Morgunblaðið - 23.02.1996, Blaðsíða 4

4-
4 B FÖSTUDAGUR 23. FEBRÚAR 1996
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 23. FEBRÚAR 1996 B 5
DAGLEGT LIF
DAGLEGT LIF
Sjúklingar
og réttur barnsins
TÆKNISÆÐING með frystu gjafa-
sæði hófst skipulega hér á landi í
byijun árs 1980 og við árslok 1993
höfðu 217 konur gengist undir
tæknisæðingu. Alls urðu 106 konur
þungaðar en af þeim misstu sex
konur fóstur. Þannig höfðu þá 100
konur fætt alls 103 börn. Hér á
landi hefur eingöngu verið notað
innflutt sæði frá Danmörku en þar
ríkir nafnleynd um sæðisgjafa.
Hlutfall gjafasæðis í árangrinum
er ekki vitað.
Viðmælandi Morgunblaðsins,
sem í mörg ár hefur átt viðskipti
við glasafijóvgunardeild Landspít-
alans, segist fýsa mjög að vita hve
stórt hlutfall þeirra sem byiji að
leita sér lækninga við ófijósemi,
standi að lokum gagnvart því að
eina leiðin til að eignast barn sé
að samþykkja gjafasæði.
Það hafi verið honum mjög erf-
itt, meðal annars vegna þess að
gjafasæði er valið með tilliti til þess
að erfitt verði að greina faðerni frá
væntanlegum uppeldisföður og
áherslunni á nafnleyndina. Eigin-
lega sé gert ráð fyrir að foreldrar
leyni barninu tilurð þess, læknar
mæli að minnsta kosti með því.
Viðmælanda finnst mjög skorta
á að þeir sem leiti sér lækninga séu
upplýstir um gang mála og í raun
fái þeir aðeins upplýsingar um eitt
skref í einu en aldrei um heildar-
myndina. Hann telur að siðferðisvit-
und sjúklinganna sé gefið langt nef
og þeir leiddir hálfblindir áfram
götu sem þeir vilji ef til vill ekki
ganga alla. Margir myndu hætta
fyrr í meðferð ef þeir vissu um lík-
urnar á að sæði annars manns
myndi að lokum fijóvga egg kon-
urnnar.
Gjafasæði tvíbent
Hann segir að eftir margra ára
meðferð við ófijósemi, hafi mögu-
leikanum á gjafasæðismeðferð
skyndilega verið varpað fram og
sagt að hún færi fram eftir mánuð.
Þetta hafi aldrei verið nefnt áður
og sá tími sem gefinn var til umhugs-
unar nægði ekki til að gera sér grein
fyrir þessu og þaðan af síður að
sætta sig við það. Honum finnst
skorta alveg á vernd viðskiptavina
glasafijóvgunardeildarinnar í frum-
varpinu um tæknifijóvgun, réttur
þeirra og barnsins sé aukaatriði og
læknar deildarinnar muni hafa gang
mála í hendi sér.
Hann segir að það ætti að vera
höfuðverkefni löggjafans að vernda
borgarana, en ekki ríkisstofnanir
fyrir réttmætum kröfum þeirra. Til
dæmis séu konur látnar skrifa undir
eyðublað um að þeim hafi verið gerð
grein fyrir öllu, sem síðar kemur í
veg fyrir bótarétt. Ef erfiðlega geng-
ur getur allur ferillinn kostað á aðra
milljón króna með ferðum á erlendar
stofnanir.
Sjálfum fmnist honum að ein-
göngu eigi að vera um ófijósemis-
lækningar að ræða með fáum undan-
tekningum. Notkun gjafakynfruma
eða fósturvísa sé ekki lækning, hins
vegar kosti það verulegt álag þeirra
sem hlut eiga að máli ef halda eigi
leyndu fyrir barninu að gjafakyn-
fruma sé orsök þess.
Viðmælandi Morgunblaðsins vill
að frumvarp um tæknifijóvgun
tryggi vel rekna deild því um feiki-
lega viðkvæma lækningu sé að ræða
sem kosti mikla andlega erfiðleika.
Tryggja verður -að sjúklingarnir fái
upplýsingar um allt sem þeir geta
átt í vændum og að siðferðisvitund
þeirra verði aldrei misboðið. Einnig
að hagsmunir barnsins verði settir
í öndvegi, svo foreldranna og loks
deildarinnar.
