Alþýðublaðið - 08.01.1934, Blaðsíða 2

MANUDAGINN 8, JAN. 1034.
ALÞÝDHBLASIB
.2
Danzklúbbarnir.
Herrn nitstjóri!
Þér flytjið í blaði yðar í d,ag
fyrirspum um fyrirkiomulag skatt-
greiðslu eins skemtamiaklúbbsins
hór í bænum, hins svto kaliaða
nýjáraklúbbs, og kemur par fram
að klúbbur þessi greiðir skatt af
fjórum krónum, en átta krónur,
sem hanin tekur fyrir félagsskír-
teini síln, komi eigi til skatt-
greiðslu.
Það er enln friemur sagt, að
klúbbur þessi haldi eina skemtun
á ári hverju, sem sé á gamMns-
kvöld-
I greinarkiorini þessu er emnr
fremur sagt, að ástæða myndi
vera til þess, að athugað væri
alment um starfsemi skem'.i-
fclúbba hér í bænum.
Það viil nú svo til, að sá er
þessar línux ritar er talsvert kunn-
ugur ýmsra þeirra skemtiklúbba,
er hér hafa starfað á sí'ðari árun-
um. Yfirleitt munu þeir allir, sem
ég til þekki, hafa greitt skaitt af
stoemtunum sínum, eins og lög
stóðu til. Hinsvegar hefir þess
orðið vart, að lögneglan hefir ver-
ið að hafa afskifti af því, að
klúbbar hiafa selt meðlimum sín-
um skírteini, sem venjulega hafa
kiostað kr. 1—2 yfir alt árið, og
hefir lögreglan, eða sumir tanan
teninar viíjað telja þetta skattsvik.
Verð aðgöngumiða á skemtisam-
komum klúbbanmia hlýtur að vera
heimi óviðkomandi, nema ef það
gæti heyrt undir lagaákvæði um
okur. Sama hlýtur að gilda um fé-
lagsskírteini. Þessi klúbhur, sem
hér er átt við, hafa flestir starfað
vetTa mánuCtaa, og haldið 6—7—8
skemtiisamkomur yfir árið.
Þegar þetta ier athugað, verður
rekistefna frá hendi lögregJunnar
um skattsvfk skemtiklúbba, sök-
um þesis, að þeir selji ársskí'rteini;
félaga staina á 1—2 kr.yfiráriðog
og halda 6—7—8 danzleiki, litt
skiIjanLeg. Allra sízt inú, fregar
skatturinin ier orðinn eins gifurlega
hár af seldum aðgöngumiðum og
raun ber vitni um.
En hitt, að selja meðlimum skír-
tetai fyrir einn danzleik á 8 krón-
ur, virðist vera að skjóta nokkuðj
hátt yfta markið. Nú myndi mar,g-
ur spyrja: Hvað segir lögreglan
vlð þessu, hvaða „rekistiefnu" hef-
Lr hún þegar giert út af þessu, og
hvaða „rekistefna" verður gerð
út af þessu nú, ef satt er, sem
haldið er fiíam í nefndu gmeinar-
korni, sem Alþýðublaðið flutti í
gær.
Það verður ekki aninað séð að
svo komnu máli, en, hvorttveggja
væri nokkumveginn jafn-vítavert:
að vera að reyna að koma mönn-
am í vanda út af því, að selja
fyrir 1—2 kn félagsskfrteini fyrir
6—8 skemtanir, og htau, ief ekkert
hefði þegar verið gert til þeas, að
þeim, sem selja félagsskírteini
fyrir etan danzlieik á kr. 8,00,
væri komið í mokkurn vanda af
þeim ástæðum.
En af þvf að þessar skatt-
greiöslur fyrir skemtanir eru
komnar til umræðu, þá væri fróð-
tegt ef Alþýðublaðið vildi dálítið
íbrvitnast um það og fræða les-
endiur staa á því, hvernig þessum
skattgreiðslum ier háttað utan
Reykjavíkur. Það ganga um það
ýmsar miður fagrar sögur.
4/1. A—ö.
HANS FALLADA:
Hvað nú —
ungi maður?
Islenzk þýötng eftlr Magnús Ásgeirsson.
Ápip af þvi, sent á nndao er komiðt
Pinneberg, ungur verzlunarmaður í smábœ í Þýzkalandi, fer ásamt Pússer
vinstúlku sinni til læknis, til pess að vita, hversu högum hennar sé komið og
fá komið i veg fyrir afleiðingar af samvistunum ef með purfi. Þau fá pær
leiðinlegu í pplýsingar,að pau hafl komið of seint. Það verður úr, að Pinneberg
stingur upp á pvi vlð Pússer aö pau skuli gifta srg. Hún lætur sér pað vel líka,
og Pinneberg veröur henni samferða heim til fólksins hennar, fátækrar verka-
mannafjölskyidu í Piatz. Þetta er efnl „forleiks* sögunnar. Fyrsti páttur hefst á
pví, aö pau eru á „brúðkaupsferð" til Ducherov, par sem pau hafa leigt sér íbúð.
