Morgunblaðið - 24.04.1997, Blaðsíða 1

SKOGRÆKT OG
UMHVERFISVERND

PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS FIMMTUDAGUR 24. APRÍL 1997 blaðU
Morgunblaðið/RAX
Ávarp forseta íslands i.
NYLANDVORN
EGAR íslendingar fögn-
uðu hálfrar aldar afmæli
lýðveldis með þjóðhátíð á
Þingvöllum 17. júní 1994 sam-
þykktu fulltrúar ríkja heims á
vettvangi Sameinuðu þjóðanna
Sáttmála gegn eyðimerkurmynd-
un, aðgerðaskrá til að veijast
gróðureyðingu og jarðvegsrofí.
Sameinuðu þjóðirnar hafa síðan
ár hvert lýst 17. júní dagjarðvegs-
verndar. Sigurdagur í sjálfstæðis-
baráttu okkar íslendinga er orðinn
að heitstrengingardegi mannkyns
alls.
Ættjarðarást var sú tilfinning
sem heitust bjó í brjósti þeirra sem
í upphafi þessarar aldar nefndust
Landvarnarmenn. Þeir hófu á loft
ýtrustu kröfur um sjálfstæðan
rétt íslendinga og áður en öldin
var hálfnuð rættist draumur
þeirra með lýðveldisstofnun á
Þingvöllum.
Lífshugsjón þeirra var að ís-
landi væri einungis borgið í hönd-
um okkar sjálfra.
Undrun og von-
brigði yrðu sannar-
lega viðbrögðin væri
allt þetta góða fólk
nú á lífi til að nema
þá staðreynd að á
ævitíma einnar kyn-
slóðar er ættjörð okk-
ar orðin að mesta
eyðimerkursvæði álf-
unnar. ísland er nú
meðal þeirra ríkja þar
sem landgæði hafa
rýrnað hvað mest.
Samkvæmt mælik-
vörðum hins alþjóð-
lega sáttmála um
vamir gegn eyði-
merkurmyndun er landeyðing tal-
in vera pvipmót um 40% af flat-
armáli íslands. Þótt jöklar, ár,
vötn og hæstu fjöll væru undan-
skilin er alvarlegt jarðvegsrof sú
ásýnd sem blasir við á rúmlega
helmingi landsins.
Skýrsla Land-
græðslu ríkisins og
Rannsóknarstofnunar
landbúnaðarins um
jarðvesgrof á íslandi
felur í sér alvarleg-
ustu viðvörun sem ís-
lensk þjóð hefur feng-
ið á síðari áratugum.
Með hjálp gervi-
hnattamynda, nýj-
ustu upplýsingatækni
og rannsóknaaðferða
sem þróaðar hafa ver-
ið í Bandaríkjunum,
Ástralíu og Nýja-Sjá-
landi hafa vísinda-
menn okkar íslend-
inga fært þjóðinni
nákvæm kort um ástand landsins,
hverrar sýslu, hvers hrepps.
Niðurstöðurnar sýna að jarð-
vegsrof á íslandi er með því mesta
sem gerist á jörðinni allri utan
þurrkasvæða.
Við eru í hópi þeirra þjóða sem
á þessari öld hafa leikið eigin
ættjörð verst.
Sú staðreynd er í hrópandi
mótsögn við sjálfsímynd íslend-
inga. Samt verður hún ekki umflú-
in. Við erum óðfluga að breyta æ
stærri hlutum íslands í eyðimörk.
Þegar sumri er heilsað að góð-
um og gömlum sið og við hlökkum
til hlýindanna sem í hönd fara er
hollt að hugleiða baráttu gróðurs-
ins við eyðingaröflin, stórvirka
sveit þar sem við sjálf förum
fremst.
í árdaga þessarar aldar glæddu
Landvarnarmenn baráttuna fyrir
sjálfstæði íslendinga nýjum þrótti.
Þær kynslóðir sem nú byggja
ísland mega ekki skila ættjörðinni
í hendur þeirrar næstu svo illa til
reika að hún sé í alþjóðlegum sátt-
málum úrskurðuð helsta eyðimörk
álfunnar.
í lok aldarinnar er því brýnt
að við íslendingar sameinumst um
að hefja á kröftugan hátt nýja
landvörn.
Herra Ólafur
Ragnar Grímsson
Vor
í dumbungnum
eru tveir menn
í dökkbláum peysum
að setja niður kartöflur
Sjórinn dunar við
sandinn skammt fyrir
neðan
Hestur hneggjar
í hólfí og á bak
við mennina er
gamli kartöflukofinn
torfhlaðni, svartur
af sinubruna
Hann bíður
þolinmóður
Uppskerutíminn
er hans tími
Gyrðir Eliasson,
úr ljóðabókinni
Indíánasumar 1996.
f