Óháð fjölsky Iduráðg jöf
Hann er mjög svo hlynntur ófijó-
semislækningum en þær verði að
gera á réttum forsendum á stofnun
sem hafí hagsmuni barnsins í háveg-
um, og öllum blekkingarleik sé hætt.
Hins vegar styður frumvarpið blekk-
ingarleikinn, að hans mati. Vald
læknisins sé of mikið, sjúklingsins
of lítið og barnsins enn minni.
Hann telur að samhliða glasa-
fijóvgunardeildinni verði að starfa
óháð fjölskylduráðgjöf um rétt fólks
o g til hjálpar pörum með hin andlegu
vandamál sem meðferðin getur haft
í för með sér. ■
Bolir, töskur
og svuntur með slagorðum
Á KVENNARÁÐSTEFNUNNI í Kína
voru staddar þijár íslenskar konur sem
létu heillast af litskrúðugum batíkfatn-
aði sem konur frá þriðja heiminum
klæddust. Ekki nóg með að fötin væru
í öllum regnbogans litum, heldur voru
þau gjarnan með slagorðum sem hent-
uðu þessu tilefni, þ.e.a.s. kvennaráð-
stefnunni.
„Við konurnar frá Vesturlöndum
vorum afskaplega litlausar við hliðina
á þessum stallsystrum okkar og vorum
að velta fyrir okkur hvers vegna við
T æknifrjóvgun
meðmæli og andmæli
vegna frumvarps til laga
PÖR, sem ekki geta eignast barn,
hafa undanfarin ár átt þess kost
að leita sér hjálpar. Ef hvorki lyf
né læknisaðgerð dugar standa þau
frammi fyrir tæknifijóvgun sem
er getnaður sem verður í fram-
haldi af tæknisæðingu eða glasa-
fijóvgun.
Það getur kostað margra ára
þrautagöngu að leita á náðir tækn-
innar og sérfræðinga til að eignast
barn. Lyf, aðgerð, tæknisæðing,
glasafijóvgun og loks gjafasæði —
og ef til vill tekst það ekki. Einnig
kostar þetta töluverða peninga.
Tæknifijóvgun vekur upp marg-
ar spurningar. Hveijir eiga kost á
henni? Mega einhleypar konur og
samkynhneigðar fá tæknifijóvgun
með gjafasæði? Hvernig skal velja
sæðisgjafa? Skal hann njóta nafn-
leyndar eða á að veita barninu vitn-
eskju um nafn hans? Hvaða hags-
munir eiga að vera í fyrirrúmi,
barnsins, foreldranna eða stofnun-
arinnar sem framkvæmir aðgerð-
ina?
Vegna hinna mörgu álitamála
hefur nú verið lagt fram frumvarp
á Alþingi um tæknifrjóvgun, sem
nefnd á vegum Alþingis hefur sam-
ið, en aðalhöfundar eru Dögg Páls-
dóttir lögfræðingur og Jón Hilmar
Alfreðsson læknir.
Hvað er
ófrjósemi?
Ófijósemi er skilgreind sem
sjúkdómur og á um tíunda hvert-
par við óftjósemisvandamál að
stríða, þótt sjúklingarnir finni
fyrst ekki fyrir henni á neinn
hátt annan en að afkvæmin
láta á sér standa. Eftir sjúk-
dómsgreiningu geta and-
legir erfiðleikar fylgt í kjöl-
farið.
Brýnt hefur verið talið
að skapa lagaramma utan.
um ófijósemislækningar sök-
um þess að tæknin býður bókstaf-
lega upp á allt, til dæmis að kona
gangi með kynfrumur frá hjónum.
Hún væri eins konar leigumóður.
Hér verður sagt frá frumvarpinu
og reynt að rekja rökin með hverri
lagagrein fyrir sig og mótrökin.
Elnhleypar og samkynhneigðar
konur útilokaðar
Nafn og 1. og 2. grein. Frum-
varp til laga um tæknifijóvgun
heitir það, en bent hefur verið á
að betra nafn væri frumvarp til
laga um ófijósemislækningar
vegna þess að ekkert má gera
FULLÞROSKA
egg konunnar.
SÆÐISFRUMUR
karlmannsins.
nema í þeim tilgangi að vinna á
ófjóseminni undir eftirliti lækna í
kvensjúkdómum og fæðingarhjálp
eins og segir í 2. gr. frumvarpsins.