Þar á Pinneberg heima. Pússer tekur eftir pví, að Pinneberg eierir ser far um að
Ieyna pví að pau séu gift. Hún fær pað loksins upp úr honum, að Hleinholz,
kaupmaðurinn, sem hann vinnur hjá, vilji íyrir hvern mun láta hann kvænast
Mariu dóttur sinni, til að losná við hana að heiman. Kleinholz sjálfur er drykk-
feldur og mlslyndu og ktna hans mesta skass og dóttirin lika. Pinneb. óttast
aö missa atvinnuna, ef pau komist að kvonfangi hans,
öðru vLsi. Héðan burt úr húsinu s!<al emghm ykkar fara, fyr
en búið er að bindu fyrir átta hundruð poka, þó að ég yrði aö
standa hérna yíir ykkur til eilífðar.“
Það er steikjandi hitii þarina á ioítinu og ágústsólin. skin alveg
miskumnarlaust. Karlmenniiinir eru búmir að fæpa sig úr öllu nema
skyrtu og buxum og kvenfólkið orðið fáklætt líka
Þarna er a.lt í ryki, og.lykt af svita, he;yi og strága leggur fiyi'.ir
vitin, sérstaklega þó svi.talyktán, vondur mannaþefur, sem alt
af verður sterkari og sberkari. Og Kleinholz æðir u,m, öskrand!
eins og óargadýr og sagir, að þelr megi allir fara til helv'ijtiiS
fyrir sér, og þó skuii þeir fá einn á kjaftinn áður.
Pinmeberg stendur við vogtaa sína og passar hana og segir ekkli
orð; hann <er orðiinn svo vanur þesisu. „Bætið þér ofurlitlu \á
hana, frú Friebe. Ofurlitlu til. Nei; takið eins ogihnefafylJi, aftur.
Næsta poka! Hinrik&ein. Nú kemur að yður. Herðið ykkur (nú,
aninars verðum við að þesisu í alila nótt. — Bara að hann 'gæjtí
nú haldið sér þarina, þessi bölvaður Kleinholz. Alt af'ska! banjn,
brúka mestan kjaft, þegar verst gegnir. Og svo er maður dauð-
hræddur um að mfösa stöðuna hjá þessu kvikindi. Já, drottinn
milnin dýri!“
„Flýtið yður, Kube. Eruð þér búinm að vigta þessa hrúgu þarna?
Níutíu og átta vættir, segið þér? Þær voru humdrað. Þet-ta er
hveiti frá Nichel'shiof, og þær voru hundrað. Hvað hafið þér gert
við þessar tvær vættir, Kubie?“
Kube, sem ier gamíajíil i hiettunni þanna í pakkhúsinu, lætur það
á sér heyra, áö hveitið hafi rýrnað við geymsiuma. „Það víar
svo djöfuLl biautt, þegar þa,ð kom frá Nickeishof,“ segir .hann,
En KLeiinbolz rýkur upp hálfu verri en áður: „Helduirðu;að ég
kaupi rakt hveiti, skepnam þtai? Ætli þú hafir ekki tfarið meö
það heim tii kerlingiarLnnai]? Ætij' það ekki, kariíun. Jú, náttúr-
lega er búið ;að stela ,því; hérma er öllu stolið.“
„Þér skulúð nú ekki gera imiikið að því að þjófkemma mig, kaup-
máður góður. Ég þamf ©kki að g-era mér þeiss háttar að góðu,
Ég tilkynmi bara félagimu þáð, og svo skulum við sjá, hvierai^
þetta £er.“
„Þetta þarf ég ekki áð éta; ofajni í mig, enda geri ég þ-að ek!kj,“
segir Kletaholz -og horfir beint yfir yfirskeggliíð á sjálfum <sér.
Þáð ier úfið og svakaljegt eins og á Bi,simark eða rostumgi.
PLnmieberg hlakkar iméð sj-álfum Sér. Hann hugsar sem svo:
Stéttarfélag; — já það er nú srona; — ef miaður h&fði svorjr
félag á ba.k við sig; — iein það er mú sfður en svo. Tómur míojði-
reykur!
En Kliejmholz kaupm-aður er ekki af baki dottinm; síður en svo.
