Alþýðublaðið - 17.08.1933, Side 4

4
AUÞ«ÐUB£JAÐIÐ
ing á þessum einstæðiingi andaras
á íslandi. Og honuni tekst það, þó
að hann virðist vera betur penna-
fær á bundnu máli en óbundnu.
Drýgsta skerfinn til heftisiiins
ieggur séra Sigurður Ei'narsson
eins og stundum áður. ííann þýð-
ir þarna eina af allra beztu smá-
sögum danska skáldsins Johannas
V. Jensiens og leggur til merkit-
.lega ritgerð. Sagan, Nautaatið,
geri.st á Spáni, er snildarlýsiing
á þessum herfilega leik. Þýðingiin
er framúrskarandi vel gerð. Sig-
'urði tekst að láta andstygð höf.
'Og sársauka yfir þessum grimimí-
úðlega leilc birtast í samá kald-
ranalega og sárglettna orðalaJginu
eins og höf. viðhefir sjálfur. Það
minnir á aðra sinildarþýðiingu í
Iðunni .eftir Sigurð, Gef oss Bar-
rabas lausan, eftir Arnulf Över-
land. Þá ritar Sigurður í þetta
hefti grein, sem hann raefnir Und-
ir krossi velsæmisins. Það er svar
til Árna Jakohssonar við greiin.,
er Árni reit í Eimreti'ðánia til þes.s
að klekkja á Sigurði fyrir hina
frægu grein hans um Nesja-
rnensku. Sú grein vakti eiins og
kunniugt er óvenjulega athygli,
enda var hún skrifuð af mik-
illi sikarpskygni, áræði og fjöri.
Varð Sigurður þar fyrstur manna
til þess að ráðast á og gagnrýmal
ýmisa spiliingu í niienningarmál-
|um og stjórnmáium og afklæða
úr hræsnisflíkunum .nokkra áber-
andi menra. Verkið var bæði
þakkað og hatað. Nú tekur Sig-
urður þessa baráttu upp að nýju.
Svarið til Árna er reyndar mirast-
ur hluti greinarinnar, heldur er
hún nokkurs konar reiknmgsskil
af Sigurðar hálfu við Nesja-
mannaliðið eftir nálega heils árs
baráttu við það. Greinin er bráð-
skemtileg, róleg og gLettin, og
skrifuð með fullkomnu valdi á
máli og stíl.
Annars get ég ekki stilt mig
um að benda á það, hve merkÞ
legan rithöfund þjóðin hefir eign-
last í Sigurð: Einarssyni, og veit
lað ég taia þar fyrir hönd fjöl-
margra manna, ekki sizt hmna
uugu. Frá því 1929 hefir hann
lagt margt það til, sem eftir-
tektarverðast befir komið fram
i hérlendum blöðum, tímaritum
og útvarpi. Hann hefir verið
'næmiasti og glöggasti túlka'ndi
mia'nnfélagshreyfinga af öllum Is-
Jendingum him síðari ár. Hann
gefur út merkilega ljóðabók,
Hamar og Sigð, 1930, sem áreið-
anlega hefir beygt yngri skáldin
inn á brautir mainnféla;gsm.álanna.
Hann hefir ritað hverja ritger'ðiima
annari merkilegri um listíx, bók-
mentir, stjórnmál og uppeldis-
mál. Sigurður er alveg tvímæla-
laust fjölhæfasti og glæsilegasti
ritgerðahöfaudur (essayist) og
sennilega Iang-málsnjallasti ræðu-
maður og fyrirlesaxj, sem nú er
uppi í lamdinu. Og af því að af-
staða Sigurðar til stjórnmála
veldur því, að þetta verður vitam-
lega aldrei viðurkent af andstæð-
ingum hans, þá skal það sagt hér,
þó að það sé útúrdúr. Og mörg-
um okkar hafa ritgerðir Sigurðar
orðið bezta vaknimgiin,, sem við
höfum fengið.
Rangt væri það bæði gagnvart
Iðunni og öðrum höf., semtí hiania
skrifa, ef fram hjá þeim væri
.gengið í þesisari bókarfregn, enda
sízt ástæða til þess. Þórbergur
Þórðarson skrifar þarna afar-
röggsamliega grein, Á guðsríkis-
braut, um blaðalygar og óheilindi
í opinberum málum. Fær Morg-
unblaðið og önmur sorpblöð þar
maklega ráðningu. Kristinn E.
