Morgunblaðið - 14.08.1996, Blaðsíða 6

6 C MIÐVTKUDAGUR 14. ÁGÚST 1996
MARKAÐIR
MORGUNBLAÐIÐ
Fiskverð he/ma n
Alls fóru 22,7 tonn af þorski um fiskmarkaðina þrjá hér syðra
í síðustu viku. Um Fiskmarkað Hafnarfjarðar fóru 3,4 tonn á
99,19 kr./kg. Um Faxamarkað fóru 12,2 tonn á 95,75 kr./kg
og um Fiskmarkað Suðurnesja fóru 7,2 tonn á 104,60 kr./kg.
Af karfa voru seld alls 22,4 tonn. Enginn í Hafnarfirði, en á
Faxamarkaði á 30,00 kr. (0,11) og á 75,34 kr. (22,31)
á Suðurnesjum. Af ufsa voru seld alls 7,1 tonn.
í Hafnarfirði á 35,95 kr. (2,31), á Faxagarði á 35,17 kr. (0,61)
og á 46,84 kr. hvert kíló á Suðurnesjum (4,21).
Af ýsu voru seld 21,1 tonn á mörkuðunum þremur hér syðra
og meðalverðið var 116,09 kr./kg.
Fiskverð ytra /
Þorskur
Karfi
Kr./kg
180
160
140
120
100
80
60
-40
Ekki bárust
upplýsingar um
sölur í Bretlandi í
síðustu viku.
Ekki bárust upplýsingar um sölur í Þýskalandi í síðustu viku.
Miklar sveiflur í framboði
og verðlagningu á surimi
MIKILL upp-
Hugsanlega má nota flestar verið í surimi-
fisktegundir í framleiðsluna SSSíS&u1
á síðustu árum en markaðurinn fyrir hana er fyrst og fremst í Japan.
Fyrir hálfu öðru ári var hins svo komið, að um offramboð var að ræða
og síðan hefur verðið lækkað verulega. Nú er aftur að komast á nokkurt
jafnvægi en þessi saga sýnir það enn einu sinni, að miklar hækkanir á
afurðaverði geta verið bjarnargreiði við framleiðendur því að oftar en
ekki lýkur þeim með skyndilegu verðhruni.
Hátt gengi japanska jensins olli lagast. Nú í vor var verðið farið að
því, að surimi, fiskmarningur, sem
er mótaður og bragðbættur til að
líkjast öðrum afurðum, til dæmis
krabba, var í mjög háu verði
snemma árs 1995. Þá fengust um
82 ísl. kr. fyrir pundið og þá barst
til Japans sannkölluð flóðbylgja af
surimi frá Bandaríkjunum, Chile,
Argentínu og Suðaustur-Asíu.
Fljótlega lækkaði verðið í 68 kr.
pundið en þá voru til miklar birgð-
ir, sem keyptar höfðu verið á hærra
verði. Það var hins vegar meira en
japanskir neytendur voru tilbúnir
til að borga og allt í einu fór þessi
fiskneysluþjóð, sem Japanir eru, að
kunna að meta nautakjöt og kjúkl-
inga. Salan á surimi hrundi, birgð-
irnar söfnuðust fyrir í frystigeymsl-
um og bankarnir voru farnir að
ókyrrast. Upp úr síðustu áramótum
var verðið fyrir surimi úr Al-
askaufsa komið niður í rúmar 50
kr. pundið.
Minni frameiðsla
Það var svo ufsinn sjálfur, sem
bjargaði stöðunni, því að kvótinn í
honum á þessu ári er töluvert minni
en í fyrra. Surimiframleiðslan hefur
því minnkað af þeim sökum og einn-
ig vegna þess, að framleiðendur
hafa lagt meiri áherslu á flökin en
verði á þeim hefur verið gott og
stöðugt. I Japan hefur surimineysl-
an líka jafnað sig nokkuð á hruninu
í fyrra og birgðastaðan hefur því
hækka en framhjá því verður ekki
horft, að hún hefur verið á hægri
niðurleið árum saman.