En 1. gr. er skilgreiningar á hug-
tökum.
3. grein kveður á um að konan,
sem gengst undir aðgerðina, hafi
búið með karlmanni í samfellt þijú
ár og þau hafi bæði samþykkt að-
gerðina, einnig verður móðuraldur
hennar að vera eðlilegur, andleg
og líkamleg heilsa og félagslegar
aðstæður góðar og aðrar aðgerðir
til að sigrast á ófrjósemi hafa
brugðist. Einnig segir að læknir
ákveði hvort tæknifijóvgun fari á
fram.
Helsta gagnrýni sem heyrst
hefur um 3 gr. er að hún
útiloki einhleypar konur og
samkynhneigðar til að gang-
ast undir meðferðina. Spurt
hefur verið hvort ekki sé brotið
á þessum konum og viljinn til að
búa til fjölskyldu án eiginmanns
sé forsmáður. Einnig að þessir
hópar kvenna séu niðurlægðir sem
uppalendur.
Rökin með greininni eru hins
vegar að hér sé um lækningar
gegn ófrjósemi að ræða og ekkert
segi til um hvort einhleypar konur
eða samkynhneigðar séu óftjósam-
ar. Líka að öll börn eigi rétt á að
eiga sér félagslegan föður.
Hvort vegur þyngra, nafnleynd
gefanda eða réttur barnsins?
4. grein kveður
á um að læknir skuli
velja pörum viðeigandi
sæðis- eða egg-
gjafa. Einnig
er nafn-
leynd
upplýsingar um parið
bóginn fá upplýsingar um út-
litseinkenni gefanda og læknir
skal sjá um að gefandi sé af
skyldri þjóð og að lítil blöndun
kynþátta verði.
Röksemdir gegn þessari grein
snúast um rétt barnsins til að leita
uppruna síns og geta fengið upp-
lýsingar sem finna megi í sæðis-
banka um hver hinn líffræðilegi
faðir sé. I Barnasáttmála Samein-
uðu þjóðanna, sem gildir á Islandi,
segir að enginn megi svipta barn
því sem auðkennir það sem ein-
stakling og að það eigi rétt á að
þekkja foreldra sína. Hins vegar
stendur í greinargerð um frum-
varpið: „Ekki verður talið tíma-
bært að setja í lög ákvæði er tryggi
börnum, sem getin eru með gjafa-
kynfrumum, rétt til vitneskju um
líffræðilegt faðerni eða móðerni.“
Öðrum finnst það hins vegar tíma-
skekkja að tryggja börnum þetta
ekki.
Rök höfunda
frumvarpsins fyrir
' nafnleynd eru meðal
annars að vernda gefanda
kynfrumu fyrir afkvæmum
sínum og að erfitt verði að
fá gjafasæði
,, nema með
% tryggðri
nafnleynd.
Einnig að í
öllum ná-
grannaríkjum
viðgangist nafn-
leynd nema í Sví-
þjóð.
Getur ófrjór karl eignast
barn með ófrjórri konu sem
fæðlr?
5. grein segir frá því skilyrði
að tæknisæðingu með gjafasæði
megi aðeins framkvæma ef fijó-
semi karlmannsins sé skert á ein-
hvern hátt.

Þessi grein útilokar með öðrum
orðum einhleypar konur og sam-
kynhneigðar eins og 3. gr. Einnig
að eiginkonur taki upp á því að
eignast barn með ókunnum sæðis-
eiganda.
6. grein kveður á um að nota
verði að minnsta kosti kynfrumur frá
eiginkonu eða eiginmanni við glasa-
fijóvgun, og að gjafafósturvísar
sem er fijóvagð egg annarra
konu og sæði annars :
manns, sé
/

SÁÐFRUMA stingur höfðinu
í eggið. Markmiðið er egg sem
frjóvgast.
AFLEIÐING ástarinnar.
óheimil. Einnig að staðgöngumæðrun
sé ekki leyfileg.
Gagnrýni á þessa grein felst í
því að ef gjafasæði og gjafaegg
er leyfilegt til að hjálpa pörum sem
geta lagt til helminginn, hvers eiga
þá pör, sem geta ekki lagt til sæði
eða egg, að gjalda? Ef tæknin get-
ur hjálpað ófijóu pari að eignast
barn eftir meðgöngu konunnar,
hvers vegna ekki að gera það?