Hanm þykist svo secm hafa þekt svona pilta fyr.
„Hefi ég kaniniski v-erið að segja, áð þú hafir stoJlð hvefitjií.
Ha? Ég hefi ekki svo mikiíö siem eitt orð um þiamm hlut sagt.
Mýsmar láta ekki að sér hæða, og það er móg af þeim. Ég held að
Frá
skattstofnnni
Hér með eru eistaklingar og stofn-
anir, sem fengið hafa áskoranir
um að gefa skattstofunni upp
greidd laun, hlutabréfaeigendur og
greiddan arð, ámintir um að koma
þessum upplýsingum á skattstof-
una eigi siðar en 10. jan. n. k,
Vinnuveitendur eru sérstaklega
mintir á stimpla eða skrlfa nafn
sitt á hvern reit i kaupskýrslum.
Skattstjórinn.
Alpýðnblaðið
fæst á þessum stöðum:
Austarbænam:
Alþýðubrauðgerðinni Lauga
vegi 61.
t
Miðbænum:
Tóbaksbúðin á Hótel Borg
Brauða- og Mjólkur-búðinni
hjá Vörubilastöðinni.
Tóbaksbúðinni í Eimskipa-
félagshúsinu,
Vesturbænum:
Konfektsgerðinni Fjólu, Vesi
urgötu 29.
Mjólkurbúðinni
Ránargðtu 15.
í Reykjavík.
Bifreiðaslysin
í Alþýðublaðinu, sem út kom 6.
þ. m., er löng grein eftir einhvern
J. M. uim bOislysin í biæinum og or-
sakir þeima. Greinarhöfundi verð-
ur tíðrætt um ökuhraða og ó-
gætna bilstjóra og keanst að þeirri
miðurstöðu, að fyrsta og helzta
orsökin til slysanna sé ógætileg-
ur afcstur. Þessu til söninunar
niefnir hann þrjú dæami.
Fyrsta dæmið er slys, sem varð
á Fríkirkjuveginum. Segir greim-
arhöf. að mistökin hjá bílstjór-
anum hafi verið þau, að hann háfi
breytt um istiefnu hvað eftir ainn-að
í iStað þess að stöðva bíiinin, en
gteyimir alveg -að geta um mistök
hjá m-anininum, sem fyrir bítaum
varð, eða heldur greinarh. að bil-
stjórinn hefði breytt um stefnu
hvað eftir annað, ef maðurinm
befði ekki g-ert hið sama. Ef
greá-narh. hefði viljaö vera samm-
gjarn, þá hefði hamn sagt að mis-
tökta hafi verið hjá báðum, en
það þykár vemjulega heppilegast
að skella skuldiwni yfir á bílstjór-
anm.. leöinan.
Aninað dæmið, sem J. M. til-
nefnir, er slys á Laugaveginum.
Um það segir hanrn, að ef bíl-
stjórinn hefði hugsað sem svo,
að nú v-æri betra að fara hægt
fram hjá kassabífaum, sem stóð
á götunmi, því skeð gæti að ein-
hver væri fyrir aftan hann á leið
út á götuna, iqg yrði undir hans
bíl, þegar hann færi fram hjá, em
þetta hugsaðisí homum ekki, segir
greinarh., og þess vegna 'varð
slysið. Ég ier sammála J. M. um
að bílstjórum ber að hugsa þann-
ig, en er ekki inauðsynlegt að
aðrir vegfarendur. hugsi sig um
eða líti í liring um sig áður en
þeir fara út á götuna? Það ier
hieimtað af bílstjórunum að þeir
fari gætilega, en látið óátalið þó
fótgangamdi fólk stöðvi oft bíl-
an-a með óaðgætni sinni.
Þriðja dæmið er slysið á Njális-
götunni í haust. Um þiað segir
greinarh. m. a„ að ef stjórnin á
bftaum heföi verið í lagi, þá
hefðu börnin v-erið óhult á göt-
unini, ien það sem hann telur á-
bótavant við stjórnina er það, að
ekið hafi verið of hratt og henil-
ar ekki í góðu lagi. Nú segir
greinarh. .að hálka hafi verið á
götunni, og kemur þá ekki til
greina, hvort hemlar hafi verið
góðir eða ekki, —. því sá, sem
tekur að sér að atyrða bílstjóra
fyrir óaðg-ætni, — hlýtur að vita
að á hálku er ekki hægt að nota
hemla, ef bíllinin er keðjulaus.
