Morgunblaðið - 09.12.1995, Side 1
• Woody Allen í Mahagonny/3
• Leikið á listaverkaþjófana/4
• Auðmjúkir þjónar/8
MENNING
LISTIR
51 ________________________________________________________________
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS LAUGARDAGUR 9. DESEMBER 1995
B
BLAÐ
l/
6 i
-'j
0,
5;
ÍTÍ-
in'
fo(
fð
.íf
Bí:
Jólaóratoría eftir
Johann Sebastian
Bach verður í
brennidepli þegar
Mótettukór Hallgríms-
kirkju heldur jólatón-
leika sína í dag og
á morgun. Meðal
einsöngvara verður
hin heimskunna
fínnska messósópran-
söngkona Monica
Groop sem Orrí Páll
Ormarsson tók tali.
Engin jól án Bachs
JÓLAÓRATORÍA Bachs er
eitt af þeim verkum sem
standa hjarta mínu næst.
Móðir mín er stjórnandi
kirkjukórs í Finnlandi og þar hóf
ég minn söngferil, þannig að ég
drakk þessa dýrlegu tónlist eigin-
lega í mig með móðurmjólkinni.
Það eru engin jól án Jólaóratoríu
Bachs,“ segir finnska messósópr-
ansöngkonan Monica Groop, sem
koniin er til landsins í því skyni
að syngja einsöng með Mótettukór
Hallgrímskirkju í dag og á morg-
un. Á efnisskránni er títtnefnd
Jólaóratoría eftir Johann Sebast-
ian Bach.
Verkið ijallar um texta jólaguð-
spjallsins og samanstendur af sex
kantötum. Mun Mótettukórinn _ Morgunblaðið/Sverrir
syngja þijár þær fyrstu. Verkið FJÖLHÆFNI er mitt takmark, segir Monica Groop.
var frumflutt hér á landi af Pólý-
fónkórnum árið 1964 og hefur
oftsinnis verið flutt síðan, aðallega
af Pólýfónkórnum og Kór Lang-
holtskirkju. Mótettukór Hall-
grímskirkju hefur á hinn bóginn
ekki flutt Jólaóratoríu Bachs í
annan tíma og verður hún nú flutt
í fyrsta skipti í kirkjunni.
Söng í hjáverkum
Monica Groop lagði stund á
söngnám við Sibeliusarakadem-
íuna í Helsinki. Hefur hún að auki
BA-próf í hljóðfræði frá Helsinki-
háskóla. „Ég var komin yfir tví-
tugt þegar ég ákvað að leggja
sönginn fyrir mig. Ég ætlaði upp-
haflega að verða hljóðfræðingur
SJÁ NÆSTU SÍÐU.
n
1;
6,
T-
V)
m
T>
Il:<
m
fíH
6r>
ffí'
ÖJ
Q8
£
íí
ÍÍJ
íj|;
5íV
()£
Ífíl
-6-
Barnungnr Picasso
Tíu ára gömul rúmensk stúlka hefur slegið í gegn í Bandaríkj-
ALEXANDRA Nechita er
aðeins 10 ára en ryður frá
sér abstrakt-myndverk-
um þegar hún er ekki í
skólanum. Hún er sögð vera gædd
snilligáfu á myndiistarsviðinu og
hefur henni verið líkt við Picasso.
Kaupendur hafa greitt ailt að 2 mill-
jónir ísl. kr. fyrir verk þessa unga
rúmenska innflytjanda í Bandaríkj-
unum sem málar verkin í stutterma-
bol með mynd af uppáhaldsteikni-
myndapersónunni sinni.
Fyrir fjórum mánuðum undimtaði
Alexandra samning við listaverka-
útgefanda sem tryggir henni að
minnsta kosti 40 milljónir kr. Á þess-
um íjórum mánuðum hefur hún selt
250 málverk frá 900.000 kr. og upp
í 2 milljónir. Hún hefur haldið sýning-
ar á vesturströnd Bandaríkjanna og
í New York og vonast til þess að
geta haldið sýningar í Bretlandi,
heimlandi eftirlætis myndhöggvar-
ans hennar, Henry Moore, að því er
hún segir í sámtali við The Sunday
Times.
Alexandra hefur eigin vinnustofu
og þar getur að líta fjölda mynda
sem margar hveijar eru stærri en
listakonan sjálf. Hún er algerlega
sjálflærð og hefur teiknað og málað
frá því að hún var smábarn. Athygl-
in sem verk hennar hafa vakið virð-
ist hafa blessunarlega lítil áhrif á
hana.
Helsta áhyggjuefni Alexöndru,
sem býr ásamt foreldrum sínum, litla
bróður og ömmu í Los Angeles, er
að athyglin og nýfenginn auður
kunni að setja fjölskylduna í hættu.
