyrstiskipum eða í landi.
Sala á ísuðum þorski
til Bretlands hefur
hrunið á fjórum árum
Á þessum samdrætti eru margar
skýringar. Sú augljósasta er auðvitað
samdráttur í þorskafla okkar, en
þorskurinn hefur verið uppistaðan í
útflutningi ísfísks til Bretlands. Árið
1991 var þorskaflinn 307.000 tonn
en aðeins um 180.000 í fyrra. Sá
samdráttur hefur auðvitað í för með
sér minnkandi framboð á þorski og
sífellt hærra hlutfall hans hefur því
verið unnið hér heima, ýmist í landi
eða úti á sjó.
Útflutningur á þorskl
nánast hrunið
Fjölgun frystiskipanna hefur einn-
ig ráðið miklu um þessa þróun, en
hlutur þeirra í þorskvinnslunni hefur
vaxið gífurlega frá því útgerð þeirra
hófst um 1984. Mikill samdráttur
hefur hins vegar orðið í söltun á
þorski^ en landfrystingin hefur haldið
sínu. Útflutningur í gámunum hefur
nánast hrunið og siglingar á Bretland
heyra nær sögunni til.
Þrátt fyrir mikinn samdrátt í út-
flutningnum hefur verrð ytra lækkað
verulega, þegar miðað er við verð í
enskum pundum. Árið 1991 voru
alls seld 17.400 tonn af þorski héðan
á brezku fiskmörkuðunum og var
meðalverð í pundum þá 1,42 á hvert
kíló. Síðan þá hefur magnið minnkað
ár frá ári og verðið jafnframt lækkað
og var í fyrra komið niður í 1,26
pund á kíló, en þá fóru 3.700 tonn
utan. Sé hins vegar miðað við verð
í íslenzkum krónum, fengust 147,41
króna að meðaltali fyrir hvert kíló
af þorski árið 1991 en 134,52 í fyrra.
Þessi verðlækkun auk kvótaskerð-
ingar vegna útflutningsins um 20%
hefur síðan valdið þvi, að vaxandi
hlutfall þorsks er selt á innlendum
fískmörkuðum. Þörf fískvinnslunanr
fyrir hráefni hefur ráðið því að þar
sem útgerð og vinnsla eru á sömu
hendi, er nánast allur fískur nýttur
í eigin vinnslu. Þá hefur þessi þörf
einnig haldið það háu verði á innlend-
um fískmörkuðum, að það hefur í
flestum tilfellum verið fysilegri kost-
ur að selja þorskinn á innlendum
mörkuðum en setja hann í gáma eða
sigla með hann til Bretlands.
Kanada
Boston. Morgunblaðið.
KANADAMENN hyggjast
hleypa auknum krafti í selaveið-
ar við austurströnd landsins og
lýsti Brian Tobin sjávarútvegs-
ráðherra yfir því í borginni St.
John’s á Nýfundnalandi á föstu-
dag að ákeðið hefði verið að setja
fé til höfuðs selum.
Selveiðikvóti Kanada er nú
186 þúsund skepnur, en meðal-
veiði undanfarinna fimm ára
hefur verið 57 þúsund. Kanadísk
stjórnvöld halda því fram að
mikil aukning eigi sér nú stað í
þremur stærstu selategundunum
við austurströnd landsins og
segja að þær höggvi stórt skarð
í þorskstofna.
„Einu þorskveiðimennirnir
Samdráttur í flestum tegundum
tll Bretlands
Sé litið á aðrar tegundir en þorsk-
inn, fóru 12.000 tonn af ýsu utan
árið 1991, en 6.200 tonn í fyrra.
Minnstu varð útflutningurinn 1993,
5.700 tonn og hefur hann því aukizt
lítilega á ný eftir verulegan sam-
drátta. Árið 1991 fóru 5.500 tonn
af kola utan, en aðeins 3.100 tonn
í fyrra. Vaxandi eftirspum hefur
verið eftir kola til vinnslu hér á landi,
enda stórir verkendur, sem sérhæfa
sig í vinnslu og útflutningi á flat-
físki. Verð á kolanum ytra hefur
verið gott og farið hækkandi. 1991
var það að meðaltali 1,31 pund á
kíló, en 1,51 í fyrra. Sala á grálúðu
til Bretlands hefur aukizt nokkuð.
1991 fóru 660 tonn utan, 2.000 tonn
í fyrra og fengust þá að meðaltali
1,59 pund á hvert kíló.
Verðhrun á ufsanum
Útflutningur á ísuðum físki til
Þýzkalands byggist á karfa, en eft-
irspurn eftir honum til vinnslu í landi
hér um þessar mundir eru selir,“
sagði Tobin, að sögn fréttastof-
unnar Reuter á föstudag. „Þarna
eru fimm milljónir sela og það
mun ekki sjást högg á vatni þótt
veitt verði upp í kvótann."
Tobin kvaðst ekki vænta mót-
mæla umhverfisverndarsamtaka
vegna þessa.
