Alþýðublaðið - 05.01.1934, Blaðsíða 3
ÞöSTUDÁGINN 5. JAN. 1934.
ALÞÝÐUBLAÐIÖ
3
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
DAGBLAÐ OG VIKUBLAÐ
ÚTGFANDI:
ALÞÝÐUFLOKKJRINN
RITSTJÓRI:
F. R. VALDEivIARSSON
Ritstjórn og afgreiðsla:
Hverfisgötu 8 — 10.
Símar:
4900: Afgreiðsla, auglýsingar.
4901: Ritstjórn (Innlendar fréttir).
4902: Ritstjóri.
4903: Vilhj. S. Viihjálmss. (heima).
4905: Prentsmiðjan.
Fitstjórnin er til viðtals kl. 6—7.
Hagnr Þjiðbankans
danska
balnar nndir stiörn sösíalista
KALUNDBORG í gærkvddi. FÚ.
Danski þjóðhankinn birti í dag
skýrsiu sína fyri'r síðastliðið ár.
í skýrslUnini segir, að viðskiftalíf-
ið á árjnu hafi batnað talsvert
rnikið, og afkoma yfirlieitt betri
en áður. Velta bankans var mun
miari en áður iog seðlar í umferð
21 miillj. kr. meiri en árinu áður.
Tii krieppuráðstafana hefir bank-
inn allls lánað 14 millj. kr. Að
Iiokum hvetur bankastjómiin kaup-
sýsiumienn iog hlutafélög tiI á-
framh.aldandi gætn.i í ráöstöfun-
um um fjármál.
Aðalbankastjóri pjóðbainkans er
aiú jafnaðarmaðurinn Bramsnæs,
fyrv. fjárniálaráðbe'riía í ráðumeyti
Staunijngs.
Fréttir frá félðgnnnai
á Akranesi
Matreiðslunámsskeiði pví, er
Kvennadeild Verklýðsfélagsims
gekst fyrir, er nú fyrir mokkru
l'okið. Kostnaður varð kr. 90 fyr-
ir j>ær, sem að eins voru 2 máit-
uði, en 100 kr. fyrir hinar. Lík-
aði námsskeiðið mjög vel, og
hygst félagið að gangaist fyrir
oðru slíku næsta haust.
Leikflokkur Verklýðsfélagsin.s
hefir nú leikið „Saklausa Svallar-
amn'1 þrisvair sinnum við góða að-
sókn. í priðja skiftið var hamn
leikinn til ágóða fynir Björgunar-
skútusjóð Faxaflóa.
Þótti leikurinn takast vonum
fremur, par sem sumt af leikend-
umrni hefi'r aldrei á leiksvið kom-
ið fýr, og lítið um góða leiðbein-
endur.
Þá hisTir Verklýðsfélagið einnig
st'Ofnaö karlakór, og eru: í houum
milli 20 og 30 manns, en starf1-
serni hans ier skamt á veg kiominj
enn. Þó hefir félagið pegar keypt
orgel og útvegað söngstjóra. Er
pað Ingólfur Runólfsson kenmari.
HJÓN1MNDSBB4SKIBI
I DÍNHðRKD
KALUNDBORG í gærkveldi. FÚ.
Danska lögneglain ier piessa dag-
pna að ramn;s.aka mál hjónabands-
braskara ei'ns, sem á skömmum
tírna hefir tekið saman við eða
ííofað leiginiorði 10 koinum, flest-
um í Kaupmannahöfn, en skilið
síðan við pær, eftir að hafa haft
út úr pei'm stórfé. Hann komst í
samband við konurnar með hjóna-
b a n d saugl ýsingum bla ðan n,a.
Koi
I I 1 M
lúnistar staðnir aðpví að stela
s|óðum verkamanna.
Einn af aðalforing|nm kommúnista á Sigiufirði, játar að hafa
stolið 900 krónam úr styrktarsjóði sjómanna og verkamanna.
Foringjar kommánista á Siglofirði standa að gslæpnwm. Þeir neita
að kæra pjófinn, Ofi har n verðor áfram I Kommánistaflokki Islands.
Verkamenn ganga I faópum ilr flokknnm.
Samkvæmt skýrslu Sparisjóðs
Sigiufjarðiar hefir sannast,
að kommúnistar, sem hafa
haft undir höindum Styrktar-
s,jóð verkamanna og sjómanna á
Siglufirði, hafa tæmt sparisjóðs-
bók sjóðisins og eytt féinu. Úr
bókinni hafa verið teknar um 900
krónur, ien talið er víst, að ekki
hafi verið lagt alt inn í bókiina,
sem sjóðnum hefir áskotnast, en
peniingunum eytt jafnóðum.
