Morgunblaðið - 26.11.1997, Blaðsíða 11

fHmrgtutÞIafófe
ÓLAFUR K. MAGNÚSSON
MIÐVIKUDAGUR 26. NÓVEMBER 1997 B 11
MYNDHÖGGV ARINN
Sig-urjón Ólafsson myndhöggvari mótaði höfuð Gunnars Gunnarssonar rithöfundar f leir. Hér sýnir Ólafur
landsmönnum listamanninn að störfum í vinnustofu sinni í Laugarnesinu. Náði á eina mynd tveimur af
mestu listamönnum síns tíma. Er ómetanlegt að eiga í filmusafni, sem einhvern tíman verður unnið úr í
bækur eða á sýningu, myndir af gengnum listamönnum íslands.
Ólafur K. Magnússon, frændi
minn og foðurbróðir, er látinn. Ég
hef ekki aðeins misst frænda minn,
heldur einnig góðan vin. Óli var
yngstur fimm bræðra og bjó hjá
ömmu minni á Sólvallagötunni mín
fyrstu æviár. Ég var tíður gestur
hjá ömmu minni á Sóló og átti því
mikið saman að sælda við Óla á
þessum tímum. Þolinmæði hans og
umhyggja fyrir litlum frænda á
þessum árum verður seint þökkuð
til fulls og aldrei gleymd. Seinna á
lífsleiðinni urðum við Gunnhildur
nágrannar Óla og Evu um árabil og
á þeim tíma var mikill samgangur
miili heimila okkar. Við áttum ekki
ófáar kvöldstundirnar saman þar
sem við ræddum sameiginleg
áhugamál okkar, bátaútgerð og
sögu seinni heimsstyrjaldarinnar.
Óli sagði skemmtilega frá og ég
dáðist að því hversu vel hann setti
sig inn í þau viðfangsefni, sem heill-
uðu hann á hverjum tíma.
Óli kom árið 1946 frá námi í
Bandaríkjunum og var þá einn af fá-
um íslendingum sem höfðu lært ljós-
myndun og kvikmyndatökur. Á þeim
tíma var htið um íslenska kvik-
myndagerð og hann réð sig til starfa
til Morgunblaðsins sem ljósmyndari.
Þar starfaði hann alla sína starfsævi,
þar til hann fór á eftirlaun fyrir
stuttu. Ég geri ráð fyrir að aðrir geri
grein fyrir starfsferli hans á sviði
blaðaljósmyndunar, en ég tel ekki of-
sagt að þegar fram í sækir verði
hann tahnn faðir íslenskrar blaða-
Ijósmyndunar. í mörg ár var Óh eini
fastráðni Ijósmyndarinn á Morgun-
blaðinu og hann rakti alla þætti ís-
lensks þjóðlífs með myndum sínum.
Hann tók jafnt myndir af póhtískum
atburðum og persónum sem eldgos-
um, sldpssköðum og íþróttaviðburð-
um. íslensk saga á þessari öld væri
snöggtum litlausari fyrir framtíðina,
ef þrautseigja og hstsköpun þessa
frænda míns hefði ekki notið við. Því
listamaður var hann. Hann hafði ein-
stakt lag á að vera á réttum stað á
réttum tíma þegar merkir atburðir
voru að gerast í sögu okkai- síðustu
50 árin.
Það er komið að kveðjustundu og
ég get seint fullþakkað þér, frændi
minn góður, fyrir samverustundirn-
ar og svo ég nefni ekki allar mynd-
irnar sem þú hefur fært mér í gegn-
um árin. Við Gunnhildur og fjöl-
skylda okkar vottum þér, Eva mín,
Kristni, Berglindi, Önnu Lóu, Mar-
gréti Lind og Magnúsi Sverri og
fjölskyldum þeirra samúð okkar og
biðjum góðan Guð að veita ykkur
styrk á erfiðri stundu.
Magnús Gunnarsson.
Með hnum þessum langar mig að
minnast tengdafóður míns, Ólafs K.
Magnússonar. Fyrir 10 árum kynnt-
ist ég Ólafi þegar ég og Margrét
Lind felldum hugi saman. Mér varð
strax Ijóst að tilvonandi tengdafaðir
minn var merkilegur karl, sem farið
hafði víða, upplifað margt og eftir
hann lá stórkostlegt ævistarf sem
ljósmyndari Morgunblaðsins áratug-
um saman. Ekki síður skynjaði ég
fljótt að Ólafur hafði að geyma hlýj-
an og sannan persónuleika.
Þegar við eignuðumst okkar
fyrsta bam, Ólaf Alexander, þá
hálfgerðir krakkar með engar eign-
ir eða fé á milli handa, stóð heimili
Evu og Óla okkur opið og bjuggum
við þar í rúmt ár. Frá þessum tíma
á ég ljúfar minningar, þar sem við
fengum allan þann stuðning, upp-
örvun og hlýju sem við höfðum þörf
fyrir og samskiptin hefðu ekki get-
að verið betri. Sérstök tengsl mynd-
uðust milli nafnanna en Oli K. var
einstaklega bamgóður maður. Ég
var heppinn, ég var orðinn meðlim-
ur í samhentri, stórri og skemmti-
legri fjölskyldu þar sem yndislegir
tengdaforeldrar mínir fóru fyrir
velhepnuðum systkinahópi ásamt
mökum þeirra og bömum.
