Morgunblaðið - 28.03.1995, Blaðsíða 4
4 C ÞRIÐJUDAGUR 28. MARS 1995
MORGUNBLAÐIÐ
KOSNIIMGAR 8. APRÍL
Ef þeim treyst-
andi væri
Svar til Helga Ormssonar
ÉG vil byija á að
þakka Helga Ormssyni
fyrir að svara grein
minni sem birtist í Mbl.
11. mars sl. Það gleður
mig að fá hans við-
brögð, og vita að fólk
les greinar í því greina-
flóði sem birtist í blöð-
unum þessa dagana.
Einnig þakka ég honum
hrósið um fyrri greinar
mínar, þó þessi hafi ef
til vill ekki verið að
hans smekk.
Helgi endar grein
sína með þeim orðum
að sem flestir ættu að
taka höndum saman um
það að kjósa Sjálfstæð-
isflokkinn svo hann sitji einn við
völd og vegna þessara orða hans,
verð ég að svara honum og segja
af hveiju mér líst ekki á þann kost-
inn.
Ég var svarin Sjálfstæðiskona hér
fyrr á árum þegar ég tilheyrði þess-
ari svokallaðri millistétt. Ég og minn
maður höfðum bæði ágæta vinnu og
afkoma okkar var ágæt þótt við
stæðum í íbúðarkaupum og hefðum
afborgun lána á okkar herðum (en
þá voru afborganir af lánum öðruvísi
og viðráðanlegar).
Þá var orðatiltæki sjálfstæðis-
manna (og er enn ef marka má orð
þeirra sjálfst.m. sem ég lendi í rök-
ræðum við þessa dagana) það að
duglegt fólk gæti vel bjargað sér í
okkar velferðarkerfí og ætti ekki að
þurfa að sjá fyrir lötum aumingjum
sem ekki nenntu að vinna. í þá daga
lagði fólk á sig að vinna vel fyrir
fyrirtækin sem aftur gerðu vel við
sína starfsmenn. Þá var til siðferði
hjá mönnum og fyrirtækjum og
þekktist ekki þetta orðatiltæki: „Lög-
legt en siðlaust", sem virðist hafa
fæðst inn í þjóðfélagið á seinni árum.
Menn sem þjónuðu einu fyrirtæki í
20-40 ár fengu umbun erfiðis síns
að lokinni starfsævi. En með harðn-
andi afkomu fyrirtækjanna breyttist
þetta góða jafnvægi og skiptir engu
máli í dag löng starfsævi þess sem
sagt er upp vinnu fyrirvaralaust.
Nú veit ég að Helgi brosir sigri
hrósandi því er það ekki einmitt þetta
sem Sjálfstæðisflokkurinn stendur
fyrir, batnandi afkoma fyrirtækjanna
mun koma öllu í samt lag. Ef fyrir-
tækin hafa getað grætt svo vel á því
að hafa fátt fólk á lúsarlaunum og
nýtt það til hins ítrasta,
þá sé ég ekki að þeir
fari að breyta því til
þess eins að veita at-
vinnulausum vinnu.
Helgi segir sjálfsagt hér
að það skapist nýsköp-
un þegar fyrirtækin
stækki og eflist, en ég
hef ekki heyrt það frá
nokkrum fyrirtækjum
að þau ætli sér að bæta
við sig fólki eða fara út
í framkvæmdir á næst-
unni. Aðeins hef ég
heyrt þetta frá sjálf-
stæðismönnum, og sé
ekki nein teikn á lofti
hér heima eða í nálæg-
um löndum til þess að
svo verði í náinni framtíð og fólkið
sem er orðið fátæklingar í dag getur
Ekki værí gott, að dómi
Margrétar S. Sölva-
dóttmyað Sjálfstæðis-
flokkurinn sæti einn
að völdum.
ekki beðið. Það er nefnilega þannig
að fólkið sem í gamla daga var latt
og vann ekki og var kallað aumingj-
ar af sjálfstæðismönnum, er svo lít-
ill hópur þess fólks sem við atvinnu-
leysi stríðir í dag. Það má vel vera
að hægt sé að gera fólk að aumingj-
um með því að svipta það atvinnunni
og þar með sjálfstæðinu sem fylgir
því að hafa vinnu, en þá er það öðru-
vísi aumingjaskapur, sem er stjórn-
kerfinu að kenna og getur aðeins
lagast við mannúðlegra þjóðfélag-
skerfí, eða þannig sé ég það.