Meðmælendur banns á gjafa-
fósturvísa finnst það vera alger-
lega á skjön við réttindi barnsins,
að líffræðilegir foreldrar séu báðir
ókunnir og hafi jafnvel aldrei
horfst í aúgu nema sem sæði og
egg á tilraunastofu.
Staðgöngumæðrun
bönnuð
Staðgöngumæðrun er bönnuð
samkvæmt frumvarpinu. En hún
felst í því að fósturvísum með kyn-
frumum parsins sem ætlar að fá
barnið er komið fyrir í staðgöngu-
móður, einnig getur hún lagt til
sitt egg og eiginmaður hinnar sæð-
ið.
Rök á móti þessari grein eru að
konur sem eiga við ákveðna sjúk-
dóma eða fötlun að stríða og lækn-
ir hefur mælt gegn með-
göngu fyrir þær, eru úti-
lokaðar. ' Lamaður
eiginmaður getur
líka átt barn með
eiginkonu sinni, en
ekki lömuð kona
með sínum manni.
Er það jafnrétti?
f Þeir sem vilja ekki
'r ieyfa staðgöngu-
mæðrun segja að meg-
r inreglan sé að kona sem
fæðir barn skuli ætíð teljast
móðir þess, einnig að þetta
skapi mörg siðfræðileg vandamál.
LátiA fólk getur
eignast barn
7., 8., 9. og 10. grein fjalla um
geymslu kynfruma og fósturvísa.
Kynfrumur má geyma ef til-
gangurinn er að nota þær síðar,
gjöf í rannsóknarskyni, gjöf til
notkunar við tæknifrjóvgun. Fóst-
urvísa má geyma til að koma síðar
fyrir í konunni sem lagði þá til.
Slíti parið hins vegar samvistir eða
látist karlinn eða konan á að eyða
fósturvísunum nema um gjöf hafi
verið að ræða.
Hér til dæmis komið í veg fyrir
að kona sem misst hefur eiginmann
sinn, geti fengið fósturvísi þeirra
til að fæða honum barn löngu eft-
ir andlát. Ekki kemur heldur til
greina ef eiginkonan deyr að mað-
urinn fái staðgöngumóður til að
verða þungaða vegna fósturvísis
þeirra hjóna og ala barn látinnar
konu. Allt er þetta samt möguleiki.
11. og 12. grein kveður á um
að rannsóknir, tilraunir og aðgerð-
ir á fósturvísum séu óheimilar.
Gagnrýnt hefur verið að listi
yfir undantekningar frá þessari
reglu leyfi í raun læknum að gera
næstum hvað sem er nema til
dæmis að framkvæma einræktun,
og koma fósturvísunum fyrir í dýr-
um.
Lokagreinar segja að þessi lög
öðlist gildi 1. júní 1996, brot á
þeim varði sektum eða fangelsi
allt að þremur mánuðum og að
ráðherra setji nánari reglur um
framkvæmd þeirra. ■
Gunnar Hersveinn
gerðum aldrei neitt þessu líkt, bærum
til dæmis ekki utan á okkur ýmis slag-
orð,“ segir Sjöfn Vilhelmsdóttir, ein
þeirra þriggja sem nú hafa látið fram-
leiða boli, svuntur og töskur með slag-
orðinu „Staða konunnar er á stjómar-
heimilinu“.
Staða konunnar
á heimillnu
Hinar konurnar eru þær Valgerður
K. Jónsdóttir og Margrét Rósa Sigurð-
ardóttir. Ýmsar aðrar upplýsingar er
að finna á varningnum, svo sem að
einungis 10% íslenskra ráðherra séu
konur og svo framvegis.
„Slagorðið sem við völdum á að
endurspegla að staða konunnar á
heimilinu er undirliggjandi viðhorf í
okkar þjóðfélagi. Jafnvel ____________
þó svo að konur hafi í aukn-
um mæli farið á vinnu-
markað eru gömlu viðhorf-
in enn við lýði, að konan
beri ábyrgð á heimili og
börnum. Þetta stendur
henni fyrir þrifum þegar
kemur að því til dæmis að vinna að
stjórnmálum. Það verður einfaldlega
of erfitt að bæta þessu við það sem
þær. eru með fyrir,“ segir Valgerður.