Einm af aðalforingjum kommún-
ista á Siglufirði, Luther Einarssion,
hefir játað á ^ig pjófnaðinin. En
fylistu líkur eru til að ætia, að
pjófnaðurLnn hafi verið framhm
að yfiriögðu ráði allra foringja
kiommúniista á Siglufirði.
Stofnun sjóðsins.
Árið 1932 gerðu kommúnistar á
Siglufirði, sem pá réðu „Sjó-
mannafélagi Siglufjarðar,1' en
pað er nú í andarslitrunum í
höndum peirra, samning við út-
gerðarimienn. í pessum samningi
er pað meðal annars, að útgerðar-
tnienn skuli greiða í styrktarsjóð
bágstaddra verkamanna og sjó-
anannia, sem stofnaður var 1930,
10 aura af hverju skippundi af
brúttóafla.
I grein, sem Gunnar Jóhanns-
;so,n og Þóroddur Guðmundsson,
isiem enn eru aðalforingjar kom-
mnnistafliokksins á Siglufirði 6.
dezembier 1932, sem á að vena
svargrein við greiin, er Jóhann
F. Guðmundsison reit lier í blaðið
um samningana, segir nneðal
annars:
- Það voru líka kommún-
istar, sém knúðu pafð í gegn,, að
10 aurar af hverju skpd. af
brúttó-afla rynni i Styrktarsjóð
verkamanna og sjómanna á Siglu-
firði. Sjóður pessi var stofnaður
af ungurn kommúnistum. Lög
hanis voru rædd í öllum verk-
lýðsfélögum á staðnum og sam-
pykt. Þegar sj iðurinn væri orð-
inn kr. 5000,00, átti hamm að fara
undir stjórn fulltrúaráðs verklýðs-
félaganina á staðnum.
Ungir kiommúnistar hafa verið
ötulir að safna í sjóðinn (söfn-
luðust t. d. í fyrrasumar kr. 500,00
ámestmegnis ágóði af skemtunum)..
Stjðr.n sjóðlsins hefir eimrpg gengið
vel fraimi í .]>ví að ná iinn pessum
10 aiurum af skpd. (gjaldkeri F.
U. K. hefir lekkert með sjöðinn að
gera eins o.g Jóhann kpm. heldur
fram), en peir hafa verið auð-
sóttir hjá útgerðarmönnum. . . .“
Eiins og menn sjá á píessari
skýrslu fonsprakkanma, hafa pen-
ingamir verið auðsóttir til út-
gerðarmanna, og um 500 krón-
ur hafa safnast til ársins 1932 á
annan hátt.
Fyrirspurnir Alpýðuflokks-
manna.
Gmnur hefir lengi leikið á pvf,
að ekki væri ,ait með feldu um
meðferð kommúnista á ,sjóðnum.
Hie'i’ pað pví borið á góma í deil-
um milli Alpýðufliokksma,nna og
kiommúniista í Verkamaninafé 1 ag-
inu, en kiomniúnistar hafa alt af
ísvarað pví til, að sjóðurinn væri
óhreyfður og ekkert við mieðferð
peirra á honum að athuga.
1 siðasta mánuði var fyririspum
uim sjóðilnn b,eint gagngert til
Gunnars Jóhainnissionar, sem er
foringi flokksins, og svaraði hann
(piegar í stiað, að ekkert væri við
sjóðinn a,ð athuga, og alt, sem
sagt væri, er gæfi i skyn að ó-
reiða væri á ferðum, væri rógur.
Gjaldkeri sjóðsins, Lúther Ein-
arsson, sem er ein.n af forví'gis-
imönnum kammúnista og bæjar-
fulltrúasfni peirra við kiosnáingarn-
ar 13. p. m., lýsti pví yfir fyr,r
örfáum dögum, að sjóðurinn væri
rúmar 900 krónur og væri geyiud-
'uir í Sparisjóði Siglufjarðar.
Skýrsla sparisjóðs,
En pá, er Lúther gaf pessa yfir-
lýsingu, lá fyri'r nýgefin skýrisla
Spa'riisjóðs Siglufjarðar um inn-
stæðu sjóðsins, og lítur hún pann-
ig út.
1933.
1. janúar inneign kr. 928,00
17. maí úttekið — 90,00
22. júlí - — 30,00
25. — -• — 40,00
16. sept. 20,00
29. — - 30,00
2. okt. - — 20,00
7. .........- 30,00
20. - - ' 60,00
27. — 520,00
7. nóv. — 20,00
14. - — — 40,00
Þetta er samtals kr. 900,00
Vextir fyrir siöasta ár eru kr.
26,62 alls kr. 954,62.
1. jan 1934: Inneign kr. 45,62.