Helgi, ég óttast það að ef Sjálf-
stæðisflokkurinn kemst til valda á
ný, að ég tala nú ekki um ef hann
réði einn, að bilið á milli fátækra og
ríkra verði óbrúanlegt gil. Sjálfstæð-
isflokkurinn hefur byggt sína stefnu
á því að dugandi fólk eigi að hjálpa
sér sjálft og afkoma manna eigi að
fara eftir því. Ég get verið sammála
þessum rökum ef allir byijuðu á sama
grunni, en svo er ekki og verður aldr-
ei. Þeir sem eiga fyrirtækin hafa í
hendi sér afkomu starfsmanna sinna,
sér í lagi þegar erfitt er að fá at-
vinnu. Hvar er jöfnuðurinn þá? Það
geta ekki allir sett upp fyrirtæki og
Margrét S.
Sölvadóttir
það eru ekki allir fæddir með silfur-
skeið í munni eða góða greind.
Helgi segir mig rita mikið um
spillingu í þjóðfélaginu. Ég veit ekki
hvar hann las það orð í grein minni,
nema honum finnist það vera spilling
er ég segi að það hljóti að vera mik-
ið að í því stjórnkerfi sem lætur við-
gangast 850% launamisrétti á milli
hæstu og lægstu launa og er ég þar
að tala um laun þingmanna og ráð-
herra. Ég er mjög ánægð með að
hann skuli nota svo stórt orð spill-
ingu yfir þetta launamisrétti. En ég
vil jafnframt benda á hveiju við eig-
um von á ef sjálfstæðismenn komast
að, því sjálfstæðismaðurinn hr.
Blöndal sat fyrir svörum í sjónvarps-
þætti og sagði blákalt við alþýðuna,
að hækka yrði laun þingmanna og
ráðherra (sem þó hafa 850% hærri
laun en verkamaðurinn) þó að sú
ríkisstjóm sem hr. Blöndal er ráð-
herra i, hafi ekki fundið peninga til
þess að hækka laun alþýðunnar um
meira en rúmar 3.000 kr.
Á mínum vaxtar- og þroskaárum
sem liðin hafa síðan ég var sjálf-
stæðiskona, er margt af því milli-
stéttarfólki sem ég þekkti orðið
gamalmenni og sjúklingar í dag og
afkoma þessa fólks hefur fært það
úr millistétt í fátæklingastétt og
ekkert af þessu góða fólki getur
talist til aumingja eða letingja.
Margar vinkonur á ég líka sem
sættu sig ekki við þá karlmenn sem
þær lofuðust og áttu börn með og
eru því í dag þessar svokölluðu ein-
stæðu mæður, sem fara rosalega í
taugarnar á sjálfstæðisfólki, sem
alltaf er að fárast út í allar þessar
bætur sem þær nú fá. Mæðralaun
sem einu sinni komust á forsíðu
Morgunbl. fyrir það að hækka um
100%, úr 2.000 kr. í 4.000 kr. sem
ég held að þau standi í enn í dag.