Hvort leyfilegt er að fara út á
hálku á keðjulausum bíl, má
lengi dieila um, en enginn getur
ætlast til þess, að bílstjóri fari
að láta á keðjur, þó um ein-
hvern hálkublett sé að ræða, ef
það er ekki nauðsynlegt fyrir
aðalumferðasvæðim og svo getur
oft verið að hálka sé ekki sýni;-
leg, þó hú:n komi í ljós við rnotk-
un hemJanna, og svo mun það
hafa verið í þetta sfcifti.
Það virðist vera föst regla hjá
flestum sem þetta ræða eða rita,
að kenma bílstjórunum um allar
miisfellur á umferðinim i bænum,
en út yfir tekur þegar gretaarh.
ætlast til þess að bílsijórarnir
etajr gæti barnnnnn á götunum.
Þá mimmist greinarh. á „slysið" á
Hafnarfjarðarvegimum, þegar
strætisvagnLnm valt á hliötaa.
Þar segir hann að bilstjórfnm,
isem ók á móti strætisvagntaum,
hafi eingömgu átt sök á „slysiinu,"
með því að aka með fuilum ljós-
um. Þarna kemur fáfræði greim-
arh. vel í ljós, því aliir sem til
þekkja, vita, að ómöguLegt er að
komast hjá því, að aka með ful.J-
um Ijósum í myrkri á vegum
útí. Þietta gildir jafnt um strætis-
vagna, sem aðra, og hafa þvi
báðir ekið með fullum ljósum,
en vemjutega undir svona kring-
umstæðum verður amnar hvor að
stöðva þar tii hinm er kominn
fram hjá, en hvorum bar að
stöðva? Um það má vitamlega
dieila, en greinarh. er ekki lengi
að velta því fyrir sér; hamn dæm-
ir umsvifalaust þanin sekan, jsem
„ók á móti strætísvagniinum", em
af hverju? Er það kanmske af
því, að strætisvagmarmir séu eitt-
hvað rétthærri iem laðrir vagnar?
Að mtasta kosti virðist mér sem
þeir hafi undanþágu frá bifreiða-
lögunum hvað sniertir farþega-
fjölda, því það er látið afskifta-
laust þó þeir ofhlaði svo, að íar-
þegarnir verða oft að liggja hver
'Utam í öðrum og þrengja svo að
vagnistjórainum, að hanm hefir
ekki fult svigrúm til að stjórna
vagninum, iem aðrir bílar eru eltir
um alla vegi og biLstjórarnir
kærðir, ef fyrir kemur að peir
hafa tvo- farþega í framsæti og
þó böta séu, sem ekki taka meira
rúm en eimn ’fulLorðinm maður.
Við brlstjórar skiljum vel nauð-
syhima á ströngum umferðaregl-
um, en við heimtum að þær gildi
jafnt fyrir alla bíla og hver sem'
í hlut á. Við beimtum líka strang-
ar reglur fyrir aðra vegfariendur.
hæði fótgangamdi og hjólreiða-
menin. Ef draga á úr slysahætt-
unlni, er ófultnægjandi og ósann-
gjarnt að bílstjórar etair séu háð-
ir umferðamglum. Þær verða að
ná til allra vegíarenda.
Eins og áður er sagt, þá virð-
ist þaö vera föst regla hjá ölluml
almenimingi, að kenma bílstjórum
um öll umferðaslys hér í bænúm,
ien saitmleikurfan er sá, að þtar
eiiga -ekki mema litla sök á ölluny
þeim slysum, sem hér hafa orð-
ið, sökim er engu siður hjú fjöld-
anum, sem um götumar fer, t. d.
hjólreiðamöninum. Það bsr ekki ó-
sjaldam við, að reiðhjó! og bíil
rekilst á og hljótist af míedðtsdá.,
og þykir þá sjálfsagður hlutur
að skelíla skuldinini á bílstjóramn,
en ef menn athuga v-el úmferðina
i bænum, þá munu þeir komaist
að raun um að hjóireiðamemn
og þá sérstaklega unglimgiar
eru engu gætmari en bílstjórarni-
ir, en það -er ekki nema eðl'il-egt
að svo sé, þiar sem þeir fá óá-
talið að hegða sér eins og þeim
bezt líkar, og búið áð koma því
inm hjá almenningi, að bíLstjórim i
beri alla ábyrgð á umferðinmi1,.
Fyrir nokkru bar það við að tveir
dnengir urðu fyrir bifreið á Hverf-
isgötuftni og m-eiddust, ern bíl-
stjórmn ók sína leið án þess að
sinma þeim mokkuð. Lögr&glan
gerði víðtækar ráðstafanir til aö
hamdsiama mamminin, blöðin
skömmuðu hanm og almenmingur
Frh. á 3. síðu.