Eins og áður segir er surimi-
markaðurinn langstærstur í Japan
og þar á eftir kemur síðan Suður-
Kórea. Hann hefur þó farið vaxandi
í öðrum heimshlutum. í Bandaríkj-
Smokkfiskur
unum kom þessi afurð fyrst á mark-
að nokkru eftir 1980 og á næstu
árum jókst hann gífurlega. Síðan
jafnaðist eftirspurnin mikið en hef-
ur þó haldið áfram að vaxa nokkuð
á ári hverju. Eftirspurnin hefur líka
aukist í Evrópu, Kína og Suðaustur-
Asíu en þótt þessir markaðir séu
litlir í samanburði við Japan og
Kóreu þá hafa þeir áhrif á framboð-
ið þar.
Alaskaufsinn bestur
Japanir eru sjálfir stærstir í sur-
imiframleiðslunni en á eftir þeim
koma síðan Bandaríkjamenn. Er
hráefnið aðallega Alaskaufsi, sem
þykir bestur, og einnig Kyrrahafs-
lýsingur. Fyrir hann fæst nokkuð
lægra verð og er mest af honum
Dauft yfir veiðum
og verð í hærra lagi
VEIÐAR á smokkfiski gengu misvel á fyrri hluta þessa árs. Um er
að ræða þrjá meginstofna þessa „fisks“ í sunnanverðu Atlanthafi.
Illex, martialia og loligo. Veiðar á illex-smokki við Falkland skiluðu
80.000 tonnum á móti 64.000 á sama tíma i fyrra. Veiðarnar á hinum
tegundum brugðust hins vegar nær alveg svo og veiðar á illex við
Argentínu. Þá brást veiði á risasmokki við Perú.
Fyrir vikið hefur verið á smokkfiski verið hátt á mörkuðum í
Evrópu og hefur kíló af „illex-kápu“ verið í kringum 190 krónur.
Þetta er 10 til 15% verðhækkun frá sama tíma í fyrra. Verð á heil-
um smokki hefur hins vegar verið lágt, 66 krónur á kíló og eftir-
spurn lítil.
Japanir hafa aukið innflutning á smokkfiski þetta tímabil um 18%
og nam hann nú um 9.300 tonnum. Mest kaupa þeir frá Marokkó,
3.100 tonn fyrstu þrjá mánuði þessa árs. Þá hefur dregið úr innflutn-
ingi Japana á kolkrabba vegna minnkandi framboðs frá Spáni, Má-
ritaníu og Marokkó. Verð á kolkrabbanum hefur því hækkað mikið
og fór upp í um 550 krónur á kílóið.
flutt til Kóreu. Þá má líka nefna,
að einn bandarískur framleiðandi
er farinn að nýta afskurð, sem til
fellur við flökun á þorski, til surimi-
framleiðslu.
I Chile og Argentínu er hráefnið
aðallega lýsingur og hokinhali í
Nýja Sjálandi.
Margar aðrar fisktegundir eru
notaðar í surimi, til dæmis hafa
Norðmenn og Færeyingar verið að
gera tilraunir með kolmunna í sam-
vinnu við Japani, en engin þeirra
stenst Alaskaufsanum snúning. Það
eru eiginleikar fiskholdsins eða
marningsins, sem ráða því, en í
Japan, Bandaríkjunum og víðar er
unnið að tilraunum, sem hugsan-
lega eiga eftir að valda byltingu í
þessum iðnaði. Ekki er ólíklegt, að
hægt verði að nota miklu fleiri teg-
undir en nú og kannski flestar til
surimiframleiðslu og það gæti bætt
nýtinguna verulega.
Lengi vel voru það Japanir einir,
sem vissu leyndarmálið á bak við
surimiframleiðsluna, og raunar var
það aðeins tiltölulega fámennur
hópur innvígðra manna, sem gætti
þessarar 900 ára gömlu hefðar.