Það er með söknuði sem ég minn-
ist allra samtala okkar um heima og
geima en Óli K. var sannkallaður
viskubrunnur enda fylgdist maður-
inn mjög vel með líðandi stund.
Ósjaldan kom ég að honum að
hlusta á Útvarp Reykjavík, BBC í
öðru útvarpi, CNN í sjónvarpinu og
hann mitt í öhu þessu upplýsinga-
flóði að lesa íslensku dagblöðin. Þá
var Ólafur sérfróður um ýmis mál-
efni samanber seinni heimsstyrjöld-
ina og flugsögu Islands.
Óli K. var líka ævintýramaður.
Ungur að árum og með stóra
drauma í farteskinu hélt hann til
náms til Bandaríkjanna til að nema
kvikmyndun. Einhvernveginn æxl-
aðist það svo að hann var fyrir mis-
tök skráður í ljósmyndun, til heilla
fyrir íslenska blaða- og ljósmynda-
sögu. Stuttu seinna lærði hann kvik-
myndun í Hollywood og lærði að
fljúga. Á lífsleið sinni eignaðist
Ólafur m.a. flugvélar, merkilega
bíla og bátinn Magnús. Flestir eiga
sér drauma en verða að láta sér
nægja að dreyma - Óli K. hafði
áræði, þrek og vilja til að draumar
hans yrðu að veruleika.
Ef ég ætti að líkja Ólafi við ein-
hverja persónu kemur mér helst til
hugar Bjartur í Sumarhúsum, í
Sjálfstæðu fólki. Bjartur í Sumar-
húsum og Ólafur áttu það sameigin-
legt að vera litríkir, hjartahreinir,
sauðþrjóskir, frjálsbomir íslending-
ar, sem létu sér fátt um höfðingja
finnast en var annt um fjölskyldur
sínar og forðuðust í lengstu lög að
eiga nokkrar útistandandi skuldir.
Óli K. var því allt í senn hjarta-
hreinn hsta- og ævintýramaður,
viskubrunnur, traustur eiginmaður,
og góður fjölskyldufaðir. Það er
hryggilegt til þess að hugsa að ekki
skuli hafa verið skrásettar
æviminningar hans, en Ólafur neit-
aði ávallt viðtölum þar sem hann
kunni ekki við sig í sviðsljósinu -
hans hlutverk var að gera atvikin
ódauðleg.
Óli K. var mér mikils virði. Hann
var ekki aðeins tengdafaðir minn og
afi bamanna minna heldur fann ég í
honum gegnum innilegt samband
okkar föðurímynd sem var mér svo
kær. Ég þakka fyrir að hafa verið
svo lánsamur að kynnast Ólafi, eftir
á ég minninguna um yndislegan
tengdaföður.
Innilegustu samúðarkveðjur mín-
ar og hluttekningu sendi ég Evu,
börnum og bamabörnum Ólafs,
ættingjum og vinum.
Jóhann Pétur Reyndal.
<
„Óli dáinn!“ varð okkur hjónun-
um að orði þegar okkur barst and-
látsfregn Óla bróður og mágs. Okk-
ur fannst hann eiga margt eftir að
gera, því margar hafði Óli hug-
myndimar í kollinum af öllu mögu-
legu tagi, sumt fjarlægt að okkur
fannst, en hann var svo sannfær-
andi í sínum málflutningi um það
sem hann var að brjóta heilann um,
að fljótlega var maður kominn á
hans band. Við dáðumst að þraut-
seigju þinni, Eva, í sambandi við
bátinn og ferðalögin tengd honum.
Þar stóðst þú við hliðina á þínum
manni. Ein hugmyndin var að
leggja land undir fót og fara alla
leið til heimsborgarinnar New York
og síðan til Hollywood að læra ljós-
myndun. Það þurfti kjark til að
framkvæma þessa hugmynd fyrir
50 áram, en þetta vafðist ekki fyrir
Óla. Margar em þær ljósmyndimar
í fjölskyldualbúmi okkar hjónanna
sem Óli tók í gegnum árin. Þegar ég
rifja upp árin sem Óli var í Amer-
íku, koma alltaf upp í hugann aldeil-
is forláta hattar sem hann gaf mér,
aðra eins hatta hef ég aldrei eign-
ast. Það var alltaf hægt að treysta
smekknum hans Óla. Hann átti svo
marga drauma og áhugamál, m.a.
var svifflug eitt af þeim, sem hann
stundaði eins og efni stóðu til.
Þetta eru aðeins nokkur kveðju-
og þakkarorð frá okkur hjónunum
til Ola. Eva mín, böm, tengdaböm
og bamabörn. Við vottum ykkur
okkar dýpstu samúð í sorg ykkar,
aldrei erum við mannanna börn til-
búin að mæta dauða ástvina okkar,
sama hvenær það er á lífsleiðinni.
Hvíl þú í friði.
Jóhann og Margrét.
«
.t.