„Við vildum minna á að jafnrétti væri
ekki komið í höfn, ekki með árásum
á karlmenn heldur með hvatningarorð-
um. Tölurnar tala líka sínu máli.“Hún
Agóöinn rennur
til fræöslu
kvennní þró-
unnrlöndum
segir að konur þriðja heimsins hafi
valið aðrar leiðir í jafnréttisbaráttu
sinni. „Þær hafa ekki farið út á
vinnumarkaðinn heldur skapað sér
viðfangsefni, þær reka til dæmis lítil
fjölskyldufyrirtæki þar sem börn og
_________ ættingjar vinna saman.
Við heilluðumst að þess-
um konum á ráðstefnunni
í Kína. Þær hafa börnin
með sér, fara ekki að
heiman eins og við á Vest-
urlöndum höfum kosið að
gera. Það er mjög gaman
að velta fyrir sér þessum ólíku leiðum
sem við og þær höfum valið okkur
og verður spennandi að fylgjast með
kvennahreyfingunni í þróunarlönd-
unum. Þaðan kunna að koma nýjar
hugmyndir og ekki vafi á að við
getum lært heilmikið af þeim að
sama skapi og þær af okkur.“
Nafnleynd kynfrumugjafa
tryggð á kostnað hagsmuna barns
VILHJÁLMUR Árnason heimspekingur hefur á
undanförnum árum rannsakað álitamál við upp-
haf lífs og endi. Hann hefur meðal annars ritað
bók um erfiðar ákvarðanir í heilbrigðisþjón-
ustunni sem ber heitið Siðfræði lífs og dauða.
Vilhjálmur hélt nýlega stutt er-
indi á málþingi Siðfræðistofnun-
ar Háskóla Islands um tækni-
frjóvgun og kom fram í þættinum
Almannarómur sem Stefán Jón
Hafstein stjórnar á Stöð 2 um
sama efni.
Hér verða raktar nokkrar af
röksemdum Vilhjálms, en hann
segist vera orðinn þreyttur á að
sjá frumvörp til laga, sem feli í
sér mörg siðferðileg álitamál,
fara í gegnum löggjafarsamkom-
una án umræðu í þjóðfélaginu.
Sjónarmið barnsins á að vera
sett í öndvegi
í Siðfræði lífs og dauða leggur
Vilhjálmur barnaverndarsjón-
armiðið til grundvallar, en með
því á hann við að fólki beri að
hafa hagsmuni barnsins í fyrir-
rúmi og gera ekkert sem ætla
megi að geti skaðað það. Vilhjálm-
ur sagði svo á málþinginu að sér
sýndist að sum grundvallaratriði
í frumvarpinu miði miklu fremur
að því að vernda aðra hagsmuni en barnsins sjálfs
og vitnar meðal annars í 4. grein frumvarpins;
„heilbrigðisstarfsfólki er skylt að tryggja gjafa
nafnleynd,“ og að í greinargerðinni standi að ekki
sé tímabært að tryggja börnum vitneskju um líf-
fræðilegt faðerni eða móðerni.
Vilhjálmur telur það einmitt vera tímabært og
að rétta skýringin á áherslunni á að kynfrumu-
gjafi njóti nafnleyndar sé falin í hagsmunum glasa-
fijóvgunardeildar Landspitalans: „Ég tel víst að
hin undirliggjandi og óorðuðu rök sem menn hafa
fyrir því að skylda heilbrigðisstarfsfólk til að
tryggja nafnleynd gjafa sé sú að þeir telji að
væri barni heimilað að þekkja
uppruna sinn myndi fólk verða
mun ófúsar en nú er til að gefa
kynfrumur sínar til tækni-
fijóvgunar. Væri nafnleynd af-
létt myndi það með öðrum orð-
um nánast leggja starfsemi
tæknifrjóvgunardeildar í rúst.“
VILIIJALMUR
heimspekingur á
Siðfræðistofnunar.
Ættartré
Frumvarplð gefurfæri á blekklngarleik
í krlngum barnið
Vilhjálmur spyr hvers vegna í frumvarpinu sé
lögð svo mikil áhersla á að finna kynfrumugjafa
sem sé í útliti sem líkastur for-
eldrinu, og leiðir að því líkum
að þetta sé liður í að telja öllum
trú um að barnið sé raunverulega
barn foreldra sinna, en ekki til-
komið með öðrum hætti. Hann
kallar það feluleik að meina
barni að þekkja uppruna sinn.