Andréssioin ritar grein, Eins og nú
horfir við, um félagslega þróun
á Isliandi síðan um aldamótiira, eð’a
síðan auðskipulag hófst fyrir al-
vöru hér. Sú grein er bæði ó-
venjulega skemtiLeg og skrifuð
af víðsýni og kunnáttu. Er Krist-
inn áreiðanlega mjög efniLeguri
höfundur. Loks skrifar Skúlii Guð-
jónsson fráhærlega athyglisverða
grein, Kirkjan og þjóðfélagið.
Skúli er nýr maður í Iðunini, en
ekki ólí’klegur til þess að sikapa
sér þar varanlegt sæti.
Hér hefir nú efni ritsins verið
áð nokkru rakið, en auk þiessa e:r
í þessu hefti þrjár sögur, þrjár
stuttar ritgerðir undir fyrjrsögn-
innii Orðið er laust, og loks tveir
ritdómar. 1 stuttu ritgerðunum er
bráðskemtileg ádrepa á rímur og
rímnakveðskap eftir G. R.
Lengri ritdómurinin er um Skip,
sem mætast á nóttu, í þýðingu
Snæbjarnar Jórassonar. Það er satt
að segja einhver sú skemtiLeg-
asta grein, sem ég hefi ltesið',
Ijómandi fyndin og skarpleg,
og afkiæðir þetta vesæla skáld-
verk öllum sínum augLýsinga-
skrúða. Höf. er Jónas Jórassiora frá
Efstabæ, kyndugur náungi, sem
ekki virðist allur þar sem hanra
er séður. Ekki minnist ég þess
að hafa lesið neitt eftir harara áð-
ur, en undarlegt þykir mér ef
ekki verður tekið eftir honum
framvegis.
Annars er tímaritið Iðunn áreið-
anlega larag iæsilegasta tímaritið,
sem nú kemur út hér á landi.
Ritstjóriran virðist vera óvenjra
smekkvís og frjálslyndur miaður,
og honum hefir tekist að safraa
að sér þeim höfundum, sem me,st-
ur gustrar stendur' nú af hér á
landi, erada eiga þeir várla í alnn-
að hús að venda. Árna Hallgrims-
syni er sómi að ritirau og íslenzk-
um bókmentram stór fengur að
því.
Tómas Jónssom.
Kolanámndeilan.
Dregur til sætta.
Swansea, 15. ágúst. UP. FB.
Fjórtára hundruð námumenn hafa
gert verkfall, til viðbótar þeim.
sem áður voru komnir, en búist
er við að verkfallsmönnum fjölg:
um mörg þúsund á morgun, því
að samkomulagshorfur í deilunni
eru ekki vænlegar í bráðina.
Swarasea, 16. ágúst. UP. FB.
Fulltrúar beggja aðila í kola-
raámjudeilunrai voru á fúndi í d:ag,
sem stóð yfir hálfa klukkustund.
Tillaga til málamiðlunar var bor-
in fram. Verður tillagan lögð fyr-
ir fulltrúafund á morgura, og eru
nú taldar raokkru meiri líkur en
áður, að sættir komist á út af
deilunni
Knattspyrnumót Reykjavikur.
Á þriðjudagskvöld keptu Valur
og Fram og fóru svo leikar, að
Vialur vann með 3:1.1 kvöld kl.
71/4 er úrslitakappleikurinn mi,lli
Vals og K. R. Er eraginn vali á
því, að leikurinn verður mjög
fjörugur og spennaradi. Þar sem
þietta verður að líkindum síðasti
1. flokks kappleikur ársiras, ættu
allir knattspyrnuuraraendur að nota
þ'etta síðasta tækifæri á þessu
ári til að sjá ágætan kappleik.
leik.
Drengjamót Ármanns
byrjaði í gærkveldi. Þátttak-
endur eru frá I. R., K. R. og Ár-
mann. I gærkveldi var kept í
.kringlukasti. Þar var fyrstur Sig.
Nordal (Á) 37,02 m. Anniar Þórð-
ur Björns'son (Á) og þriðji Bjarrai
Ólafsson (KR). Þátttakendur 8. I
kúluvarpi voru 7 þátttakendur.