Þegar pés's er gætt, að sjóðn-
úm hiefilr áskotnast í öðru en
greiðslúm útgerðarmanna um
500 krónur, pá lýtur út fyrir, að
í gneiðíslum frá útgerðarmönnum
hafi kiomið um 3—400 krónur,
ieða gneiðs'ur af 3—4000 skip-
pundum brúttóaflá. En á pessu
tímabili hafa veiðst 60—70 pús-
und skippund brúttó. Hefði sjóð-
uriiniri pví átt að fá frá útgerðar-
möranium alls um 7 púsund krón-
ur og sjóðurinm pví átt að vena,
ef alt hefði náðst inn, um 7000
krónur, að eins með 10 aura
gjaldinu.
Hve mikla aemur sjóðparðin?
Samkvæmt upplýsingum, sem
Alpýðublaðið hefir fengið frá *
Siglufirði, hafa kommúnistar ekki
innbeimt hjá öllum útgerðar-
möninium, en sumir útgierðarmienn
hafa staðið full skil á sinum
grei'ðslum. Og ef taka má trúan-
leg orð Gunnalrs Jóhanmssonar og
Þórodds Guðmundssonar, sem
birt eru hér að framan, um að
mnheimtan hafi gengið mjög vel
pg féð verið auðsótt til útgerð-
armanna, pá verður að telja mjög
USklegt að ekld haji alt uerid lagi
mn, í bókimi, hteldur hafi fénu ver-
ið eytt jafnóðum.
Lúther Eiaarssyoi fóroað fyrir
foringja flokksins á Siglufirði.
Þegar „Neisti", blað Alpýðuf I m.
á Siglúfirði birti griein, par sem
skýrt var frá pessu, boðuðu for-
vígismenin kommúnista pegar til
fundar >og buðu á pann fund fé-
lögum úr Verkamamniafélaginu,
Sjómannafélaginu og verka-
kven.mifélaginu Ösk. Þar fékk
engiinin að' taka til máls nema
helztu menn kommúnista og Lút-
her Einarsson par á meðal.
Lýsti Lúther pví yfir, að hann
viðurkiendi pjófnaðinn, að hann
hiefði. eytt fénu í eigim parfir og
að hianin greiddi féð — p. e. 900
kr. aftur.
En Gunnar eða peir aðalfor-
vígismennirnir lýstu pví yfir, að
Lúthier myndi ekki fá að gegina
framvegis neirani trúnaðarstöðu i
flokknum, en hann myndii pó ekki
verða rekinn úr Verkamanna- eða
Sjómanná'-félaginu, A. S. V. eða
Sovétvmafélaginu, Baráttuliðinu
•eða F. U. K., Samfyikingarliðinu
eða nefndinni gegn stríðshættunni
io. s. frv. og að hann myndi áfram
Tll hvers hefir féð verið notað?.
Það er eftirbektarvert að 27.
október eru teknar 520 króinur úr
spaiisjóðsbókinini, en dagiinin eftdr
fór hópur siglfirzkra kommúnista
áleiðis hingað til R'eykjavíkur til
að sitja landsfund kommúnista-
fliokfes
Islands,
en
að
sá fundur
.vera í kjjöri tii bæjarstjórnar.
var haMmra til að gera upp
sakir peirra Brynjólfs Bjarnasonar
og Stefáns Péturssonar og Hauks
Bj irns 'ionar. Þeir Stefán og Hruk-
ur voru á fundimum dæmdir sem
„ekki réttlinumeinn", em peir Sigl-
firðmgarrair voru réttlínumennj!)
Síglfirðiingar teljr pví að flokks-
klíkan hafi fórnað Lútber Ein~
anssynd fyrir glæp, er hún beri
sjálf ábyngð á og hún halfi í rauin
og veru sampykt og framið sjálf
í bróðurlegiii einiingu.
Verkamena ganga úr flokknnm.
Sama daginn, sem sjóðpurðar-
málið varð uppvíst bárust for-
manni Kommú nistaf 1 ofekshrs rúm-
ar 20 úrsagnir úr flokkinum frá
verkamönnum og sjómönnum, og
siðan hafa margir, sem áður
höfðu verið skráðir í flokkinin,
sagt skilið við hanin.
Kartðflor
ágætar á kr. 7,50
pokinn, 10 aura Va
kg. i smásölu,
TiRiF/iWai
Jólin
eru senn á enda
en JÓLAVERÐIÐ
er enn á vörunum
hjá^okkur.
•nniramai
TILKYNNING
B
frá Vátryggingarhlutafélaginu
NYE DANSKE af 1864.
Frá 1. jarúar |>. á. byrjuðum við að
tryggja ÞJQFNAÐAR- og ÁBYRGÐAR*
TRYGGINGAR i Reykjavik.
Aðalnmboð fyrlr Islaod:
Vátryggingarskrifstofa
Sigfúsar Sighvatssoaar,
Lækjargötu 2, — Sími 3171.