Já, alla fyrirgreiðsluna sem þær
nú fá þessar einstæðu mæður, segja
sjálfstæðir, en tala aldrei um börnin
sem í raun njóta þeirra. Ekki viljum
við byggja upp þjóðfélag þar sem
þeir ríku gætu aldrei verið í rónni
með eigur sínar fyrir upprennandi
glæpamönnum sem koma frá fá-
tækrahverfum sem spretta upp ef
engin aðstoð kemur til við uppvöxt
þessara barna. Helgi, ég held að það
væri ágætt fyrir sjálfstæðismenn ef
Sjálfstæðisflokkurinn sæti einn við
stjórnartaumana, en þá væri varla
líft fyrir okkur hin á þessu landi, sem
í hugum fiestra sjálfstæðismanna
teljast annaðhvort letingjar, aum-_
ingjar eða einstæðar mæður, að ekki
sé minnst á sjúka, fátæk gamal-
menni og atvinnulausa.
Kæri Helgi, eins og þú sjálfur
sagðir: Tökum höndum saman, - en
þá segi ég: Já, en um það eitt að
gera Island mannúðlegra þjóðfélag
fyrir alla sem hér búa en ekki fáa
útvalda.
Með kærri kveðju.
Höfundur er rithöfundur.
Hvers vegna óháð-
ir með Alþýðu-
bandalaginu?
í ÞEIM kosningum
sem í hönd fara þá
hefur fjöldi fólks, sem
ekki hefur verið
flokksbundið, ákveðið
að taka höndum saman
við Alþýðubandalagið.
Áhugi hefur verið hjá
þessu fólki fyrir því að
ná saman þeim öflum
í þjóðfélaginu sem hafa
það að markmiði að
koma að sjónarmiðum
félagshyggjunnar við
stjórn landsmála. AI-
þýðubandalagið hafði
boðið til slíks sam-
starfs. Um tíma héld-
um við að fleiri flokkar
kæmu inní það og sérstakar vonir
gerðu menn sér um að sú ákvörðun
Jóhönnu Sigurðardóttur að segja
skilið við Alþýðuflokkinn vegna
stefnu hans í núverandi ríkisstjórn,
myndi skila sér í framboði breið-
fylkingar. Svo varð ekki eins og
kunnugt er en Alþýðubandalagið
ákveð engu að síður að opna flokk-
inn fyrir samstarfi við aðra aðila,
ekki bara flokka eða flokksbrot.
Með þessum hætti var opnuð leið
fyrir þá sem töldu meiri líkur til
árangurs að byggja á skipulögðum
samtökum sem fyrir voru og höfðu
svipuð markmið og þessi miklu fjöldi
ófloksbundinna, heldur en vera sí-
fellt að kljúfa niður að stofna til
nýrra samtaka.
Það leiðir að líkum að áræði þarf
til að opna með þessum hætti stjóm-
málafiokk, gefa þeim sem ekki hafa
haft af honum bein afskipti kost á
því að koma inn með nýjar áherslur
og önnur sjónarhorn án þess að bind-
ast flokksböndum. Þetta hafði Al-
þýðubandalagið kjark til að gera.
Við sem fyllum þennan stóra hóp
óháðra kjósenda, sem er stærri nú
en nokkru sinni, töldum að þarna
væri komið tækifæri til þess að móta
stjómmál til frambúðar. Með þessum
hætti væri stigið nýtt skref í pólitík
á íslandi. Sú hugsun sem þarna
væri á ferðinni væri líkleg til þess
að byggja upp breiða fylkingu. Slíkt
myndi að sjálfsögðu ekki gerast á
einni nóttu en með þessu væri verk-
ið hafið.
Þröngir hagsmunir flokksstofnana
mega ekki verða ráðandi í því samfé-
lagi sem við viljum skapa. Þeir eru
venjulega með þeim hætti að þeir
koma í veg fyrir eðlilegan vöxt sam-
taka. Þetta hefur reynslan kennt
okkur. Sú aðferð að
bregðast sífellt þannig
við þegar forysta hefur
staðnað eða beitir ofríki
að kljúfa sig út og
stofna nýjan flokk hefur
ekki skilað árangri til
lengri tíma litið, því
þessir nýju flokkar eru
áður en varir komnir í
sömu sporin og sá gamli
var í.