Því hafa foreldrar hennar ákveðið
að leita sér að húsi á öruggari stað
í borginni.
Þegar Alexandra kemur heim úr
skólanum gerir hún heimavinnuna,
leikur sér svolítið við litla bróður,
hjálpar mömmu með kvöldmatinn og
málar svo í tvo til þijá klukkutíma.
„Málverkin mín lýsa því hvernig mér
líður innra með mér; hamingju og
sorg, þeirri reynslu sem ég hef geng-
ið í gegnum."
Alexandra viðurkennir að skóla-
félagar hennar hafi strítt henni dálít-
ið í fyrstu. „Þau voru steinhissa þeg-
ar ég bauð þeim á fyrstu sýninguna
mína og þau sáu öll þessi skrýtnu
form. En ég útskýrði myndirnar fyr-
ir þeim og nú skilja þau hvað ég er
að gera.“
Hætti í myndlistarskóla
Foreldrar Alexöndru flýðu frá
Rúmeníu um miðjan síðasta áratug.
Faðir hennar, Niki, 39 ára, er fram-
kvæmdastjóri gervilimaverksmiðju
og móðir hennar, Viktoría, 32 ára,
er gjaldkeri. En þrátt fyrir að Alex-
andra muni ekkert eftir heimalandi
sínu, er það áhrifavaldur í verkum
hennar. Eitt þeirra ber t.d. heitið
Lucea’frul, Hin rísandi stjarna, en
hugmyndin að því er fengin úr þekkt-
asta ljóði Rúmena eftir Miaji Em-
inecu.
Móðir Alexöndru segist hafa haft
áhyggjur af dóttur sinni þegar hún
var ijögurra ára vegna þess hversu
miklum tíma barnið eyddi í að lita í
litabækur. „Ég var hrædd um að það
væri ekki hollt og dag einn hætti ég
að kaupa litabækur handa henni. Þá
fór hún bara að teikna myndir með
svörtum penna og lita þær.“ Þegar
þetta kom á daginn, gerðu foreld-
rarnir allt til að hvetja Alexöndru til
dáða. Fyrir tveimur árum óku þau í
sex tíma til þess að geta keypt olíu-
liti og ramma handa henni á útsölu
í Las Vegas.
Fyrsta manneskjan sem gerði sér
fyllilega grein fyrir hæfíleikum Alex-
öndru var myndlistarkennari hennar,
ANDARTAKINU deilt, eftir
Alexöndru.
Elmira Adamian, sem segist hafa
orðið orðlaus er hún sá rissblokk
stúlkunnar. Adamian ráðlagði for-
eldrum Alexöndru að láta hana hætta
í myndlistarnámi og leyfa henni að
þróa hæfíleika sína. Alexandra var
afar ánægð með þessa ákvörðun.
Hálft annað ár er nú frá því að
hún leit í fyrsta sinn augum verk
eftir annan listamann. Að Moore frá-
toldum er hún sérstaklega hrifin af
verkum eftir Picasso, Matisse, Miro,
Braque og Kandinsky. „Ég verð fyr-
ir áhrifum af formunum en þó fyrst
og fremst litunum og sögunni,“ seg-
ir Alexandra. „Liturinn er mikilvæg-
asti þátturinn í málverkinu, hann er
líf þess, fegurð og ríkidæmi.“
Velgengni þessarar ungu stúlku
hefur vakið furðu í listaheiminum.
„Þegar ég sá verk hennar í fyrsta
sinn taldi ég útilokað að barn hefði
málað þau,“ segir Ben Valenty, sem
kynnir og selur verk Alexöndru. Gat
ALEXANDRA Nechita, 10 ára listamaður, sem selur verk sín á
allt að 2 milljónir kr.
hann sér þess einna helst til að for-
eldrar hennar eða einhver annar full-
orðinn hefði málað þau og látið sem
hún hefði verið að verki.
Israel Perry, sem skipulagði sýn-
ingu hennar í New York, segist heill-
aður af því hversu þroskaður lista-
maður Alexandra sé. „Stærsta próflð
verða gagnrýnendurnir. Sem stendur
er hún eins konar fyrirbæri. Tíminn
einn sker úr um hvort þetta líður hjá
eða hún reynist mikill listamaður."
Kennari Alexöndru hefur áhyggj-
ur af því hvaða áhrif velgengnin
kunni að hafa á hana en sjálf er
myndlistarkonan sallaróleg. Hún er
staðráðin í því að ekkert muni hafa
áhrif á það sem er hennar líf og
yndi. „Eftir tíu til tuttugu ár ætla
ég að verða listamaður í fullu starfi.
En núna nýt ég þess að fjölskyldan
fylgist með mér mála, sérstaklega
litli bróðir minn, Max. Hann krassar
á allt sem hann kemst yfir.“