Hlutskarpastur var Bjarni Ólafs-
son (KR) 11,88 m. Aninar var Ól-
afur Kristmannsísoin (KR) óg
þriðj: Baldur Möller (Á). 1 80
metra hlaupi var Baldur Möller
(Á) fyrstur, 9,9 sek. Annar Gísli
Kærnested (Á) og þriðji Einair
Gíslason (Á). 1 1500 metra hlaupi
var Gísli Kærnested fyrstur á 4
min. 37 sek. Það er nýtt mieit.
Aranar var Jón H. Jónsson (KR)
5 mín. 2,44 sek. og þriðji Einar
Guðmrandsson (KR) 5 míin,. 8 sek.
1 langstökki stökk Gísli Kærme-
,s'ted (Á) lengst, 5,29 metra. Aninar
var Baldur Möller (Á) 0g þriðji
Ólafur Kristmanns'SOin (KR). Mót-
ið heldur áfram á föstudaginn.
Hafnarfjarðaihlaupið
var háð í gærkveldi. Þátttak-
eradur voru þrír. Lagt var af stað
úr Hafnarfirði kl. 7U. Hlutskarp-
•astur varð Karl Sigurhansson úr
Vestmanniaeyjum. Haran hljóp
vegalenigdiraa á 41 mín. og 8 sek.
Er það raýtt mlet í þessu hlaupi.
Gamla metið var rúml. 45 míra.
Árni Pálsisora var annar og Bjarni
Magnússon þriðji, báðir Ármenn-
ingar.
N ÆTURL ÆKNIR í nótt er
Kristín ÓlafsdóttÍT, simi 2161.
VEÐRIÐ í dag: Hiti í Reykja-
vík kl. 8 í toorgun 9 stig, mestur
hiti í Hornafirði 11 stig. Lægð
milli íslands og Jan Mayen. Öranr
ur fyrir suranan land, hreyfist til
ANA. Veðurútlit: NA-kaldi. Víð-
ast úrkomulaust.
ÚTVARPIÐ í dag. Kl. 16 og
19,30: Veðurfregnir. Kl. 19,40: Til-
1»
fi.s. Island
fer langardaginn 19. g. m.
kl. 8 síðð. til Kaupmanna-
hafnar (nm Vestmannaetfar
og Thorshavn).
Farþegar sæki farseðla á
morgnn (fostuðag).
Tilkvnningar nm vornr komi
sem fyrst.
Skipaafgreiðsla
les Zimsen.
Tryggvagotn. — Simi 3025.
Vikuritið fæst í afgreiðslu
Morgunblaðsins.
Húsnæðisskrifsftoa Reykja-
rikar, Aðalstræti S. Húsnæði
Atvinnurúðningar karlm.,
Fasteignasala. Opið kl. ÍO —
12 og 1-9. Slml 2845.
Sparið peninga. Forðistópæg-
indi. Mnnið pvi eftir að vanti-
ykknr rúður í glngga, hringið
í sima 2346, og verða pær strax
lútnar i. Sanngjarnt verð.
Kjötbúðin Hekla Hverfisgötu 82
hefir síma 2936, hringið þangað
þegar ykkur vantar í matinn.
HÚSGÖGN. Allir, sem ætla að
selja raotaða húsmuni, þó sér-
staklega borð, stór og smá, stóla,
rúmstæði, klæðaskápa. og tau-
skápa, enn fremur heil sett og
yfir höfuð aiis konar vel útlítandi
húsmuni, svo og karl'maranafatn-
aði, ættu að tala við okkur sem
ailra fyrst. Nýtt og Gamalt,
Laugavegi 3.
Signrjón Jónsson úrsmiðnr
Langavegi 43.,
Fljótar og vandaðar úrviðgerðir,
Sanngjarnt verð.
kynraingar. Tónleikar. KI. 20:
Kaldalónskvöld: Eggert Stefáras-
son og Sigv. Kaldalóras. Kl.
20,30: Óákveðið. Kl. 21: Fréttir.
Ki. 21,30: Grammófónsöngur: Is-
lerazk lög.
FárÞEGASKIPIN. Gullfoss
kom til Siglufjarðar í morgura.
G'oðafoss fór frá Hull 15. þ. m.
Brúarfoss fór frá London í gær-
kveldi áleiðis til Kaupmann.ahafn-
ar. Dettifosis er i Viestmararaaeyj-
um á útleið. Selfoss er hér.
Ábyrgðarmaður:
Einiar Magnússora.
Alþýðraprentsmiðjan.