Veiðimenn munu þurfa að
greiða 10 kanadíska dollara (480
ISK) fyrir leyfi til að veiða sex
seli. Kanadísk stjórnvöld munu
greiða þeim 20 cent (um 10 ÍSK)
fyrir hvert pund af bráðinni.
Stjórnvöld í héraði hyggjast
bæta við þá upphæð og réttlæta
útgjöldin með því að benda á
nýja markaði í Evrópu og Kína.
hefur verið lítil hér. Þá hefur tölu-
vert farið utan af ufsa. 1991 fóru
23.400 tonn af ufsa á ferskfiskmark-
aði í Þýzkalandi, en 20.000 í fyrra.
Verð hefur lækkað lítillega eða farið
úr 2.87 mörkum á kíló í 2,74. Karfa-
afli okkar hefur aukizt á síðustu
árum, en aukningin er eingöngu í
úthafskarfa, sem ekki hefur verið
fluttur ísaður utan. Vegna minnk-
andi framboðs á þorski og öðrum
fískitegundum, hefur þörf vinnslunn-
ar heima fyrir á karfa aukizt og
meira af honum en áður því unnið
heima. Þá taka frystiskipin stóran
skerf af karfaaflanum, til dæmis nær
allan úthafskarfann.
Útflutningur á ísuðum ufsa hefur
minnkað mikið á þessu tímabili. 1991
fóru 4.800 tonn utan og fengust þá
2,69 mörk á kíló. í fyrra var útflutn-
ingurinn aðeins rúm 1.000 tonn og
verðið komið niður í 1,68 mörk á
kíló. Eftirspum eftir ufsanum hefur
verið lítil bæði innan lands og utan
og ufsaafli hefur jafnframt farið
minnkandi. Árið 1991 var hann
99.500 tonn, en um 70.000 tonn í
fyrra.
Það eru einnig breytingar ytra,
sem hafa áhrif á útflutninginn á
heilum, óunnum fiski. Almenn um-
svif í fiskvinnslu í Bremerhaven,
helzta fiskmarkaði Þýzkalands, hafa
farið minnkandi, einkum vinnsla úr
ferskum físki. Umsvifín þar hafa í
auknum mæli færzt yfír í vinnslu
úr frosnu hráefni og yfír í dýrari
vinnslu á físki annars vegar og hins
vegar ódýra vinnslu á fiskifingrum
úr ódýrum blokkum.
Markaður fyrir karfaflök, fersk
og fryst fer vaxandi og skiptir þar
miklu samningurinn um Evrópska
efnahagssvæðið, sem gerir framleið-
endum utan ESB kleift að flytja fersk
flök inn án hinna háu tolla, sem áður
voru í gildi. Það hlýtur einnig að
vera íslendingum kappsmál að hætta
að flytja út atvinnu í formi óunnins
físks og halda bæði atvinnu og virðis-
auka heima. Því eru mestar líkur á
þvi, að útflutningur af þessu tagi
dragizt enn saman.
Fé til höfuðs selnum
oslægöum
3000,---
t J |
1 H 1 L E [■L 1
n II 1 m .
11 i m 1! m
JrJ' c3> g. <*•
ísfisksala í Englandi
1991-1994 |)f
Magn
i tonnum
1992 1993 1994
Söluverð
/ millj. króna
1994
ísfiskurinn
skilar minna
SAMDRÁTTURINN í útflutningi
á óunnum fiski til Bretlands hef-
ur verið afar hraður síðustu fjög-
ur árin. I heildina er samdráttur-
inn um 25.000 tonn, hefur fallið
úr 45.0000 tonnum í 20.000. Mest-
ur er samdrátturinn.í útflutningi
á óunnum þorski, sem hefur fall-
ið úr 17.400 tonnum í 3.700 á
þessu tímabili. Fyrir vikið hefur
verðmæti þessa útflutnings að
sama skapi hrapað. Árið 1991 var
seldur þorskur héðan að verð-
mæti 2,6 milljarðar króna á
ferskfiskmörkuðunum í Bret-
landi, en í fyrra nam verðmæti
þessa útflutnings aðeins tæpum
hálfum milljarði. Heildarsalan
1991 nam 6,3 milljörðum króna
en 2,8 milljörðum nú.
Þýzkaland
ísfisksala í Þýskalandi
1991-1994
1991 1992 1993 1994
1991 1992 1993 1994

HEILDARVERÐMÆTI óunnins
fisk sem héðan var seldur á
þýzkum fiskmörkuðum árið
1991 var 3,2 mil(jarðar króna,
en var komið niður í 2,6 á síð-
asta ári. Karfinn er uppistaðan
í þessum útflutningi og hefur
verðmæti hans á ári verið um
2,4 milljarðar. Gengisbreytingar
valda því að verðmætið hefur
ekki lækkaðí krónum talið þó
magn hafi minnkað. Árið 1991
var verðmæti ufsa, sem seldur
var héðan með þessum hætti um
460 milljónir króna. í fyrra var
verðmæti komið niður í 75 millj-
ónir enda hefur bæði magn og
verð hrapað.