Sú leið að opna flokk-
inn og fá inn nýja
strauma er miklu væn-
legri leið til þess að vera
samstiga þeirri hugsun
sem víðtækur flokkur
félagshyggjufólks þarf
Blind markaðshyggja
Á því kjörtímabili sem nú er að
líða höfum við horft upp á hvernig
þeir flokkar sem myndað hafa ríkis-
stjórn hafa gert blinda markaðs-
Óháðir hafa tekið hönd-
um saman við Alþýðu-
bandalagið, segir Kári
Arnórsson, og myndað
öfluga samstöðu.
hyggju að sínu meginmáli. Þar er
ekki munur á stjórnarflokkunum
nema ef vera skyldi að litli flokkur-
inn vildi ganga þar lengra en sá stóri.
Þetta hefur komið glögglega fram í
mörgum myndum og nú síðast
greinilega í kjarasamningum. Reynd-
ar má segja að í öllum kjarasamning-
um á þessu kjörtímabili hafi sjónar-
mið markaðshyggjunnar alfarið ráð-
ið. Samningar hafa verið með þeim
hætti að semja aðeins við láglauna-
hópana innan ASÍ og á þeim forsend-
um að atvinnuleysið sé það mikið að
ekki sé hægt að hækka kaupið. Ríkis-
stjómin býðst svo til að koma með
einhveijar bætur sem síðan eru tekn-
ar til baka við næstu fjárlög. Síðan
eru miðstéttimar færðast niður á
þetta sama plan.
Niðurstaðan hefur orðið sú að
kjörin í landinu hafa sífellt versnað
hjá almenningi og láglaunahópunum
fjölgað. Þetta er markvisst gert og
til þess að ná þessu fram þarf að
Kári Arnórsson
á að halda.
Utflutnings- og atvinnumálin
við í komandi kosning-
um að velja til að stýra
og hlúá að þeirri gríðar-
legu uppbyggingu sem
framundan verður að
vera í atvinnumálum
þjóðarinnar. Hvaða
rekstrar- og eignarform
viljum við hafa á þeim
atvinnurekstri? Á það
að vera ríkisrekst-
ur/samvinnurekstur
eða einkarekstur? Þess-
ari spumingu munu
kjósendur svara í kom-
andi kosningum.
Það er mikil vinna
framundan ætlum við
að ná árangri í því á
er því meginmarkmið á næstu árum næstu árum að auka gjaldeyristekjur
að hækka almennt launin í landinu. þjóðarinnar. Grundvallaratriði í þeirri
að okkur miðaði hraðar
áfram veginn.
Stærsta vandamálið
sem við okkur blasir í
dag er að launin í land-
inu eru of lág. Þetta
gildir jafnt um faglærða
og ófaglærða, kennara
og þingmenn. Vegna
hinna lágu launa sem
eru greidd hér í samfé-
laginu eru að skapast
mikil afleidd vandamál.
Fátækt er að skjóta hér
rótum, atvinnuleysi, við
eram að dragast aftur
úr á mörgum sviðum,
má þar nefna menntun
bama okkar o.s.frv. Það
Friðrik Hansen
Guðmundsson
ÞAÐ hafa orðið straumhvörf í ís-
lenskum efnahagsmálum á síðasta
kjörtímabili. í ár lítur út fyrir að okk-
ur takist þriðja árið í röð að greiða
niður okkar erlendu skuldir. Það að
þjóðin skuli vera farin að borga niður
erlendar skuldir sínar segir allt það
sem segja þarf um stöðu efnahags-
málanna. Þau era á góðri leið.
Undanfarin ár höfum við búið við
stöðugleika og þessi stöðugleiki hef-
ur skapað hér skjól, þannig að hér
á landi er farin að þrífast og skjóta
rótum ný tegund atvinnurekstrar.
Þetta era atvinnugreinar sem ekki
gátu þrifist hér, þegar orrahríð verð-
bólgunnar geysaði árum saman.