„Ég fæ ekki séð hvernig það
getur raunverulega þjónað hags-
munum fólks að halda fram ós-
annindum eða ástunda einhvers
konar blekkingarleik," segir
hann. „Allra síst mun slíkt at-
hæfi þjóna hagsmunum barnsins
sem er í stöðugri áhættu að finna
út hið sanna um tilurð sína.“
Vilhjálmur telur frumvarps-
höfunda kjósa forræðishyggjuna
og telur það gróft mannhelgis-
brot að útiloka fyrirfram að full-
veðja einstaklingur, sem barnið
óhjákvæmilega verður, geti leit-
að eftir vitneskju um uppruna
sinn, og að slíkt brot verði engan
veginn réttlætt með óljósum at-
hugasemdum um óvissu eða
óþægindi sem það kann að hafa í för með sér
fyrir barnið eða fjölskylduna.
Ættleiðing betrl kostur
en notkun gjafakynfruma
Hann kemst að þeirri niðurstöðu, meðal annars
vegua nafnleyndar kynfrumugjafa, að þjóðfélagið
ætti ekki að heimila tæknifijóvgun með gjafakyn-
frumum, og segin „Ég mæli gegn því að samfélag-
ið standi fyrir því að slíta vísvitandi sundur þá líf-
fræðilegu, félagslegu og siðferðilegu þætti sem sam-
ofnir eru í foreldrahlutverkinu."
Hins vegar mælir hann með ættleiðingu vegna
þess að þar eiga í hlut
nauðstödd börn sem oft
eru munaðarlaus, en þessi
börn eiga líka rétt á allri
vitneskju um uppruna
sinn sem tiltæk er, og
meira að segja er kapp-
kostað að virða þann rétt.
Árnason
málþingi
'MóflR. DORA
Vilhjálmur sagði í lokin að einungis ætti
að heimila í lögum tæknifijóvgun þar sem
báðar kynfrumur eru komnar frá parinu sjálfu.
Hann taldi að hagsmunir barnsins ættu ævinlega
að vega þyngst og að það væri óveijandi staða
fyrir börn að hafa ekki aðgang að upplýsingum
um sig sem aðrir búa yfir. Hann taldi siðferðilega
nauðsynlegt að ef lög yrðu sett um gjafakynfrum-
ur, yrði það að vera með þeim formerkjum að
barnið gæti komist að því hver gefandinn væri. ■
SJÖFN og Valgerður
„Staða konunnar er
í bolum með slagorðinu
á stjórnarheimilinu".
Morgunblaðið/Þorkell
Alþjóðabankinn fjárfestir í
menntun kvenna
Sjöfn segir það hafa verið áber-
andi úti í Kína hversu konur frá þró-
unarlöndunum voru
ófeimnar við að taka með
sér alls konar dót til að
selja. „Við hálf skömm-
umst okkar alltaf fyrir að
vera að reyna að „pranga“
einhveiju inn á fólk. ___________
Þarna var þetta eðlilegt
og óþvingað. Reyndar hafa konur
þriðja heimsins í auknum mæli feng-
ið lítil lán til að byija með eigin rekst-
ur, kaupa smádót til að selja á mark-
aði í stað þess að betla og þeim þann-
ig hjálpað til að verða fjárhagslega
sjálfstæðar. Valgerður bendir á að
Álþjóðabankinn hafi í auknum mæli
veitt smá lán sem þessi til kvenna í
Vildum minna
ó að jaf nrétti
væri ekki
komiö í höfn
þriðja heiminum og veitt fjármunum
í að styrkja fræðslu og menntun
kvenna þar. „Hagfræðingar stofnun-
arinnar hafa fundið út að það er
besta fjárfestingin á þessum slóðum
að veita fé til fræðslu og
menntunar kvenna.
Valgerður, Sjöfn og
Margrét Rósa ákváðu að
verja öllum ágóða af sölu
varningsins hérna heima
til fræðslu kvenna í þróun-
arlöndum. Þær hafa selt
vöruna heima hjá sér og farið á
ýmis mannamót með hana. Sjöfn
segir að konur í þróunarlöndunum
séu verst settu einstaklingarnir í
(§S>
konudagsl
...býður
Snyrtistofan Rós, Kóp.
10% afslátt.
!

Hágœða
franskqr
snvrtivörur
þriðja heiminum í dag. „Við fengum
þessa hugmynd frá stallsystrum okk-
ar í þriðja heiminum og fannst því
tilvalið að láta ágóðann renna til
þeirra.“ ■