Eftir 1980 hefur það hins vegar
verið á allra vitorði og er nú jafn-
vel notað í kjúklingaiðnaðinum.
Óttast ofveiði Rússa
Á síðustu árum hafa Rússar kom-
ið inn í surimiframleiðsluna meir
og meir og ufsaframboðið frá þeim
er almennt svo mikið, að miklum
áhyggjum veldur í Bandaríkjunum.
Við Alaska hefur ufsakvótinn verið
skorinn niður ár eftir ár til að koma
í veg fyrir rányrkju en fiskifræðing-
ar telja, að hluti stofnsins, ungfisk-
urinn, gangi inn í rússnesku efna-
hagslögsöguna. Óheftar veiðar þar
gætu því haft afdrifaríkar afleiðing-
ar fyrir veiðarnar við Alaska.
Heimild: Seafood International
Verðþróun á útfluttum fiski og fiskafurðum
frá Bretlandi frá apríl 1995 til apríl 1996
Mm'akevc í pundum á tonn
Verðþróun á innfluttum fiski og fiskafurðum
til Bretlands frá apríl 1995 til apríl 1996
Meðalverð í puiKuim á fstrni
Apríl Maí Júní Júlí Ág. Sept. Okt. Nóv. Des. Jan. Feb. Mars Apr.
■+ 2.000
Ferskur fiskur \ qqq
Fryst flök
Annar freðfiskur g
Verkaður fiskur ftprí| j/jaí jQn; jý|f ftg- sept_ o^. nóv. Des. Jan. Feb. Mars Apr.
Ferskur fiskur
Innflutt til Bretlands
í janúar-apríl 1996:
Ferskur og ísaður fiskur
Frá:
Tonn:
Færeyjum
írlandi
íslandi
Danmörku
Hollandi
2.593
____1.474
Öðrum rikjnm I 11.987
7.264

SAMTALS:
Bretar auka
kaup á fiski
BRETAR hafa aukið innflutning
á ferskum fiski lítillega fyrstu
fjóra mánuði þessa árs, borið
saman við sama tímabil í fyrra.
Nú nemur þessi innflutningur um
25.700 tonnum, sem er um 10%
aukning milli ára. Mest af ferska
fiskinum kaupa þeir frá Færeyj-
um, 7.300 tonn, sem er tæplega
2.000 tonna aukning milli ára.
Næstir koma Irar með 6.900
tonn, sem er 2.000 tonna sam-
dráttur milli ára, en þarna er
fyrst og fremst um makríl að
ræða. Loks kemur Islands 5.500
tonn og er það um 1.500 tonna
aukning milli ára. Önnur lönd í
þessum hópi eru svo Danmörk
með 2.600 tonn og Hollendingar
með 1.500 tonn.
Frystur fiskur
Innflutt til Bretlands
í janúar-apríl 1996:
Frystur fiskur og fiskaf.
Frá: Tonn:
~ Noreai
Rússlandi teratBBBjal 11.186
íslandi BBB 8.196
Færeyjum I 14.527
Danmörku g|g) 3.960
Þýskalandi □ 2.627 W »
Kínai) 1.463
HollandiQ1.077
Öðrum ríkjum I I
SAMTALS; 5g 788 tonn
_______________________________
INNFLUTNINGUR Breta á
frystum fiski er mjög svipaður
milli ára og var nú eftir fjóra
mánuði alls 59.800 tonn. Hlutur
Norðmanna í þessum innflutn-
ingi er langstærstur eða um
20.000 tonn, sem er um 7.000
tonnum meira en í fyrra. Rússar
koma næstir með um 11.000 tonn
og Islendingar þar á eftir með
8.200 tonn og er um nokkrum
samdrátt hjá báðum að ræða.
Loks koma svö Færeyingar með
um 4.500 tonn og Danir með
4.000, en báðar þessar þjóðir
auka lilut sinn.