Þetta era ýmsar þjónustugreinar,
fyrirtæki í sérhæfðri framleiðslu og
útflutningur margskonar.
Öll eram við sammála um að okk-
ur hefur miðað áfram hin síðustu ár,
en ekki afturábak eins og alltof oft
hefur gerst á efnahagssviðinu. Þetta
gerist þrátt fyrir gríðarlegan sam-
Irátt í þorskveiðum okkar og sam-
dráttarskeið í efnahagslífinu um all-
an heim. Það er hinsvegar rétt að
við eram ekki þar sem við vildum
vera. Öll hefðum við gjaman viljað
Þetta gerum við einungis á einn hátt
og það er með því að auka tekjurn-
ar. Við þurfum með ölium ráðum að
auka gjaldeyristekjur þjóðarinnar.
Spurningarnar sem við hljótum að
spyija okkur í þessu sambandi eru
tvær. Hin fyrri er; hvernig ætlum
við að fara að því að auka gjaldeyris-
tekjumar? Hin síðari; hvem ætlum
vinnu er það, að við þurfum að skapa
fyrirtækjum okkar sömu samkeppn-
isstöðu til útflutnings og samkeppn-
isaðilar okkar hafa.
Fyrstu skrefín í þessa áttina hafa
verið tekin af ríkisstjórn Davíðs
Oddssonar. Gerðir hafa verið alþjóð-
legir samningar sem marka tímamót
fyrir okkur. Sérstaklega ber að nefna
Meginmálið er að auka
verðmætasköpun og
þjóðartekjur, segir
Friðrik Hansen Guð-
mundsson, til þess
að fjölga störfum og
bæta lífskjörin.
EES samninginn í því sambandi.
Næstu skref er að stuðla með
margvíslegum hætti að því, að fýsi-
legra sé að stunda útflutning frá
íslandi en innflutning. Takist það,
þá munu fjármunir leita í útflutning-
inn og slík verslun mun blómstra sem
mun skapa okkur auknar tekjur.
Ríkisstjómin hefur þegar varðað
þessa ieið með þeim aðgerðum sem
gripið var til í skipasmíðaiðnaðinum.
Allt samfélagið á að taka þátt í
þessari uppbyggingu. Við þurfum að
byggja hér svo margt upp frá granni,
eftir þann sviðna svörð sem verð-
bólgubálið og haftastefna fyrri ára
hefur skilið eftir. Við eigum að halda
áfram í þeirri sókn sem við eram og
við eigum að nýta öll þau tækifæri
sem við höfum. Þau ríkisfyrirtæki
og stofnanir sem sátt er um í samfé-
laginu að verði áfram ríkisfyrirtæki,
þau eigum við að nýta okkur til tekju-
öflunar. Við eigum að setja okkur
það markmið að ákveðinn hundraðs-
hluti sértekna þeirra eigi að vera
erlendar gjaldeyristekjur.
Við eigum meðal annars að bjóða
þjónustu ríkisspítalanna á erlendum
mörkuðum, byija t.d. á Grænlandi
og Færeyjum. Sömuleiðis þjónustu
Vegagerðarinnar, Landsvirkjunar,
Pósts og síma ö.s.frv. Við eigum að
skapa hér þannig skilyrði að slíkt
verði mögulegt og horfa til hinna
Norðurlandaþjóðanna á þessum svið-
um. Póst og símamálastofnanimar á
hinum Norðurlöndunum eru með
stórverkefni í Eystrasaltslöndunum
og Rússlandi. DanRoad er samsteypa
dönsku vegagerðarinnar og verk-
takafyrirtækja sem hafa verið og eru
með verkefni víða um heim. Við erum
áratugum á eftir þesssum nágrönn-
um okkar hvað varðar útflutning á
þjónustu einkafyrirtækja og hins
opinbera. Við eigum að læra af þeim,
þama liggur framtíðin.
Höfundur er í 5. sæti á Iistn
Sjálfstæðisflokksins i
Norðurlandskjördæmi vestra.